سيد داوود مصباح

انقلاب غرب کردستان (روژاوا) یا انقلاب 19ژوئیه 2012

چکیده:

 (غرب کردستان: عبارت از شمال شرق و شمال غرب سوریه را شامل می شود. دراین مقاله درباره موقعیت جغرافیایی، پیشینه ای تاریخی، حقوق شهروندی کردهای سوریه، دوران بشار اسد، تشکیل خود مدیریتی کردهای سوریه، تشکیلات، نیروی نظامی، اقتصاد و درآخر تحلیلی از اوضاع کردهای سوریه، با اختصار نگاشته شده است.)

موقعیت:

منطقه با وسعت 42،59 کیلو مترمربع درغرب کردستان؛ منظور از کردستان در مجموع عبارت است از (بخش کردی، عراق، ایران، ترکیه و سوریه) کردهای سوریه درشمال شرق و شمال غرب سوریه سکونت دارند که شامل 60 درصد زمین های زراعتی سوریه را تشکیل می دهد.

مرکز: قامشلی؛

زبان: کردی، سوری، آرامی و عربی؛

شهروندی: کرد، سوری، آشوری و عرب؛

حکومت: خود مدریتی دموکراتیک غرب کردستان؛

جمعیت: 4،6 میلیون به شمول آوارگان سوری؛

مذهب: شافعی،علوی و ایزیدی.

 جهت رانندگی: راست؛ پیش شماره: +96.

پیشینه ای تاریخی:

اسم «کرد» از (کی مو روس) یعنی « کیومرث » می آید. «گرنفون»1.

 (فیلسوف ومورخ قرن چهارم پیش از میلاد) ازاین اقوام بنام « کردوک» یادکرده است.

«شرف خان بدلیس» مورخ قرن دهم در کتاب «شرفنامه» (تاریخ مفصل کردستان) واژه

« کرد» را به شجاعت تعبیر کرده، می نویسد که آرش کمانگیر، فریدون و بهرام چوبین همه « کرد » بودند.»2

درمجموع سرزمینهای کرد نشین وکرد ها بخشی از ایران صفوی بود که درجنگ«چالدران»   (1512-1520م) بخش بزرگ، یعنی 80 درصد سرزمین کرد نشین به تصرف امپراتوری عثمانی درآمد. بعد از فروپاشی دولت عثمانی، بعد از جنگ جهانی اول درسال 1923م با توافق انگلیس و فرانسه این سرزمین بین عراق، ترکیه و سوریه تقسیم شد.

 در سال 1929م بعد از ختم جنگ فرانسه و ترکیه، قراردادی بین ترکیه و فرانسه به امضا رسید که به موجب آن منطقه ای در مرز سه کشور ترکیه، عراق و سوریه به «کردها» اختصاص یافت.

منطقه «کرد» نشین سوریه به سه آستان «حسکه (جزیر)، رقه و حلب» تقسیم شد.

حقوق شهروندی کرد های سوریه:

ازتاریخ استقلال سوریه (عیدالجلاء) تاریخ 17 اپریل 1946م ، روزی که آخرین سربازان فرانسوی خاک سوریه را ترک ومردم سوریه روزاستقلال شان را همه ساله جشن می گیرند.

اما، از آن زمان تا کنون خلق های کرد سوریه از حق شهر وندی درسوریه محروم بودند و بسیاری از خلق« کرد» مقیم شمال شرق و شمال غرب سوریه شناسنامه تابعیت و شهروندی سوری، ندارند. به این مردم بچشم بیگانه دیده می شد. دولت سوریه بعد از تصویب حقوق کودک درسال 1959م در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، درسال 1993م مفاد این مصوبه از سوی دولت سوریه پذیرفته شد که بر اساس این مصوبه کودکان «کردی» پس از تولد صاحب شناسنامه می گردند.

در دوران حکومت حافظ اسد، رهبر حزب بعث سوریه (حزب ناسیونالیست عربی ) که در سال 1970 در جایگاه رئیس جمهور سوریه دست یافت، سرکوب «کرد» ها و دیگر اقلیت های این کشور به گونه ای چشم گیر افزایش یافت. در دوران بشار اسد، پس از آغاز جنگ داخلی سوریه در اپریل 2011م دولت سوریه تنها به «کرد» های ساکن آستان حسکه فرمان شهروندی را اعطا کرد. در صورتی که دیگر« کرد » های سوریه ازحق شهروندی و شناسنامه محروم بودند و تا حال شناسنامه ندارند.

