کشمیره چیست ؟ از چه بدست می آید؟ چگونه به تکه تبدیل میشود؟

نوشته کریم پوپل

کشمیره

کشمیره چیست ؟ از چه بدست می آید؟ چگونه به تکه تبدیل میشود؟

 نوع الیاف است که در برابر سردی مقاومت زیاد دارد. این الیاف در وجود حیوانات که در مناطق سرد زندگی می‌کنند برنگ سفید وبمقدار زیادتولید  می‌شود. در افغانستان این الیاف در وجود بز  برنگهای مختلف تولید می‌شود. که بنام کرک یاد می‌شود. از کشمیره تکه های قیمتی برای دریشی ، پتو ، چادر زنانه ، دستمال گردن ، کلا وغیره ساخته میشود. افغانستان دارای ۷٫۳ میلون بز بوده که از پشم آن می‌توان ۳۰ فیصد کشمیره بدست آورد. درین صورت افغانستان می‌تواند الی ۱۰۰۰ تن کشمیره  در سال تولید نماید .غرض  تقویه اقتصادی  کشور  دولت وقت  فابریکه پشمینه بافی  و پشمینه پاکی و پروسس را  در شهر کابل وقندهار احداث نمود که تا اکنون فعالیت دارد. فابریکه پشمینه سازی در طول ۵۰ سال برای اردو افغانستان البسه و کمپل تولید می‌نماید. با تو جه دولت امریکا(USAID) کمپنی فایبر بریتانیائی و کمپنی تریتکس  بلژیکی مبلغ 4 میلون دالر را در افغانستان سرمایه گذاری و از انجمله  فابریکه پروسس کشمیره را به ارزش 2.7 میلون دالر  در شهر هرات احداث نموده‌است. این فابریکه دارای ظرفیت  تصفیوی 400 کیلو کشمیره را  دارا است. .با ایجاد این فابریکه قیمت کشمیره خام افغانی از 30 دالر به نرخهای بالا تر از 70 دالر کشانیده شده است. اداره کمکهای  امریکا  بمنظور انسجام مالدران تولید کنندگان و تاجرین  کشمیره اولاً انجمن کشمیره سازان را ایجاد نمود. در افغانستان دولت و مردم تا حدودی در تربیه گاو کار نموده است     ولی درنسل گیری گوسفند و بز کدام پروژه  نداشته است.  بنا برین تولید پشم وپوست جز فرعی بوده است. بزهای افغانی معمولاً به مقصد پشم تربیه نشده بلکه برای چندین مقصد تولید می گردد. بدین لحاظ دارای الیاف کم بقطر 15ملی مایکرون به حجم 150 گرام فی بز میباشد. در حالیکه بزهای چینائی و استرلیائی بیشتر از ۲۵۰ گرام بقطر ۱۴ مایکرون تولید کشمیره را می‌نمایند. نوع بزهای  منگولیائی می‌تواند با بزهای مناطق مرکزی افغانستان نسل گیری شود. نوع آسترلیای  و چینهای  با بزهای مناطق گرم  افغانستان می‌تواند نسل گیری شود. در تمام بزها کرک دیده نمی‌شود تنها موی وجود دارد که بنام بز لشه یاد میشود. در کشوربلجیم از موی نیز استفاده می‌نمایند طوریکه اولاً روغن موی را از موی جدا می‌نمایند والیاف موی نرم می‌گردد. ازالیاف موی فرش، قالین وغیره تولید می‌نمایند. . شرکت صادرات پشم و پنبه افغانستان  از  مدت 50 سال به اینطرف  مشغول کار صادرات پشم  است .پشم  یکی از اقلام عمده صادرات افغانستان میباشد از کشمیره تکه‌های نرم گرم ومرغوب ساخته می‌شود که معمولاً در سرما پوشیده می‌شود. کشمیره خالص را میتوان رنگ ریزی نمود.

 

انواع بز کشمیره کشورهای تولید کننده بز کشمیره با انواع جنسیت آن

 

تاریخچه تولید کشمیره

 کوههای همالیا بشمول هندوکش  مادر ومرکز تربیه بزکشمیره میباشد . این نوع بز تولید کشمیره را می نماید. بز های  این کوها طبیعتا بمنظور دفاع از سردی و گرم نگاه داشتن بدن  خود این پشم را رشد داده است. گویند این صنعت اولاً در منگولیا سپس به آسیائی میانه وبعداً توسط قوم سکها وآریها به افغانستان وایران الی ترکیه نشعت نموده است. این صنعت دراقوام شمال همالیا وجنوب همالیا رشد نموده است. صد سال قبل شال کشمیری در جهان نظیر نداشت. مردم کشمیر کلا بکول پتو و شال خیلی نرم و مرغوب تولید می نمودند.زمانیکه انگلیسها این جسم گرم ونرم را شناختن تجارت آنرا به انگلیس آغار نمودندو هکذا با خود انواع خوب این بز به مستعمرات خود استرلیا و غیره جاها  انتقال دادند که تا اکنون تجارت این شغل را مینمایند.  بز کشمیره  توسط انگلیسها و اسپانوی ها به امریکا وتکزاس  انتقال داده شده است. مهمترین تولید کننده این الیاف چین 10000 تن منگولیا 3000 تن در رده دوم قرار دارد.  افغانستان 1000 تن  ایران هند ترکیه بنگله دیش   در ردیفهای بعدی قرار دارد. بزرگترین تولید کننده گان تکه کشمیره سکاتلند  ایتالیا و جاپان می باشد.در امریکا شهر آکسبریج ماساچوست ، به عنوان یک تولیدکننده بزرگ در صنعت کشمیره شناخته می‌شد که اولین کارگاههای بافندگی و کارگاههای دستی پارچه را داشت. کارخانه میل،در ۱۹۲۰، اولین کارگاه‌های بافندگی را داشت که در سال ۲۰۰۷ در حادثه‌ی آتش‌سوزی کارخانه برنات، سوخت. تولید سالانه جهانی، بین ۱۵۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰تن کشمیره خام است. کشمیره خالص که بعد از گرفته شدن چربی اضافه و الیاف ضخیم به دست می‌آید، حدود ۶۵۰۰تن در سال برآورد شده است بدین معنی تولید سالانه هر بز طور اوسط  ۱۵۰ گرم  است.

