استفاده انزجار‌آور چرچیل از سلاح شیمیایی علیه بلشویک‌ها

منبع: گاردین

استفاده انزجار‌آور چرچیل از سلاح شیمیایی علیه بلشویک‌ها

استفاده از سلاح‌‌های شیمیایی در سوریه جهان را برآشفته کرده است. اما فراموش کردن این‌که بریتانیا ازآنها استفاده کرده و این‌که چرچیل یک مدافع سرسخت استفاد از آنها بود، آسان است.

پنهانکاری اصل بود. ستاد کل امپراتوری بریتانیا می‌دانست اگر برملا شود که دولت قصد دارد از زرادخانه مخفی سلاح‌های شیمیایی استفاد کند جهان به خشم خواهد آمد. اما وینستون چرچیل وزیر جنگ نگرانی‌ها را نادیده گرفت. به مثابه یک هوادار قدیمی جنگ شیمیایی او مصمم بود از آن‌ها علیه بلشویک‌های روسیه استفاده کند. در تایستان ۱۹۱۹، نودو چهار سال پیش از حمله مرگبار در سوریه، چرچیل یک حمله شیمیایی ادامه‌دار را در شمال روسیه طراحی کرد و به اجرا گذاشت.

انگلیسی‌ها با استفاده از سلاح‌های شیمیایی بیگانه نبودند. در جریان سومين نبرد در غزه در سال ۱۹۱۷، ژنرال ادموند آلنبی ۱۰ هزار قوطی گاز خفه‌کننده به سوی مواضع دشمن پرتاب کرد، که البته تأثیر آن محدود بود. در ماه‌های آخر جمگ جهانی اول، دانشمندان در آزمایشگاه‌ های دولت در پورتون در ویلتشایر سلاح بسیار مخرب‌تری را تولید کردند: «دستگاه ام» (M Device) یک گلوله توپ منفجر شونده حاوی یک گاز بسیارسمی به نام دایفنیل‌آمین ‌کلرو آرسین (Diphenylaminechloroarsine). سرلشکر چارلز فولکس که سرپرست این پروژه بود آن را «مؤثرترین سلاح شیمیایی که تاکنون ساخته شده» نامید.

آزمایش‌های آن در پورتون نشان داد که در واقع یک سلاح جدید بود. استفراغ غیرقابل کنترل، خون سرفه کردن و ضعف فلج‌کننده آنی متداول‌ترین واکنش‌ها بود. سر کیت پرایس، سرپرست کل تولید جنگ شیمیایی متقاعد شده بود که استفاده از آن به سقوط سریع رژیم بلشویک منجر خواهد شد: «اگر فقط یک بار از گاز استفاده شود هیچ بلشویکی را در این سوی [شهر] وولوگدا پیدا نخواهید کرد.» کابینه مخالف استفاده از سلاح‌های شیمایی بود، چیزی که چرچیل را بسیار آزار می‌داد. او هم‌چنین می‌خواست از «دستگاه ام» علیه قبايل شورشی در شمال هند استفاده کند. او در یادداشت محرمانه‌ای اعلام کر:د «من قوباً هوادار استفاده از گاز سمی علیه قبايل غیرمتمدن هستم.» او همکاران خود را به خاطر «نازک‌طیعی»شان مورد انتقاد قرار داد و اعلام کرد: «مخالفت‌های اداره هند با استفاده از گاز علیه بومیان غیرمنطقی است. گاز یک سلاح بسیار مهربانانه‌تر از گلوله‌های توپ است، و دشمن را مجبور می‌سازد با تلفاتی کم‌تر از تلفات دیگر سلاح‌های جنگی یک تصمیم را بپذیرد.»

او یادداشت خود را با یک شوخی بی‌مزه خاتمه داد و پرسید: «چرا برای یک توپچی بریتانیایی پسندیده نیست که گلوله‌ای را که موجب عطسه بومی مورد نظر می‌شود پرتاب کند؟» «این واقعاً مسخره است.»

تعداد ۵۰ هزار «دستگاه ام» به روسیه ارسال شد: استفاده از آن‌ها  در حملات هوایی بریتانیا در ۲۷ اوت ۱۹۱۹  با هدف قرار دادن روستای امتسا در ۱۲۰ مایلی جنوب آرخانگلسک آغاز شد. سربازان بلشویک در حالی‌که گاز شیمیایی سبز رنگ به سمت آن‌ها به حرکت درآمد متواری شدند. سربازانی که گرفتار ابر سمی شدند خون سرفه کردند و سپس بیهوش به زمین افتادند.

حملات در طول ماه سپتامبر به بسیاری از روستاهای تحت کنترل بلشکویک‌ها-چونووا، ویختووا، پوچا، تاوویگور و زاپولکی- ادامه یافت. اما سلاح‌های، عمدتاً به دلیل هوای مرطوب پاییز، بسیار ناکارآمدتر از آن بود که چرچیل امید داشت. در اواخر سپتامبر حملات آهسته و سپس متوقف شد. دو هفته بعد، باقی سلاح‌ها به دریای سفید ریخته شد. آن سلاح‌ها تا به امروز در بستر دریا در عمق ۷۰ متری باقی مانده اند.