بهرام رحمانی

بازی جدید دولت فاشیست ترکیه با جان و زندگی پناهجویان

و همراهی دولت های غربی با این سیاست غیرانسانی!

در جهان، از آغاز شیوع ویروس هولناک «کرونا» تا کنون بیش از ۳ هزار جان خود را از دست داده‌ اند. براساس آمار رسمی، بیش از ۹۰ درصد موارد مرگ ناشی از ابتلا به ویروس کرونا، مربوط به استان «هوبی» در چین است.

شمار کل مبتلایان ویروس «کووید-١٩» در حال حاضر به بیش از ۹۰ هزار نفر در سراسر جهان می ‌رسد.

در چنین شرایطی، دولت های غربی و در راس همه دولت فاشیست ترکیه در تلاش است هزاران پناهجوی بی دفاع را قربانی سیاست های جنگ طلبانه و توسعه طلبانه و معامله گرایانه خود قرار دهد.

پس از آن که دولت ترکیه به بهانه دریافت حمایت ناکافی از سوی هم پیمانان اروپایی خود در موضوع منازعات سوریه، دروازه‌ های مرزی خود به سوی اروپا را به روی پناهجویان سوری گشود، هجوم پناهجویان به مرزهای یونان به عنوان دروازه ورود به اتحادیه اروپا به مشکلی جدی برای آوارگان تبدیل شده است.

صرف نظر از اختلاف های میان ترکیه و یونان بر سر بحران آوارگان، این اختلاف ها عامل رنج فراوان ده ها هزار آواره سوری است که به امید ورود به کشورهای حوزه اتحادیه اروپا به سمت دروازه های مرزی ترکیه با یونان سرازیر شدند اما با دیوار محکمی از نیروهای مرزبانی تا دندان مسلح یونان و گازهای اشک آور مواجه شدند. کودکان، زنان و مردان پناهجویی که در جهنم زمستانی و سرد و سخت میان ترکیه و اروپا، نه راه پس دارند و نه راه پیش. نه دولت اردوغان دیگر به آن ها اجازه بازگشت می دهد و نه نیروهای مرزی یونان اجازه ورود به آن ها می دهند.

اردوغان جنگ طلب و قدرت طلب در مجلس ترکیه، در اولین موضع گیری در مورد کشته شدن ۳۳ سرباز این کشور در شمال سوریه گفت: «دیروز چه کردیم؟ درها را باز کردیم.»

اردوغان افزود: ما آن درها را نمی ‌بندیم، چرا؟ زیرا اتحادیه اروپا باید متعهد به وعده‌های خود باشد.

پیش از این گزارش شده بود که دولت ترکیه با هدف فشار به اروپا برای حمایت از عملیات نظامی آنکارا در استان ادلب سوریه، مرزهایش را به سوی اروپا باز کرده است.

دولت یونان گفته که در ۲۴ ساعت اخیر مانع از ورود حدود ۱۰ هزار پناهجو به این کشور شده و حدود ۱۴۰ نفر از پناهجویان را بازداشت کرده است. پلیس یونان روز شنبه، در گذرگاه مرزی پازارکوله با استفاده از گاز اشک ‌آور پناهجویان را وادار به عقب‌ نشینی کرد. پس از آن پناهجویان با پرتاب سنگ با پلیس مقابله کردند. در میان این پناهجویان ایرانیان نیز حضور دارند.

در حال حاضر هزاران پناهجو در منطقه بی‌ طرف میان ترکیه و یونان گیر افتاده ‌اند. ترکیه اعلام کرده که مرزهایش با اروپا را گشوده است، اما گزارش‌ ها حاکی از آن است که تنها گروه ‌های کوچکی از پناهجویان موفق به عبور از مرز شده ‌اند و مرزبانان یونانی برای جلوگیری از ورود پناهجویان به گاز اشک ‌آور و نارنجک نورزا متوسل شده ‌اند.

رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه شنبه ۲۹ فوریه -۱۰ اسفند ادعا کرده بود که از پنج‌ شنبه شب و به محض بازشدن مرزها با اروپا بیش از ۱۸ هزار پناهجو موفق شده ‌اند وارد اروپا شوند. اما شواهد موجود نشان می‌ دهد که مرزبانی یونان بسیاری از آن ها را با توسل به گاز اشک آور و نارنجک نورزا عقب نگه داشته است.

اردوغان پیش از این بارها تهدید کرده بود که ممکن است مرزهایش را برای خروج پناهجویان به سمت اروپا باز کند. اروپا و ترکیه در سال ۲۰۱۶ توافقی را امضاء کردند که به موجب آن این کشور در ازای دریافت کمک مالیِ اتحادیه اروپا جلوی حرکت پناهجویان به غرب را بگیرد.

