بیروت درمیان «دریایی از خون و ویرانی» و شعار«بیروت پایتخت انقلاب»!
بهرام رحمانی
بیروت درمیان «دریایی از خون و ویرانی» و شعار«بیروت پایتخت انقلاب»!
انفجار انبار محموله نیترات آمونیوم عصر سهشنبه در بندر بیروت، دستکم ۱۵۴ کشته و ۵ هزار زخمی برجای گذاشت و ۴۰۰ هزار نفر را نیز بیخانمان کرد. بسیاری از لبنانیها اهمال کاریهای دولت را عامل وقوع این حادثه میدانند.
تظاهرات یا به بیان دیگر خیزش خودجوش ۸ اوت تودههای مردم در بیروت که اکثریت آن را جوانان تشکیل دادهاند، در اعتراض به بیمبالاتی و بیمسئولیتی مسئولان بهویژه در ارتباط با انفجار مهیب اخیر بندر بیروت در سهشنبه سیاه برپا شده، هر لحظه روند شتابندهتری به خود گرفته است.
تظاهرکنندگان در تلاش برای ورود به محوطه مجلس نمایندگان، با واکنش شدید نیروهای ضدشورش لبنان در پرتاب گاز اشکآور و شلیگ گلولههای جنگی مواجهه شده و جمعی از آنها معترضان بهشدت زخمی شدند که هنوز شمار مجروحان مشخص نشده است.
درجریان این زد و خوردها آتشسوزی در یکی از ساختمانهای نزدیک مجلس رخ داده و در حال امتداد یافتن است و خبرهایی تأیید نشده از کشتهشدن یکی از نیروهای ضد اغتشاش انتشار یافته است.
این در حالی است که بخشی از تظاهرکنندگان «روز حساب» ساختمان وزات خارجه لبنان را تصرف کرده و پرچمهای سرخ رنگ را در ورودی آن آویختهاند که شعار «بیروت پایتخت انقلاب» بر آن نوشته شده است.
در همین اثنا حسن دیاب نخستوزیر لبنان در سخنانی تلویزیونی تاکید کرد آمادگی دارد به مدت دو ماه، مسئولیت امور را پذیرفته تا توافقی در مورد چگونگی مدیریت اوضاع جاری بهدست آید و دوشنبه آینده پیشنهادش در مورد برگزاری انتخابات پیشرس مجلس را مطرح خواهد ساخت.
گزارشهای دیگر حاکی از تصرف ساختمان وزار خانههای اقتصاد و محیط زیست نیز از سوی معترضان خشمگین است.
آخرین گزارشهای صلیب سرخ لبنان حاکی از آن است که ۲۳۸ تن تا این لحظه در تظاهرات امروز لبنان زخمی شده و به بیمارستانها منتقل شدند.
همچنین تصاویر تلویزیونهای لبنان نشان میدهد که تصرفکنندگان وزارت خارجه، تصاویر میشل عون را به زیر کشیده و آتش زدند.
این در حالی است که درگیری میان تظاهرکنندگان و نیروهای ضدشورش در اطراف ساختمان مجلس همچنان ادامه دارد و نیروهای ضد شورش سعی دارند با پرتاب گاز اشکآور در میان تظاهرکنندگان خشمگین، مانع ورود آنها به محوطه ساختنان مجلس لبنان شوند.
بهگزارش رسانهای لبنان،نیروهای امنیتی گارد مجلس تااین لحظه واکنشی نشان نداده و با حفظ فاصله تقریبا ده متری با تظاهر کنندگان، سعی درمحاصره تظاهر کنندگان دارند.
تصاویر تلویزیونی گویای این است که تظاهرکنندگان در تلاش هستند از یکی از مغازهای مجاور به هر شکل ممکن وارد محوطه مجلس لبنان شوند.
حدود ۷ هزار نفر در این روز در میدان شهدا واقع در مرکز بیروت تجمع کرده و راهپیمایی بزرگی را آغاز کردند. معترضان همچنین در مقابل حملات نیروهای دولتی مقاومت کرده و بهسوی آنها سنگ پرتاب کردند.
