روبرت مرداک، غول یاامپراتور رسانهای
روبرت مرداک، غول یاامپراتور رسانهای
دکتر فرهاد زارعی
روبرت مرداك نامي ست آشنا براي ايرانيان . مخصوصا" آنها كه سر و كاري با رسانه ها دارند. ولي اين اسم آن موقعي بيش از پيش به ترجيع بند گفتگوهاي مردان رسانه ای بدل شد كه شبكه فارسي وان به راه افتاد و با دوبله و پخش سريالهاي معروف دنيا اكثر قريب به اتفاق ايرانيان را پاي جعبه جادو مسحور كرد!
زندگینامه:
»کیث روپرت مرداک «در 11 مارس 1931 در «ملبورن» استرالیا به دنیا آمد. پدر «مرداک» یک روزنامهنگار کهنهکار بود که کار خود را به عنوان یک خبرنگار بخش سیاسی برای روزنامه «عصر ملبورن» استرالیا شروع کرده بود.پدربزرگ او هم ایرانی بوده و در ایران مدفون است.
مرداک پدر در سال 1928 در سن 40 سالگی با «الیزابت گرین» ازدواج کرده بود و علاوه بر روپرت دارای 3 فرزند دختر دیگر نیز بود.
روپرت از همان اوایل کودکی در یک محیط آشنا با فنون روزنامهنگاری رشد کرد و خود نیز به این کار علاقمند شد. او در سال 1941 در سن 10 سالگی با اصرار مادر به مدرسه «گیلانگ گرامر» فرستاده شد ولی این تحصیل در این مدرسه راضی نبود.وی در سال 1947 تحصیلات خود را در این مدرسه به پایان رساند و پس از یک سال بیکاری، وارد حرفه روزنامهنگاری شد و در یک مجله مدرسهای به نام «ایف» و پس از آن در مجلات مدرسهای دیگری نیز فعالیت کرد.«مرداک» پس از آن برای ادامه تحصیل به انگلیس رفت و در دانشگاه آکسفورد مشغول تحصیل شد و از 1950 تا 1952 نیز با روزنامه «دیلی اکسپرس» (Daily Exprce) انگلیس همکاری کرد.
روپرت پس از مرگ پدرش بلافاصله به استرالیا برگشت و توقع داشت که ثروت کلانی از پذرش به او برسد اما بر خلاف انتظار، ثروت بسیار اندکی از یک روزنامه به نام «آولاید نیوز» را تصاحب کرد.
مرداک 22 ساله بلافاصله با یک حرص و ولع پرشور نسبت به روزنامه و به محض افزایش تیراژ، اقدام به خرید روزنامههای کوچک کرد و در سال 1954 امتیاز «آدلاید نیوز» را خریداری کرد.
«مرداک» در زندگی خانوادگی همیشه دچار مشکلاتی بود و همین مشکلات بود که به جدایی او از همسرش در سال 1999 انجامید. مرداک هوسران 2 هفته بعد از این ماجرا در سن 69 سالگی با سومین همسر خود یعنی «وندی دنگ» 31 ساله ازدواج کرد که از وی دارای دو فرزند دختر است. هماکنون روپرت مرداک با داشتن یک امپراتوری رسانهای و ریاست چندین رسانه معتبر و مشهور جهان در نیویورک آمریکا زندگی میکند.
روپرت در سالیان دهه 1950 دیدارهای منظمی از آمریکا داشت. او با آگاهی و دید ویژهای نسبت به آمریکا بزرگ شده بود و زمانی که در آکسفورد تحصیل میکرد با پیچیدگیهای «جنگ سرد» دستوپنجه نرم کرد و اذعان میکرد که زمان آن رسیده که موقعیت آمریکا را به عنوان یک قدرت فائقه جهانی به رسمیت بشناسیم. او به زودی دلباخته آمریکا به ویژه شهر «نیویورک» شد.
او در اوایل دهه 1970 دامنه کارهای مطبوعاتی خود را به سمت آمریکا کشاند و سهام زیادی از چندین روزنامه آمریکایی را خریداری کرد و در اوایل 1980 بود که تصمیم گرفت به حضور خود در آمریکا ثبات بیشتری ببخشد. به همین دلیل در سال 1985 تابعیت آمریکایی کسب کرد. او زمانی با «مارگارت تاچر» روابط خوبی داشت و میخواست در کنار «رونالد ریگان» در واشنگتن باشد، لذا روابط خود با کاخ سفید را مستحکمتر کرد.با توجه به فعالیتهای شدید کاری، مرداک در زمینه علمی زیاد فعال نبوده است. او بااکراه مراحل اولیه تحصیل در استرالیا را به پایان رساند و سپس با اصرار پدر و مادر به انگلیس رفت تا ادامه تحصیل دهد.
