آیا می‌دانید تمجیدی و رجبی را حکومت فاشیست ترکیه به ایران تحویل داده است؟!

بهرام رحمانی

آیا می‌دانید تمجیدی و رجبی را حکومت فاشیست ترکیه به ایران تحویل داده است؟!

در هفته‌های اخیر تایید خبر صدور حکم اعدام برای امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی، سه جوانی که در اعتراضات آبان‌ماه ایران شرکت کرده بودند، با اعتراض گسترده‌ای در میان ایرانیان و در سطح بین‌المللی مواجه شده است.

برای جلوگیری از اعدام آن‌ها تنها کاربران توئیتر هشت میلیون بار هشتگ «اعدام نکنید » را به‌کار برده و آن را برای چند ساعت به ترند اول جهانی تبدیل کردند .

سرانجام حکومت اسلامی مجبور به عقب‌نشینی شد و اعدام آن‌ها را متوقف کرد.

اما مسئله‌ای که به آن توجه نشده این است که دو تن از آن‌ها، یعنی سعید تمجیدی و

محمد رجبی را دولت اردوغان از کمپ پناهندگی بیرون کشیده و تحویل ماموران حکومت اسلامی داده است.

تمجیدی و رجبی، پس از سرکوب‌های آبان‌ماه سال گذشته در تهران و پس از بازداشت دوست‌شان، امیرحسین مرادی، در ابتدای آذرماه به ترکیه گریخته و به‌دنبال درخواست پناهندگی از سازمان ملل بودند.

آن‌ها خود را به شهر آنتالیا در ترکیه رسانده و درخواست پناهندگی کردند. اما پس از گذراندن حدود یک ماه در دو اردوگاه مختلف پناهندگی، سازمان مهاجرت ترکیه آن‌ها را بازداشت کرد.

بنا بر گزارش‌ها، نماینده امور پناهندگی سازمان ملل در آغاز در کمپ آنتالیا آن‌ها را ملاقات می‌کند و به آن‌ها قول حمایت می‌دهد. اما پس از سه هفته ماندن در کمپ، مسئولانی در ملاقاتی بعدی، به آن‌ها می‌گویند: «به دستور رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه، و به‌خاطر دیدار اخیر او با حسن روحانی، تمامی بازداشتی‌ها باید به ایران بازگردانده شوند.»

تمجیدی و رجبی در میان ۳۳ شهروند ایرانی بودند که پس از دیدار حسن روحانی، رییس‌جمهور ایران و رجب طیب اردوغان همتای ترک او که در اجلاس کشورهای اسلامی در مالزی در روز ۱۹ دسامبر انجام شد از بازداشتگاه آنتالیا به گذرگاه مرزی بازرگان منتقل شدند. پس از انتقال به زندان اوین آن‌ها را از پا آویزان کرده و به‌شدت کتک زدند.

این ایرانیان به محض ورود اجباری به ایران، دستگیر شده و به گفته سازمان عفو بین‌الملل پس از انتقال به زندان اوین آن‌ها را از پا آویزان کرده و به‌شدت کتک زدند. از این افراد زیر شکنجه اعترافاتی نیز گرفته و از تلویزیون پخش شد.

از معدود موضع‌گیری‌های دیگر در این باره، اعتراض ابراهیم کاب‌اغلو، نماینده حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP)‌بود که در گفت‌وگو با دویچه‌وله اظهار داشت: «دولت ترکیه نمی‌بایست سعید تمجیدی و محمد رجبی را که برای نجات جان‌شان به ترکیه گریخته بودند به ایران بازمی‌گرداند، زیرا مقامات این کشور به‌خوبی می‌دانند که اعدام در ایران امری رایج است.»

البته این‌گونه اقدام ترکیه چندان هم بی‌سابقه نیست از جمله روزنامه تایمز نوشته که بنا به اطلاعات این روزنامه، دست‌کم ۷ ایرانی مخالف حکومت اسلامی نیز که از سال ۲۰۱۷ میلادی، به احتمال زیاد بر خلاف قوانین بین‌المللی، از ترکیه به ایران دیپورت شده‌اند اکنون در ایران در زندان به سر می‌برند.

 

این روزنامه اضافه می‌کند که در حال حاضر پنج ایرانی دیگر نیز با خطر دیپورت شدن از ترکیه به ایران مواجه هستند.

تایمز می‌افزاید که یکی از آن‌ها عبدالله بزرگ‌زاده، فعال بلوچ است که پس از شرکت کردن در یک تجمع اعتراضی بازداشت و شکنجه شد اما توانست در ماه مه ۲۰۱۹ به ترکیه بگریزد. او که از سوی مقامات حکومت اسلامی غیابا به ۱۱ سال زندان محکوم شده ماه گذشته در آنکارا بازداشت شد.

هرچند او اکنون از بازداشتگاه درآمده اما برایش حکم اخراج از ترکیه صادر شده و او در تلاش برای لغو این حکم است.

