اکادمیسین  دستگیر پنجشیری

 در دامن هندوکش بیدار جهان

درسنگر صلح وکار وپیکارزمان

آغاز نها ده ام  "  الفبای  نبرد "

تا  بازگشایم ، ره  دنیای  جوان

               "  فروغ هستی " 

بخش دوم

بیانیۀ اساسی رفیق ببرک کارمل درنخستین پلنوم کمیته مرکزی ج.د.خ.

( 15 عقزب 1346 خورشیدی برابر به 7 نوامبر 1967)

فرایند  تدوین وتصویب اساسنامۀ  جمعیت دموکراتیک خلق :

        - پس ازتظاهرات خیابانی 3عقرب 1344 خورشیدی شهریان کابل و اشتراک فعال زنده یاد محمد طاهر بد خشی وسلطان علی کشتمند، کادرها وصفوف جمعیت دران؛

       -  نشر مرامنامه ء " جمعیت  دموکراتیک خلق " ؛

       - حملۀ وحشیانۀ 8 قوس 1345 خورشیدی سردار عبدالرشید و دیگر وکیلان هوادار سردار عبدالولی  فرمانده قول اردوی مرکزی وداماد شاه، بر رفقا  ببرک کارمل ، نور احمد نور، دکتر اناهیتا  و بر گروپ  پارلمانی جمعیت دموکراتیک خلق؛

       -  توقیف " جریدۀ خلق " و پیدایی گرایشهای مخالف و مختلف فرکسیونی در داخل " جمعیت دموکراتیک خلق " ؛ ضرورت طرح وتصویب اساسنامه ، بیش از پیش احساس گردید.

       در روشنایی دو سال اول تجربه زنده گی ومبارزۀ فعال سازمانی و سیاسی، در نخستین جلسۀ کمیتۀ مرکزی (11جدی 1345 خورشیدی ) اکثریت اعضای کمیتۀ مرکزی پیشنهاد تدوین اساسنا مۀ " جمعیت دموکراتیک خلق " را  به کمیته مرکزی  مطرح کرد؛ زیرا رهبری بعد ازطرح ، تدوین، تصویب، طبع ونشر مرامنامۀ جمعیت دموکراتیک خلق، به درستی دریافته بود که : " دیگر این سازمان سیاسی ، بدون یک اساسنامه ای که اصول و موازین رهنمای ساختار تشکیلاتی آن " مرکزیت - دموکراتیک "  باشد، رشد  وانکشاف اصولی کرده نمی تواند و شایسته گی  پیشا هنگی طبقۀ کارگر ، همه  زحمتکشان و عالیترین شکل سازمان سیاسی را بدست  نمی آورد ". 

       با شناخت این اصل و بر اساس رهنمودهای کنگرۀ مؤسس ( کنگرهء اول ) که طرح وتطبیق اساسنامه را به عهدۀ کمیتۀ مرکزی سپرده بود، موضوع  تدوین وتصویب اساسنامۀ جمعیت را مطرح کرد .

       شایستۀ یاد آوریست که طرح تدوین وتصویب اساسنامه دردومین سالگرد تأسیس کنگره ، به پیش کشیده شد. تا این هنگام پلنوم جمعیت دموکراتیک خلق ( مجمو ع اعضای اصلی وعلی البدل  کمیتۀ مرکزی ) هنوزهر هفته یک بار جلسات خودرا دایر میکرد و هنوز منشی عمومی کمیته مرکزی دربارۀ ترکیب اعضای دفتر سیاسی با ببرک کارمل منشی کمیته مرکزی به توافق نظر قابل قبولی نرسیده بود ه اند .

        اتفاقا درهمین شرایط ، اساسنامه وپروگرام  حزب دموکرات مترقی محمد هاشم میوندوال صدراعظم نیز درجراید رسمی انتشار یافت وزمینه تدوین ونشر اساسنامۀ جمعیت دموکراتیک خلق نیز درعمل مساعد گردید.

        سرانجام در سال دوم تأسیس " جمعیت دموکراتیک خلق " موضوع تدوین اساسنامه وطرح مسودۀ آن درپلنوم کمیتۀ مرکزی " ج.د.خ " ، تصویب شد.

        برای انجام این وظیفه بازهم کمسیونی به رهبری ببرک کارمل منشی و عضویت  محمد طاهر بدخشی رییس تشکیلات ، دستگیر پنجشیری رییس شعبه  کنترول جمعیت و دکتر شاه ولی رییس تیوری وتبلیغ  ج.د.خ  موظف گردید.