در اواخر اگوست 2012م روزنامه اماراتی الاتحاد از توافق دولت سوریه با « کرد» ها، برای تشکیل یک منطقه خود گردان در شمال سوریه خبر داد.

 تشکیل خود مدریتی دموکراتیک در کردستان سوریه : 

همزمان با آغاز جنگ داخلی درسوریه « کردها » به عنوان جبهه سوم در این جنگ حضور پیدا کردند. بزرگترین حزب « کرد ها» (پ .ی.د ) یعنی «حزب اتحاد دموکراتیک» معتقد بود که در برابرخط دولت ملت ناسیونالیستی حامیان بشار اسد وخط اسلام سیاسی که ازسوی مخالفین بشار اسد تبلیغ می شد، باید جبهه سومی را تشکیل داد. چون درمناطق کرد نشین سوریه تا سی حزب و نهاد سیاسی وجود دارد که مانع بزرگ در راه اقدام مشترک سیاسی و گفتمان واحد دربین «کرد» های سوریه شده بود.

 در نهایت آنها تصمیم گرفتند که تمام احزاب عمده در یک جبهه متحد شوند. کنفرانس احزاب سیاسی کردستان سوریه در سال 2012 در شهر اردبیل کردستان عراق برگزار شد. با اعلام «جبهه احزاب کردستان سوریه» با ترکیب از 16حزب سیاسی کردستان تشکیل شد.

حزب های عمده در جبهه:

* -  صالح مسلم: رهبر حزب اتحاد دموکراتیک (سوریه) نزدیک به « پ.ک.ک»

* - عبدالسلام احمد، جبهه مردم غرب کردستان سوریه، نزدیک به « پ.ک.ک»

* - حزب دموکرات کردستان سوریه (الپارتی) نزدیک به « بارزانی»

* - حزب آزادی به رهبری « مصطفی جمعه»

* - فیصل یوسف رئیس شورای میهنی کردهای سوریه.

* - ابراهیم برو، دبیر کل حزب اتحاد کرد های سوریه.

* - هیئت عالی کرد های سوریه به رهبری سعود ملا.

* - بشار امین عضو هیئت عالی کرد های سوریه.

* -  اسماعل جمعه عضو هیئت عالی کرد های سوریه.

اهداف اساسی:

* -  تأسس اداره خود گردان دموکراتیک در چوکات کشور سوریه.

* -  دفاع از مردم و سرزمین های « کرد» نشین.

* -  مبارزه علیه داعش و دیگر گروه ها. از قبیل، داعش، جبته النصر، تیپ احفاد رسول،

تیپ النصیر، گردان فتح الله، به همن قسم 47 گروه دیگر.

* -  ایجاد اداره دموکراتیک سیکولار با اشتراک پیروان تمام مذاهب و ادیان.

* -  ایجاد تشکیلات نظامی مدافع خلق های « کرد» ، عرب ، ایزدی و عیسوی مناطق

«کرد» نشین .

*- تأمین خود ارادیت دموکراتیک زنان در چوکات اداره خود گردان « کردهای» سوریه.

تشکیلات:

بر اساس تقسیم بندی جغرافیایی و موقعیت کردستان سوریه با سه کانتون با مرزهای غیرملی وغیرقومی به نام های کانتون جزیره، کانتون عفرین و کانتون کوبانی تقسیم می شود.

 اداره هریک ازکانتون ها برعهده یک شورای محلی ویژه موسوم به «شورای خلق کانتون» است که در سطح عمومی « شورای خلق کردستان» قرار دارد.

در17 مارچ 2016 مقامات « کرد» اهل سوریه به همراه نمایندگان از نیروهای، عرب، آشوری و ترکمن شمال سوریه که با هم علیه داعش جنگیده بودند، درکنفرانسی در«رمیلان» درکانتون جزیره «تأسیس نظام فدرال را در شمال سوریه در مناطق تحت کنترول «نیروهای سوریه دموکراتیک» به عنوان « فدراسیون شمال سوریه» اعلام کردند.

این خبر واکنش کشورهای هم جوار سوریه، دولت بشاراسد و امریکا را بر انگیخت.

 نیروی نظامی بشار اسد به حمله ای گسترده ای پرداخت که در نتیجه توسط یگانهای مدافع خلق « کرد» شکست خورد.

