گرجستان در بازي با خرس روسي بر آمريكا تكيه كرده است
گرجستان در بازي با خرس روسي بر آمريكا تكيه كرده است برخي از تحليلگران معتقدند، گرجستان چه خود آغاز كننده جنگ باشد، چه به سوي جنگ سوق داده شده باشد، به هر حال "غرب" تكيه و پشتيبان آن است و تفليس در "بازي با خرس روسي" بر ايالات متحده آمريكا تكيه كرده است. |
در حالي كه ديروز جمعه تمام مردم جهان نگاه خود را به پكن دوخته بودند تا مسابقات اين دوره المپيك آغاز شود، اخبار جنگ از منطقهاي به گوش رسيد كه كمتر كسي نام آن را شنيده بود.
"اوستياي جنوبي" نام منطقهاي در شمال كشور گرجستان است كه با جمعيتي بالغ بر 700 هزار نفر خواستار جدايي از گرجستان است ولي گرجستان به شدت مخالف اين جدايي است.
دو منطقه اوستياي جنوبي و "آبخازي" در زمان فروپاشي اتحاد جاهير شوروي جدايي خود را از گرجستان اعلام كردند و تاكنون درگيريهاي مسلحانه بسياري با گرجستان داشتهاند.
پس از اين كه "غرب"، استقلال كوزوو را به رسميت شناخت، اوستياي جنوبي و آبخازي نيز از غرب خواستند تا استقلال آنان نيز به رسميت شناخته شود.
پس از اينكه اين دو به خواسته خود نرسيدند روسيه اعلام كرد، روابط تجاري خود را با اين دو منطقه به شدت گسترش داده است.
در حالي كه اخبار اخير اين منطقه حكايت از بزرگ شدن درگيري و رويارويي نظامي ميكرد، به راحتي قابل فهم بود كه دو طرف (گرجستان و روسيه) براي جنگ آماده ميشوند.
روسيه بسيار مايل است تسلط خود را بر منطقهاي كه روزي جزئي از خاك آن بوده است بدست آورد و از سوي ديگر گرجستان كه براي پيوستن به پيمان سازمان آتلانتيك شمالي (ناتو) تلاش ميكند، بسيار مصمم است تا قدرت خود را در مقابل "خرس روسي" به نمايش بگذارد.
پس از ماهها بحث، مناقشه و تهديدات ردوبدل شده، ديروز جمعه جنگ روسيه و گرجستان در اوستياي جنوبي آغاز شد در حاليكه پيامدهاي آن، منطقه قفقاز و همچنين مناسبات روسيه با غرب را به شدت تحت تاثير خود قرار خواهد داد.
اين منطقه از آنجا كه خطوط انتقال انرژي را از درون خود عبور ميدهد، اهميتي بسيار دارد و روسيه و غرب هر كدام تلاش ميكنند تا نفوذ و سيطره خود را بر آن گسترش بدهند.
تحولات روسيه پس از "بوريس يلتسين" رئيسجمهور اسبق روسيه نشان ميدهد كه همزمان با روي كار آمدن جريان "ولاديمير پوتين" رئيسجمهوري پيشين، روسيه از خواب سنگين سياسي بيدار شد و در پي احياي قدرت نفوذ گذشته خويش در جهان برآمد.
در زبان روسي مثلي وجود دارد كه ميگويد "خرس از خواب بيدار شد" و اين به معناي اقدام به كاري بزرگ است. ("خرس" در فرهنگ روسيه جايگاهي ويژه دارد و در حقيقت به نمادي از اين كشور تبديل شده است. نام "ميدويديف" رئيسجمهور كنوني روسيه نيز به معناي خرس است).
در راستاي اين هدف و بيدار شدن روسيه از خوابي سنگين كه در دوران اتحاد جماهير شوروي در آن فرو رفته بود، مسكو دريافت نيازي شديد به انرژي و منابع جديد اقتصادي دارد. يكي از اين منابع از نگاه روسها كنترل بازار فروش نفت و گاز درياي خزر و منطقه قفقاز است.
روس|ها در غفلت پس از دوران شوروي به سر ميبردند كه خط لوله "باكو – تفليس- جيهان" عملياتي شد. اكنون قدرتهاي غربي بر روي خط لوله "ناباكو" كه از آذربايجان شروع و به اروپا ختم ميشود، در حال سرمايه گذاري هستند كه هدف اصلي طرح ناباكو، انتقال انرژي آسياي مركزي و قفقاز از مسيري غير از روسيه است.
منطقه اوستياي جنوبي پس از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي، جدايي خود را از گرجستان اعلام كرد ولي اين امر اصلا به مذاق تفليس خوش نيامد و هرگز آن را نپذيرفت.
منطقه اوستياي جنوبي كه ساكنان آن بسيار مايلند به مردم اوستياي شمالي كه جزئي از خاك فدراسيون روسيه به شمار ميرود، بپيوندند، سرشار از تنش است.
شعلههاي آغازين جنگ، پنجشنبه شب ميان نيروهاي ارتش گرجستان و نيروهاي جداييطلب اوستيا آغاز شد و "ادوارد كوكويته" رئيس منطقه اوستياي جنوبي اعلام كرد هزار و400 نفر از ساكنان اين منطقه در حمله گرجستان كشته شد.
