افغانستان بدتر از عراق شده است

آمریکا ریسک می کند که جنگ در افغانستان را ببازد. کاخ سفید به نظامیان و دیپلمات ها دستور داده که اوایل سال جاری ارزیابی های خود را از اوضاع در این کشور ارائه کنند. در اوج تبلیغات پیش از انتخاباتی آمریکا، دولت جمهوری خواه جرج بوش با ضرورت خروج نیروهای خود مواجه شده است تا "جنگ فراموش شده" را از شکست نجات دهد. ممکن است بازنگری در استراتژی، نیاز به اعزام نظامیان از عراق به افغانستان باشد.

"جوئل فیتسگیبون" وزیر جدید دفاع استرالیا تحلیلی بسیار بدبینانه از اوضاع در افغانستان ارائه داد. وی وضعیت نیروهای ائتلاف را با این مثال توضیح داد که ائتلاف بین المللی 40 هزار نفری "مورچه های بسیاری را نابود می کند اما هیچ گاه به لانه مورچه ها نمی رسد". پیروزی های نیروهای بین المللی تاکتیکی و نه استراتژیک هستند.  

وی چندی پیش با همکاران خود از ناتو در اسکاتلند اوضاع در افغانستان را بررسی کرد. شایان ذکر است که استرالیا به همراه انگلستان و هلند بیشترین کمک را به واشنگتن در تثبیت اوضاع در افغانستان دارد. روز گذشته سی ان ان اطلاع داد که وزیر دفاع استرالیا به آمریکا و متفقین آنان درباره وجود ریسک شکست در افغانستان، در صورتی که پیشرفت جدی در تلاش های نظامی نداشته باشند، هشدار داد.

سال جاری، در طول شش سال جنگ در افغانستان، بیشترین تعداد کشته ها را در پی داشت. حدود 6300 افغانی، از جمله جنگجویان و مردم غیر نظامی کشته شدند. تعداد اقدامات تروریستی نیز به رقم بی سابقه 140 رسید. در واشنگتن نیز ارزیابی های بدبینانه ای از اوضاع دیده می شوند که دستور کاخ سفید برای نظارت بر روند انجام ماموریت ها از سوی نظامیان نیز تاییدی بر همین است. اوایل سال آینده تحلیلی از اقدامات نظامیان از سوی فرماندهی مرکزی آمریکا و ارزیابی از تلاش های دیپلماسی و اقتصادی از وزارت امور خارجه این کشور ارائه خواهند شد. علاوه بر این، بهار سال 2008 سران کشورهای عضو در ناتو در دیدار بخارست اوضاع در افغانستان را بررسی می کنند. انتظار می رود که متفقین برنامه تثبیت اوضاع در این کشور برای مدت زمانی 3 تا 5 ساله را مورد بررسی قرار دهند. آمریکایی ها ناتو را برای به درازا کشاندن چندین ساله این ماموریت در افغانستان آماده می کنند.

رئیس جمهور آمریکا قصد دارد از این پس مرتباً کنفرانس هایی ویدئویی با "حامد کرزای" رئیس جمهور افغانستان داشته باشد، همانطور که با "نوری المالکی" نخست وزیر عراق دارد.

مسئولین بلند پایه دولت بوش معتقدند که افغانستان به نسبت عراق به چالشی درازمدت تر برای آمریکا تبدیل می شود. در عین حال، "آیک اسکلتون" نماینده دموکرات و رئیس کمیته نیروهای مسلح در مجلس نمایندگان کنگره آمریکا دولت جرج بوش را به این متهم کرد که "افغانستان به جنگ فراموش شده" تبدیل شده است.

پنتاگون فشار بیشتری بر بوش وارد می کند تا خروج نیروها از عراق تسریع شده حضور نظامی در افغانستان افزایش یابد. مقامات بلند پایه واشنگتن اقرار می کنند که چنین خطری وجود دارد که یکی از دستاوردهای اصلی بوش، یعنی کنار زدن طالبان و القاعده از قدرت در کابل، از دست برود. اما بوش می خواهد عراق و افغانستان را با حداکثر ثبات برای جانشین خود در ژانویه 2009 بگذارد.

به گفته "مایکل مولن" رئیس کمیته متحد روسای ستادهای فرماندهی، "آمریکا در افغانستان آنچه را که می تواند انجام می دهد و در عراق آنچه را که باید". مولن مستقیماً به مشکل نیروهای ذخیره اشاره کرد. فرماندهان در افغانستان خواستار نیروهای جدید هستند. رئیس جمهور شتابی در بازخوان نیروها از عراق ندارد. گمان می رود که برای اتخاذ تصمیماتی مشخص او با "دیوید پطرئوس" فرمانده نیروهای آمریکایی در عراق و طراح استراتژی افزایش نیروهای آمریکایی در بغداد مشورت کند. همین استراتژی وی بود که اجازه داد که بطور محسوسی تعداد اقدامات متجاوزانه در کشور پس از صدام کاهش یابد.

نظامیان در واشنگتن به نیروهایی که از عراق خواهند آمد، امید بسته اند، بوش تایید کرد که 5 لشکر از 20 لشکر در سواحل دجله و فرات تا جولای 2008 باز خواهند گشت. در کمیته متحد معتقدند که تا پایان سال آینده میلادی پنج لشکر دیگر نیز خارج می شوند. پس از آن انگلیس و استرالیا قصد دارند بیشترین توجه را به مسئله افغانستان مبذول کنند.

هم اکنون در افغانستان 40 هزار نظامی تحت فرماندهی ناتو هستند. در ترکیب آن 14 هزار آمریکایی وجود دارند. 12 هزار نظامی از نیروهای مسلح آمریکا نیز عملیاتی جداگانه را انجام می دهند. به گفته "ویکتور کورگون" رئیس کرسی افغانستان در انستیتو شرق شناسی آکادمی علوم روسیه، برای دستیابی به نتایج محسوس لازم است ائتلاف 40 هزار نفری را بیش از دو برابر کرد. به گفته وی، ارتشی 100 هزار نفری شاید بتواند جا را برای طالبان تنگ کرده و حیطه نفوذ خود را توسعه دهد، اما نمی تواند بطور کامل طالبان را نابود کند. کورگون معتقد است که متمرکز شدن روی کمک به مردم، تامین نیازهای انسانی و اقتصادی افغان ها و نیز تامین امنیت آنان از ضرورت برخوردار است.

این کارشناس با اشاره به گرایش وخامت اوضاع گفت که حداقل 15% از مردم افغانستان غیر ارادی از طالبان حمایت می کنند. دولت کشور را کنترل نمی کند، ارگان های حکومتی در مناطق مختلف وجود ندارند که بتوانند اقتصاد را سرپا کرده و آرامش را تضمین کنند. اما طالبان امنیت مردم را تامین می کند، بذر و پول به کشاورزان می دهد که مواد مخدر کشت می کنند. حدوداً نیمی از هزینه های فعالیت های ضد دولتی نیز از همین خرید و فروش مواد مخدر تامین می شود.

روزنامه نیزاویسیمایا گازیتا، خبرگزاری «نووستی»