پیوست به گذشته

 

 

ایگورلیگاچف,

ترجمه "م. شیزلی"

 

 

 

جعلیات و حقایقی در باره گذشته شوروی و

 روسیه سرمایه داری امروز

…
فاجعه الکلیسم

با فروپاشی شوروی ابعاد عظیم تر به خود گرفت

(7)

….

 

1/2

 

 

 

اگـر انسانها به تخدیر، مست و مسموم کردن خود با الکل، تنباکو و افیون هم پایان دهـند، تصور تحول مثبت در زندگی همه مردم مشکل است (ل. ن. تولستوی).

اگر بخواهیم به یکی مسائلی که، به نسبت بیشتر از هر مسئله دیگری مشخصه فاجعه جامعه روسیه است، بپردازیم، بی شک، بازگشت روسیه از سوسیالیسم به عقب، به سرمایه داری است. بازگشتی که سالانه ۷٠٠ ـ ٨٠٠ هزار انسان در آن از دست می روند.

این پیش بینی سازمان ملل متحد واقعیت می یابد، که تا سال ٢٠۵٠، جمعیت روسیه از رقم ١٤۵ میلیون نـفـر، به ١٢٠ـ ١٢۵نفـر کاهش خواهد یافـت و در آمریکا از ٢٨٠ میلیون نفر به ٣۵٠میلیون نفـر خواهد رسید. در دوره حاکمیت شوروی، نرخ رشد جمعیت سالانه روسیه، بین ٨٠٠ ـ ٩٠٠هزار نفر بود.

تا کنون، دولت هیچ برنامه ای برای بیرون بردن کشور از بحران جمعیتی ندارد. حاکمیت سعی می کـند، کاهش جمعیت کشور را به حساب نوزادان و مهاجران از کشورهای مشترک المنافع وحوزه دریای بالتیک بگذارد.

در ضمن، شرکت کـنندگان چهار کنگره خلق های برادر و دو کنگره خلق های دولت های متحد بلاروس و روسیه که پس از قطعه- قطعه کردن اتحاد شوروی تشکیل گردید، اعلام کردند که؛ مهاجرت مردم روس زبان از کشورهای مشترک المنافع، مسئله اصلی نبوده، بلکه، مسئله مهم، اتحاد داوطلبانه خلقهای برادر، برمبنای اتحاد نوین دولت های برابر حقوق جمهوری های مستقل می باشد. لازم به یادآوری است که،سال به سال از تعداد مهاجران نیز کاسته می شود.

اگـر در سال ١٩٩۷، تعداد مهاجران شامل ۵٩۷ هزار نفر بود، در سال ٢٠٠٤به رقم ١١٢ هزار نفر کاهش یافت. تعداد مردگان، ٨٠٠ هزار نفر بیشتر از متولدین بود. بدین ترتیب، تنها ١۵ درصد کاهش جمعیت را مهاجرین تشکیل می دهند.

بموازات فـقـر و شرایط سخت زندگی اکثریت مردم، میخوارگی و اعتیاد به مواد الکلی، یکی از علل بحران جمعیتی در روسیه می باشد. در این رابطه، لازم به گفتن است که از مبارزه حاکمیت شوروی با میخوارگی، تجـربیاتی بدست آمد. در اینجا، منظور «کارزار ضد الکلیسم» سالهای ١۹٨۵ـ ١٩٨٨می باشد. البته، در توضیح آن، مغلطه هائی هم بود. این مبارزه جنبه های مثبت و منفی هم داشت.

به تاریخچه آن می پردازم. در آغاز سال های ٨٠ قرن گذشته، انبوه نامه ها به کمیته مرکزی حزب و دولت، روزنامه ها و رادیو- تلویزیون واصل می شد(بسیاری از آنها را زنان و مادران نوشته بودند) که، در آنها، زنان با درد و اندوه بی حد، میخوارگی که پسران و شوهران آنها را می ربود، کودکان را معیوب می ساخت، لعن می کردند.

استفاده از مواد الکلی به حد بحرانی، ۹ـ ١٠ لـیتر الکل خالص به ازای هر نفر در سال رسیده بود. درآمد دولت از فروش نوشیدنی های الکلی درسال ١۹٨٤، به بیش از ۵٣ میلیارد روبل رسید، یعنی در فاصله ١۹٦٤ـ ١۹٨٤، چهار برابر افزایش یافته بود.

