ونزوئلا : هدف ستیز اقتصادی

ونزوئلا : هدف ستیز اقتصادی

جویس نلسون

برگردان: هاتف رحمانی

اکثر مردم از تماشای جنگ داخلی ظاهرا در شرف وقوع ، یا بدتر از آن دخالت نیروهای نظامی امریکا وحشت زده اند . تعداد کشته ها در تظاهرات خشن خیابانی تحت هدایت اپوزیسیون دست راستی ، به دنبال رای گیری برای مجلس موسسان بازنویسی قانون اساسی در 30 جولای به صعود خود ادامه می دهد . دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا در صورتی که نیکولاس مادور با انتخابات پیش افتد به «اقدام های اقتصادی بیشتر» تهدید ، و اضافه کرده بود که امریکا » نسبت به فرو پاشی ونزوئلا» ساکت نخواهد ماند .

در 29 جولای کنگره صلح کانادا اعلام کرد که : » اگر تلاش ضد انقلاب داخلی شکست بخورد ، طرح های دخالت مستقیم نظامی از سوی امریکا ، احتمالا تحت پوشش سازمان کشورهای امریکایی (OAS) به اجرا در می آید .»

مادورو امیدوار بود که رای انتخابات 30 جولای بتواند گفتگو و صلح را به کشور ، که از خشونت بیش از 4 ماهه رنج می برد، برگرداند .

براساس گفته ماریا پائز ویکتور جامعه شناس ( کانترپانچ ، 21 جولای)، اپوزیسیون خواستار آن بود که دولت مادورو با آن ها مذاکره نماید ، از این رو اوایل سال 2017 ، با کمک 2 رئیس جمهور سابق امریکای لاتین و اسپانیا » میز گفتگویی » ایجاد شد. آن ها بعدا ، با درخواست حضور واتیکان از گفتگو خود داری کردند. وقتی که نانسیو رسید ، آن ها باز هم از گفتگو خود داری کردند. خود پاپ فرانسیس شکست گفتگو رابه دلیل آن که اپوزیسیون مایل به شرکت در گفتگو نیست اعلام کرد. رئیس جمهور مادورو نتیجه گرفت که اگر اپوزیسیون مایل به گفتگو با دولت نیست ، آن ها می توانند مستقیما با مردم گفتگو کنند – و مجلس موسسان را برای اصلاح قانون اساسی فرا خواند .

فراخوان مادورو ماه ها خشونت خیابانی را ، با بیش از 100 کشته تا آستانه رای گیری  30 جولای به راه انداخت .

رائول بوربانو ، رئیس برنامه ان جی او کامون فرانتیرز کانادا قبل از رای گیری طی ای میلی به من گفت،» مردم ونزوئلا 540 نماینده انتخاب خواهند کرد که تغییراتی را که باید در قانون اساسی انجام گیرد معین خواهند نمود. این نماینده ها از سوی بخش ها ، یعنی کارگران ، دانشجوها، دهقانان، گروه های صنفی و غیره ، و نیز منطقه ای انتخاب خواهند شد » ، از این رو اعضا (مجلس) را به فرا تر از سیاست مدار های ممتاز گسترش خواهد داد. بوربانو اضافه کرد که دولت مادورو احتمالا تغییرات قانون اساسی مانند «کاهش بوروکراسی » در کشور و «تضمین برنامه های اجتماعی» ایجاد شده در طی سال های گذشته را در «قانون اساسی» خواهد دید .

مقامات انتخابات ونزوئلا رای دهنده های 30 جولای را 41.53 درصد ، یا بیش از 8 میلیون نفر اعلام کردند. اپوزیسیون ادعا کرد که کمتر از نصف آن آمار رای داده اند ، و می گوید که دولت مادور به » دیکتاتوری» تبدیل شده است و از طریق مجلس موسسان «به تحکیم قدرت» می پردازد .

