شبه جزیره کره کانون رویارویی قدرت ها

شبه جزیره کره به دنبال تحریم های بیشتر شورای امنیت سازمان ملل و آزمایش های موشکی بالستیک و اتمی کره شمالی و کشمکش بین کشورهای مختلف منطقه ای و فرا منطقه ای به کانون رویارویی قدرت ها تبدیل شده است.

تنش ها در منطقه، زمانی اوج گرفت که در ماه ژوئیه به شکلی بی سابقه ،کره شمالی دو فروند موشک قاره پیما را آزمایش کرد که بیش از دو هزار و 500 کیلومتر مسیر طی کرد و به دنبال آن موشک دیگر این کشور از فراز خاک ژاپن عبور کرد و میلیون ها ژاپنی را در کنار دولت این کشور در بهت فرود برد.

شورای امنیت سازمان ملل، تحت فرمان آمریکا و با لابی قدرتمند این کشور و متحدانش کره جنوبی و ژاپن، بی درنگ قطعنامه های تحریم را صادر کرد و صادرات مواد معدنی بخش مهم ارز آور برای کره شمالی را هدف قرار داد و درامد ارزی سالانه سه میلیارد دلاری کشور از این طریق را به دو میلیارد دلار کاهش داد. 

در ادامه در شرایطی که چین تلاش گسترده ای را آغاز کرده بود تا طرفین را به میز گفت و گوها بکشاند و نیم نگاهی هم به مذاکرات به بن بست رسیده از سال 2008 میلادی موسوم به نشست شش جانبه پکن داشت و درست در شرایطی که همگان فکر می کردند تنش ها در حال کاهش است، آمریکا و کره جنوبی یک رزمایش بزرگ را در دهه پایانی ماه اوت برگزار کردند.

نزدیک به 70 هزار نیروی نظامی دو کشور در این رزمایش شرکت کردند و کره شمالی بی درنگ هشدار داد که این کشورها در حال تبدیل کردن شبه جزیره کره به منطقه فاجعه هستند.

به نظرمی رسید که این اظهار نظر ازسوی کره شمالی بی معنا نباشد و پس ازهمین رزمایش بود که کره شمالی ششمین آزمایش اتمی خود را انجام داد و یک بمب هیدروژنی منفجر کرد که گفته شده است 10 برابر بمب آمریکا در هیروشیما قدرت داشته و این آزمایش 12 برابر از آزمایش چهارم قوی تر بوده است.

همین موضوع بار دیگر موجب شد تا شبه جزیره کره به کانون بحران ها تبدیل شود تلاشها بار دیگر از سرگرفته شد در یک طرف آمریکا ، کره جنوبی و ژاپن و از سوی دیگر چین و روسیه، همین رویارویی نشان می دهد که شبه جزیره کره دیگر منطقه ای منوط به رویارویی بین آمریکا و کره شمالی نیست و قدرت های زیادی در آن حرف هایی برای گفتن دارند. 

چین سراسیمه تر از هر کشوری اعلام کرد که هرگز به آمریکا و کره جنوبی اجازه نخواهد داد علیه کره شمالی وارد جنگ شوند.

البته این موضع از سوی پکن طبیعی است زیرا اضمحلال کره شمالی به این معناست که مرزهای چین به هر شکل به روی میلیون ها آواره جنگی کره شمالی گشوده خواهد شد و بی سامانی مذکور برای چین گران تمام خواهد شد.

آمریکا که همچنان بر طبل گزینه نظامی و فشارهای اقتصادی و تحریم بر کره شمالی می کوبد طبیعتا بزرگترین برنده منازعات فعلی است زیرا از یک سو درهای کارخانه های اسلحه سازی خود را به روی کره جنوبی و ژاپن گشوده است و از طرف دیگر چین را درگیر یک پرونده دیگر کرده است.

در این بازی که کلافی سردرگم به حساب می آید کشورها اکنون بر این متمرکز شده اند که هر کدام از این آب گل آلود برای خود ماهی بگیرند و گلیمشان را از آب بیرون بکشند.

کره جنوبی از یک طرف طرح گفت و گوی مستقیم با کره شمالی را مطرح می کند و از طرف دیگر در تلاش است تا قدرت نظامی خود را با خرید اسلحه و استفاده از فناوری پیشرفته آمریکا و با رزمایش های بیشتر با آن کشور بالا ببرد.