آنها شعار میدهند که مردم خواهان تغییر حکومت هستند. معترضان همان شعارهایی را سردادند که در جریان اعتراضات موسوم به «بهار عرب» در سال ۲۰۱۱ میلادی شنیده میشد. فریاد «انقلاب، انقلاب» و «استعفا» مسیر راهپیمایی را پر کرده است.
معترضان همچنین در تلاش برای ورود به ساختمان پارلمان، کامیونی را که در نزدیکی نیروهای ضدشورش بود آتش زدند. در جریان درگیریهای این روز دستکم ۴ نفر زخمی شدهاند.
گفتنی است که نیروهای امنیتی از گلوله واقعی در برخورد با تظاهر کنندگان استفاده کردهاند.
همچنین هشتگ #خلع_سلاح_حزب_الله ( #نزع_سلاح_حزب_الله ) در فضای مجازی لبنان مورد توجه و در ترند این کشور قرار گرفت.
همچنین یک پوستر مورد توجه قرار گرفته که در آن عمامهٔ حسن نصرالله بر فراز قارچ انفجاری ترسیم و روی آن نوشته شده «ما میدانیم کار تو است.»
پیامدهای انفجار بیروت همچنان ادامه دارد و طی روزهای گذشته بحثی در خصوص عمدی بودن این حادثه در گرفته است.
در ابتدا اکثر گزارشها در مورد انفجار بندر بیروت مبنی بر آن بود که این انفجار به صورت غیرعمدی بوده اما روزبهروز نظریههای دیگری در حال تقویت است و سفر اخیر امانوئل مکرون رییسجمهوری فرانسه به بیروت این نظریه را بیش از پیش تقویت کرد.
میبینیم که یک طومار از ۳۶ هزار امضاء به یکباره تقدیم مکرون میشود که از او میخواهند مجددا لبنان را تحت استعمار فرانسه ببرد.
از آمریکا و اتحادیه اروپا و اسراءیل و عربستان گرفته تا چین و روسیه و ایران و عراق و لبنان و ... سخت مشغول پیادهسازی سیاستهای سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی در لبنان هستند.
باید توجه داشت که بهصورت رسمی در لبنان ۱۸ گروه دینی و مذهبی و بیش از ۷۲ طایفه حضور دارند که هر کدام از آنها خواستههایی دارند.
دو لبنانی در تهران در برابر خانه ابومهدی المهندس ترور شدند. یک پدر و دختر لبنانی به ضرب پنچ گلوله در خیابان پاسداران تهران به قتل رسیدهاند و شاهدان ماجرا، دو موتورسوار را عامل تیراندازی معرفی کردهاند. قتل در برابر خانه فرمانده سابق حشدالشعبی عراق رخ داده است.
دو شهروند لبنان به نامهای حبیب داوود و دخترش مریم داوود، شامگاه جمعه ۱۷ مرداد در خیابان پاسداران تهران، در اثر تیراندازی به خودروشان به قتل رسیدهاند.
پلیس آگاهی تهران، قتل این پدر و دختر، در حوالی گلستان یکم را تایید کرده است. شاهدان ماجرا گفتهاند که دو موتورسوار، حوالی ساعت ۲۱ جمعه، ۵ گلوله به این دو شلیک کرده و گریختند.
مقتولان ۵۸ و ۲۷ سال سن داشتهاند و رسانههای داخلی ابتدا از آنها بهعنوان «عربزبان» نام برده بودند.
خبرگزاری مهر به نقل از یک «منبع آگاه» نوشت: «بر اساس گفته شاهدان عینی گویا مقتول ۵۸ ساله به نام حبیب داوود استاد تاریخ بوده است و همراه دخترش مریم داوود ۲۷ ساله در خودرو ال ۹۰ سفید در حال حرکت بودند.»
