دومین ”کنفرانس آفریقاییِ دموکراسی مشارکتی“ و نخستین ”نشست

 

همایشِ شبکه چپ آفریقا“

 

 

حزب کمونیست سودان و حزب کمونیست آفریقای جنوبی، از۲۸ تا ۳۰ مرداد ( ۱۹ تا ۲۱ اوت ۲۰۱۰)، در شهر ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی، دو گردهمایی مهم: دومین ”کنفرانس آفریقاییِ دموکراسی مشارکتی“ با عنوان اصلی ”تجربه ما در دموکراسی مردمی و مشارکتی در آفریقا: وظایف و چالش‌ها“، و نخستین ”همایشِ شبکه چپ آفریقا“ را به طور مشترک میزبانی کردند که در آن‌ها نزدیک به ۲۰۰ نماینده از ده‌ها سازمان و حزب سیاسی از سراسر قاره آفریقا و دیگر کشورهای جهان شرکت کردند، و در میان آنها نمایندگانی از سازمان‌های مردمی و غیردولتی ترقی‌خواه، نهادهای قانونگذاری، نهادهای انتخاباتی آفریقای جنوبی، کنگره سندیکاهای آفریقای جنوبی، و کنگره ملی آفریقا حضور داشتند.

 

رفیق سیدومو دلامینی، صدر کنگره سندیکاهای آفریقای جنوبی، و رفیق گویید مانتاشه، دبیرکل کنگره ملی آفریقا و صدر حزب کمونیست آفریقای جنوبی، به همراه هیأت بزرگی از نمایندگان این سازمان‌ها در نشست‌ها شرکت کردند. حضور رفیق مایته مه‌کوآنا ماشابانه، وزیر روابط و همکاری‌های بین‌المللی در دولت آفریقای جنوبی، نیز با استقبال شرکت کنندگان روبه‌رو شد. در کنار شرکت نمایندگان احزاب برادر از آمریکای لاتین و اروپا در نشست‌های ”کنفرانس“، نمایندگان ۳۰ حزب چپ از سراسر آفریقا نیز در ”همایش“ شرکت کردند، از جمله نمایندگان ”همایش سائوپولو“ و ”چپ اروپا“. از کمیته مرکزی حزب توده ایران نیز، به عنوان ناظر بین‌المللی، برای شرکت در این اجلاس پراهمیت دعوت شده بود.

این نشست‌ها در زمانی برگزار شدند که پنجاه سال از پیکار در راه استعمار زدایی از قاره آفریقا می‌گذرد، و برخی از کشورهای این قاره پنجاهمین سالگرد استقلال خود را جشن می‌گیرند. مضمون اصلی این گردهمایی‌ها و بحث‌ها و گفتگوها، تحقق و گسترش دموکراسی و فضای دموکراتیک پس از استقلال، میزان موفقیت ملت‌های آفریقا در دستیابی به اهداف مبارزه رهایی‌بخش ملی‌شان، و ایده دموکراسی مشارکتی و موقعیت انقلاب آفریقا بود. برگزاری این دو نشست یکی از تلاش‌های مستمر ملت‌های آفریقا و نیروهای دموکراتیک و ترقی‌خواه این قاره برای پیشبُرد همکاری‌های مشترک در راه حفظ استقلال و ارتقای توسعه ملی تک تک کشورها و کل قاره در مجموع خود است. در اینجا بیانیه مشترک پایانی این دو نشست را برای اطلاع خوانندگان نامه مردم می‌آوریم.

بیانیه

ما، شرکت کنندگان در ”کنفرانس آفریقاییِ دموکراسی مشارکتی“ و ”نشست همایشِ شبکه چپ آفریقا“ که ۵۲ سازمان از ۲۸ کشور، از جمله ۳ تشکیلات جوانان و ۲۸ حزب سیاسی را نمایندگی می‌کنیم، و در روزهای۲۸ تا ۳۰ مرداد ( ۱۹ تا ۲۱ اوت ۲۰۱۰ )، در ژوهانسبورگ، گرد هم آمدیم، اعلام می‌کنیم:

۱. مبارزه ادامه دارد!

در آستانه ۵۰ سالگی روند استعمار زدایی در قاره آفریقا، ما شاهد تجربه‌های فراوانی در زمینه‌های مختلف هستیم: پیشرفت‌های مردمی و دموکراتیک، دستاوردهای ناتمام، در جا زدن، و حتی در بسیاری از موارد عقب‌گردهای سنگین و سرکوب شدید نیروهای مترقی. مبارزه در راه رسیدن به آرمان‌های به‌حق دموکراتیک، اجتماعی و اقتصادی مردم ما در سرتاسر قاره ادامه دارد.

صدها سال مبارزه ضد استعماری، ده‌ها سال بسیج برای رهایی ملی، و ۵۰ سال غارت و ترفندهای نواستعماری، درس گران‌بهایی به ما داده است و آن اینکه، پیش‌بُرد، ژرفش و دفاع از اهداف به هم پیوسته رهایی ملی، وحدت ملی، دموکراسیِ پویا و پیشرفت‌های اجتماعی و اقتصادی مستلزم تداومِ پیکار، بسیج مردمی، سازمان‌دهی و هوشیاریِ دائمی است.
آزادی و وحدت مردم ما و قاره ما هرگز از بالا به دست نمی‌آید، بلکه همیشه از راه پیکار کارگران و نیروهای مردمی از پایین حاصل خواهد شد.