مراحل که تکه کشمیره تولید می‌گردد

تهداب کشمیره مرغوب جنس بز می‌باشد. پس از جنس ، نرمش، رنگ، قطرالیاف و طول الیاف می‌باشد. در افغانستان   پاک نمودن کشمیره از گردخاک  و جدا ساختن موی از پشم بمقادیر زیاد توسط فامیلهای مالداران بادست و شانه صورت می‌گیرد. سپس این پشم شسته می‌شود پس از شسته شدن درجه بندی یا سورت می‌شود. بعداً به فابریکه برده می‌شود یا صادر می‌شود. فابریکات نیز پس از مرحله کشمیره خالص را جدا نموده رنگ آمیزی ونختابی  نموده به تکه تبدیل می نمایند . قیمت یک کیلو کشمیره خام 60-70 دالر است .قیمت پخته آن از 100-600 دالر میباشد.قیمتی ترین کشمیره دارای قطر 12.3 می باشد. در صورتیکه کشمیره درست پاک شسته  وصنف بندی نگردد در وجود انسان مرضی بنام اتریکس تولید می نماید .که قابل تداوی می باشد. در کشورهای آسیائی کشمیره با موی قیچی میشود در حالیکه در امریکا در یک وقت معین بز را شانه می نمایند صرف کشمیره را از بدن بز جدا می نمایند نه موی را.

 

 انجمن یا اتحادیه کشمیره فروشان افغانستان    

بمنظور انسجام کشمیره فروشان در سال ۲۰۱۱ اگروپ کاری یا انجمن   کشمیره فروشان تشکیل  گردید. این اتحادیه ماه یکبار جلسه می‌نماید. دارای اعضای دایمی و خاص اند.

 اعضای دایمی   

* وزارت تجارت وصنایع

*وزارت زراعت، آبیاری و مالداری

* وزارت احیا و انکشاف دهات AREDP

* ریاست انکشاف صادرات، وزارت تجارت و صنایع

* کمیته محصولات زارعتی اطاق‌های تجارت وصنایع افغانستان

* اداره حمایت از سرمایه گذاری افغانستان

* فابریکه پروسس کمشیره و پوستی هراتی

 

اعضای خاص

* شرکت بین المللی فایبر کشمیره

* ریاست توسعه صادرات

* نپکوت

* شرکت ترایتیکس

* بانک توسعه آسیایی

* صندوق ابتکارات تجارت افغانستان  (ABIF)

* اداره ملی استندرد افغانستان (انسا)

* اداره انکشاف صادرات کشمش، میوه جات و سبزیجات

* فارم‌های شمالی

* پروژه/ TAFA

* بنیاد آغا خان

* اداره رفاه و انکشاف افغانستان  (WDOA)

* بانک جهانی

* نمایندگی ایالات متحده آمریکا برای انکشاف بین‌المللی/ USAID

* جایکا

* حرکت

* آیسف

* میسفا Microfinance Investment Support Facility Afghanistan

* کمیته هالند

فعالیتهای این اتحادیه  عبارتند از  ً فراهم  آوری تحصیلات غرض صادر نمودن بیشتر از 793 تن کشمیره.  آموزش 400000 گله دار توزیع 253000 رادیو – نصب و توزیع  418000 پوستر تبلیغاتی –تربیه 400 کامند فنی- توزیع نیم ملیون شانه میباشد.

 

منبع

* کمکهای اداره همکاری امریکا برای افغانستان در وبگاه (USAID   [ http://afghanistan.usaid.gov

* تشکیل اولین جلسه اتحادیه کشمیره فروشان در وبگاه وزارت تجارت

http://moci.gov.af/fa/page/6042

       

* بز کشمیره و پشمینه ویکی پیدیا انگلیسی

*تاریخچه تولید کشمیره در وبگاه  کپکاس

http://www.capcas.com/History_of_Cashmere.html

*قیمت بین المللی کشمیره در جهان

http://www.bonnydoonalpacas.org/worldfibermarket.html

کریم پوپل. 1جون 2012