این منبع گفته که از سمت راننده ۴ تیر شلیک شده و شلیک پنجم نیز به ماشین عبوری دیگری اصابت کرده است: «به دلیل این که کوچه از یک طرف راه برای ماشین دارد و از طرف دیگر فقط عابر پیاده یا موتور سوار میتواند حرکت کند، فرد موتورسوار از طرف پیادهرو شلیک کرده و با موتور گریخته است.»
ابومهدی المهندس، رهبر شبهنظامیان کتائب حزبالله و از فرماندهان حشدالشعبی عراق بود که در حمله آمریکا به کاروان حامل قاسم سلیمانی در مسیر فرودگاه بغداد، همراه این فرمانده سپاه قدس کشته شد. ابومهندس همسر ایرانی داشت و این نخستین مرتبه است که نشانی محل زندگی او در تهران عمومی میشود.
خبر وجزییات آن را نخستین بار کاربری به نام «عماد» در توییتراعلام کرد وتوضیحات پلیس آگاهی، عین اطلاعاتی است که او شامگاه جمعه داد. «عماد» روز شنبه در توییتی تازه نوشت: «شیوه ترور شبیه سمپاتهای موساد است که اگر اثبات شود...»
در شبکههای مجازی، گمانهزنی در این باره جریان دارد و برخی مقتولان را اعضای حزبالله معرفی کردهاند. نازلی کاموری، روزنامهنگار از جمله مینویسد: «خوبی داشتن اطلاعات سپاهی در توییتر اینکه خودشون خبر میدهند. عماد شون میگه دو نفر تبعه لبنان امشب در تهران ترور شدند و معذور است که بگه که شهروند عادی بودند یا مهمان سیاسی ...»
با وجود مخالفت دولت لبنان با تشکیل کمیته حقیقتیاب بینالمللی یکی از مشهورترین کارشناسان ایتالیایی اما روایتی جدید از آنچه در بندر بیروت اتفاق افتاده، جایی که ۲۷۵۰ تن از ماده نیترات آمونیوم نگهداری میشده را مطرح کرد. او گفت که انفجار بندر بیروت بیشتر به انفجار انبار سلاح و مهمات شباهت دارد.
از سویی دانیلو کوبی کارشناس ایتالیایی مشهور در زمینه مواد منفجره در گفتوگویی که با روزنامه الکورییری دیلا سیرا ایتالیا انجام داده افزود: « معتقدم که سلاح و مهمات جنگی در لحظه وقوع انفجار در بندر بیروت وجود داشت و گواه بر این مدعا ابر نارنجی است که از مکان انفجار به آسمان برخاسته است.»
این کارشناس ایتالیایی مشهور در ادامه گفت بهنظر میرسد که انفجار بندر بیروت شبیه به انفجار انبار اسلحه و مهمات باشد. او افزود که در مکان حادثه میبایست کاتالیزوری بوده باشد تا منجر به انفجار مواد نیترات آمونیوم شود و الا این همه با هم منفجر نمیشد.
این کارشناس مواد منفجره ایتالیایی گفت موقعی که نیترات آمونیوم منفجر میشود ابر زرد رنگ واضحی از آن به هوا میرود اما آنچه در بندر بیروت اتفاق افتاده تنها گلولهای سفید رنگ نبود که در حال وسیعتر شدن بود بلکه ستون دود نارنجی رنگ مایل به قرمز روشن نیز از آن برخاسته که این رنگ بهطور معمول مربوط به فلز لیتیم است که در ساخت موشک به کار میرود.
کارشناس ایتالیایی همچنین درباره انفجار بندر بیروت لبنان گفت «آنچه طی این حادثه اتفاق افتاده نگهداری موقت سلاح در بندر بوده که به اعتقاد من طی آن ابتدا انفجاری متوسط رخ داده که باعث وقوع حریق در مخزنی شده که مقادیری مهمات در آن نگهداری میشد.
همزمان با این تحولات ماری کلود نجم وزیر دادگستری لبنان خواستار انجام تحقیقات بینالمللی دربارهٔ این فاجعه «غیرقابل بخشش» شد.