بسياري از تحليلگران در خصوص آغاز زمان حمله گرجستان به اوستياي جنوبي معتقدند همزماني آن با آغاز بازيهاي المپيك به اين دليل است كه تفليس اينگونه پنداشت كه غياب "ولاديمير پوتين" مرد نخست روسيه و حضور او در ميان ديگر سران جهان در پكن از جمله "جرج بوش" رئيسجمهوري آمريكا و متحد قدرتمند گرجستان ميتواند زماني بسيار مناسب براي آغاز اين حمله باشد و اين در حالي است كه"ديميتري ميدويديف" رئيس جمهور تازه وارد روسيه، به تازگي به كاخ كرملين راه يافته است.
برخي ناظران بينالمللي بر اين باورند كه ممكن است استقلالطلبان، گرجستان را براي بهرهبرداري از زمان مناسب و جلب نگاهها، به سوي تنشآفريني در منطقه سوق داده باشند و آنهم در لحظهاي كه صحنه بينالمللي رخدادهاي استقلال كوزوو را هنوز فراموش نكرده است.
برخي از تحليلگران معتقدند، چه گرجستان به سوي جنگ سوق داده شده باشد، چه خود آغاز كننده جنگ باشد، در هر حال تكيه و پشتيبان آن غرب است و تفليس در "بازي با خرس روسي" بر ايالات متحده آمريكا تكيه كرده است.
اين در حالي است كه گرجستان پيش از اين با شور و اشتياق فراواني به طرحهاي ضد تروريستي آمريكا پيوست و به ويژه در جنگ عليه تروريسم و اشغال عراق با آمريكا همكاري كرد همچنان كه گرجستان پس از آمريكا و انگليس بيشترين شمار نيرو، يعني 2 هزار نيرو در عراق دارد.
با وجود اين، وقتي گرجستان موفق نشد به پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) كه ميتوانست سوپاپ اطميناني براي تفليس در برابر روسيه باشد، بپيوندد، تصميم گرجستان براي خارج كردن هزار نفر از نيروهاي خود از عراق بسيار قابل توجه و البته روشن بود كه براي اعمال فشار بر متحد آمريكايي خود اين تصميم را گرفته تا آمريكا از پيوستن تفليس به ناتو حمايت كند.
از سوي ديگر روسيه در انتظار "كوچكترين اشتباه" گرجستان است تا آن را به فرصتي طلايي براي انتقام تبديل كند زيرا گرجستان روزي از مناطق تابعه آن بوده است؛ انتقام از گرجستان، به ويژه پس از آن كه تفليس تلاش كرد به ناتو بپيوندد و ناتو را به مرزهاي روسيه برساند.
بحران گرجستان در پكن و در بازيهاي المپيك نيز خود را نشان داد و پوتين در ديدار با جرج بوش اعلام كرد كه "اقدامات تجاوزكارانه" گرجستان "بيپاسخ" نخواهد ماند و تاكيد كرد: داوطلبان روسي آمادهاند تا به سوي اوستياي جنوبي براي جنگ با گرجستان گسيل شوند.
پس از درگيريهاي ديروز، تلاشهاي شوراي امنيت سازمان ملل نيز براي توافق بر آتشبس در اوستياي جنوبي شكست خورد و اين شورا تنها به همين مقدار كه از اوضاع در شمال گرجستان ابراز نگراني كند بسنده كرد.
از سوي ديگر كميته بينالمللي صليب سرخ جهاني نيز خواستار باز شدن گذرگاهي انساني براي ورود به اوستياي جنوبي شد.
پس از تشديد روند درگيري در اوستياي جنوبي و رسيدن دامنه آن به "تسخينوالي" مركز اوستياي جنوبي، نيروي هوايي و تانكهاي روسي وارد عمل شدند تا "تجاوز" گرجستان به ساكنان اوستياي جنوبي را كه بيشتر آنها مليتي روسي دارند، متوقف كنند.
در پي مداخله روسيه، "ساآكاشويلي" رئيسجمهور گرجستان نيز به سرعت خواستار حمايت متحدان غربي خود شد و از غرب درخواست كرد تجاوز روسيه را متوقف و آن را مجازات كنند.
در مقابل روسيه نيز با اعلام حمايت از امنيت منطقه و جان افراد روسي، تاكيد كرد، تامين امنيت و ثبات در منطقه قفقاز حق مسكو است و مسكو انتقام خون سربازان روسي خود را كه در اوستياي جنوبي كشته شدند، خواهد گرفت.
همچنين "سرگي لاوروف" وزير امور خارجه روسيه نيز آنچه در اوستياي جنوبي رخ داد، "نسل كشي" ناميد و اعلام كرد، تفليس در پي تغيير طبيعت مسكوني منطقه است.
وي همچنين درباره افزايش كوچ ساكنان اوستياي جنوبي به اوستياي شمالي و خطرات بحران انساني به گرجستان هشدار داد.
منطقه اوستياي جنوبي منطقهاي به مساحت 3900 كيلومتر مربع است كه در اواخر سال 1990، استقلال خود را اعلام كرد و خود را جمهوري ناميد.
نيروهاي اوستياي جنوبي در تاريخ 19 ژانويه 1992 نيروهاي گرجي را شكست دادند و اوستيا در يك همهپرسي استقلال خود را از گرجستان و الحاق به اوستياي شمالي كه جزئي از خاك روسيه است، اعلام كرد.
به موجب توافقنامه آتشبس ژوئن سال 1992 نيرويي مشترك از اوستياي جنوبي، گرجستان و روسيه ميان گرجستان و اوستياي جنوبي كه خود در شمال گرجستان قرار دارد مستقر شد تا پاياني بر درگيريها باشد
برگرفته شده از خبرگزاری فارس.