دستگیری جوانان، نویسندگان، هنرمندان و جراحی کتاب های درسی!
بهرام رحمانی
دستگیری
جوانان، نویسندگان، هنرمندان و جراحی کتاب های درسی!
عمر انسان ها شبیه هم نیست
یکی زندگی می کند یکی تحمل
تحمل انسان ها شبیه هم نیست
یکی مقاومت می کند
یکی می شکند
انسان ها شبیه هم
نمی شکنند
یکی از وسط دو نیم می شود
دیگری تکه تکه
تکه ها شبیه هم نیستند
تکه ای یک قرن عمر می کند
تکه ای
یک روز.
(شاعر ترکیه ای:
واقف صمد اغلو)
با گذشت چند هفته از اعتراضات گسترده
ضد حکومتی پس از گرانی غافلگیرانه بنزین، بازداشت ها در شهرهای مختلف
ایران ادامه دارد. گزارش‌های مختلفی از بدرفتاری و آزار بازداشت شدگان رسیده
است.
خیزش مردمی آبان ماه توسط نیروهای تا
دندان مسلح حکومت اسلامی، به شدت سرکوب شد. تهدیدها و دستگیری ها و کشف
روزانه جنازه کشته شدگان در شهرهای مختلف کشور، هم چنان ادامه دارد. در
این خیزش یک هفته ای انواع و اقسام مامورین مسلح حکومت اسلامی، صدها تن از
معترضین را کشتند. صدها تن دیگر را زخمی و حدود ده هزار نفر را نیز دستگیر کردند.
سازمان عفو بین الملل تعداد
کشته شدگان را ۳۰۴ تن گزارش
کرده و معلمان عدالت خواه اسامی ۱۹ نفر از دانش آموزآن ۱۳ تا ۱۸ ساله را اعلام کرده که در سرکوب آبان ماه
کشته شده اند. کشتار آبان ماه ۹۸ نمونه شاخص و سرکوب وحشیانه و مسلحانه
ابتدایی ترین حقوق مردم ایران، به معضلات جامعه مانند سانسور، سرکوب،
تبعیض، بیکاری، فقر، شکاف عمیق طبقاتی، فساد دولتی،رانت خواری و ایدئولوژی
مذهبی است.
حکومت اسلامی ایران، در عین حال یک حکومت
آپارتاید جنسی و مردسالار و زن ستیز است. در آخرین و تازه ترین گزارش
مجمع جهانی اقتصاد سال ۲۰۲۰ درخصوص
شکاف جنسیتی، آمده است:
امسال ۱۵۳ کشور در این گزارش مورد بررسی قرار گرفتند که در این میان ایران در رتبه ۱۴۸ قرار گرفته است. از میان ۱۵۳ کشور، ایران در حوزه مشارکت اقتصادی رتبه ۱۴۷ در حوزه دستاوردهای آموزشی رتبه ۱۱۸ در حوزه سلامت و بهداشت رتبه ۱۳۰ و در حوزه مشارکت سیاسی رتبه ۱۴۵ را به خود اختصاص داده است.
چند روز پیش کانون نویسندگان ایران هم خبر
داد که دادگاه انقلاب در آبادان حکم جلب پنج شاعر و روزنامه نگار خوزستانی
را صادر کرده است.
هم چنین در روزهای اخیر، فقط هشت
نویسنده و پژوهش گر را در استان کرمانشاه ایران بازداشت
کرده اند. به گزارش بی بی سی به نقل از شبکه حقوق بشر کردستان، روز چهارشنبه
ماموران امنیتی فواد مظفری، نویسنده و فرزاد سفره، شاعر را در خانه شان
بازداشت کرده اند. همین وب سایت می گوید ماموران امنیتی قصد
بازداشت دو فعال فرهنگی دیگر را هم داشته اند، که آن ها خانه نبوده و
بازداشت نشده اند.
فعالان مدنی و حقوق بشری در مناطق کردنشین
ایران در روزهای اخیر از بازداشت ۶ فعال ادبی و فرهنگی دیگر نیز خبر داد‌ه‌اند، که
عباس جلیلیان (آکو) از چهره های ادبیات کردی یکی از آن ها است.