ازخواندن نامه های پردرد زنان لرزه بر اندام انسان می افتاد. بیهوده نیست که می گویند، هـر قدر مردان ودکا می نوشند، همان قدر زنان و کودکان اشک می ریزند. بی توجهی به صدها انسان ممکن نبود. در سال ١۹٨٤، هیئت سیاسی حزب کمونیست اتحاد شوروی، کمیسیونی به رهبری م. س. سالامانتسوف، برای بررسی و یافتن راه های مؤثر جلوگـیری از میخـوارگی و الکلـیسم، تشکیل داد. در سال ١۹٨۵، تصویب نامه کمیته مرکزی حزب کمونیست، شورای وزیران و قرار هیئت رئیسه شورای عالی اتحاد شوروی صادر گردید. این اسناد، حفاظت از خلق، تحکیم سلامتی انسان، نجات کودکان و بزرگان از رنج وعذاب، ارتقاء توان کاری انسان ها را هدف قرار داده بود. و به همین خاطر، حزب کمونیست و دولت به از دست دادن چنین درآمدی از بودجه دولـتی راضی شدند. کار بی نظیری که نمونه آن در جهان دیده نشده است.
با پشتیبانی مردم، بلافاصله اجرای مجموعه تصمیمات اتخاذ شده شروع شد.

تولـید ودکا،٤٠درصد کاهش داده شد، کـنیاک، بلاتغـییر ماند و شامپایـن ۵٠ درصد افـزایش یافت. به تولـید هرگونه فرآورده«مستی آور» از میوه ها و میوه های بوته ای خاتمه داده شد. نیکولای ریژکوف، صدر هیئت وزیران اتحاد شوروی، در کنگره ٢۷حزب کمونیست اتحاد شوروی(سال ١۹٨٦) اعلام کـرد:

« حزب مبارزه آبرومندانه ای را با میخوارگی و الکلیسم آغاز کرده است. خط سیر کاهش تولید و فروش مشروبات الکلی را بدون انحراف به پیش خواهیم برد».

در اجرای مجموعه تدابیر اندیشیده شده برای لغو میخوارگی، کـفایت و کمال اجتماعی - فرهنگی نیازمندی های مردم اتحاد شوروی، نقش بزرگی بازی کرد.

آن وقت ها، شبکه وسیع کانون های فرهنگی، کلوب ها، سینما- تئاترها، مدارس ورزشی کودکان در سراسر کشورگسترده بود. اما، اینک دهها هزار مرکز آموزشی، فرهنگی و ورزشی بسته شده است. بیش از  ٨٠ درصد جمعیت شهرنشین، در منازل مستقـل ساکن بودند. مسکن رایگان بود.        اکنون ساخت مسکن دو برابر کاهش یافته است و مسکن رایگان نیز تقریبا وجود ندارد(مترجم: پس از اعطای استقلال به آذربایجان، رئیس جمهور وقت، با اولین فرمان صادره خود، مجتمع های خانه سازی را غیر اقتصادی خواند و همه آنها را تعـطیل کرد).

در عین حال، در برنامه دوازدهم حزب کمونیست(سالهای ١۹٨٦ـ ١۹۹٠)، ساخت ٦هزارکلوب در مناطق روستائی، ٤٢سالن کنسرت در مراکز استانها و شهرهای بزرگ در نظر گرفته شده بود. برای ساختن منازل جدید برنامه ویژه ای تنظیم گردیده بود. در چهار سال اوّل نوسازی(سالهای ١۹٨۵ـ ١۹٨٨)، طرح احداث مراکز تحصیلی، فرهنگی و خانه های مسکونی بطور کامل اجرا شد.

با بهره گیری از امکانات وسیع کشور، از جمله رسانه های جمعی، ادبیات، هنر، ورزش، صنعت توریسم رشد یافت، در مجامع کارگری و یا محل سکونت، تبلیغ زندگی سالم برای مردم گسترش داده شد.

در گزارش سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست ا.ج. ش.س.(سال ١۹٨٦)، در باره تشدید مبارزه بر علیه میخواری و الکلیسم گفته می شود:

«بخاطر سلامتی جامعه و انسان، ما تصمیم جدی گرفته ایم، با عادت هائی بدی که در طول قرنها شکل گرفـته و ریشه دوانده است مبارزه می کـنیم. بدون آنکه محو دستاوردها شویم، می توانیم بگوئیم که میخواری را در تولـید عقب رانده ایم، اکنون در مجامع عمومی کاهش یافته است... نباید عقب نشینی کرد».

سیل نامه های تشکرآمیز به خاطر آنچه که حزب برای رهائی کودکان از میخوارگی کرده بود، به ارگانهای مرکز و محلی حاکمیت وارد شد. خانواده های زیادی نفس راحتی کشیدند، معتادان الکلی از ظاهر شدن در خیابان ها پرهیز می کردند. مشحصا به چه چیزی دست یافتیم؟ براساس آمار و به گفته متخصصان جنایتکاری ٢٠ـ ٣٠درصد، غیبت از کار، آسیب دیدگی در محل کار و در زندگی، حوادث رانندگی و همچنین بیماری های قلب و عروق به میزان قابل توجهی کاهش یافـت.

ادامه دارد