او ابتدا در سال 1952 با مدرک کارشناسی در رشته هنر از دانشگاه آکسفورد - دانشکده وورستر - فارغالتحصیل شد. روپرت حتی از زمانی که به تحصیل مشغول بود دست از فعالیتهای کاری و روزنامهنگاری نکشید و با تمام مشغله کاری، او توانست مدرک کارشناسی ارشد خود را از همان دانشگاه در رشته هنر در سالهای بعد دریافت کند. پس از آن مرداک صرفاً به کارهای اجرایی و مدیریتی رسانههای گوناگون پرداخت و تحصیلات خود را ادامه نداد.
***
ریشههای صهیونیستی (یهودی) روپرت مرداک:
نه خود روپرت مرداک از یهودی بودنش چیزی میگوید و نه رسانههای تحت سلطه او، اما آنچه واضح است نام روپرت از نامو یهودی پدر بزرگ مادری او برگرفته شده و مرداک همیشه سعی کرده این واقعیت که مادر مذهبی او، وی را به صورت یک یهودی بزرگ کرده است، پنهان کند.
پنهانکاری مرداک در حالی صورت می "یرد که وی آشکارا از شاخه صهیونیست «راست افراطی» صهیونیستی و افراد یمانند «بنامین نتانیاهو» و «آریل شارون» حمایت میکند. چنانچه «جرج پاتاکی» فرماندار سابق نیویورک میگوید: هیچ روزنامهای در آمریکا به اندازه «نیویورک پست» تحت سلطه مرداک از «اسرائیل» حمایت نمیکند.
علاوه بر این، رابطه تنگاتنگ مرداک با سازمانهای صهیونیستی مانند «انجمن ضدافترا»، «موزه میراث یهودی» در واشنگتن و غیره دلیل بر این مدعاست، لذا صراحتاً باید گفت که مرداک علاوه بر یهودی بودن یک صهیونیست تندرو است.
روپرت مرداک مانند سایر یهودیان منتقد در مراکز رسمی و غیر رسمی قدرت، از فاش کردن هویت یهودی خود امتناع کرده و حتی خود را یک «مسیحی ارتدوکس» معرفی میکند. با توجه به شواهدی مانند یهودی بودن مادر و پدر بزرگ مادری مرداک و اینکه مادر وی سعی زیادی داشته تا به فرزند خود تعالیم یهودی بیاموزد و همچنین طرفداری مرداک از اسراییل و جناح راست صهیونیستی، شکی در ریشه یهودی بودن او باقی نمیماند.
در این صورت، میتوان چنین نتیجهگیری کرد که یا اینکه مرداک همچنان در دین یهودی باقی مانده ولی به ظاهر به خاطر منفعتطلبیهای فردی، ادای یک مسیحی ارتدوکس را درمیآورد و برای جلبنظر اکثریت مسیحی آمریکا مجبور میشود که گاهگاهی به کلسیا برود و دعای مسیحی بخواند و در رسانهها و مجامع عمومی خود را یک مسیحی معرفی کند و یا اینکه خود وی اذعان میدارد اصولاً یک فرد مذهبی و در قیدوبند مذهب نسبت و به راحتی توانسته است از مذهب یهودیت خود دست بکشد و به مسیحیت تغییر آیین داده باشد.
در صورت درست بودن هر کدام از گزینههای بالا ما چیزی از ریشه صیهونیست بودن روپرت مرداک کاسته نمیشود و او در واقع به عنوان یک یهیودی صهیونیست شناخته میشود.
***
فعالیتها:
اولین فعالیتهای مرداک جوان از سال 1947 پس از پایان تحصیل در مدرسه «گیلانگ گرامر» در یک مجله مدرسهای به نام «ایف» بود و روپرت آن را به نام «ایف رویوارد» منتشر کرد و پس از چندی موفق شد که نام خود را در مجله مدرسهای «کوریان» درج کند.
مرداک اولین کار جدی خود در حرفه روزنامهنگاری را در حین تحصیل در «دانشگاه آکسفورد» و در روزنامه «دیلی اکسپری» در شهر لندن از سال 1950 شروع کرد اما به علت مرگ پدرش در سال 1952 بلافاصله به «ملبورن» استرالیا بازگشت و در همان سال بخشی از روزنامه «آدلاید نیوز» به عنوان ارث پدرش به وی رسید و در سال 1954 مالک آن شد. او روزنامه «سیدنی قبل» را هم خریداری کرد و پس از ندک زمانی توانست این 2 روزنامه کوچک را به سوددهی برساند.
