تاریخچه مختصر روز بین المللی کارگر

تاریخچه مختصر روز بین المللی کارگر

هدایت حبیب

 

       نخست از همه اول ماه می، جشن همبستگی بين المللی و روز رزم و پيکار خستگی ناپذير وعادلانه ی پرولتاريای زنجيرشکن را به همه کارگران پيشتاز وتمامی زحمتکشان جهان و کشورمان افغانستان تبريک می گويم و آرزومندم تا اين سرود آهنگين ديروزی ما، در جامعه ی بلا کشيده مان و سراسر جهان تحقق يابد:

کاريگران ، برزيگران، يکجا شويد، يکجاشويد!

در پنجمين برج زمان ، بالا شويد ، بالا شويد !

با پُتک پولادين تان ، بر فرق استمگر زنيد

با نغمه های بی امان ، کوبنده محکم تر زنيد

بنياد نظم کهنه را ، از ريشه يکجا برکنيد

بر طرُف دنيای نوين ! آهنگ شادی سر کنيد

 

    اول ماه می به عنوان  روزکارگر،  با آغاز جنبش کارگری در ارتباط است.  در دهه سوم قرن نزدهم جنبش کارگری امریکای شمالی در سال ۱۸۸۶ میلادی مبارزه اش را به منظور تحقق کار هشت ساعت در روز،  آغاز نمود.  به این مطالبه ی اتحادیه های صنفی، در اول می ۱۸۸۶ برای تحقق خواستهای مسلم و حياتی شان دست به اعتصاب عمومی زدند، که در اثر آن در مناطق صنعتی اعتصابات کتلوی بوقوع پیوست. کارفرمایان در مقابل این اعتصاب عمومی از اعتصاب شکن ها، پولیس و گروه های اجیر استخدام شده، استفاده نمودند.

      در سوم می گردهمایی بزرگی اعضای اتحادیه صنفی کارگران صنایع بر پا گردید. پولیس بر این اجتماع حمله ور شده  چهار تن از گارگران را با ضرب گلوله از بین برد. یک روز بعد، هزاران تن در  برابر این عمل، در گردهمایی خود ادامه دادند. پولیس بلا وقفه بر مردان و زنان آتش گشود. تمام میدان مملو از اجساد قربانیان بود. همچنان هفت تن پولیس نیز در اثر تیر اندازی، افراد مربوط به خود آنها کشته شدند.

     بالاخره دولت و کارفرمایان بهانه برای برخورد علیه جنبش کارگری، بدست آوردند. صدها تن از رهبران کارگران دستگیر و مورد محاکمه قرارگرفتند. پروسه نمایشی محاکمه آنها آغاز شد و چون  کدام اثباتی برای اقامه دعوی بجرم  قتل وجود نداشت بعداً گفته شد، آنها در یک توطیه شرکت داشته و مقالاتی را نشر نمودند که در آنها سقوط مناسبات موجود، خواسته شده و از این رو آنها در انجام آن حمله مسؤلیت دارند. زیرا عاملان این حمله را تشویق و الهام بخشیده اند. در بیستم اگست ۱۸۸۶ میلادی حکم اعدام متهمان صادر گردید. دفاعينه ی اختتامیه محکومان ناحق، در برابر "صورت دعوی مدعی العموم نظام سرمايه ی بيدادگر"، شهرت جهانی یافت، که در حقیقت مانیفیست بود، عیله استثمار، برای جامعه آزاد انسانی توام با عدالت اجتماعی.

      از جمله هشت متهمی که شرکت مستقیم آنها ثابت شده نتوانست، چهار تن آنها به اتهام توطیه اعدام گردیدند، یک تن دست به خود کشی زد و سه تن باقیمانده بعد از هفت  سال زندان توسط گورنر جدید بشمول افراد اعدام شده،  بیگناه وقربانی یک قتل عدلی  خوانده شدند.

      به اساس پشنهاد هیات امریکایی شرکت کننده در کانگرس بین المللی کارگران در پاریس در چهاردهم جولای سال ۱۸۸۹، بیاد بود از قربانیان شیکاگو، اول ماه می  روز بین المللی  کارگران اعلان گردید. از آن زمان به بعد، در این روز نه تنها از حوادث شیکاگو یاد آوری می گردد؛ بلکه در تمام جهان علیه ستمگران وبرای جامعه بدون استثمار، تظاهراتی بر پا می گردد.

     از روز اول می برای اولین بار در سال ۱۸۹۰ در ایالات متحدهء امریکا و هژده کشور اروپایی تجلیل بعمل آمد. این روز را رخصتی عمومی اعلان داشتند.

     در کشورما افغانستان، از جشن اول ماه می، برای اولين بار در سال ۱۳۴۵ توسط حزب دموکراتيک خلق افغانستان تجليل و بزرگداشت بعمل آمد و در سال ۱۳۴۷ سرود  ذکر شده ی بالا از جانب راه پيمايان در فضای کابل طنين انداز گرديد.

      با پيروزی و احراز قدرت سياسی بدست ح. د. خ. ا، تجليل از روز اول ماه می شکوهمند تر شد و اين روز در رديف ساير روزهای تاريخی، جايگاه خاص و ارجمندی را کسب نمود .

    اما با غصب قدرت در هشتم ثور ۱۳۷۱ از جانب مجاهدين ساخت پاکستان و ايران و زمان طالبان سيه دل ساخت "آی . اس. آی"، ديگر نه حرفی از جشن اول ماه می بود و نه از روز کارگر و برزگر. زيرا آنان همه فاريکات را مانند ساير زيربناهای کشور، چور و چپادل کردند و ماشين های کارخانه ها را به پاکستان انتقال داده بفروش رسانيدند و عوض سرود کارگر؛ سرود "پيدا و پنا " و "وند من" و "وند قوماندان" مروج و سر زبانها قرار گرفت.

    اکنون سرود: تفنگ سالار؛ ترياک سالار؛ شهرک سالار و بلند منزل سالار... جای همه را گرفته، مسابقه ی شديد بين فرماندهان جهادی در اين "وند بزرگ" !، به شدت جريان دارد.

     ديده شود که در اين رقابت ميان: عطامحمد نور، محمد ظاهر قدير، اسماعيل خان، گل آقا شيرزی، برادران کرزی، برادر مارشال قسيم فهيم و حضرت عمر زاخيل وال ...، کی برنده خواهد شد.