             ستیزه اقتصادی 

یک دلیل که مادورو از سوی اپوزیسیون تحقیر می شود ان است که او از دنبال کردن نسخه ریاضت اقتصاد نئو لیبرالی ، خصوصی سازی ، مقررات زدایی ، وغیره  خود داری می کند. چنین خود داری ای  در حال حاضر  ونروئلا را در امریکای لاتین تقریبا منحصر به فرد می سازد . همان گونه که پرفسور برزیلی داویسون بلم لوپز در 15 جولای 2017 نوشته است :» . ..برزیل ، آرژانتین ، مکزیک ، کلمبیا، پاراگوئه و پرو به نئولیبرال هایی که این روز ها بعنوان رئیس جمهور خدمت می کنند افتخار می کنند ، حتی اگر چه «تجربه نئو لیبرالی دهه 1990 در واقع برای امریکای لاتین مصیبت بار بود.«

ونزوئلا بعنوان یکی از اخرین سنگر های مقاومت در برابر بازگشت نئو لیبرالیسم ، به ویژه در برابر انزوا و مورد هدف واقع شدن و نه تنها از سوی امریکا آسیب پذیر بوده است . رائول بوربانو می گوید که کانادا خواهان » منزوی کردن» ونزوئلا است چون برنامه » تجارت آزاد» نئو لیبرالی را که ترودو بر اجرای ان فشار می اورد دنبال نمی کند. دولت ترودو برابقای سازوکار ای اس دی اس ISDS (که بر اساس آن شرکت ها می توانند کشورها را به خاطر رفتارهای تبعیض امیزتحت تعقیب قرار دهند) در معاملات تجاری اصرار دارد ، که به شرکت ها اجازه می دهد تا دولت ها را به خاطر «سودهای از دست رفته آینده» در اثر وضع مقررات تحت تعقیب قرار دهند. در 2011 ، هوگو چاوز رئیس جمهور پیشین برنامه واگذارکردن معادن طلا را لغو کرد ، که چهار شرکت معدن کانادایی را برای میلیارد ها دلار تحت شرایط یک معاهده تجاری دو جانبه امضا شده از سوی کانادا به طرح دعوای ای اس دی اس علیه ونزوئلا بر انگیخت. ونزوئلا متعاقب آن کلیه پیمان های سرمایه گذاری دو جانبه را، که نه تنها الهام بخش مقاومت جهانی در برابر شرط آی اس دی اس –  بلکه سبب خشم بیشتر بخش خصوصی شد- لغو نمود.

همان طور که رسانه های کانادایی گزارش کردند ،» مخالفان دولت ونزوئلا را به خاطر تبدیل یکی از کامیاب ترین کشور های منطقه با چلاندن اقتصاد ، بالا بردن تورم و کمبود های گسترده به زنبیل اقتصادی مقصر می دانند. دولت بحران را تقصیر جنگ اقتصادی به راه انداخته شده از سوی مخالفان و حامیان خارجی آن می داند» نسترو رورول وزیر داخلی و دادگستری ادعا کرده است که امریکا برای «کودتای مالی» در جهت » خفه کردن کشورما» از طریقق تورم شدید و غوغای سیاسی در راستای پایان دادن به انقلاب بولیواری 18 ساله تلاش می کند.

اما آن دیدگاه در رسانه های اصلی به ندرت معتبر تلقی می شود. آن ها بیشتر اوقات از «عدم صلاحیت اقتصادی » مادورو ، «سوء مدیریت مالی دولت» ، و «فساد شایع» با ما سخن می گویند . همان طور که جفری تیلور در سیاست خارجی ( 21 مارس 2016) نوشت ، » پاسخ مادورو » به کمبود مواد عذایی و بحران پولی «مقصر دانستن همه امور در تمهید یانکی ها(خارجی ها)  بوده است....»

تاکید بر ان که ونروئلا کاملا سوسیالیست نیست ، بلکه اقتصادی «ترکیبی » ، با بخش خصوصی دست اندر کار در بخش های حیاتی مانند توزیع مواد غذایی ، دارویی ، واردات و فروش محصولات مصرفی ، و رسانه ها دارد مهم است . جان پیلگر ونزوئلا را به مثابه «دموکراسی اصلاح طلب اجتماعی با بنیان سرمایه داری» توصیف کرده است – توصیفی که به ما در درک آن چه در ان جا می گذرد یاری می کند.

