حکومت اسلامی حتی از روشنفکران متوفی غیرمذهبی هم‌چون هدایت وحشت دارد!
بهرام رحمانی
حکومت اسلامی حتی از روشنفکران متوفی غیرمذهبی هم‌چون هدایت
وحشت دارد!
حکومت
اسلامی ایران به‌مثابه یک حکومت فاشیستی اسلامی، با هرگونه آزادی به‌‌ویژه
آزادی بیان و اندیشه، شدیدا دشمنی و خصومت می‌ورزد. این حکومت در ۴۱ سال حاکمیت
مستبدانه و سرکوبگرانه خود، نه تنها اجازه نداده آثار بسیاری از نویسندگان آزادی‌خواه
و برابری‌طلب، سکولار و چپ منتشر شود، بلکه ده‌ها تن از
روشنفکران و هنرمندان، از جمله سعید سلطانپور را اعدام کرده و یا مختاری و
پوینده و... را ترور کرده است. این حکومت حتی از روشنفکران متوفی هم‌چون صدق هدایت، احمد شاملو و ... وحشت دارد!
«رهبر معظم انقلاب در
دیدار اعضای گروه ادب و هنر صدای جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۱۳۷۰/۱۲/۰۵ سخنانی درباره صادق هدایت و برخی از روشنفکران سده اخیر بیان کرده‌اند.»
از همان سال ۱۳۷۰ که
خامنه‌ای این چرندیات را علیه صادق هدایت این نویسنده بزرگ جامعه ما به زبان آورده
هر سال رسانه‌های ریز و درشت حکومتی آن‌ها را باز تکثیر می‌کنند و خودشان نیز چند
دروغ دیگر را علیه هدایت ردیف می‌کنند.
امسال
نیز همانند سالهای گذشته، بخشی
از سخنان به‌غایت ارتجاعی و خصمانه سیدعلی خامنه‌ای علیه صادق هدایت در تاریخ ۴
تیر ۱۳۹۹ در بولتن نیوز، باز
تکثیر شده است.
به‌گزارش بولتن نیوز، بخشی از سخنان خامنه‌ای به‌شرح زیر است: «صادق هدایت که جزو نویسندگان بزرگ
دنیا نیست. اگر شما صادق 
هدایت را با نویسنده‌های معروف دنیا مقایسه کنید -چه نویسنده‌های روسی، چه
نویسنده‌های فرانسوی، چه نویسنده‌های انگلیسی؛ این‌هایی
که رمان‌های معروف را خلق
کردند و داستان‌های بزرگ را نوشتند- در مقابل آن‌ها بچه کوچکی است! البته او در
ایران جایگاهی دارد؛ اما در همان حد باید او را تفخیم کرد، و نه بیش‌تر ؛ آدم
نباید اسیر مد باشد.»
«واقعا هدايت فارسی‌اش
فوق‌العاده ضعيف و غلط و ابتدایی است. يعنی اگر اين متون او را يک دانش‌آموز
دبيرستانی بدون ادعای نويسندگي می‌نوشت، بهتر از هدايت می‌نوشت.(اتفاقا در گذشته
دانش‌آموزان مدارس ما در زبان و ادبيات فارسی قوی بودند با بوستان و گلستان و ديگر
متون کهن ادبی شروع می‌کردند. تا آن‌جا که يکی از تفاخرهایی که پدران ما نسبت به
فرزندان خودشان می‌کردند در همين زمينه بود.) مشکل هدايت کم‌استعدادی او در خيلی
چيزها است. در رياضی و علوم تجربی که کاملا ضعيف است. ضمن اين‌که در علوم انسانی
هم ما استعداد خاصی از او نديده‌ايم. اين حکايت زبان فارسی هدايت است. در داستان‌های
کوتاه، شما صادق هدايت را مثلا با صادق چوبک مقايسه کنيد؛ که تقريبا برخی از
کارهايشان هم‌زمان منتشر شده است. در اين مقايسه چوبک قوي‌تر از هدايت است با اين‌که
هر دو غرب‌زده و لامذهب هستند. کمی بعد، با اندک فاصله‌ای، آل‌احمد را داريم. در
کارهای او داستان‌های کوتاه خيلی بهتری نسبت به داستان‌های کوتاه هدايت پيدا می‌شود.»
«لذا اين‌که عده‌ای
هدايت را پدر داستان‌نويسی جديد ايران می‌دانند، کاملا نادرست و جعلی است.»
«حالا اين‌که بيايند
بگويند صادق هدايت چون مثلا در اين کار از حروف فنوتيک استفاده کرده و آن ديگری
نکرده بود پس فضل پيش‌کسوتی در اين امر هم متعلق به او است که نمی‌شود! لذا اين
مورد هم کذب است. از همين موارد است که هر فضلی برای هدايت قائل شده‌اند دروغ
است...»