به این لحاظ، ما ترفندهای طراحی شده از درون شماری از کشورهای اتحادیه آفریقا به منظور تحمیل شتابزده و ”از بالا به پایین“ یک ”دولت واحدِ آفریقایی“ با عنوان ”ایالات متحدِ آفریقا“ را محکوم می‌کنیم. این طرح از سوی برخی از سران کشورهای عضو سر هم بندی شده است که بسیاری‌شان فاقد یک حکومت دموکراتیک برحق در درون کشورهای خودشان هستند. وحدت آفریقا، وحدت مردم ما، از راه پیکار و از پایین به بالا، و بر پایه بسیج برضد نیروهای ارتجاعی خارجی و عوامل محلی آنها تحقق خواهد یافت.

برخلاف افسانه لیبرالیِ ”نظم نوین جهانی“ و یک ”شمال خیرخواه“ که برای یاری رسانی به قاره ما حاضر است هر کاری بکند، ما شاهد آن هستیم که همه جا نیروهای امپریالیستی، عوامل محلی نواستعماری آنها و حمایت‌کنندگان مالی آنها- یعنی شرکت‌های عظیم فراملی- در راه پایه‌ریزی و تحکیم استعمارِ دوباره قاره ما فعالند. این برنامه کار راهبردی و مستمر شکل‌های گوناگونی به خود می‌گیرد: گسترش مداخله‌های نظامی خارجی، از جمله و به‌ویژه استمرار عملیات پایگاه‌های نظامی فرانسوی و توسعه ”آفریکوم“ [”فرماندهی متحد نظامی وزارت دفاع ایالات متحد آمریکا“ که مسئولیت عملیات پایگاه‌های نظامی و ارتباطات نظامی در ۵۳ کشور آفریقایی را به عهده دارد]، در همکاری با رژیم‌های نظامی محلی؛ حمایت مستمر و گزینشی از رژیم‌های خودکامه؛ دامن زدن به اختلاف‌های قومی و منطقه‌ای؛ تأیید ریاکارانه انتخابات کاملاً مشکوک و دستکاری شده؛ و نادیده گرفتن و تضعیف عمدی توان دولت‌های آفریقایی و بخش دولتی آنها در اداره سرمایه و پیش‌بُرد توسعه.

قاره ما مردم و منابعی غنی دارد؛ با وجود این، مردم ما همه جا در فقر زندگی می‌کنند. ثروت ما را کماکان به غارت می‌برند و به قول ضرب‌المثل سوتویی، ما در اینجا ”سهم‌مان یک کله مورچه است که باید با هم تقسیم کنیم.“

۲. توسعه آفریقا و بحران جهانی سرمایه‌داری

”کنفرانس“ و ”همایش شبکه چپ“ به عنوان نقطه آغاز، این واقعیت را مورد توجه قرار می‌دهد که از نظر اکثریت عظیمی از نیروهای مردمی در کشورهای ما، چه در دوران به اصطلاح ”شکوفایی“ و چه در دوران ورشکستگی، سرمایه‌داری چیزی نیست جز یک بحران روزمره فقر فرساینده، بیکاری، ویرانی منابع طبیعی، گرسنگی، و مبارزه‌ای پُررنج برای بقا. زیرسلطه سرمایه‌داری - نظامی که متکی به استثمار و سرکوب اکثریت عظیمی از خلق‌های جهان است - ثبات، صلح، دموکراسی واقعی و رشد و اعتلای کامل انسان میسّر نیست. ما این بینش ساده‌انگارانه را که بحران و رکود اقتصادی جهانی امروز صرفاً محصول سوء مدیریت سامانه مالی جهانی توسط بانکداران آزمند است، مردود می‌دانیم. بی‌ثباتی اقتصادی جهانی امروز خصلت ذاتی سرمایه‌داری است، و آفریقا ممکن است باز هم مجبور شود هزینه گزاف ناتوانی‌های ذاتی و آثار زیانبار نظام سرمایه‌داری جهانی را بپردازد. ما پیمان می‌بندیم که در راه رشد و توسعه اجتماعی و اقتصادی تمام و کمال آفریقا مبتنی بر نیازهای خلق‌های آفریقا و نه سودهای خصوصی بکوشیم، و در حالی که نظام سرمایه‌داری جهانی در پیِ بازیابی و جبران کاهش نرخ سودش تلاش می‌کند، منابع طبیعی و انسانی آفریقا را در برابر دور تازه‌ای از استثمار سرمایه‌داری جهانی محافظت کنیم. ما این کوشش خود را بخش جدایی‌ناپذیری از پیکار برای دموکراسی و حقوق بشر در آفریقا می‌دانیم.

