کودتای ضد دولتی در اکوادور

 

ضربه از پشت هنگام گفتگو و یا دموکراسی به سبک آمریکا

 

نوشتـــه: اولگا گاربوز

برگردان: ا. م. شیـــری

 

تلاش برای کودتا برعلیه رفائیل کوره آ، رئیس جمهور قانونی در اکوادور شکست خورد. رئیس جمهور کشور که به مدت ١٢ ساعت در یک بیمارستان نظامی به اسارت کودتاچیان در آمده بود، در نتیجه عملیات نیم ساعته نظامیان طرفدار دولت آزاد شد. توسل دشمنان انقلاب به زور در این کشور آمریکای جنوبی به تلفات انسانی منجر گردید. سه نفر کشته و دهها نفر مجروح شدند. نمایندگان نیروهای چپ در ارزیابی از این حادثه، نظر واحدی دارند: بعقیده خانم اوا گالینجر، محقق مشهور ونزوئلائی، حادثه روی داده، فاز بعدی تجاوز مستمر برعلیه کشورهای عضو «آلبا» و جنبشهای انقلابی در منطقه محسوب می شود.

حادثه با اعتراض بخشی از نیروهای پلیس برعلیه قانون جدید، قانونی که بنظر آنها، به حقوق آنها لطمه می زند، آغاز شد. کوره آ بعد از آزادی خود طی سخنانی در حضور مردم گفت: «وقتی که صبح مرا مطلع ساختند که، در برخی بخشهای کیتو مشکل پیش آمده، ما برای گفتگو و توضیح اینکه قصد داریم چه کار کنیم، بدانجا رفتیم». او ادامه داد: «هیچ کس به اندازه دولت کنونی به پلیس کمک نکرده، حقوقهایشان را افزایش نداده است، مشاهده خشونت و اهانت، موجب نگرانی عمیق من گردید و من آن را بمثابه خنجر از پشت ارزیابی کردم. زیرا، چطور ممکن است پس از آنهمه کاری که ما برای پلیس انجام دادیم، چنین رفتار کنند؟»

صرفنظر از همه چیز، خود این مسئله که رئیس جمهور کشور شخصا تشریح قانون جدید منجر به نارضایتی بخشی از پلیس را در یک گفتگوی علنی ضروری می داند، قابل تأمل است. دولت روسیه قوانین را به بحث مردم نمی گذارد، بلکه در خلوت آنها را به مجلس ”وظیفه شناسش“ می برد و در بهترین حالت، با مذاکره همگانی ساختگی استثنائاًَ در جو مجازی موافقت می کند (همانطور که همین اواخر، در مورد قانون پلیس هم چنین کرد).

رئیس جمهور اکوادور اظهار داشت که، وی ضمن صحبت با نمایندگان پلیس، سعی کرد از آنها بپرسید آیا کسی از شما قانونی را که به آن اعتراض می کنید، خوانده است؟ بگفته کوره آ، از تقریبا ١۵  نفر پلیس که سؤال شد، هیچیک قانونی را که برای جلوگیری از «سوءاستفاده و خودسری» تصویب شده است، نخوانده بودند.

در هر صورت، یک گفتگوی ساده با معترضین ممکن نشد. البته مشکل می توان باور کرد کسانیکه مستقیما به صورت رئیس جمهور گاز اشک آور پاشیدند، قصد مذاکره و گفتگو داشته باشند. هدف آنها چیز دیگری بود. ناراضیان یک پادگان را در کیتو به تصرف خود درآوردند، کار فرودگاه بین المللی را مختل ساختند. پس از آن، کوتاچیان از پخش برنامه های دو کانال تلویزیونی دولتی نیز جلوگیری کردند. رئیس جمهور کوره آ در اثر حمله از ناحیه پا زخمی مجروح شده بود و علاوه بر آن، بعلت تنفس گاز، حالت خفگی به وی دست داده بود. کوره آ به بیمارستان نظامی انتقال یافت. وی در آنجا به چنگ شورشیان افتاد و مدت زیادی نگاه داشته شد. کوره آ ضمن توضیح واقعه کودتای ضد دولتی مخالفان اظهار داشت که، «آنها به سبب اینکه نمی توانند در انتخابات پیروزی بدست آورند، به چنین کاری دست زدند».