عبدالله بزرگ‌زاده به روزنامه تایمز می‌گوید که «سازمان اطلاعات ترکیه اتهاماتی کاذب به من زدند و مدعی شده‌اند که من تهدیدی برای امنیت ملی ترکیه هستم در حالی که فعالیت‌های من مربوط به حقوق مردم بلوچ و انتقاد از دیکتاتوری جمهوری اسلامی ایران است.»

وی تاکید می‌کند که درصورت بازگردانده شدن به ایران با حبس طولانی‌مدت، شکنجه و اعدام مواجه خواهد شد.

بزرگ‌زاده می‌گوید: «من دیگر در ترکیه احساس امنیت نمی‌کنم زیرا در این‌جا مکررا با تهدید دیپورت شدن یا سوءقصد مواجهم.»

روزنامه تایمز می‌گوید که درباره این موارد با دولت ترکیه تماس گرفته اما مقامات دولت اردوغان از ارائه هرگونه توضیحی خودداری کرده‌اند.

در ترکیه، حسین ارسوز، وکیل اهل ترکیه، در پیامی توئیتری گوشزد کرد که بازگرداندن این افراد از سوی مقامات ترکیه خلاف قوانین کشور ترکیه است.

بر طبق این قوانین، از آن‌جا که در ایران کیفر اعدام وجود دارد ترکیه نباید پناه‌جویان را به آن کشور بازگرداند.

تحصن غلام قادر بزرگزاده پدر عبدالله بزرگزاده در مقابل مقر سپاه سلمان ایرانشهر، برای خبرگیری از فرزندش

تحصن غلام قادر بزرگزاده پدر عبدالله بزرگزاده در مقابل مقر سپاه سلمان ایرانشهر، برای خبرگیری از فرزندش

اخیرا نشانه‌های دیگری از این تغییر رویه دولت ترکیه نسبت به پناهجویان ایرانی دیده شده است. در اوایل بهار امسال، پیکر بی‌جان کامران گودرزی، پناهجوی ۱۷ ساله ایرانی، در کوهستان چالدران پیدا شد. او که تلاش داشت از این مسیر از ایران گریخته و خود را از طریق ترکیه به آلمان برساند در کوه‌های مرزی ایران و ترکیه یخ زد و جان باخت.

نوشین مَنگو، از روزنامه‌نگاران ترک، و خبرنگار نشریه «دووار» می‌نویسد که کامران در طول مسیر با پدر خود عباس گودرزی در تماس بوده است.

نوشین منگو درباره سرنوشت کامران گودرزی با پدر او تماس گرفته و او توضیح داده است که پلیس ترکیه کامران را دستگیر کرده بود «اما به جای رسیدگی به درخواست پناهندگی او، این نوجوان را مجبور کردند پای پیاده به سوی ایران برگردد، اقدامی که او را به کام مرگ کشاند.»

عباس گودرزی می‌گوید روستاییان منطقه به او گفتند که این نوع برخورد پلیس با پناهجویان ایرانی بارها اتفاق افتاده است. گودرزی با پلیس ترکیه نیز تماس گرفته اما آن‌ها توضیحی به او ندادند.

از سوی دیگر، ایرانیان ساکن ترکیه تا امروز از شرایط خاصی به‌منظور اقامت در ترکیه برخوردار بودند. بر اساس قوانین تازه به تصویب رسیده در رابطه با قوانین مربوط به اقامت توریستی ترکیه، دیگر خبری از این آسودگی در رفت‌و‌آمد نیست!

خبرگزاری رسمی دولت ترکیه‌(آناتولی) چندی پیش اعلام کرد از اولین روز سال ۲۰۲۰، اقامت توریستی ایرانیان ساکن ترکیه تمدید نخواهد شد. بر اساس اعلام خبرگزاری رسمی دولت ترکیه، تنها برای کسانی که برای بار اول به ترکیه سفر کرده‌اند، اقامت یک ساله صادر می‌شود.

از طرفی می‌دانیم بر اساس قوانین قبلی، هزاران ایرانی در ترکیه ساکن شده‌اند. با اجرایی‌شدن قانون نام برده، دردسرهای زیادی برای عده‌ای ایجاد خواهد شد. طبق قانون جدید، اتباع خارجی به جز شهروندان کشورهای عضو سازمان همکاری توسعه و اقتصادی، اتحادیه اروپا، فدراسیون روسیه و چین، از سال آتی میلادی یعنی ۲۰۲۰، اقامت موقت گردشگری را برای مدت یک سال دریافت خواهند کرد. افرادی که می‌خواهند اقامت موقت توریستی خود را مجددا تمدید کنند، باید حداقل یک سال منتظر بمانند.

