پیوست به گذشته

 

 

تاریخچه ی مختصرجنبش کارگری جهان

 (2)

 

ایجاد اولین تشکیلات بین المللی کارگران ( بین الملل اول )

گسترش بازارهای جهانی در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی به استثمار سرمایه داری بیش از پیش خصلت جهانی میداد . این امر در مقابل اتحاد ، اتحاد مستحکم کارگران همه کشورهای جهان را ایجاب می کرد .

در دهه 1860 به موازات تشدید تضادهای جامعه سرمایه داری ،جنبش کارگری پس از کسب تجربیات بسیار، به درجه والایی از آگاهی طبقاتی گام نهاد . جنبش کارگری دراین موقع آماده بود که نیروهای خویش را در سطح بین المللی متحد کند .

 اولین سازمان بین المللی پرولتاریا بنام " اتحادیه کمونیست " در اولین سالهای دهه 1850 مجبور به تعطیل شد . این اتحادیه در سال 1847 با شرکت مارکس و انگلس ، رهبران و آموزگاران پرولتاریا تشکیل شده بود . در آن هنگام سوسیالیست های تخیلی

 ( اتوپیست ) شعار می دادند که تمام افراد بشر برادرند .

این شعار صف بندی بین طبقات را مخدوش میکرد و کارگر و کارفرما را که با یکدیگر تضاد آشتی ناپذیری دارند " برادر " میخواند . در مقابل این شعار فریبنده و انحرافی،  " اتحادیه کمونیست " شعار " کارگران جهان متحد شوید " را مطرح کرد .

 در کنگره ی دوم اتحادیه کمونیست که در همان سال در لندن تشکیل شد ، مارکس و انگلس ماموریت یافتند که " برنامه اتحادیه کمونیست " را تنظیم کنند . در ابتدای سال بعد ، این برنامه تحت عنوان " مانیفست حزب کمونیست " بصورت جزوه کوچکی چاپ شد . دراین مانیفست ، مارکس و انگلس ، اصول کمونیسم علمی را به روشن ترین شکل تشریح کرده اند .

همانطور که گفتیم " اتحادیه کمونیست " بعلت ضعف سازمانی، دیگر نمیتوانست یک سازمان توده ای طبقه کارگر باشد و به همین دلیل در اولین سالهای دهه 1850 دیگر فعالیت چشمگیری نداشت .

در آغاز دهه 1860 ارتباط بین کارگران کشورهای اروپای غربی مرتبا افزایش می یافت . در سال 1862 در جریان " نمایشگاه جهانی " که در لندن برگزار شد ، گروهی از کارگران فرانسوی با کارگران انگلیسی ملاقات کردند و پیرامون مسئله ی وحدت پرولتاریا در جهان به بحث و تبادل نظر پرداختند . آنها تاکید کردند که فقدان یک سازمان بین المللی کارگری و نبودن ارتباط لازم بین کشورهای مختلف غالبا به سرمایه داران اجازه میدهد تا برای شکستن اعتصابات کارگری از نیروی انسانی خارجی و کارگران خارجی استفاده کنند . این کارگران پیشرو پیشنهاد بوجود آمدن تشکیلاتی را که بتواند کارگران سراسر جهان را متحد کند ، مطرح کردند . در نامه ای از سوی کارگران انگلیس خطاب به کارگران فرانسوی آمده است : " برادری خلق ها برای تامین منافع کارگران فوق العاده ضروریست . "

به دنبال این کوشش ها ، کارگران فرانسوی و انگلیسی برای نشان دادن همبستگی بین المللی کارگران ، مشترکا میتینگ هایی در پشتیبانی از مبارزات به حق خلق لهستان ( که علیه سلطه استبداد روسیه ی تزاری به مبارزه برخاسته بود ) برگزار کردند .

در روز 28 سپتامبر 1864 ، کارگران انگلیسی ، فرانسوی ، آلمانی ، ایتالیایی ، لهستانی و ایرلندی در تالار سن مارتین لندن تشکیل جلسه دادند . هیئت نمایندگی فرانسه پیشنهاد ایجاد یک تشکیلات بین المللی کارگری را مطرح کردند . این پیشنهاد به اتفاق آرا به تصویب رسید .

