بهرام رحمانی

در نومیدی بسی امید است!

درباره شورش در زندان‌های حکومت اسلامی ایران!

بحران کرونا؛ همه جوامع بشری را زمین‌گیر کرده است. با وجود این که ویروس کرونا از چین آغاز شد اما آسیب‌های آن بر جامعه ایران، قابل مقایسه با چین نیست. حکومت اسلامی که در دروغ‌گویی و پنهان‌کاری و سناریوسازی استاد است شیوع ویروس کرونا در ایران را به آمریکا نسبت داده که به ایران حمله بیولوژیکی کرده است و به‌همین دلیل در مقابل آن، باید آرایش جنگی گرفت. در چنین وضعیتی حکومت اسلامی ایران، برنامه جدی در مقابل پیش‌گیری این ویروس مهلک ندارد. آن‌جایی هم که توجه می‌شود تلاش مضحکی دارند که با خرافات مذهبی، مانع گسترش آن و یا درمان مبتلایان شوند.

حکومت اسلامی ایران اولین مرگ بر اثر کرونا را یک اسفند اعلام کرد در حالی‌که بعد معلوم شد حاکمان قداره‌بند از قبل از شیوع بیماری خبر داشتند.

مقامات حکومت اسلامی تا روز سه‌شنبه ۱۲ فروردین ۱۳۹۹، مرگ ۲۸۹۸ نفر را به‌طور رسمی اعلام کردند و تعداد کل مبتلایان هم به ۴۴ هزار و ۶۰۶ نفر رسید. این آمار در حالی است که یک مقام سازمان بهداشت جهانی گفته است آمار اعلام شده مقامات ایران درباره مبتلایان به ویروس کرونا تنها یک پنجم مبتلایان واقعی است.

اما بر اساس آماری که رادیو فردا از اظهارات پراکنده مقام‌های رسمی محلی و منابع وزارت بهداشت جمع‌آوری کرده است، تاکنون ۷۰ هزار و ۱۰۸ نفر به دلیل داشتن علائم بالینی کرونا در ۳۱ استان ایران بستری شده یا تحت نظر قرار گرفته‌اند.

این آمار، هم چنین نشان می‌دهد که ۴۷۶۲ نفر در ۳۱ استان ایران جان خود را از دست داده‌اند.

دبیر کل سازمان ملل متحد، شیوع ویروس کرونا را بدترین بحران نوع بشر پس از جنگ جهانی دوم خواند. این ویروس تا به امروز چهارشنبه، بیش از ۸۵۸ هزار نفر را مبتلا کرده و جان بیش از ۴۲ هزار نفر را در سراسر جهان گرفته است.

آخرین آمار مرگ و میر بیماری همه‌گیر «کووید ۱۹» و مبتلایان به ویروس کرونا در سطح جهان تاکنون جان ۴۰۵۵ نفر را در آمریکا گرفته است. ۱۸۸۵۷۸ نفر نیز در این کشور به این ویروس مبتلا شده اند. در ایتالیا تعداد جان‌باختگان و مبتلایان به ترتیب به ۱۲۴۲۸ و ۱۰۵۷۹۲ نفر رسیده است. آخرین آمار از اسپانیا از جان باختن ۸۴۶۴ نفر حکایت دارد. این در حالی است که ۹۵۹۲۳ نفر در این کشور به نوع جدید ویروس کرونا مبتلا شده‌اند. تعداد جان‌باختگان در چین ۳۳۰۵ نفر و شمار مبتلایان ۸۱۵۱۸ نفر است. ویروس جدید کرونا جان ۷۷۵ نفر را در آلمان گرفته است. ۷۱۸۰۸ نفر نیز در این کشور اروپایی به این ویروس مبتلا شده اند. شمار جان باختگان در فرانسه به ۳۵۲۳ نفر رسیده است. ۵۲۱۲۸ نفر نیز در این کشور به بیماری «کووید ۱۹» مبتلا شده اند. در ایران ۲۸۹۸ نفر جان خود را از دست داده‌اند و ۴۴۶۰۵ نفر نیز به ویروس جدید کرونا مبتلا شده‌اند. تعداد مبتلایان در بریتانیا ۲۵۱۵۰ نفر و تعداد جان‌باختگان در این کشور اروپایی نیز ۱۷۸۹ نفر است.