بر اساس قوانین جدید با قوانین جدید، اتباع خارجی از جمله ایرانیان ساکن ترکیه قادر خواهند بود پس از پایان مهلت اقامت موقت توریستی، طبق مقررات قبلی که بین ایران و ترکیه وجود داشت رفت و آمد کنند. بر اساس آن، در هر ۱۸۰ روز سال آن‌ها برای ۹۰ روز اجازه اقامت دارند.

روابط خوب حکومت‌های ترکیه و ایران، عدم نیاز به دریافت ویزا و هزینه‌های پایین در مقایسه با کشورهای اروپایی سبب شده ایرانیان زیادی ترکیه را برای تفریح، کار و زندگی انتخاب کنند. شهرهای این کشور، همواره جزو اصلی‌ترین و اولین مقاصد ایرانیان بوده‌اند. طبق آمار، طی ۹ ماه ابتدایی سال ۲۰۱۹، نزدیک به ۶۸۰ هزار ایرانی به ترکیه سفر کردند.

سال گذشته نیز قوانین مهاجرتی جدیدی صادر شده بود. بر اساس آن‌ها شرایط به منظور کسب شهروندی این کشور بهبود پیدا کرد. بعد از سقوط ارزش لیر به شکلی شدید در سال ۲۰۱۸، این تصمیم‌ها اتخاذ شد. قبل از آن، در صورتی که فردی در پی کسب شهروندی ترکیه بود، باید خانه‌ای به ارزش حداقل یک میلیون دلار خریداری می‌کرد، اما اکنون با خرید منزلی به قیمت یک چهارم یعنی ۲۵۰ هزار دلار نیز می‌توان شهروندی را دریافت کرد.

درست به‌همین دلیل است که طی یک سال گذشته، ایرانیان زیادی در حال سرمایه‌گذاری در ترکیه و خرید ملک در آن هستند. در ۹ ماه اول سال ۲۰۱۹، اتباع خارجی و غیر ترک نزدیک به ۳۲ هزار خانه در شهرهای مختلف کشور ترکیه خریداری کردند. ایرانیان ساکن ترکیه ۳۶۰۰ خانه در بازه زمانی یاد شده خریدند. شهرهای پرطرفدار ترکیه در زمینه خرید ملک توسط اتباع خارجی به ترتیب استانبول، آنکارا، آنتالیا، بورسا، مرسی، قونیه و غازیان تپه بوده‌اند.

هم‌چنین اخیرا خبرگزاری‌ها از حمله هم‌زمان جنگنده‌های هوایی ترکیه و توپخانه سپاه پاسداران حکومت اسلامی به منطقه چومان و ارتفاعات حاج عمران واقع در شمال اقلیم کردستان عراق خبر دادند.

حکوکمت‌های ترکیه و ایران روز سه‌شنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۹ - ۱۶ ژوئن ۲۰۲۰ به شکل هم‌زمان اقدام به حمله به منطقه چومان و ارتفاعات حاج عمران واقع در اقلیم کردستان عراق کردند. جنگنده‌های ترکیه منطقه کوهستانی چومان حدود  ۱۶۰ کیلومتری شمال شرقی اربیل‌(هولر) را هدف بمباران قرار دادند و نیروی زمینی سپاه پاسداران این منطقه را به توپ بستند. چومان با روستاهای بسیار در نزدیکی مرز ایران و عراق واقع شده است.

هواپیماهای ترکیه دوشنبه شب حملات خود در چارچوب عملیات «چنگال عقاب» را با بمباران‌های متعدد به نواحی مختلف این منطقه آغاز کردند. در این حملات روستای ایزدی نشین سنجار و اقامتگاه پناهجویان در نزدیکی شهر مخمور نیز هدف قرار گرفتند.

سایت بولتن نیوز نزدیک به محافل امنیتی و اصول‌گرایان  درباره حمله نیروهای سرکوبگر حکومت اسلامی ایران نوشته بود که سپاه پاسداران «بارها به مسئولان اقلیم کردستان عراق هشدار داده که مانع فعالیت های تروریست‌ها در منطقه شوند اما اقلیم کردستان عراق در عمل هیچوقت مانع اقدامات این گروهک‌ها نشده است.»

این در حالی است که مقام‌های عراق بارها به همکاری با حکومت اسلامی متهم شده‌اند. از طرفی، حمله به مقر و دفاتر احزاب اپوزیسیون کرد ایرانی در داخل خاک عراق را حکومت اسلامی اغلب به‌طور رسمی به‌عهده گرفته و ترور شماری از اعضای احزاب را تروریست‌ها وابسته به حکومت اسلامی ایران انجام می‌دهند.

هم‌زمان اقلیم کردستان عراق تلاش زیادی برای برقراری مناسبات وسیع اقتصادی و تجاری با ایران می‌کند. ایران دو سال پیش وعده بهره‌مند شدن ساکنان منطقه چومان از گاز صادراتی خود واعطای تسهیلات صدور ویزا برای ساکنان منطقه چومان در سفر به ایران  را داده بود.