به گزارش روزنامه «گاردین»، رییس ‌جمهوری ترکیه شنبه در استانبول تاکید کرد که مرزها باز خواهند ماند: «ما این درها را در مدت آتی نخواهیم بست و این کار ادامه دارد. چرا؟ چون اتحادیه اروپا باید به وعده‌ هایش عمل کند. ما نباید از این همه پناهجو مراقبت کنیم و غذایشان را فراهم کنیم.»

اردوغان، شکایت کرد که مبالغ وعده داده شده به ترکیه برای حمایت از پناهجویان به کندی پرداخت می ‌شوند، و گفت که از آنگلا مرکل صدراغظم آلمان خواسته است که پول ‌ها را مستقیم برای دولت او بفرستد.

اما به نظر می‌ رسد تغییر رویکرد اردوغان به این قصد صورت گرفته تا اتحادیه اروپا و ناتو را به حمایت از کارزار نظامی آنکارا در ادلب مجاب کند. ادلب آخرین سنگر شورشیان سوری است که هزاران سرباز ترکیه از آن ها در برابر پیش ‌روی حکومت بشار الاسد و حملات هوایی روسیه حمایت می ‌کنند.

جنگ خانمانسوز ادلب سبب شده است که نزدیک به یک میلیون آواره سوری به سمت مرز ترکیه حرکت کنند.

هم چنین ارتش ترکیه پنج ‌شنبه شب در حملات هوایی حکومت در استان ادلب ۳۳ نیروی خود را از دست داد. این بزرگ ‌ترین تلفات ارتش ترکیه از زمان دخالت این کشور در سال ۲۰۱۶ در سوریه بوده است. بعد از این ضربه بزرگ بود که رییس ‌جمهوری ترکیه اعلام کرد مرزها به روی پناهجویان باز خواهد شد.

روز جمعه پلیس، گارد ساحلی، و مرزی ترکیه دستور گرفتند که دیگر جلوی عبور پناهجویان و مهاجران به یونان و بلغارستان را نگیرند.

اما مهاجران که قصد ورود به یونان را داشتند گزارش دادند که به محض عبور از مرز با گاز اشک‌آور و نارنجک نورزا مواجه شدند.

مقامات یونان گفته اند که ۵۲ کشتی جنگی و نگهبانی را برای دیده بانی در مناطق نزدیک لسبوس و سایر جزایر دریای اژه بسیج کرده اند. این نمایش قدرت برای بازگرداندن مهاجرانی انجام می‌ شود که از راه دریا سعی می ‌کنند خود را به یونان برسانند.

بلغارستان نیز گفته است که هزار سرباز دیگر را به مرز با ترکیه فرستاده است.

شنبه صبح گزارش شد که وزش باد شدید در لسبوس مانع رسیدن قایق‌ ها خواهد شد اما هزاران مهاجر و پناهجوی دیگر که ظاهرا اغلب آن ها افغانستانی هستند، خطر را به جان خریدند.

خبرگزاری «آسوشیتدپرس» گزارش داده است که روز شنبه گروه ‌های کوچکی موفق شده ‌اند خود را یونان برسانند. بیش تر آن ها از افغانستان و بیش تر مرد بوده ‌اند، اما در میان آن ها تعدادی خانواده و کودک نیز به چشم می ‌خورد. این گروه‌ ها در طی شب در ساختمان ‌های رها شده و آلونک‌ های کوچک مناطق ییلاقی یونان پناه گرفته ‌اند و سپس راه خود را به شمال یونان ادامه داده ‌اند.

علی نیکاد، پناهجوی ۱۷ ساله ایرانی که با گروهی از دوستانش خود را شبانه به یونان رسانده، به رادیو زمانه گفته است: «فهمیدیم که مرز باز شده و به آن سمت حرکت کردیم. اما بعد دیدیم که بسته است. سوراخی در حصار مرزی پیدا کردیم از آن جا رد شدیم.»

نیکاد گفت که دو ماه در ترکیه بوده و امیدوار بوده که بتواند عموی خود را در یونان ملاقات کند.

بسیاری از کسانی که موفق شدند از مرز رد شوند، دستگیر شده و آن ها را در ون ‌های سفید برده ‌اند.

رجب طیب اردوغان ریيس جمهور ترکیه با ادعای کاذب این که ما تنها برای تامین امنیت مرزهای کشورمان و حل بحران انسانی میلیون‌ ها پناهجو سوری تلاش می کنیم، گفت: «دیگر زمان فداکاری‌ های یک جانبه درباره پناهجویان به پایان رسیده است. صدها هزار مهاجر غیرقانونی پس از باز شدن مرزهای مان به سمت اروپا حرکت کردند. این تعداد به زودی به میلیون‌ ها نفر می رسد.