«در واقع هدايت نويسنده‌ای
است که شايد بتوان برای او تعبير «نويسنده گلخانه‌ای» را به کار برد يعنی عناصر
غيرادبی مختلفی جمع شدند تا هدايت را هدايت کنند. که اولين آن‌ها همان راديو بی‌بی‌سی
و دوستان او مينوی و فرزاد در اين راديوی استعماری بودند. اين غرب‌زدگی روشنفکران
و اهالی ادبيات ما هم باعث شد، که چون بی‌بی‌سی ازهدايت و آثار او تعريف کرده بود،
يک‌دفعه به اين فکر افتادند اين کيست که ما تا حالا نشناختيمش؟!»
«آیا این‌که او راز و
نیازهای مردم با خدای خود را در حد اخ و تف می‌داند عین حقیقت است؟»
«در یک کلام این‌طور می‌شود
اظهار نظر کرد که: در نهایت باید بگویم به نظر من کسی که در حمایت از صادق هدایت
صادقانه و عالمانه حرف بزند وجود خارجی ندارد...»
یکی از روزنامه‌های حکومتی به نام «قدس آنلاین» دوشنبه ۸ مهر ۱۳۹۸ تحت عنوان «صادق هدایت؛ هرزه‌نگاری
علیه مقدسات» نوشته بود:
«...
هدایت با آثار خود و هم‌چنین ترجمه آثار غربی، مهم‌ترین مروج نیهیلیسم و دین‌ستیزی
در عصر خویش بود. از ویژگی‌های بارز آثار هدایت می‌توان به نیست‌انگاری(نیهیلیسم)،
نفرت از اوضاع و احوال ایران، بی‌توجهی به اعتقادات اسلامی، فرهنگ‌ها و خرده‌فرهنگ‌های
مردم این مرز و بوم و تحقیر و تمسخر بسیاری از رسم‌ها و سنت‌ها و باورهای ایرانی و
اسلامی و توجه به عناصر زندگی غربیان اشاره کرد. این خصایص سبب شد که او از اقبال
خوبی نزد کسانی که برای مدرن شدن به اسلام و سنت‌های برگرفته از آن می‌تاختند
برخوردار شود. صادق هدایت را باید یکی از گستاخ‌ترین نویسندگان در توهین به اسلام
و مقدسات دانست. او که به‌زعم برخی بیماردلان و معاندین اسلام به‌عنوان یک نویسنده
ممتاز مورد تمجید قرار می‌گیرد، در واقع نه به خاطر هنر نوشتنش بلکه به خاطر همین
جسارت و گستاخی به مقدسات اسلامی در آثاری مثل «توپ مرواری» است که توسط عده‌ای
تکریم می‌شود؛ وگرنه مشخص است که کتاب‌های صادق هدایت از لحاظ ادبیات و جنبه‌های
فنی داستان‌نویسی هیچ نکته خاصی ندارد.»
به‌گزارش ایسنا، دوشنبه ۲۸ آبان ۱۳۹۷، روزنامه شهروند نوشت: «یک بار دیگر بهروز افخمی جنجال ساخت؛ اتفاقی که اول باری نیست که رخ می‌دهد
و سینمادوستان این آب و خاک با سخنان جنجالی او آشنایی دیرینه دارند. این فیلم‌ساز
چه آن زمان که همکاری با حسین فرحبخش در فیلم عقرب را نیمه‌کاره رها کرد، چه زمانی
که فرزند صبح را که سال‌ها رویش کار کرده، فیلم خودش ندانست، چه زمانی که جشنواره
فیلم کن را جشنواره همجنس‌گراها و به قول جدید دگرباشان نام نهاد و البته در
موارد بی‌شمار دیگری در متن جنجال‌های سینمای ایران بوده است. این بار انگار نوبت
صادق هدایت رسیده بود...
بهروز افخمی چند روز پیش
در تلویزیون حاضر شد و درباره صادق هدایت سخنانی به زبان آورد که خیلی‌ها انگشت به
دهان ماندند. او که سخنانش مورد استقبال رسانه‌های جریان خاصی قرار گرفت، هدایت را
همجنس‌گرا نامید:«چیزهایی در مورد صادق هدایت هست که کم وبیش همه می‌دانند، ولی به
وسیله روشنفکران وکسانی که هوادارش هستند، سانسور شده است. این مسئله، تمایلات همجنس‌خواهانه
یا همجنس‌گرایانه یا هر چیزی است که در حال حاضر عنوان دگرباشی را برایش برگزیدند.
وقتی ما چنین مسئله‌ای را در مورد صادق هدایت بدانیم، نگاه‌مان به داستان‌ها کلا
تغییر می‌کند و متوجه خیلی چیزها می‌شویم که اگر این را ندانیم، معنایش را نمی‌فهمیم.
