عبدالاحمد فیض

افول مجدد یک دیپلوماسی منفعل دربرابراسلام آباد

 

با اعلام راهبرد جدید اداره ترامپ درقبال اوضاع پرمخاطره افغانستان وجنوب آسیا، این بارنخست بود که واشنگتن بعد ازشانزده سال حضورتمام عیاروگسترده نظامی وسیاسی در افغانستان ازپاکستان این برخاستگاه ترورووحشت وکانون دخالت وتجاوزبمثابه کشورحامی هراس افگنی یاد نموده وازاسلام آباد خواسته شده است تا ازحمایت گروه های تروریستی دست برداشته ودربرچیدن پناه گاهای هراس افگنان مستقردرخاک آن کشوراقدامات عملی رویدست گیرد.

اعلام این راهبرد جدید که با تشدید حملات مخالفان مسلح درداخل افغانستان همزمان گردید، واکنشهای گسترده جهانی را درپی داشت که دراین میان مساعی دیپلوماتیک واشنگتن درجهت ترغیب دهلی جدید درراستای همکاریهای بیشتر با کابل ومبارزه با هراس افگنی بمثابه یک قدرت مؤثردرمنطقه ومخالف پاکستان ازویژه گیهای سیاسی قابل توجهی برخورداراست.

فلهذا باتوجه به فضای مناسب سیاسی که بعد ازموضعگیری آخیرواشنگتن نسبت به پاکستان ایجاد شد، مسؤولیت کابل بود که با اهتمام جدی نسبت به گذشته روابطش با جانب اسلام آباد ابتکارطیف گسترده ازاقدامات دیپلوماتیک وتماسهای عاجل ومؤثرسیاسی را به هدف تجرید وبه انزوا کشانیدن هرچه بیشتردولت واداره جاسوسی پاکستان با قدرتهای مطرح منطقوی، سران دول، سازمانها ونهاد های بین المللی بدست گرفته ودرراستای جلب حمایت آنها ازموقف کابل بمثابه کشورقربانی تروریزم برخاسته ازقلمروپاکستان اقدامات مؤثروجدی را انجام میداد که باتأسف دولت افغانستان با داشتن دستگاه دیپلوماسی نچندان فعال وبا خوشنودی ازگسترش مساعدتهای غرب نتوانست یکبار دیگراز یک چنین فضای سیاسی استثنائی بسود خویش استفاده برده؛ بلکه برعکس چنان مبهوت دیپلوماسی نیرومند وتعهدات فریبنده اسلام آباد گردید که حتا چند روزی محدودی ازاعلام راهبرد ایالات متحده نه گذشته بود که اداره کابل هیأت اعزامی اداره مرتجع وتجاوزکارنظامی پاکستان بریاست جنرال قمرباجوا لوی درستیز ارتش پاکستتان را در کابل به گرمی استقبال نموده وآقای غنی حضورهیأت عاليرتبه پاکستانی و مذاکرات با هیأت راگشایش صفحه جدیدی از همکاریها وتوسعه مناسبات دوجانبه عنوان نمود. بنابران همین موقف ضعیف ودیپلوماسی ناتوان کابل موجب گردید تا اداره اسلام آباد ومحافل سیاسی ونظامی درآن کشورضمن مخالفت شدید دربرابراستراتیژی جدید امریکا، آن را مداخله آشکارواشنگتن درامورپاکستان اعلام داشته وموج گسترده ای ازمساعی دیپلوماتیک خود را بمنظورجلب حمایت قدرتهای منطقوی منجمله چین، روسیه وحتا ایالات متحده راه اندازی نماید، چنانچه بیجینگ صداقت اسلام آباد این کشورحامی تروریزم را درمبارزه دربرابرهراس افگنی ستوده وحمایت قاطع آن کشوررا بمثابه دوست عنعنوی ازپاکستان اعلام داشت.