یونان روز یک شنبه یکم مارس ٢٠٢٠، اعلام کرد که از ورود ده هزار پناهجو از ترکیه به خاک این کشور جلوگیری کرده است. دولت ترکیه از روز شنبه مرزهای خود با اتحادیه اروپا را به روی پناهجویان باز کرده و گفته که دیگر قادر به پذیرش سیل پناهجویان از سوریه نیست.

فرونتکس، نهادی که کنترل و نظارت بر مرزهای اروپا را بر عهده دارد، در گزارشی گفته است انتظار می ‌رود که بحران پناهجویی در مرزهای یونان و ترکیه بار دیگر تشدید شود. در این گزارش گفته شده که «موج پناهجویی گسترده» از ترکیه به سمت یونان پیش ‌بینی می ‌شود.

فرونتکس در گزارش تازه خود آورده است که متوقف کردن «موج پناهجویی گسترده» به یونان دشوار خواهد بود. بنابراین در روزهای آینده «افزایش دوباره فشار پیش ‌بینی می ‌شود.» این حتی در مورد «اقدام مقام‌ های ترکیه برای جلوگیری از عبور از گذرگاه‌ های مرزی خود» نیز صادق است.

بویکو بوریسوف، نخست ‌وزیر بلغارستان که پیش از این از اتحادیه اروپا خواسته بود که تا پنج ‌شنبه ۵ مارس به ترکیه کمک کند، امروز دوشنبه ۱۲ اسفند - ۲ مارس به آنکارا سفر خواهد کرد تا با رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه گفت ‌و گو کند.

آن‌ طور که دولت بلغارستان روز یک شنبه اعلام کرده بود، بوریسوف و اردوغان در ضیافت شام دوشنبه در مورد اقداماتی که به رفع بحران سوریه و متوقف کردن جریان پناهجویی کمک کند، گفت ‌و گو خواهند کرد.

بلغارستان هم چون یونان از اعضای اتحادیه اروپاست و با ترکیه مرز مشترک دارد.

بوریسوف نشست مشترک با اردوغان را جمعه گذشته ترتیب داده بود. به ‌گفته دولت بلغارستان، او شامگاه یک شنبه با کیریاکوس میتسوتاکیس نخست ‌وزیر یونان و سباستیان کورتس، نخست ‌وزیر اتریش درباره اوضاع سوریه و بحران پناهجویی گفت ‌و گو کرد. بوریسوف در این مکالمات تلفنی بار دیگر بر حمایت از ترکیه به‌ منظور جلوگیری از یک بحران انسانی تاکید کرد و گفت جامعه اروپا باید سریع واکنش نشان دهد.

در همین حال، کیریاکوس میتسوتاکیس نخست‌ وزیر یونان عصر یک شنبه پس از برگزاری جلسه بحران شورای امنیت ملی این کشور اعلام کرد که یونان محافظت از مرزهای خود را به بالاترین سطح خود می‌ رساند. بر این اساس، پس از آن‌ که ترکیه در دو روز اخیر مرزهای خود با اتحادیه اروپا را به روی پناهجویان گشود، گشت‌ های مرزی زمینی و دریایی یونان در شمال شرق این کشور تقویت شده‌اند.

استلیوس پتساس سخنگوی دولت یونان، هم چنین گفته است که کشورش نمی‌ خواهد درخواست ‌های پناهندگی جدید را به مدت یک ماه بپذیرد. او درباره «تهدید علیه امنیت کشور» صحبت کرد.

پتساس ترکیه را به‌ دلیل گشودن مرزهای خود برای ایجاد فشار دیپلماتیک مورد انتقاد قرار داد و گفت آنکارا با این اقدام، «خود به قاچاقچی انسان تبدیل شده است.»

رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری مستبد ترکیه روز دوشنبه تاکید کرد که به زودی «میلیون ‌ها» پناهجو راهی قاره اروپا خواهند شد. تصمیم آنکارا برای گشودن مرزهای غربی خود بر روی پناهجویان به نگرانی کشورهای اروپایی از تکرار بحرانی مشابه آن چه در سال ۲۰۱۵ میلادی روی داد دامن زده است.

اورزولا فن در لاین، رییس کمیسیون اروپا گفته که سران سه نهاد اصلی اتحادیه اروپا روز سه شنبه برای بررسی حضور پناهجویان در مرز یونان به این کشور خواهند رفت