۳. درباره تغییرات آب و هوایی و تخریب منابع طبیعی

ما شاهد اتفاق نظر هر چه بیشتر صاحب‌نظران علمی جهان هستیم که معتقدند روند کنونی رشد اقتصادی جهان به سرعت در حال تخریب شرایط زیست- فیزیکی خودِ تمدن بشری است. ما همچنین بر این نکته واقفیم که با وجود آنکه این اقتصادها و الگوهای مصرف در ”شمال“ توسعه یافته است که محرک عمده بحران ژرف‌یابنده کنونی‌اند، اما این خلق‌های ”جنوب“ هستند که بارِ اصلی بحران را به دوش می‌کشند. در مرکز و بطن بحران زیست- بومی (اکولوژیک)، یک نظام سرمایه‌داری جهانی قرار دارد که اساس آن بر بازتولید گسترده سودهای خصوصی استوار است. پیکار ما در راه سوسیالیسم پیکاری است برای آنکه نیازهای اجتماعی، و نه سودهای خصوصی، در اولویت راهبردی قرار گیرند. به این ترتیب، پیکار در راه سوسیالیسم هم‌زمان مبارزه‌ای در راه فراهم آوردن محیطی قابل زیست بوده و هست. ما پیمان می‌بندیم که از هر تلاشی با هدف ایجاد و توسعه منابع انرژیِ تجدیدپذیر و غیرزیانبار برای محیط زیست، و نیز برقراری یک نظم اقتصادی و اجتماعی جهانیِ دموکراتیک و عادلانه حمایت کنیم.
در مسیر یافتن منابع نوین انرژی و حفاظت از محیط زیست، ما همواره با ترفندهای امپریالیسم برای جلوگیری از رشد آفریقا و غارت منابع انسانی و طبیعی آن مقابله خواهیم کرد.

۴. همبستگیِ جهانیِ چپ

در سراسر جهان، و به ویژه در کشورهای ”جنوب“، نیروهای ترقی‌خواه و مردمی بار دیگر متوجه شده‌اند که مبارزات گونه‌گون آنها در زمینه‌های متفاوت پیوندی ناگسستنی با مبارزه بر ضد امپریالیسم دارد. ما، نیروهای ترقی‌خواه قاره آفریقا، عهد می‌کنیم که با جنبش‌های اجتماعی، زنان، جوانان، بومیان، کارگران و پیکارهای ضدامپریالیستی و سیاسی حزبی همکاری کنیم و از تجربه‌های گران‌بهای آنها بیاموزیم. به عنوان ”همایش شبکه چپ آفریقا“ ما تلاش خواهیم کرد پیوندهای فعال‌تری با نیروهای همفکر، نه فقط در قاره خودمان، بلکه همچنین در آمریکای لاتین، آسیا و دیگر نقاط دنیا برقرار کنیم. پیشرفت‌های چشمگیر نیروهای چپ در آمریکای لاتین به ما شور و دل‌گرمی داده است. ما معتقدیم که برنامه‌های گوناگون نیروهای چپ در آن قاره، از جمله در برزیل، بولیوی، ونزوئلا و اکوآدور، نقاط مشترک و درس‌های مهم زیادی برای پیکار ما در قاره آفریقا دارند. ما بار دیگر سپاس و قدردانی خود را نسبت به حمایت انترناسیونالیستی برجسته و چشمگیری که کوبا پیگیرانه نسبت به مردم ما داشته است، ابراز می‌کنیم و پیمان می‌بندیم که پیگیرانه بر فعالیت‌های همبستگی‌مان در دفاع از سوسیالیسم کوبا بیفزاییم.

چشم‌اندازِ آینده

در این گردهمایی ما تصمیم قاطع گرفته‌ایم که روابط و همکاری‌های متقابل‌مان را افزایش دهیم. به همین منظور، از این پس ما این نشست‌ها را به طور سالانه برگزار خواهیم کرد. برای تدارک این نشست‌های سالانه‌مان، و به منظور استمرار و پیوستگی در کار، دبیرخانه ”همایش شبکه چپِ آفریقا ” را تشکیل داده‌ایم. علاوه بر کارهای دیگر، ما ”همایش“ و وب‌سایت آن را طوری ترتیب می‌دهیم که به عنوان مرکز و مخزن بحث‌ها و گفتمان‌های مداوم ما باشند. گذشته از نشست‌های سالانه، ما نشست‌های ویژه‌ای را نیز پیرامون پیکار در زمینه‌هایی مشخص برگزار خواهیم کرد. به همین منظور، ما تصمیم گرفته‌ایم که در ماه فوریه سال آینده (بهمن – اسفند سال جاری) یک کنفرانس بین‌المللی در مورد ”زنان در آفریقا“ برگزار کنیم.
ما، همراه با هم به عنوان یک شبکه، و تک تک به عنوان تشکیلات جداگانه، پیمان می‌بندیم که ایده‌ها، چشم‌اندازها و کارزارهای مبارزاتی را که در این چند روز گذشته در مورد آنها تصمیم گرفته‌ایم، به میان توده‌های مردم ببریم.

پیروز باد قدرت مردم!

کارگران و زحمتکشان جهان متحد شوید!

مبارزه ادامه دارد!

نامه مردم 852