شیوع سریع ویروس کرونا در ایران، نگرانی درباره سرایت آن به محیط‌های پرجمعیت و بسته‌ای چون زندان‌ها و پادگان‌ها و اماکن کار افزایش یافته است.

موقعیت زندان‌ها به‌دلیل تعداد زیاد زندانیان و ناممکن بودن اجرای تدابیری مانند قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی یا رعایت بهداشت و شست‌وشوی مرتب دست با صابون بسیار بحرانی‌تر از پادگان‌ها است.

دستگاه قضایی حکومت اسلامی ۱۳ اسفند ماه اعلام کرده بود که با مرخصی بیش از ۵۰ هزار زندانی به دلیل شرایط کشور و شیوع کرونا موافقت کرده است. ظاهرا در این فاصله تعداد دیگری از زندانیان نیز به مرخصی آمده‌اند اما اغلب زندان‌های ایران هم چنان با ازدحام زندانیان و کمبود مراقبت‌های بهداشتی رو به رو هستند.

جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر در ایران چندی پیش تعداد زندانیان ایران را بیش از ۱۸۹ هزار نفر اعلام کرده بود. تقی رستم‌وندی، رییس سازمان امور اجتماعی تیرماه سال پیش این آمار را ۲۴۰ هزار نفر عنوان کرد.

تا کنون درباره شیوع ویروس کرونا در زندان فشافویه و اوین گزارش‌هایی منتشر شده که باعث نگرانی خانواده زندانیان سیاسی در این زندان‌ها که مشمول مرخصی نشده‌اند بوده است.

در مورد ابتلای شماری از زندانیان به کرونا گزارش‌های متفاوتی منتشر شده و در مواردی برخی از زندانیان یا خانواده آن‌ها از این موضوع خبر داده‌اند. با این حال تا کنون به‌طور رسمی آماری در این زمینه منتشر نشده است.

زندان‌های ایران که پیش از این واقعه نیز به‌شدت آلوده و فاقد استاندارهای بهداشتی بودند و گاهی زندانیان به دلایل مختلف از جمله بیماری جان خود را از دست می‌دادند اکنون این اسیران بیش از همه در معرض شیوع ویروس کرونا قرار دارند. به‌ویژه به اقرار مسئولین زندان‌ها زندان‌های ایران، ظرفیت ۹۵ هزار زندانی را دارند در حالی که حدود ۲۴۰ هزار نفر در این زندان‌های آلوده و غیربهداشتی محبوس هستند.

از طرف دیگر، خانواده زندانیان و فعالین سیاسی، اجتماعی فرهنگی و حقوق بشری داخلی و بین‌المللی، همواره از حکومت اسلامی خواسته‌اند قبل از این که فاجعه انسانی در زندان‌ها رخ دهد آنان را آزاد کند. اما حکومت اسلامی با انتخاب خود، برخی زندانیان را آزاد کرده است.

در چنین وضعیتی، زندانیان ناچارند دست به‌شورش برنند تا خود را از این اسارتگاه‌های قرون وسطایی و آلوده حکومت جهل و جنایت و وحشت اسلامی رها سازند.

برخی زندانیالن ذدرباره آلودگی در زندان های هشدار داده‌اند از جمله عباس لسانی فعال آذربایجانی محبوس در زندان اردبیل و حسین سرلک، زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین نامه‌هایی جداگانه در خصوص بحران کرونا و پیامدهای آن در این زندان‌ها نوشته‌اند. هم‌چنین دو زندانی در زندان تبریز در اعتراض به وضعیت زندان و شیوع ویروس کرونا دست به اعتصاب غذا زده‌اند.

لسانی در بخشی از نامه خود ضمن مسئول دانستن مقامات زندان در خصوص سلامت جانی زندانیان نوشته است: «بر مسئولین امر است که با تصمیم سریع، منطقی و انسانی موجبات اجرای مرخص نمودن فعالین ملی مدنی، زندانیان عقیدتی و جرایم غیرخطرناک را فراهم نمایند تا از خطر ابتلا به بیماری در فضای شکننده و خطرناک زندان رها گردند، در غیر این‌صورت هرگونه تهدید جانی بر عهده مسئولین امر است و آن‌ها مسئول هرگونه عواقب حیاتی اینجانب و تمامی زندانیان خواهند بود.»