مثلا چرا این که در داستان‌های هدایت، زنان یا نفرت‌انگیز هستند یا رقت‌انگیزند
یا اثیری هستند. جنبه همجنس‌خواهی منفعل صادق هدایت باعث نفرت یا نگاه رقت‌انگیز و
حتی بی‌نقص و خیلی خیال‌انگیز و اثیری به زن می‌شود.»
بهروز افخمی، در برنامه
سینمایی هفت طیف تندرو را نمایندگی می‌کند، پیش از این بارها به دگرباش‌ها حمله
کرده بود. او چند سال پیش در مصاحبه‌ای با روزنامه وطن امروز گفته بود که جشنواره‌هایی
مثل کن، در شرایط برابر به فیلم‌هایی جایزه می‌دهند که درباره دگرباش‌هاست. بعدها
در برنامه هفت، بار دیگر به‌بهانه تبریک به اصغر فرهادی برای موفقیت فیلم فروشنده
در جشنواره کن، ادعایش درباره توجه این جشنواره‌ها به فیلم‌هایی با مضمون حمایت از
دگرباش‌ها را تکرار کرد.
افخمی در مصاحبه با وطن
امروز مدعی شده بود: «شما می‌توانید مطمئن باشید اگر فیلمی درباره همجنس‌بازی
بسازید، بالاخره در یکی از این جشنواره‌های اروپایی جایزه می‌گیرد، چرا که پروتکل‌های
جشنواره‌ای درباره این موضوع تصریح دارند!»
بهروز افخمی، که در دهه ۶۰ از مواهب حکومت اسلامی بهره‌مند شد و توانست در سن ۳۰ سالگی مدیر شبکه یک تلویزیون جمهوری اسلامی ایران شود، در اوایل دهه ۷۰ با ساخت فیلم «عروس»، که در آن نماهای بسته‌ای از بازیگر زن دیده می‌شد، داد
هم‌فکران سابقش را در‌آورد. ساخت فیلم «شوکران» در سال ۷۷ نیز به‌دلیل صراحت درباره روابط خارج از ازدواج و ازدواجِ دوم شخصیت اصلی
فیلم، خبرساز شد. او در انتخابات مجلس ششم با فهرست اصلاح‌طلبان راهی مجلس شد، و
در مجلس، از علاقه فرزندش به زندگی در آمریکا سخن گفت. پس از پایان مجلس ششم،
افخمی راهی کانادا شد، بعد از چند سال به ایران برگشت، و در انتخابات سال ۸۴، ساخت فیلم تبلیغاتی مهدی کروبی را برعهده گرفت. در انتخابات سال ۸۸ نیز، با همکاری علی معلم، فیلم تبلیغاتی کروبی را ساخت. اما پس از آن به هم‌فکران
سابقش پیوست، و مدافع سیاست‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران شد.
اظهارنظر سخیف بهروز
افخمی علیه صادق هدایت با استقبال رسانه‌های نزدیک به حکومت روبه‌رو شد.
حمله به صادق هدایت،
نویسنده ماندگار، اتفاق تازه‌ای نیست. در چهل سال گذشته، حاکمیت و نهادهای فرهنگی
مرتبط به حکومت نگاهی به‌شدت منفی به هدایت داشته‌اند. این نگاه منفی بی‌دلیل
نبود. صادق هدایت در بعضی از کتاب‌‌هایش باورهای مذهبی را شدیدا به نقد کشیده است.
بنابراین، حمله به صادق هدایت به‌خودی‌خود اتفاق غیرمنتظره‌ای نیست. در سالهای
گذشته، نویسندگان وابسته به حکومت، مثل رضا رهگذر، بارها به هدایت تاخته‌اند.
طرح از صادق هدایت
صادق هدایت روشن‌فکر، داستان‌نویس، منتقد ادبی، مترجم و پژوهش‌گر زبان پهلوی و ادبیات
فولکلور، روزنامه‌نگار و نمایشنامه‌نویس بود.
اهالی ادبیات، صادق
هدایت را در ردیف‌های نخست نویسندگان بزرگ معاصر ایران می‌دانند.(۱) هدایت بیش از چهل عنوان داستان، سه نمایشنامه، سه مقاله درباره فرهنگ توده(فولکلور)،
مطالعاتی درباره خیام و کافکا، پژوهش‌هایی در خصوص زبان پهلوی و ترجمه‌هایی از این
زبان به‌فارسی، برجای گذاشته است.(۲) از آثار بسیار برجسته هدایت و مهم‌ترین
اثر داستانی ادبیات ایران، رمان معروف و ماندگار «بوف کور» است که نخستین رمان فارسی نیز شناخته می‌شود.
هدایت طی زندگیِ پرثمرش
با افراد سرشناس بسیاری در ارتباط بود با آن‌ها رابطه دوستی داشت و بر آن‌ها تأثیر
گذاشت. پرویز ناتل خانلری،