ژاپن در این میان راه های زیادی ندارد جز اینکه سامانه های پیشرفته موشکی پاتریوت 3 را فعال کند تا چنانچه کره شمالی قصد اقدامی علیه پایگاه های نظامی آمریکا در این کشور را داشت توان مقابله با این موشک ها را داشته باشد که البته بسیاری کارشناسان بعید می دانند چنین توانی در ژاپن موجود باشد.

آمریکا درهای کارخانه های سلاح سازی را باز کرده است و دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا می گوید اجازه داده است تا کره جنوبی و ژاپن از این کشور سلاح های پیشرفته بخرند و مساله انتقال تسلیحات هسته ای این کشور به کره جنوبی هم در حال رایزنی است.

چین اما می کوشد تا از شکار ماهی در این آب گل آلود سهمی داشته باشد این کشور خوشحال است که فعلا موضوع دریای جنوبی مطرح نیست و بسرعت در حال پیشبرد طرح های خود در این دریاست که نزدیک به 80 درصد از آن را متعلق به خود می داند.

شاید برای همین است که تحلیلگران بر این باورند اگر چین بخواهد کره شمالی را متوقف کند و اگر چنین قدرتی هم داشته باشد طبیعتا امتیازاتی از آمریکا در دریای جنوبی خواهد گرفت و در این باره با آن کشور چانه زنی خواهد کرد.

روسیه اماگفته است که تحریم های بیشتر آمریکا باعث می شود تا کره شمالی دست به اقداماتی شدیدتر بزند و به دنیا هشدار داده است که در چنین صورتی و با فشارهای بیشتر واشنگتن باید در انتظار فاجعه باشد.

با این حال آمریکا با کمک چین و روسیه، روز دوشنبه قطعنامه شماره 2375 را در شورای امنیت سازمان ملل علیه کره شمالی تصویب کرد.

بر اساس این قطعنامه حدود 75 درصد از واردات گاز و 55 درصد از واردات بنزین به کره شمالی قطع می شود.

علاوه بر این هیچ گونه منسوجاتی هم از کره شمالی صادر نخواهد شد که به تنهایی 800 میلیون دلار به اقتصاد کره شمالی ضربه می زند. 

در شرایط کنونی حدود 90 درصد از کل صادرات کره شمالی تحت این ممنوعیت ها قرار گرفته است.

علاوه بر این، از کار آن دسته از کارگران کره شمالی که حاصل درآمدهای خود را به کشورشان می فرستند در سایر کشورها جلوگیری می شود.

به دنبال رای شورای امنیت سازمان ملل متحد به قطعنامه تحریم ها، نماینده روسیه خواستار گفت و گو و کار دیپلماتیک با کره شمالی شد و هشدار داد که بی توجهی به این موضوع، اجماع شورای امنیت را به خطر می اندازد.

'واسیلی نبنزیا'تصریح کرد: از این قطعنامه اعلام پشتیبانی کردیم اما تاکید داریم که باید این قطعنامه به وضعیت انسانی و وضعیت شهروندان کره شمالی توجه کند روسیه بر این باور است که راه حل تغییر وضعیت شبه جزیره کره، نیازمند دیپلماسی و کاستن مرحله ای از تنش ها است.

کره شمالی به این قطعنامه واکنش تندی نشان داد و کره جنوبی نیز با استقبال از تحریم های جدید شورای امنیت سازمان ملل علیه کره شمالی گفت: این حرکت هشدار بزرگی به پیونگ یانگ است که با تحرکات مداوم تنها چالش های دیپلماتیک و اقتصادی خود را عمیق تر می کند.

شبه جزیره کره بحرانی ترین منطقه جهان در شرایط فعلی است به این دلیل که قدرت های بزرگ و دارندگان تسلیحات هسته ای درگیر آن هستند و هر حرکتی نابخردانه از یکی از جبهه ها می تواند آتش جنگی را شعله ور کند که به مناطق دیگر نیز کشیده خواهد شد. 

برای همین به نظر می رسد که ایده گفت و گو و مذاکره برای کاستن از تنش ها و درخواست ها برای خویشتنداری طرفین می تواند بهترین راهکار برای گریز از هر جنگ و مناقشه و درگیری نظامی باشد.

ایرنا؛

مسعود احمدی

کارشناس شرق آسیا