همان طور که سال گذشته (12 جولای 2016) کالب تی موپین برای اخبار مینت پرس نوشت ، » عجیب است که روزنامه های جریان اصلی به خاطر مشکلات مواد غذایی در ونزوئلا «سوسیالیسم» را مقصر می دانند، در حالی که توزیع مواد غذایی در دستان شرکت های خصوصی، » که » کمبود کلی » سامانه را به پیش می برند باقی است.

آن خرابکاری از سوی بخش خصوصی شکل احتکار اقلام بر گزیده ، سوداگری قیمت، خالی نگه داشتن قفسه سوپرمارکت ها ، ارسال مواد غذایی به کشورهای همسایه ،و حتی به اتش کشیدن انبارهای مواد غذایی را به خود گرفته است . این کمبود آگاهانه ایجاد شده  سبب هرج و مرج و نارضایتی ،و تضعیف بیشتر دولت می شود.

ماریا پائز ویکتور خاطر نشان می شود که » اپوزیسیون خرابکاری اقتصادی ، قاچاق شرکتی ، دستکاری پول در بازار سیاه ، احتکار کامل مواد غذایی و فراورده های اساسی را هماهنگ می کند.آن ها بزرگ راه ها را بستند، ساختمان های دولتی از جمله یک بیمارستان زنان و زایمان را به اتش کشیدند ، از یک هلی کوپتر بر اداره دادگاه عالی نارنجک پرتاب کردند ، حمله کردند ، ( حداقل 21) جوان تیره پوست را که » چاویستا» به نظر می رسیدند زجر کش (لینچ)  و حتی زنده در اتش سوختند. این یک اپوزیسیون خشن متاثر از نژاد پرستی و طبقه گرایی علیه مردم خود و در خدمت قدرت های خارجی و نفت بزرگ است.»

        نفت بزرگ و منابع دیگر

کالب موپین در اخبار مینت امریکا را به خاطر سقوط قیمت نفت در سال 2014، با ذکر ان که عربستان سعودی متحد امریکا بازار را در راستای » تضعیف مخالفان وال استریت ، لندن و تل آویو » که » اقتصاد های آن ها بر محور صدور نفت و گاز (دولتی) متمرکزاست » از جمله ونزوئلا، اکوادور، روسیه ، برزیل و ایران با نفت ارزان پر کرد ، مقصر می داند.

جان پیلگر در مصاحبه ای در سال 2015 به همان شکل به » توطئه جاری بین امریکا و عربستان سعودی برای پایین آوردن قیمت نفت» در راستای ایجاد «کودتایی» در ونزوئلا، به نحوی که بتوانند برخی از مهم ترین اصلاح های جهان را به عقب برگردانند» اشاره می کند.

مارک ویزبورت اقتصاد دان استدلال می کند» واشنگتن به «تغییررژیم» در ونزوئلا بیش از هر جای دیگری در امریکای جنوبی دست زده است – این امر با معلوم بودن ان که ونزوئلا روی بزرگترین ذخایر نفت جهان نشسته است تعجب آور نیست . امریکا و اپوزیسیون امریکا خواهان خصوصی شدن شرکت نفت ونزوئلا هستند ، اما شرکت نفت در عوض مشارکت هایی را با روسیه ، چین ، ایران و دیگران تشکیل داده است – از این رو به فوریت ضد انقلاب می افزاید .

اما نفت تنها منبعی نیست که امریکا خواستار به دست گرفتن آن است . لوئیس بریتو گارسیا نویسنده نامی و عضو شورای دولتی ونزوئلا اخیرا نوشت : »  وضعیت اقتصادی کنونی ونزوئلایی ها به تمامی پی آمد اقدام های سیاسی اتخاذ شده از سوی کسانی است که می خواهند قدرت کشور را که بزرگترین دخیره نفت ، دومین ذخیره بزرگ گاز ، و بزرگترین منبع آب آشامیدنی ، طلا و کولتون جهان را دارد قبضه کنند.