وزیر امور خارجه اکوادور، ریکاردو پاتینو از مردم خواست به خیابانها بیایند و رئیس جمهوری را از چنگ کودتاچیان آزاد نمایند. در حال حاضر، خود او نیز یکی از مجروحان است و بخاطر زخم ناشی از گلوله در سرش، در بیمارستان بسر می برد. کودتاچیان برای برهم زدن تجمع طرفداران کوره آ در مقابل بیمارستان، به خشونت متوسل شدند.

کوره آ مؤکداًَ می گوید: «من از اینجا یا بعنوان رئیس جمهور خارج می شوم و یا جنازه مرا بیرون خواهند کشید. من تسلیم نمی شوم». فیدل کاسترو در ارزیابی از عزم و اراده رئیس جمهور اکوادور، او را مقاوم و تسلیم ناپذیر خواند. وی ضمن تأکید بر محکومیت اقدام برعلیه کوره آ، گفت: «من فکر می کنم کودتا دیگر شکست خورده است. حتی برای اوباما و کلینتون هم راه دیگری جز محکوم کردن کودتا باقی نمانده است». انقلابی کبیر، در این مورد هم محق بود. خانم هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد که، «ایالات متحده آمریکا بدون قید و شرط از رفائیل کوره و نهادهای دموکراتیک در کشور اکوادور پشتیبانی می کند».

اقدام برای کودتای ضد دولتی در اکوادور واقعا هم در سطح بین المللی تقبیح شد. هوگو چاوز، ایالات متحده آمریکا را که نمایندگی های آن دائما از هر توطئه برعلیه کشورهای متحد انقلاب بولیواری مثل اکوادور، بولیوی، هندوراس و ونزوئلا پشتیبانی می کنند، مسئول کودتای ضد دولتی دانست.

رئیس جمهور ونزوئلا اعلام کرد: «امپریالیسم همچنانکه در پشت نیروهای راست اکوادور ایستاده است، در پشت این گروههای پلیس نیز قرار دارد. این دقیقا همان کاری است که در ونزوئلا انجام داد. آنها را برای انجام چنین کارهائی درست کرده است». بگزارش کانال تلویزیونی ”تله سور“، او، هدف آمریکا از تأمین مالی چنین گروههایی را مشتج کردن اوضاع کشورهائی دانست که به مقابله با امپریالیسم برخاسته و پرچم دموکراسی سوسیالیستی را برافراشته اند. بعقیده چاوز، تقویت «مبارزه ایدئولوژیک بمنظور احترام به شایستگی خلقها»، بهترین ابزار مقابله گسترده با دخالت امپریالیسم آمریکا در منطقه بشمار می آید.

کوره آ أکیداًَ بر این باور است که، واقعه روی داده یک مناقشه معمولی در ارتباط با حقوقها نیست و می گوید: «این توطئه تازه ای است». وی این مسئله را مورد تأکید قرار داد که پاکسازی جدی در صفوف پلیس انجام خواهد گرفت و همه کسانی که در قیام شرکت داشتند، طبق قانون مجازات خواهند شد. «این، یک اقدام غیر قابل بخشش و فراموش نشدنی است». او بشدت برعلیه تصورات بسیاری در باره اکوادور بمثابه «جمهوری اپرائی»، کشوری که یک گروه پلیس ظاهرا با هدف دریافت حقوق بیشتر، رئیس جمهورش را به اسارت می گیرد، موضع گرفت. هیچ کس حق ندارد خود را بفریبد، مسئله حقوق بیشتر، یک مسئله بی اساس است، این همه آن چیزی نیست که امروز اتفاق افتاد، در واقعیت امر، این اقدام، یک کودتای ضد دولتی بود، توطئه ای بود برای برهم زدن ثبات کشور. خوشبختانه توطئه گران به همت دولت ملی، خلق اکوادور و نظامیان تابع قانون شکست خوردند».

مأخــــــــــــذ: روزنامه «سوتسکایا راسیا»

 شمـاره: (١٣٤٦٩)١٠٧، دوم اکتبر ٢٠١٠