او بر خلاف نظر دولت که تا کنون انجام هر نوع تحقیق بینالمللی درباره این فاجعه را رد رکرده است، بر انجام چنین تحقیقی تاکید کرد و در یک پیام توییتری نوشت: «فاجعه بندر یک جرم غیرقابل بخشش است. این حق مردم لبنان است تا حقیقت را بدانند و شدیدترین مجازات را برای آنهایی که مسئول این جنایت هستند، اعمال کنند. من چیزی کمتر از این را نمیپذیرم.»
در ادامه این پیام توییتری آمدهاست: «من از اعزام کارشناسان بینالمللی به این منطقه برای کشف حقیقت استقبال میکنم. هیچکس در این پرونده، فرای هر موقعیتی که دارد، مصون نیست.»
بیتردید عوارض و عواقب انسانی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، روانی و بهداشتی این فاجعه مدتها دامن مردم لبنان را خواهد گرفت. با وجود این که ویروس کرونا مردم لبنان را مانند سایر کشورهای جهان به تک آورده است اکنون با این انفجار فضای لبنان بهویژه بیروت، بهشدت آلوده است.
تنها چند روز قبل از انفجار بیروت، تنش بر روی مرزهای اسرائیل و لبنان افزایش یافته بود. ارتش اسرائیل طی عملیاتی یکی از اعضای شبه نظامی حزبالله را در خاک سوریه به قتل رسانده بود. رهبر حزبالله لبنان وعده انتقام داده بود و بههمین خاطر تا همین امروز، نیروهای ارتش اسرائیل در شمال این کشور و نزدیک مرزهای لبنان در حالت آمادهباش بهسر میبرند.
اما بهنظر میرسد انفجار بیروت احتمالا خیال رهبران اسرائیل و فرماندهان نظامی این کشور را تا حدودی آسوده کرده باشد، زیرا که آنها میدانند که اکنون حزبالله لبنان تا چه اندازه نگران و مشغول به آوارهای برجای مانده و ترکشهای انفجار بیروت است.
از سویی «سوسن الشاعر» مقالهنویس روزنامه الوطن بحرین، در موضعگیری معاندانه مسبب این انفجار را حکومت اسلامی ایران و حزبالله لبنان معرفی کرد و در یادداشتی در صفحه توییتر خود آنها را مورد هجوم قرار داد.
الشاعر با بازنشر یک کلیپ ویدیویی قدیمی از سخنان سید حسن نصرالله دبیرکل حزبالله لبنان در سال ۲۰۱۹ که در آن استفاده از بندر بیروت برای انتقال سلاح به مقاومت را بهشدت انکار میکند، نصرالله را دروغگو خوانده و در نتیجهگیری، تاکید میکند که انفجار اخیر بیروت در یک مخزن اسلحه متعلق به حزبالله اتفاق افتاده است.
او همچنین نوشت: «لبنان و لبنانی برای نصرالله اهمیتی ندارند، آنچه برای او مهم است رضایت سرور ایرانیاش است که نتیجه آن ۱۰۰ کشته و ۴۰۰۰ زخمی شده است، آیا خامنهای سیراب شده یا هنوز نان او خشک است؟»
این مقالهنویس افزود: «اگر هوشیاری و همت نیروهای امنیتی بحرین نبود در بحرین هم شاهد انفجار مشابهی بودیم چرا که انبار کردن اسلحه در مناطق مسکونی عادت ایران است! همانطور که در سپتامبر سال ۲۰۱۵ انباری در بحرین کشف و ضبط شد.»
الشاعر اضافه کرد: «به لبنان رحم کنید! هزاران بار آن را کشتید و ککتان نگزید! قتل چندین نفر دیگر سیرابتان میکند؟! لعنت به ایران و عواملش که زیباترین کشور عربی را منهدم کردند.»
بهگفته استاندار بیروت ۳۰۰ هزار نفر