همان طور که مارک ویزبروت در کانتر پانچ(24 جولای) نوشت » پرسش از نقشی که واشنگتن در بحران ونزوئلا بازی خواهد کرد پرسشی ساده است ، از تاریخ اخیر آن معلوم است. پاسخ همانند نقشی می تواند باشد که ما مایلیم دولت روسیه در سیاست ها وانتخابات امریکا ایفا کند : اصلا هیچ نقشی . اما متاسفانه دخالت امریکا در امور داخلی ونزوئلا در قرن بیست ویکم به مراتب بیشتر از هر چیزی است که هر کسی حتی ولادیمیر پوتین را به انجام آن در اینجا متهم کرده است . علاوه بر دخالت کامل در کودتای نظامی سال 2002 ، امریکا از سال 2013 در عین حمایت از اعتراض های خشن «ده ها میلیون دلار برای اپوزیسیون ونزوئلا» فراهم کرده است.«

همان طور که ویزبروت یاد اور می شود ، » امروز ، ماکرو روبیو سناتور فلوریدا آشکارا دولت ها از جمله دولت جمهوری دومنیکن، السالوادور، و هائیتی را در صورت عدم پذیرش همکاری با سوء استفاده واشنگتن از سازمان کشورهای امریکایی برای بی ثبات سازی دولت ونزوئلا تهدید به تنبیه می کند. و دولت ترامپ به تحریم های شدید تر اقتصادی علیه ونزوئلا، که وضعیت کمبود مواد غذایی و دارو را در ان جا خراب تر خواهد کرد تهدید می کند.

       خرابکاری اقتصادی 

کنگره صلح کانادا اعلام می کند :» در طی چند ماه گذشته ، امپریالیسم امریکا و متحدان داخلی و خارجی ان با حمله به رتبه اعتبار جهانی ( گران کردن وام های خارجی) ، با تضعیف ارزش مبادله پول ملی با دستکاری عمدی ، و احتکار کالاهای اساسی مورد نیاز مردم (بلکه توزیع کالاهایی که هنوز از سوی انحصارات خصوصی کنترل می شوند)، مانند شیر، قهوه، روغن و نیاز های ضروری مانند کاغذ توالت ، خمیردندان و دارو  در حال تشدید دشواری های اقتصادی ونزوئلا بوده اند.»

کتاب جدیدی از پاسکوالینا کورسیو کورسیو ، اقتصاد دان ونزوئلایی – با عنوان دست های مرئی بازار: ستیزه اقتصادی در ونزوئلا- به صورت صریح تری تنها مقداری از این خرابکاری اقتصادی انجام شده از سوی شرکت های فراملی ، از سوی برند های معروفی که ما همگی می شناسیم  را افشا می کند.

بعنوان نمونه ، کورسیو نشان می دهد که بیگ فارما » مسئول واردات و توزیع 50 درصد از مواد دارویی در ونزوئلا است » در حالی که شرکت هایی مانند » پروکتر اند گیمبل ، کلگیت، کیمبرلی کلارک، و جانسون اند جانسون » بازار محصولات بهداشتی فردی و خانوادگی ونزوئلا را در اختیار دارند . در اتحاد با توزیع کنندگان خصوصی داخلی ، این چند ملیتی ها به نظر می رسد در حال تغییر مسیر و احتکار محصولات و / یا کنار گذاشتن کامل ونزوئلا باشند .

همان طور که کورسیو متذکر می شود ،» وابستگی مردم ونزوئلا به شرکت های بزرگ چند ملیتی برای تحصیل دارو و محصولات بهداشت فردی یکی از ضعف های اقتصاد ان است.»

اسلحه ستیز اقتصادی دیگری که کورسیو مورد بررسی قرار می دهد «شاخص ریسک کشور» است ، محاسبه ای که احتمال عدم پرداخت بدهی خارجی از سوی هر کشوری را نشان می دهد . ریسک کشوری بالاتر ، با ریسک حق العمل بالاتر یا نرخ سود بالاتر پرداختی روی بدهی همراه است.