        طرح نخستین اساسنامۀ  جمعیت دموکراتیک خلق در روشنی اساسنامه های  مشروطه خواهان اول، دوم ، حلقه های سیاسی دوران استقلال و احزاب  سیاسی  ملی -    دموکراتیک کشورهای همسایه، منطقه وخاورمیانۀ عربی، پس از سه ماه گفتگو، تعلل  و مشاجره درآغاز سال 1346 خورشیدی از سوی کمیتۀ مرکزی جمعیت دموکراتیک خلق تصویب شد ( 142) و فیصله به عمل آمد تا پلنوم کمیتۀ مرکزی دعوت ودایر گردد و اساسنامۀ مصوب کمیتۀ مرکزی، از سوی پلنوم جمعیت دموکراتیک خلق تایید وتصویب شود .

        هرچند انشعاب 14ثور 1346 خورشیدی، فرایند این تدابیر اصولی را کند ساخت؛ رویهمرفته  تسوید وتصویب مرامنا مه  واساسنامۀ جمعیت دموکراتیک خلق از خدمات برجستۀ سازمانی وسیاسی ج.د خ  .ا  بشمار می آید .

        براساس این  اساسنامه، ماهیت اجتماعی  واصول جهان بینی وتیوریک سازمان  مشخص شد  و " جمعیت نوبنیاد  دموکراتیک خلق درعمل ونظر به جنبش انقلابی جامعه وجهان به وضوح کامل خودرا معرفی کرد که :

        - پیشاهنگ طبقات سیاسی واقشار دموکراتیک ملی وهمه زحمتکشان افغانستان  وعالیترین  شکل سازمان سیاسی آ نان است ؛

        -  اتحاد داوطلبانۀ کارگران، دهقانان، پیشه وران شهرها، روستاها، روشنفکران  سرمایه داران ملی و همه وطنپرستان آگاه کشور میتواند وباید پایه های اجتماعی و سیاسی  آن قرارگیرد ؛

--------------------------------------------------                                             (142 ) دربارهء  طرح ،تدوین  ،تصویب ونشر  اساسنامه ء جمعیت دموکراتیک خلق  دردومین سالگرد  تاءسیس جمعیت.

         -  میتواند وباید ازمنافع همه طبقات و اقشار ضد استبدادی، ضد ارتجاعی، ضد ستم ملی، ضد استعمارنو و ضد امپریاليزم دفاع و در راه تطبیق بی چون و چرای  ارزشهای دموکراتیک قانون اساسی، استقرار مشروطیت ، تأمین  دموکراسی  و ایجاد  جبهۀ دموکراتیک ملی ، مبارزۀ عادلانه کند.

         ـ براساس تحلیل مشخص از وضع مشخص جامعه، تأمین استقلال ملی  اصلاحات دموکراتیک برانداختن مناسبات کهن قبیله یی، زمینداری اربا بی وفیودالی ، تأمین حقوق و آزادیهای دموکراتیک، طرد نفوذ امپریالزم ، بقایای استعمار کهنه و نو  و بطور کلی پیروزی نهایی نهضت دموکراتیک ملی ، ایجاد حکومت  دموکراسی ملی ، تعقیب راه رشد غیر سرمایه داری ، تقویت همه بخشهای  اقتصادملی، ازجمله بخش خصوصی ، کوپراتیفی ، مختلط وبخش دولتی؛ اهداف عمدۀ استراتیژیک  و" ساختمان جامعه نوین سوسیالستی " درکشور هدف غایی آن است که : به اصول انترناسیو نا سیو نالزم و همبسته گی رزمجویانۀ کارگران جهان ، به وطنپرستی ، دوستی و برابری حقوق ملل و مردمان ، صلح و امنیت دولتها  عمیقاً وفادار میباشد ؛ اهداف تشکیلاتی ، جمعیت دموکراتیک خلق  در اساسنامه  بازتاب یافت (143)     

(143) - 14 ثور 1346 خورشیدی، اعلان انشعاب جمعیت دموکراتیک خلق

از  سوی  حفیظ الله  امین  وهوادارنش در دانشگاه کابل.