مرداک در سال 1958 اقدام به سرمایهگذاری اندکی در روزنامه «ساندی تایمز» کرد. در سال 1960 نیز «NSW» و همچنین «دیلی میرور» (Daily Miror) در سیدنی و «Truth» در «ملبورن» را خرید. روپرت 2 سال بعد، 25 درصد سهام ایستگاه شبکه 9 استرالیا در سیدنی و ملبورن و ایستگاه تلویزیونی «Wollangong» را خریداری کرد.
جاه طلبیهای مرداک تا آنجا پیش رفت که وی در سال 1964 اولین روزنامه ملی استرالیا به نام «TneAustralian» را تأسیس و منتشر کرد و طی مدت کوتاهی روزنامههای مرداک، استرالیا را تحت سلطه خود گرفتند و او به فکر افتاد که از رسانههای خود برای تأثیرگذاری بر جریانات سیاسی استفاده کند. زیرا روزنامه «The Austra Lian» یک روزنامه با کیفیت بسیار بالا و برای «نخبگان» بود و روپرت مرداک را به یکی از صاحبان اصلی قدرت در استرالیا تبدیل کرد. در همین حال، وی شروع به گسترش امپراتوری خود در سطح بینالمللی کرد و نگاه از به انگلیس معطوف شد.
مرداک ابتدا 24 درصد شرکت انتشاراتی «ویلینگتون» (Wellington)» که بعدها منتقل و به بزرگترین شرکت رسانهای «زلاندنو» تبدیل شد، را خرید و در نهایت سهم خود را به 49 درصد رساند.
نگاه مرداک به لندن باعث شد که وی به این فکر بیافتد که به برترین قدرت انتشاراتی انگلیس تبدیل شود و به خاطر همین هدف اقدام به خرید روزنامههای «خبرهای دنیا» (News of the World)، «سان» (The Sun)، «تایمز» (The time) و «ساندی تایمز» (Sundy times) کرد تا جایی که در میانههای دهه 1980 موفق شد اولین طراح انتشار روزنامه به صورت تمام «کامپیوتری» در دنیا را در شرق لندن اجرا کند.
مرداک برای مدیریت رسانههای خود از تمام ضربهها استفاده میکرد. او در مدت کوتاهی توانست روزنامه «سان» را به یک تابلو جنجالی تبدیل کند. بدین وسیله که به طور مرتب «صفحه سوم» روزنامه را به عکسهایی از زنان زیبا اختصاص میداد که این کار باعث قطعی شدن شهرت مرداک به عنوان یک صاحبرسانه شد.
در سال 1970 در تلویزیون هفتگی لندن سرمایهگذاری اندکی کرد و در سال 1972، 2 روزنامه در شهر سیدنی به نامهای «دیلی تلگراف» (Daily Telegrapn) و «ساندی تلگراف» (Sundy Telegrapn) و 46 درصد از شبکه 10 تلویزیون سیدنی را خرید.
مرداک علاوه بر مالکیت چندین رسانه در استرالیا و انگلیس به دنبال جای پایی در بازار رسانهای آمریکا بود و کار خود را با خرید روزنامه «سن آنتونیو نیوز» (San AntonioNews) در سال 1973 شروع کرد.
مرداک با اشتهای سیریناپذیری اقدام به تأسیس «نشنال استار« (Nationul Star) کرد و روزنامه »نیویورک پست« (Newyork Post) آمریکا را به ملبغ 30 میلیون دلار خرید و برای خرید مجلههای Newyork و Village Voice و New west حاضر شد مبلغ 26 میلیون دلار بپردازد و میلیونها دلار صرف خرید چندین نشریه دیگر کرد.
در اوایل دهه 1980 مرداک متوجه قدرت و گستردگی رسانههای صوتی و تصویری شد و در سال 1980 با بنیانگذاری شرکت رسانهای «نیوز کورپروشین» (News Corporation) قدم به این حوزه رسانهای گذاشت. البته مرداک قبلاً در چندین شبکه تلویزیونی سرمایهگذاریهایی کرده بود اما با تأسیس این شرکت جدید بود که توانست به رویای امپراتوری رسانهای خود عینیت بخشد، با این حال هیچگاه از دنیای انتشارات فاصله نگرفت و در سالهای 1981 تا 1983 چ