نیروی نظامی :

«یگان های دفاعی خلق ( ی.پ گ )» این نیرو ازخلق های « کرد»، عرب و آشوری داوطلبانه تشکیل شده است. یگان های مدافع خلق در سال 2012م نیروهای امنیتی دولت سوریه را از «سری کانی» خارج و همچنین «عاموزا و عفرین» را تصرف کرد.

از دسامبر 2012م «ی.پ.گ» شامل هشت تیپ نظامی است.

یگان های دفاعی زنان:

علاوه بر« ی.پ.گ » نیروی نظامی دیگر در«روژاوا» سازماندهی شده، که یگان های دفاعی زنان، نام دارد و به اختصار« ی . پ . ژ» نامیده می شود. تمام نیروهای این یگان ها از زنان رزمنده تشکیل یافته و نقش ارتش مستقل زنان را ایفا می کنند.

 سازماندهی زنان برای دفاع از خود و نیز صیانت ازحقوق زنان ازمهم ترین جهت گیری های انقلاب 19 جنوری 2012 در روژاوا می باشد.

یگان های نظامی این منطقه خود گردان در مقابل داعش و نیروهای دیگر تروریستی و تکفیری جنگید و تمام مناطق شمال شرق و شمال غرب سوریه را، از وجود داعش و دیگر جنگجویان پاک سازی کرد.

اقتصاد:

مناطق «کرد» نشین یعنی شمال سوریه، دارای منابع آبی، زمین های زراعتی حاصل خیز و ذخایر طبیعی نفت وگاز و معادن می باشد.

دجله، فرات، جغجغ، خابور، ساجور و عفرین از بزرگترین رودخانه ومنابع آبی شمال سوریه است. علاوه شامل ده سد بزرگ با مجموع گنجایش 300میلیون متر مکعب آب بر خوردار است.

 محصولات آبزی این منطقه 55درصد کل محصولات آبزی سوریه را در بر می گیرد. سطح زیر کشت در این منطقه 18 هزار کیلومتر مربع است. میزان تولید گندم این منطقه سالانه 1،4 میلیون تن می باشد که 37 درصد کل تولید گندم در سوریه است. میزان تولید پنبه این منطقه سالانه 273 هزارتن است که 39 درصد کل تولید پنبه سوریه را شامل می شود. همچنین 15 میلیون اصله درخت زیتون دراین منطقه وجود دارد، که شامل 23 درصد درختان زیتون در سراسر سوریه است.

تا قبل از 2012 م در آمد سالانه کردستان سوریه حدود 10، 8 میلیارد دالر برابر به نصف کل بودجه سوریه بود.

درحال حاضر از چاه نفتی کردستان سوریه روزانه 250 هزار بشکه نفت تولید می شود. تا قبل از آغاز جنگ داخلی میزان تولید نفت در این منطقه از نصف کل تولید نفت سوریه بشتر بوده است.

با درنظرداشت قیمت کنونی نفت در بازارهای جهان، این منطقه می تواند سالانه 5،9 میلیارد دالر از فروش نفت، 750 میلیون دالر از فروش زیتون، 372 میلیون دالر از فروش گندم و 230میلیون دالر از فروش پنبه درآمد داشته باشد.

با این همه ثروت، تا پیش ازجنگ داخلی فقیرترین مردم سوریه را«کرد» ها تشکیل می دادند. «کرد» های سوریه سالیان دراز در زمان حکومت حافظ اسد و بشار اسد محرومیت های سخت و پر ازحقارت را تجربه کرده اند.

ازآغاز جنگ در2012 م این مردم شجاع و سخت کوش، باهمه امکانات کم وبدون کوچکترین کمک های داخلی و خارجی در مقابل داعش و دیگر گروه های تا به دندان مسلح با حمایت امریکا و ترکیه و اقمار بین المللی آن، از جان مایه گذاشتند و جنگیدند.

این مردم شجاع و رزمنده هم جنگیدند وهم به تشکیلاتی پرداختند که باعث استحکام ساختاری و دفاعی یگان های مدافع خلق در برابر دشمنان قسم خورده ای سلفی و تروریستی که جنگ نیابتی را در سوریه به پیش می برد ند، گردید.

 درجریان جنگ داخلی سوریه، منطقه شمال که درآن، منبع نفتی و باغ های زیتون وجود داشت، داعش که از طریق دولت فاشیستی اردوغان حمایت وعقبه داشت، سرکوب«کرد» ها تا سرحد نابودی کامل آنان، از اهداف اولیه و اساسی دولت فاشیستی ترکیه بشمار می رفت. درچنین شرایط سخت که داعش از جانب ترکیه وظیفه حذف فزیکی اقوام« کرد» مقیم شمال سوریه را داشت، شجاعت خلق«کرد» با تشکیلات آهنین و اتخاذ سیستم خود مدریتی، دموکراتیک«شورایی» (دموکراسی مستقیم) نقش تعیین کننده داشت ودارد.