انشعابها وعوامل آن در جمعیت دموکراتیک خلق

و پیدایی فرکسیونهای " خلق " و " پرچم "

                         " رهبری واکثریت فعالان سیاسی جمعیت دموکراتیک خلق ازهمان آغاز پیدایی کار زنده گی ومبارزۀ سازمانی وسیاسی جمعیت تلاش کرد که: با آگهی از جهان بینی علمی وتجارب مثبت ومنفی  پیروزی وشکست احزاب دموکراتیک- ملی ومترقی منطقه وجهان، متناسب با وضع وشرایط مشخص اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور نیمه فیودالی وسلطنتی، سنگ پایه های اصولی شیوۀ صحیح  کار را ،  درهمه سمت وسو های زنده گی حزبی، بویژه در طرح وتدوین اصول مرامی سازمانی وتشکیلاتی اشکال مبارزۀ ایده ئولوژیکی ، سیاسی و اقتصادی، اصول وموازین سازماندهی فن مبارزۀ اجتماعی ودرک اساسهای رهبری علمی جامعه را رهنمای عمل قرار دهد و متناسب به شرایط ووضع کشور با حد اقل اشتباه ، رشد سالم کند؛ و لی عناصر اصولی ، به علت سیطرۀ نیرومند گرایشهای قومی و قبیله یی در رهبری جمعیت، مانع حضور و نفوذ حفیظ الله امین و انشعاب زود رس در " جمعیت دموکراتیک خلق " شده نتوانست؛ مبارزۀ درونی  وبیرونی جمعیت از همدیگر تفکیک وجدا نشد؛ به استفاده از سلاح مؤثر انتقاد اصولی وسالم ، انتقاد ازخود واعتراف به اشتباهات و استحکام وحدت درونی جمعیت کمتر استفاده به عمل آمد.

                   البته علت نخستین واساسی انشعاب  در رهبری جمعیت، حضور ونفوذ بی قید وشرط  و مرموز حفیط الله امین درگرماگرم مبارزه انتخاباتی وشکست منشی عمومی در ولسوالی ناوه ی ولایت غزنی ؛ درشرایط عینی ، طبقاتی ، سیاسی، قومی وقبیله یی فرتوت کشور، ضعف  درک ،  آ گاهی اجتماعی ، نبود تجربۀ لازم سیاسی ، فقر تیوری اعضای مؤسس جمعیت دموکراتیک خلق، درهمان دو سه سال نخست، حیات پرعمل  دوران کودکی جمعیت دموکراتیک خلق بوده است.

                   رهبری جمعیت به درجات متفاوتی به این راز ورمزهای زنده گی جمعیت، آگاهی داشته اند که حل مسایل سازمانی و مبارزۀ بدون  اتوریتۀ  فردی وسازمانی  درجمعیت  به دشواریها وموانع مواجه میشود؛ ولی این اتوریته ونفوذ باید شعوری وآگاهانه تأمین میشد، نه مصنوعی و مبتنی برارعاب، ساده ساختن مسایل وموضوعات پیچیده، دیکته و فرماندهی شخصی و بدون قبول مسؤولیت فردی؛ تهدید، تخویف وتبلیغا ت بی پایه وتظاهر به قدرت دراین جا وآن جا.

                  شایستۀ گفتن است که کمیته تدارک کنگرۀ اول، ازهمان آغاز تأسیس جمعیت به این فکر و ذکر بود، تا سازمانی را پایه  گذاری کند که دارای یک جهان بینی روشن علمی باشد و مسایل اجتماعی را با در نظر داشتن منافع اکثریتهای محروم وبسود زحمتکشان افغانستان حل عادلانه ودادخواهانه بتواند وبرای نیل به این مأموریت تاریخی، همه نیروهای ترقیخواه دموکراتیک ، ملی، ضد استبدادی وضد واپسگرایی (ارتجاعی)  وضد امپریالستی را  بسوی اهداف  استراتیژیکی وغایی  جلب وجذب کند واز جامعۀ نیمه فیودالی  وعقب نگهداشته شده طبقاتی و مبتنی  براستثمار انسان از انسان ، سرانجام پایه های یک جامعۀ مرفه و آزا د از تضادهای  طبقاتی، استبداد، تبعیض نژادی، قبیله یی، قومی وآزاد از تبعیضهای جنسی، زبانی ومذهبی محلی ومنطقه یی را بنا نهد.

                  برای رسیدن به این هدفهای دور ونزدیک باید این جمعیت از نظر نوع و تیپ خود کاملا جدید، گشن بیخ ، فرا گیر، قانونی، چند ین قومی، چندین مذهبی ودرهمان پله ء تکامل  تاریخی مبارزه وشرایط ملی وجهانی، دموکراتیک وملی می بود. در آغاز همه اعضای کمیتۀ مرکزی  به شمول  نور محمد تره کی منشی عمومی جمعیت به این اهداف دور ونزدیک جمعیت همنوا بوده اند. باید رهبری این کشتی شناور ، مبارزۀ علنی قا نونی مسالمت آمیز خودرا، با مبارزه  بی سر وصدا و مخفی  خود، دور از شعاع  هرگونه ضربه ارتجاع داخلی و بیرونی  ،  با رعایت  اصول سازماندهی اجتماعی و آموزش و پرورش کادرها و اجراکننده گان فعال مشی استراتژیک و غایی جمعیت ، در حوزه ها ی مناطق صنعتی ، مراکز فرهنگی شهرها ودیگر مراکز استراتیژیک تلفیق وتنظیم وهماهنگ میتوانست.

