در رثاى پير خردمند، استاد فرزانه و خرد گستر زنده یاد پوهاند


 

در رثاى پير خردمند، استاد فرزانه و خرد گستر زنده یاد پوهاند

دوکتور غلام سخی مصوون

موسس انجمن حقوقدانان افغان د اروپا

 

مرد كهن كه در بيشتر از هشت دهه اگاهانه حب الوطن من الايمان نصب العين راه و رسم زندگى پر افتخار او بود و به زادگاه، وطن و مردمش عشق ميورزيد، در تلاطم امواج روزگار و زمانيكه زادگاه او، شهر كابل بخاطرتحقق پلان و آرمان يكى از خبيث ترين دشمنان افغانستان بايد ميسوخت و به تل خاك مبدل ميگرديد، بالاجبار و بعد از تحمل مصايب عديده راهى ديار غربت ميگردد و بيشتر از دو دهه اخيرعمر پر بار خود را در جلای وطن و با نام و خاطرات وطن سپرى و سرانجام بروز (٢٦) جنورى سال پار به عمر نودو شش سالگى داعی اجل را لبيك و به جاودانگى ميرسد و در ديارغربت در شهر فرايبورگ جرمنى رخ در نقاب كشيد و ما امروز با اندوه فراوان در سالروز وفات شخصيت بى بديل و از غنايم روزگار، زنده ياد پوهاند داكترغلام سخى مصوون استاد فرزانه و پر فضيلت ما، يادشان را گرامى ميداريم و از شخصيت والاى شان تبجيل مينماييم.

فرزانگى و فضيلت علو مقام انسانى است وعروج به اين مرتبت، مستلزم رياضت است در تمام عمر، كه انسان هاى متعهد به انسانيت و انسان محور همانند استاد گران ارج دوکتور مصوون بخاطر "دولت جاويد"، زندگى را با نيكى، نيكنامى، صفا، وفا و محبت سپرى و بدان نايل ميگردند:

دولت جاويد يافت هركه نيكو نام زيست

كز عقبش ذكر خير زنده كند نام را

 

زنده ياد پوهاند استاد مصوون از بزرگترين شخصيت هاى ورجاوند علمى و ملى افغانستان و شخصيت پروجاهت حقوقى بين المللى، يكى از پاسداران سترگ علم و معرفت، دانش و خرد و ترقی و تمدن و از علم برداران نور و روشنایی، "پیر خرد" و معرفت، یكی از معماران معارف و تحصیلات عالی، استاد سابقه دار و رئیس اسبق فاکولته حقوق و علوم سیاسی پوهنتون كابل كه در بیشتر از نیم قرن چند نسل از محصلان را آموزش داده و شاگردان شان در ارگانهای حراست حقوق، قوه قضائیه،

لوی سارنوالی، وزارت عدلیه، وزارت امور خارجه و سایر اورگانها مصدر خدمات شایسته بوطن گردیده و تا سطح قاضی القضات، لوی څارنوال و ریاست دولت مسئولیت داشته اند، يك ضايعه بزرگ ملى جبران نا پذير ميباشد.

استاد مصوون بزرگوار از مفاخر علمی افغانستان و شخصیت أكادمیك با وجاهت بود كه درمجامع علمی اروپا نیز مورد حرمت قراردارد و شش دهه قبل از یونورستی هامبورگ دوكتورای خود را در رشته حقوق بین الدول اخذ و دوره های كسب تخصص را در كشورهای امریكا وجرمنی سپری ودر دها كنفرانس های علمی درسطح ملی وبین المللی اشتراك داشته اند.

در صد سال اخیر و با انفاذ نخستین قانون اساسی افغانستان (1924 م) كه ساختن دولت ملی و قانون سالار مطرح است وجدل تاریخی سنت و تجدد بعد از شمس النهار برمبنای اهداف مشروطه خواهان در وجود قانونگرایان و حاكمیت قانون و دشمنان ان تداوم میابد و از زنده یاد عبد الواسع قندهاری مؤلف " تمسك القضات الامانیه " بحیث پدر قانون و تقنین یاد مینماییم، در بعد از جنگ دوم جهانی و انفاذ منشور ملل متحد و میثاقهای بین المللی كه حقوق بین المللی مدرن در افغانستان مطرح میگردد، در جمع سایربزرگان، جايگاه و مقام معنوى پوهاند داكتر مصوون بمثابه یكی از پدران حقوق معاصر در افغانستان ميباشد كه در نضج گیری مفهوم قانون و تسجیل ارزشهای قبول شده حقوق

بین المللی در حقوق ملی و قوام یافتن حاكمیت قانون سهم ارزنده ایفا نموده اند.

استاد بزرگوار در تدوین لوایح، مقررات و قوانین زیاد سهیم و در جمع أهل خبره عضویت كمیته تسوید پنجمین قانون اساسی را در دومین جمهوریت افغانستان داشته اند و در مطابقت متن قانون اساسی با معیارهای حقوق بین المللی و انعكاس میثاقهای جهانی در مواد آن نقش ارزنده را ایفا نموده و اثار و كتابهاى ارزشمند ميراث معنوى شانرا تشكيل ميدهد.

پوهاند داكتر مصوون شخصیت بزرگ ملی، مستقل وغیر وابسته به احزاب سیاسی و از خادمان صادق وطن كه حتی دردوران تقاعد نیز ازخدمت بمردم و مسلك وانتقال تجارب به جوانان دورنبود و درسال (١٩٨٦م) با اشتراك مساعی شاگردان و أهل حقوق انجمن حقوقدانان افغانستان را در کشور تأسیس و در اولین كنگره آن بحیث رئیس آن انتخاب گردید و در جلای وطن و غربت نیز بخاطر وضع ناهنجارافغانستان و افغانان ناقرار و در دفاع از حق و حقوق افغان و بلند نگهداشتن صدای دفاع از داعیه افغانستان یكدهه قبل با تشویق شاگردان و همسلكان، انجمن حقوقدانان افغان در اروپا را در شهر هامبورگ ایجاد و در سمت اولین رئیس ان انتخاب گردید و تا اخير عمر بمثابه رئیس افتخاری بركت شاگردان بود و همت عالی این " پیر خرد" جوانان را در رسیدن به منزل مقصود الهام بخش بود و نام و خاطرات شان براى هميشه رهنماى شاگردان میباشد.

استاد بزرگوار ما شخصیت عالی و محبوب القلوب شاگردان و دوستان و با صفات عالی انسانی، مهربانی و مروت حیثیت پدر معنوی را دارد كه سراسر زندگی، كار، صداقت و خرد او نمونه ذیقیمت است كه همچون برلیان ناب سزاوار حرمت حق شناسان و قدرشناسان قرار خواهد داشت.

روانشان شاد، ياد و خاطرات شان گرامى و نام سترگش جاودان باد!

با حرمت

شورای رهبری انجمن حقوقدانان افغان در اروپا

ميرعبدالواحد سادات رئيس انجمن