نظام«شورایی» خلق های شمال سوریه، بعد از 260 « کیبوتس» (روستاهای خود گردان شورایی) در سرزمین اسرایل، بهترین تجربه دموکراسی مستقیم خلق ها درمعاصر است.

در تشکیلات خود گردان شمال سوریه، تمام خلق ها در«شورا ها» با حقوق برابر اشتراک دارند.

 شورا ها ی مردم ضامن پیروزی آنان برچنین دشمنان سوگند خورده ضد بشری محسوب می گردد. درساختار شورایی فرد نقش اول را ندارد، چون تصامیم در شوراهای خلق بر اساس اراده جمعی اتخاذ می گردد. در چنین تشکیلات فرد محوری جایگاهی ندارد و خرد جمعی بر فضا حاکم است. تجربه نشان داده که سیستم های مديریتی حزب ها و دولت های فرد محور،  به شدت آسیب پذیر وغیر قابل دوام است.

 درجهانبینی علمی[ و جامعه شناسی علمی] به وضاحت تذکر یافته است که دولت های پارلمان تاریسم به صورت کامل بورژوازی و ضد منافع خلق ها است. این موضوع هم در آثار کارل مارکس، انگلس وهم لنین وضاحت دارد. بشریت مترقی برای رهایی از شر سرمایه داری امپریالیستی باید روی«دموکراسی مستقیم» تمرگز نمایند.

دراین زمینه تجربه خلق های شمال سوریه درس بسیار ارزنده برای تغییر ورهایی از شر جنگ های تجاوزگرانه سرمایه داری امپریالیسی می باشد.

خلق های «کرد»، آشوری، یزدی وعرب و ترکمن شمال سوریه با این تجربه ساختار سیاسی و تشکیلات یگان های مدافع خلق، در این مدت هشت سال توانستند که اقتصاد خانوادگی خوب داشته باشند و نیازمندی های معیشتی شان را تأمین کردند و هم دردفاع ازخود بصورت کامل، متکی با خود بودند. با این دست آورد ها این مردم به عقب بر نخواهند گشت. اداره خود گردان ، گرچه از حضور نظامی امریکا در سرزمین شان آسیب فراوان دیدند و تجاوز نظامی ارتش ترکیه به شمال سوریه یکی از این آسیب ها است که با اشاره و موافقت و منافقت امریکا صورت گرفته است و این تحرکات ضد بشری به اشکال مختلف علیه سوریه وخلق های شمال ادامه خوهد یافت؛ لیکن «کرد» ها و دیگر خلق های آن منطقه بخوبی در یافته اند که چگونه از حقوق بشری خود دفاع نمایند.

 تجربه دفاع مستقل خلق های شمال سوریه، نشان داد که تکیه بر نیروهای خودی توام با تشکیلات مردمی «شورایی» (دموکراسی مستقیم) چقدر نیرومند و شکست ناپذیراست.

این چنین ساختار اجتماعی تشکیلاتی راهی است به سوی آینده وگذار ازطرز نمایندگی نیابتی

 (پارلمانی) و حکومت های خود کامه دور ازدست رس مردم.

سیستم اداره (شورایی) روژاوا، برای دولت های همسایه کردستان سوریه قابل قبول نیست. چون سیستم شورایی خود گردان چالیشی است دربرابر دولت های ضد مردمی منطقه وجهان سرمایه داری . چنانچه ترامپ اظهار داشت که کردهای سوریه کمونیست است.

 اردوغان فاشیست هم «کرد» های شمال سوریه را مربوط به «پ.ک.ک» و تروریست خطاب می کند و تجاوز نظامی ترکیه به حریم سوریه، برای نسل کشی وحذف فزی خلق کرد می باشد.استفاده از سلاح فسفری در شمال سوریه به همین منظور است.

ایران و عراق هم از سیستم و نظام اجتماعی سیاسی (شورایی) وحشت دارند، به هیچ صورت از عملیات نظامی علیه «کرد» ها دلخور وناراض نیستند. خلق های شمال سوریه دراین مدت 8 سال یک مدل کارآمد ومترقی «دموکراسی مستقیم» را تجربه کردند ونتیجه گرفتند.