همچنان هیأت پاکستانی بریاست خواجه آصف وزیرخارجه پاکستان بدون تأنی وبه سلسله تلاش های دیپلوماتیک آن کشورکه بمنظورفرارازفشارجهانی واغوای افکارعامه بین المللی بشدت دنبال میگردد، با همتای امریکای خودآقای اکس تیلرسون درواشنگتن ملاقات نموده وقادرشد تا درتغیرذهنیت شکل گرفته جدید نسبت به اسلام آباد درکاخ سفید وترمیم روابط دوجانبه که بعد ازاعلام راهبرد جدید امریکا بشدت تمام آسیب دیده بود فایق آید.

چنانچه تیلرسون وزیرخارجه امریکا طی کنفرانس مشترک مطبوعاتی با وزیرخارجه اداره اسلام آباد درواشنگتن بوضوح ازپاکستان بعنوان شریک قابل اعتماد درمنطقه جنوب آسیاد نامبرده ویادآورگردید که دولت ترامپ درتمام سطوح با دولت پاکستان همکاری کرده ، دوستی وثبات پاکستان را حیاتی عنوان نمود. بنابران اظهارات ازینگونه که بعد ازتماس های گسترده وفعال دیپلوماتیک پاکستان درواشنگتن بیان میگردد بوضوح با موضعگیری قبلی جنرال جوزف رئیس ستاد ارتش ومیتس وزیردفاع امریکا ، که اداره جاسوسی پاکستان را حامی گروهای تروریستی درکمیته نیروهای مسلح مجلس سنای آن کشورخوانده بود مبانیت داشته و چرخشی است قابل ملاحظه درخصوص روابط دوجانبه میان دوکشور، که قطع نظرازگذشته تاریخی مناسبات واشنگتن با اسلام آباد بیانگرموفقیت دیپلوماسی کشوریست که ازتروریزم بمثابه ابزاردرسیاست خارجی آن علیه منطقه وجهان استفاده مینماید.

هکذا موازی به تماسهای فعالانه دیپلوماتیک اداره سیاسی وجاسوسی پاکستان درراستای فرار ازفشارجهانی، مقامات پاکستانی وقیحانه واما متهورانه به نقش هند درافغانستان اعتراض خویش را درمحافل متعدد دیپلوماتیک بیان داشته که این نحوه رفتار، دخالت آشکاراسلام آباد را درامورداخلی افغانستان برجسته نموده است.

بنابران با توجه به انکشافات اوضاع که بعد ازاعلام راهبرد جدید امریکا درمنطقه وکشورهای پیرامون افغانستان پدید آمد دولت پاکستان با پیروی ازاستراتیژی فریبکارانه خود درقبال افغانستان وبا بهره برداری ازضعف دستگاه دیپلوماسی کابل مصرانه وهدفمند درپی آ ن بوده وهست تا راهبرد جدید امریکاررا سبوتاژنموده وتلاش میورزد تا اعتماد مجدد جهان وبویژه امریکا را درمبارزه علیه تشکیلات تروریستی کسب وذهنیتی کاذبی را ایجاد نماید که گویا جنگ نیابتی آن کشورمحصول تضادهای داخلی افغانستان بوده ودرنهایت این افغانستان است که بی ثباتی وبحران داخلی آن زمینه ظهوروحضور شبکه های افراطی را درمنطقه باعث شده است.

لذا سرانجام این اداره ضعیف افغانستان ودستگاه دیپلوماسی پوشالی وابسته بدان است که یکبار دیگردربرابردیپلوماسی نیرومند وسیاست خارجی فعال پاکستان به زانودرآمده وبا سرا سیمگی ، مجریان اصلی جنگ وتجاوز، یعنی هیأتی ازارتش پاکستان را درچنان شرایطی با گرمی درکابل استقبال نمود که ولایات شرقی کشور و بخصوص ولسوالی لعل پور، اچین ونازیان درننگرهارآماج حملات توپخانه ئی نظامیان پاکستانی قرارداشته وارتش متجاوزومکار اسلام آباد آغازصفحه جدیدی ازروابط میان دوکشوررا که مقامات کابل انتظارش را دارد با تشدید حملات گسترده راکتی وریختن خون غیرنظامیان افغانستان، پاسخ داد.