نمایندگان حاضر ، در قطعنامه مصوبه ایجاد " تشکیلات بین المللی کارگران " را که به " بین الملل اول " شهرت یافته است ، اعلام کردند . آنها سپس شورای مرکزی موقت این تشکیلات را برگزیدند . این شورا کمی بعد بصورت " شورای عمومی بین الملل اول " درامد و دو تن از رهبران اتحادیه های کارگری انگلیس که دارای نفوذ زیادی بودند بعنوان رئیس و دبیر کل  شورا برگزیده شد. مارکس نیز بعنوان عضو شورا برگزیده شد،  اما در حقیقت او رهبر واقعی " بین الملل اول " بود . انگلس در این باره میگوید :

 " مارکس روح شورای عمومی و روح کسانی بود که تا کنگره لاهه همراه بین الملل بودند ".  بین الملل اول در کارهای این کمیته شرکت کرد و مسئول شد که خطابیه و همچنین اساسنامه بین الملل را تنظیم کند .

از آنجایی که کارگران شرکت کننده در کنگره بین الملل درسطوح مختلفی از آگاهی طبقاتی بودند ، لذا برنامه می بایستی طوری نوشته میشد که کاملا روشن و برای همه قابل قبول باشد . ضمن آنکه محتوای آن با اصول اساسی کمونیسم علمی مطابقت داشته باشد . مارکس با مهارت بی نظیری توانست این وظیفه را به خوبی به انجام رساند .

" خطابیه " پس از تشریح شرایط سخت زندگی طبقه کارگر در جامعه سرمایه داری ، نتیجه گیری میکند که بدلیل چنین شرایطی است که " تسخیر قدرت سیاسی باید اولین وظیفه طبقه کارگر " باشد . در " خطابیه " گفته شده است که طبقه کارگر از جهت کمیت دارای آنچنان نیرویی هست که بتواند مبارزه پیروزمندانه ای را به پیش برد ولی این به تنهایی کافی نیست . اهمیت سازماندهی و تجربه مبارزاتی کمتر از نبرد نیست .

در این زمان در کشورهای جهان احزاب سیاسی کارگری وجود نداشت اما تعداد زیادی اتحادیه کارگری , سازمان های تعاونی کارگری ( کئوپراتیو ) ، گروه های فرهنگی کارگری و سازمان های دیگر در اروپا و آمریکا وجود داشتند که به بین الملل پیوستند . شعبه های محلی تشکیلات بین الملل اول کارگران در کشورهای مختلف جهان به وجود آمد و در مدت کوتاهی " بین الملل " به سازمان بین المللی کارگران تبدیل شد .

 تحت رهبری مارکس شورای عمومی بین الملل به مرکز رزمنده ی جنبش بین المللی کارگران تبدیل شد . این مرکز ، کمک های پر ارزشی ( در زمینه ارائه رهنمودهای سیاسی و پشتیبانی مادی ) به جنبش های اعتصابی در سراسر جهان عرضه کرد . در این زمان اعتصابات بزرگی در کشورهای مختلف جهان وقوع یافت که توسط بین الملل ، سازمان داده شد . این اقدامات و فعالیت ها باعث شد که اعتبار " بین الملل " نزد کارگران جهان بالا رود و آنها به نقش و اهمیت یک چنین تشکیلات جهانی کارگری بیش از پیش پی ببرند .

واقعیت ها، کارگران جهان را متقاعد ساخته بود که این شعار بین الملل " کارگران جهان متحد شوید " تحقق پذیر است و کارگران جهان میتوانند در یک تشکیلات بین المللی متحد شوند .  

بین الملل اول کارگری به دلیل نقش پرارزشی که در جهت استحکام جهان بینی و سازماندهی طبقه کارگر ایفا کرد ، به سازمان به هم پیوسته و با نفوذ کارگران تبدیل شد .

تحت رهبری " بین الملل اول " مبارزه آزادیبخش طبقه کارگر علیه استثمارگران اعتلای قابل توجهی یافت .

 

منبع : www.kar-online.com