شبکه حقوق بشر کردستان، گفته آنیسا جعفری‌مهر،
از نویسندگان مجله ادبی «ژ» پس از احضار و بازجویی و با تعهد آزاد شده است.
با وجود وضعیت نامناسب جسمانی رحیم غلامی،
نویسنده و شاعر و زندان سیاسی محبوس دربند یک زندان مرکزی اردبیل، مسئولان قضایی و
امنیتی از اعزام ایشان به مراکز درمانی خارج از زندان جلوگیری می کنند. روز
دوشنبه گذشته، این شاعر و نویسنده اهل اردبیل به دلیل مشکلات شدید تنفسی و
نارسایی های کلیوی برای مدتی هشیاری خود را ازدست‌داده و به بهداری زندان
اردبیل منتقل‌شده بود.
حکومت اسلامی در این
چهار دهه، نه تنها سانسور و سرکوب شدید و مداومی را بر فرهنگیان، نویسندگان و
هنرمندان مستقل تحمیل کرده است، بلکه هزاران زندانی سیاسی و صدها فعال فرهنگی و
هنری را نیز در داخل و خارج کشور ترور کرده اند.
نزدیک به چهار دهه
است که اجازه نداده اند کانون نویسندگان ایران، حتی یک دفتر برای خود تاسیس
کند و یا سایر برنامه ها و مجامع عمومی و مراسم های خود را آزادانه
برگزار نماید. فراتر از این، تاکنون ماموران امنیتی حکومت اسلامی، تعدادی از اعضای
این کانون از جمله محمد مختاری و محمد جعفر پوینده را ترور کرده است. بسیاری از
اعضای فعال این کانون را به بی دادگاه خود کشانده است.
اخیرا در پی انتشار
تصویر قرارداد چهار میلیارد تومانی وزارت ارشاد با یک موسسه خصوصی، برای سانسور ۱۳ میلیون صفحه کتاب در
یک سال، مدیرعامل موسسه مذکور گفت پشت این قرارداد «هزار نفر از اساتید دانشگاه
هستند که در ممیزی نقش دارند» و اسامی آن ها در اختیار وزارت ارشاد است.
سهراب حمیدی،
مدیرعامل موسسه «کارآفرینان فرهنگ و هنر»، درباره‌ی نقش این موسسه افزود که ارشاد
نمی تواند دستمزدهای بررسی کتاب را مستقیم پرداخت کند چون «ممیزها
شخصیت های دانشگاهی و علمی هستند و نمی خواهند برای بررسی کتاب ها
اسم شان منتشر شود.»
بر اساس قرارداد
وزارت ارشاد با موسسه «کارآفرینان فرهنگ و هنر» امور مربوط به سانسور کتاب در
سراسر کشور در سال ۱۳۹۷ به عهده این
موسسه خصوصی گذاشته‌شده و وزارت ارشاد موظف شده است چهار میلیارد تومان طی سه قسط
به این موسسه بپردازد.
سهراب حمیدی با
اشاره به این که این قرارداد از نوع «پشتیبانی و اجرایی» است، در گفت‌وگو با
خبرگزاری فارس چند بار تاکید کرد که ارائه هرگونه توضیح درباره جزئیات و شیوه
اجرای کار بر عهده محسن جوادی، معاون فرهنگی وزارت ارشاد، است.
روابط معاونت
فرهنگی وزارت ارشاد نیز یک روز پس از انتشار تصویر قرارداد، در واکنش به برخی
حاشیه ها و ابهامات به این توضیح بسنده کرد که «نظارت بر کتاب و نشر» خصوصی سازی
نشده، بلکه فقط «امور اجرایی و اداری» آن به یک موسسه خصوصی سپرده‌شده است.
حمیدی، مدیرعامل
موسسه، هم چنین با بیان این که چهار میلیارد تومان هزینه دستمزد «بررس‌های
کتاب‌هاست که شصت هفتاد هزار کتاب در سال می خوانند»، تاکید کرد که سهم
موسسه «کم تر از دو درصد است که صرف هزینه جاری می شود.»
در حکومت اسلامی
به سانسور کتاب گفته می شود «بررسی و نظارت یا ممیزی» و به کسانی که این کار
را بر عهده دارند گفته می شود «ممیز و بررس کتاب» نامیده می شوند.