                   این شیوۀ مبارزه با شناخت شرایط و ضرورت زمان و مکان مشخص جامعه ما و با الهام از تجارب تاریخی احزاب دموکراتیک و ترقیخواه جهان، بایستی رهنمای عمل مبارزان انقلابی  قرار میگرفت، تا امکان هرگونه فتنه گری  وتحریکات واپسگرایان به حداقل کاهش می یافت و از افشاء گری ماهیت سازمان در همان حالت جنینی جمعیت ، جلوگیری صورت میگرفت ".

                  به باورم همانگونه  که دربیانیه اساسی پلنوم وسیع جمعیت دموکراتیک خلق، ازسوی ببرک کارمل به روشنی بازیا فت:

                   " هرگاه  برنامۀ مبارزۀ علنی قانونی ومسالمت آمیز جمعیت با شیوه های استرایژیک و نهایی مبارزۀ آن به دقت وبی خطا پیگیری میشد بدون ترس از اشتباه پایه های اجتماعی سیاسی وملی جمعیت دموکراتیک خلق، تا روستاها ودرمیان حوزه های دهقانان فقیر گسترش می یافت واز نفوذ واعتبار بین المللی نیز برخوردار میگردید وراه  جمعیت خودرا از درون  نهضت دموکراتیک ملی بسوی تشکیل یک جبهۀ دموکراتیک، روشن وهموار میکرد ".

                  ولی جمعیت دموکراتیک خلق ازتاریخ شکست منشی عمومی در انتخابات 1344 ولسی جرگه تا تأسیس جریدۀ خلق ( 22حمل 1345 خورشیدی  )  دریک بی اصولی، دلسردی و خودسری درهمه عرصه ها، بویژه از نگاه  سازمانی دوچار گردید.

                   اشتراک فعال جمعیت دموکراتیک خلق در روز پشتونستان (1344 خورشیدی ) ، سخنرانیهای آتشین زنده یاد محمد طاهر بدخشی وسلطان علی کشتمند درواقعۀ خونین 3عقرب 1344 وزندانی شدن این دوعضوکمیتۀ مرکزی ، محمود بریالی و بصیر رنجبر دوتن از فعالان، دراین تظاهرات خونین دانشجویان وشهریان کابل؛ سفر خودسرانه منشی عمومی جمعیت ، ظاهراً به المان دموکراتیک، های وهوی تبلیغاتی هواداران حفیظ الله امین دربارۀ ترجمه وچاپ یک کتاب فلسفی ازسوی منشی عمومی کمیتۀ مرکزی،  فرایند  انشعاب و اختلافات  درون جمعیت را  شتاب بخشید.

                                    درزمینۀ نشرات جریدۀ خلق  نیز گرایشهای متفاوتی آشکار شد .

                    - منشی عمومی کمیتۀ مرکزی وگروهی به این باور بود ه اند  که بیشترین ستونهای جریده به مسایل بین المللی مبارزۀ ایده ئو لوژیک و تشریح تیوریک مبارزۀ طبقاتی باشد " ؛ ولی رفیق ببرک کارمل ، درهمان برهۀ حرکت جنبش وجامعه ، ازمبارزۀ سیاسی ، اقتصادی ومطالباتی کارگران، دانشجویان، پیشه وران شهری وزحمتکشان کشور طرفداری میکرد وبه این باور بود که :

                   ـ تحلیل مشخص از اوضاع مشخص اجتماعی اقتصادی  ومبارزه در راه  اصول مرامی وتطبیق ارزشهای دموکراتیک قانون اساسی ضرورت اساسی دارد ".

                   من نیز گزارش دستا وردها ی مبارزات اقتصادی ومطالباتی کارگران وزحمتکشان کابل ودیگر مراکز تولیدی راغالبا  به تخلص مستعار  "نامه نگار کارگری  " باری در جریدۀ خلق وبیشتر در جریدۀ پرچم به نشر می سپردم .

                        اختلاف نظرات درباره نشرات جریدهء خلق و پیدایی فرکسیونهای " خلق " و      " پرچم" ؛ در جمعیت دموکراتیک خلق (  144 )

     &