کورسیو نشان می دهد که » بانک های بزرگ و شرکت های رتبه بندی مسئول مراقبت مداوم ریسک اعتباری کشور ها هستند .» مودیز، استاندارداند پورز و فیچ ریتینگ در محاسبه ریسک کشوری مانند » اعتبار سوئیس ، بانک امریکا ، جی پی مورگان ، مورگان استنلی و بانک المان » دخالت دارند .

کورسیو می نویسد ، » از سال 2013 ، زمانی که گسترش ریسک کشوری ( برای ونزوئلا) آغاز شد ، تا به امروز ، ونزوئلا 63.566 میلیارد دلار امریکا برای خدمات بدهی خارجی دولتی ( هزینه بهره) پرداخته است . کشور به تمام تعهدات خود به موقع عمل کرده است » و باز هم شاخص ریسک کشوری آن » بالای 202 درصد» بود.

نویسنده همچنین گزارش می کند که 90 درصد ونزوئلایی های دارای برگه سهام «سهام خود را نفروخته اند» ، که نشانه ای از اطمینان به ظرفیت پرداخت (خدمات بدهی) دولت ونزوئلا است . اما اندکی پس از آن که کتاب کورسیو در سال 2017 به انگلیسی برگردانده شد ، گلدمن ساچز طبق گزارش 300 میلیون دلار سهام صندوق تامین ونزوئلایی را –  در  کمک به حکایت فروپاشی قریب الوقوع  اقتصادی ونزوئلا-  فروخت. یاد آوری ان که گلدمن ساچز مرکز مرگ اقتصاد یونان بود ، زیر علامت سوال بردن زمان و انگیزه این فروش منطقی است .

کتاب کورسیو تاکتیک های خرابکاری متعدد اقتصادی مورد استفاده علیه ونزوئلا را مورد بررسی قرار می دهد و خواندن کتاب او ارزشمند است . برای آن هایی که اعتبار ان را مورد پرسش قرار می دهند ، ما تنها به توجه اندکی نزدیک تر به کشور نیاز داریم تا مزه چگونگی عملکرد ستیزه اقتصادی را بچشیم. 

        نزدیکتر به خانه 

دونالد ترامپ اندکی پس از انتخاب شدن ویلبور رز میلیاردر را بعنوان گزینه خود برای وزیر بازرگانی تعیین کرد . رز ، معروف به » سلطان ورشکستگی» 24 سال را با ان ام روتچیلد و پسران صرف کرد ، که در آن جا در » لخت کردن دارایی» یا اهرم خرید سهام شرکت های درمانده ای که بعدا می توانند با سود عظیمی فروخته شوند متخصص شد .

رز ، در ژانویه در جلسه بررسی صلاحیت سنا در باره اشتیاق دولت ترامپ به بررسی دوباره نفتا(موافقت نامه تجاری امریکای شمالی) صحبت کرد . بر اساس گزارش تارنگاشت جهان سوسیالیست (21 ژانویه 2017) ،» رز از بیان سیاست تجاری تلویحا متجاوز ترامپ شرم نکرد. او در باره سقوط اخیر در ارزش پزو مکزیک و تضعیف بیشتر دلار کانادا رجز خوانی کرد . رز گفت رئیس جمهورمنتخب» کار شگفت انگیز شرطی کردن کشور های دیگر ، کسانی که با ان ها مذاکره خواهیم کرد که تغییر در حال آمدن است انجام داده است . پزو تصادفی 35 درصد ارزش خود را از دست نداد . حتی این که دلار کانادا تا حدی ضعیف تر شده است – نیز تصادفی نیست . او ( ترامپ) کارهایی را انجام داده است که ما در راستای به دست آوردن قرار های تجاری بهتربه آن ها  نیاز داریم.»

اگر رفتار امریکا با دوستان خود این گونه است ،تصور آن که با ونزوئلا چه می کند دشوار نیست .

       سرچشمه : کانتر پانچ