در این میان، سرکوب و تهدید و اخراج معلمان آزادی خواه و
برابری طلب و آگاه در ایران، هم چنان ادامه دارد. به تازگی عزیز
قاسم زاده از معلمان و فعالان صنفی گیلان که هنرمند هم است، تنها
به دلیل اجرای یک قطعه موسیقی در کلاس هنر به رودبار تبعید شده است.
هم چنین در روزهای گذشته و پس از
سرکوب خونین معترضین آبان ماه، معاون پژوهشی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم
انسانی، بار دیگر بحث بومی سازی (اسلامی سازی) علوم را پیش کشیده
و گفته است: «یک کتاب درسی هم می تواند ابزار استعمار باشد. وقتی شما کتاب
درسی را از یک کشور دیگر انتخاب و ترجمه می کنید، در حقیقت محتوای فرهنگی از
آن کشور می آورید.»
این بحث، جدیدی نیست و شاید به اندازه عمر
حکومت اسلامی به ویژه از سال ١٣٥٩ با اجرای «انقلاب فرهنگی» و تعطیلی مراکز علم و
دانش و دانشگاه های کشور، با هداف اسلامیزه کردن دروس آموزشی،
پاک سازی دانشجویان و اساتید آزادی خواه و غیرمذهبی دانشگاه ها آغاز شده
تا به امروز ادامه دارد. اما پیش کشیدن این بحث آن هم پس از گذشت چند روز از
سرکوب های تکان دهنده و خونین معترضین در اکثر روستا و شهرهای کشور،
باید این احتمال داده شود که حکومت قصد دارد یک خانه تکانی جدید و شدیدی را
در میان فعالین فرهنگی و سیاسی و اجتماعی انجام دهد هنگامی که «یک کتاب» و ترجمه
«یک کتاب» را برای حاکمیت شان خطرناک ارزیابی می کنند. بنابراین، تشدید
این روند، به نوعی نشان گر هراس ایدئولوژیک حکومت از فرهنگ و آگاهی و
دانش و کتاب خوانی در جامعه ایران است.
معاون وزیر آموزش و پرورش حکومت اسلامی نیز
از شکستن انحصار زبان انگلیسی و ورود زبان چینی در برنامه درسی مدارس سخن گفت.
اما پایه مهم هراس ایدئولوژیک حکومت
اسلامی، علوم انسانی است. علی اکبر ولایتی، رییس هیات موسس و هیات امنای
دانشگاه آزاد اسلامی، جایی گفته بود «متاسفانه بعد از دارالفنون، فرهنگ ما غربی شد
و خیلی سخت است که جامعه شناسی و روان شناسی را از فرهنگ غرب رها
کنیم.»
هم چنین پس از سرکوب شدید معترضین به گرانی بنزین در آبان ماه
گذشته، هفته نامه «صبح صادق» به نقل از
آخوند عبدالله حاجی صادقی نماینده ولی فقیه در سپاه نوشت: «... موضوع بعدی
ولایت مداری است. انتظار می رود یک نماینده مجلس در تراز انقلاب اسلامی
در شاخصه ولایت مداری، تبعیت محض از ولی فقیه داشته باشد.
در نظام ولایی رییس جمهور،
رییس مجلس، رییس قوه قضاییه و… حق سیاست گذاری و نظریه پردازی
ندارد، نظریه پرداز و سیاست گذار خداست و در بعد زمینی آن ولایت است؛
این عزیزان مجری هستند. باید ولایت مداری را درست برای مردم تبیین کنیم تا
بتوانند نماینده در تراز را انتخاب کنند.»
این سخن نماینده ولی فقیه در راس
بزرگ ترین ارگان سرکوب، سانسور، ترور و جنگ، در چهل و یک سالگی حاکمیت خونین حکومت
اسلامی ایران است!
آیا در چنین حاکمیتی بحث از قانون، سلسه مراتب حکومتی، کاندید شدن و رای دادن و اصلاحات و رفرم، هیچ جایی ندارد و همه چیز باید از نظر و موافقت رهبر بگذرد چگونه می