حسین سرلک نیز طی نامه‌ای در خصوص وضعیت زندان‌های ایران به بهانه درخواست جواد ظریف وزیر امور خارجه حکومت اسلامی برای آزادی زندانیان ایرانی خارج از کشور به‌دلیل شیوع ویروس کرونا نوشته است: «چه‌قدر خجسته است که وزیر امور خارجه از کشورهای بیگانه درخواست مرخصی و یا آزادی زندانیان ایرانی در کشورهای غیر، خصوصا آمریکا را بیان می‌فرمایند. آقای ظریف! آیا می‌دانید که سازمان زندان‌ها تاکنون حتی یک لیتر مواد ضدعفونی کننده در اختیار زندانیان نگذاشته و دستوراتی را نیز صادر فرموده‌اند که خود زندانیان مواد ضدعفونی خریداری کرده و به زندان بیاورند؟ آیا می‌دانید که چند درصد این مواد ضدعفونی کننده که توسط خیرین زندانی خریداری می‌شود به دست زندانیان می‌رسد؟ شاید حدود هفتاد درصد این مواد توسط ماموران و مسئولان زندان ضبط و برای استفاده شخصی مصرف می‌شود.»

از سوی دیگر، در پی وخامت حال نرگس محمدی، نایب رییس و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر در زندان زنجان،‌ عذرا بازرگان،‌ مادر ایشان طی نامه‌ای به رییس قوه قضاییه، ‌ابراهیم رییسی، نسبت به سلامتی وی ابراز نگرانی کرد. در این نامه با ابراز نگرانی از مشکلات حاد تنفسی نرگسی محمدی و هم چنین عوارض ناشی از جراحی‌های سنگین طی سال‌های اخیر اعلام داشت رفتار صورت گرفته با نرگس محمدی ظالمانه و غیرانسانی است.

بنا به گزارش‌ها، پس از فرار دسته‌جمعی حدود ۸۰ تن از زندانیان زندان سقز در شامگاه جمعه ۸ فروردین، چهار تن از ماموران این زندان بازداشت شده‌اند.

شنبه ۹ فروردین نیز شماری از زندانیان در زندان‌های الوند همدان و مهاباد دست به اعتراض زدند. بنا به برخی گزارش‌ها اعتراض در زندان همدان منجر به درگیری مسلحانه و فرار زندانیان شده است.

باشگاه خبرنگاران جوان نیز از خفگی دو تن از زندانیان در دود حاصل از آتش‌سوزی و جان‌باختن آنان خبر داد. گزارش‌هایی از درگیری مسلحانه و قتل یک تن از زندانیان در زندان مهاباد نیز منتشر شده است.

خبرگزاری فارس شامگاه جمعه، هشتم فروردین «بر اساس اطلاعات موثق» گزارش داد که در پی شورش در زندان سقز «بیش از ۸۰ زندانی» فرار کرده‌اند.

این خبرگزاری به نقل از شاهدان عینی می‌گوید تعدادی از زندانیان در حین فرار ماشین‌های عبوری از مسیر را به زور و با تهدید سرنشینان با چاقو از آن‌ها گرفته و از محل گریخته‌اند.

شاهدان هم‌چنین گفته‌اند که تعدادی از زندانیان فراری از کوچه‌های مقابل زندان وارد شهر سقز شده‌اند. تا کنون درباره شورش زندانیان و درگیری احتمالی میان آن‌ها و ماموران انتظامی گزارشی منتشر نشده است.

به گزارش هرانا، پیش‌تر از درگیری‌های مشابه در زندان های تبریز، پارسیلون خرم‌آباد و الیگودرز خبر داده بود. این بحران در پی افزایش نگرانی زندانیان در رابطه با شیوع ویروس کرونا و تاخیر در بررسی پرونده‌های زندانیان برای اعزام آن‌ها به مرخصی، شکل گرفته است.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، روز شنبه ۹ فروردین ماه