استراتفور: درسال ۲۰۱۹، آمریکا نواحی پیرامونی روسیه را بی ثبات خواهد ساخت
استراتفور: درسال ۲۰۱۹، آمریکا نواحی پیرامونی روسیه را بی ثبات خواهد
ساخت
۱۳ دسمبر ۲۰۱۸
به نقل از ritmeurasia.org ، آژانس اطلاعات جغرافیایی آمریکا STRATFOR
پیش بینی خود را برای سال 2019 منتشر کرده که در آن روسیه از موقعیت خاصی برخوردار
است. به گفته تحلیلگران این آژانس، که «سایه CIA»
نامیده می شود، ایالات متحده در سال آینده با استفده از کشورهای حاشیهای روسیه
که در سرتاسر شوروی سابق از اروپای شرقی تا قفقاز و آسیای مرکزی قرار دارند، در
تلاش برای افزایش فشار بر روسیه خواهد بود. اگر از اصطلاحات نظامی آمریکایی، جنگ
ژئوپولیتیکی چند جانبه در عرصههای سیاسی، اقتصادی، انرژی و نظامی استفاده کنیم،
تقابل با روسیه باز خواهد گشت.
اوکراین در شرق اروپا
به میدان نبرد تبدیل خواهد شد
به گفته تحلیلگران STRATFOR،
اوکراین در مرکز رقابت بین ایالات متحده و روسیه در اروپای شرقی قرار دارد، درحالی
که قلمرو آن سال پنجم مناقشه مسلحانه را میگذراند. ایالات متحده از طریق انجام
مانورهای نظامی مشترک و تأمین تعداد محدودی از سلاحهای مرگبار، عمدتا سیستم موشکی
ضد تانک جاوِلین، از اوکراین حمایت امنیتی می کند.
به نقل از STRATFOR، سال بعد،
ایالات متحده میتواند فروش اسلحه را به اوکراین افزایش دهد و به تقویت
نیروی دریایی او در دریای آزوف کمک کند. این چنین پیشرفتی روند مذاکره مینسک را
کاهش میدهد و ورود صلحبانان سازمان ملل متحد در سال 2019 به شرق اوکراین را بعید
میسازد. بنابراین، تحلیلگران «سایه سیا» در واقع اعتراف میکنند که علت فروپاشیدن
موافقتنامه های مینسک کمک نظامی آمریکا به اوکراین و فشار سیاسی مربوطه است.
چشم انداز خروج از پیمان منع موشکهای هستهای
میان برد (INF) باعث خواهد شد واشنگتن را مجبور به تقویت نیروهای
نظامی خود و انجام مانورهای نظامی مشترک در کشورهای عضو ناتو مانند لهستان، رومانی
و کشورهای بالتیک خواهد کرد. علاوه بر این، ایالات متحده مذاکراتی برای ایجاد یک
پایگاه نظامی دائمی در لهستان خواهد داشت، اگر چه در سال 2019 در آن مستقر نخواهد
شد. روسیه به این امر با تقویت تواناییهای نظامی خود در کالینینگراد، مرزهای غربی
و کریمه پاسخ خواهد داد و همچنان مذاکراتی را با رهبری بلاروس در ایجاد پایگاه
هوایی خود در آن کشور ادامه خواهد داد.
واشنگتن در تلاش برای متوقف کردن مینسک از
تقویت روابط نظامی با مسکو، به او پیشنهادهایی با «انگیزههای اقتصادی» خواهد کرد.
تحلیلگران STRATFOR معتقدند که بلاروس «به آمریکاییها توجه خواهد کرد، اما
در مورد بخش امنیتی به لحاظ استراتژیک روی روسیه متمرکز خواهد شد.»
ایالات متحده آمریکا در
قفقاز به ارمنستان پیشنهاد خواهد داد
به گفته کارشناسان STRATFOR، ماوراء قفقاز یک
منطقه کلیدی در جریان درگیری در حال ظهور بین آمریکا و روسیه، و صحنه مرکزی رقابت
ژئوپلیتیکی میان آنها خواهد بود.
در جمهوری های ماوراء قفقاز به انتشار پیشبینی
استراتفور واکنش نشان داده شده است. به این ترتیب که، نشریه آذربایجانی «نیو تایمز» در یک مقاله نوشته است که سناریو قفقاز
جنوبی واشنگتن در تفسیر STRATFOR در جمهوری موجب ایجاد
نگرانی شده است، که «واشنگتن سعی خواهد کرد از ارمنستان و گرجستان علیه روسیه و از
آذربایجان علیه ایران استفاده کند. در همین زمان عرضه تسلیحات به ارمنستان پیشنهاد
شده و در گرجستان در کنار فروش سلاح، مانورهای نظامی مشترک را خواهد داشت. درمورد
با روابط با آذربایجان ، ایالات متحده میتواند پیشنهاد قطع روابط با ایران در زمینه
اقتصاد و انرژی دهد. در نهایت همه اینها ممکن است خطرات ناشی از تصویر ژئوپلیتیکی
منطقه را افزایش دهد.»
این پیش بینی در مورد آذربایجان نمیتواند
واقعیت را منعکس کند، این نشریه می نویسد: «آذربایجان از یک سیاست مستقل پیروی میکند
و هیچ کس نمیتواند منافع خود را به باکو دیکته کند. علاوه بر این، آذربایجان و
ایران ارتباط نزدیکی دارند و اطلاعاتی در مورد قصد باکو در تغییرات در سیاست خارجی
خود وجود ندارد. برعکس، به نظر میرسد که دو کشور متعهد به حفظ همکاری در راستای
راهروهای شمال-جنوب و جنوب-غرب در چارچوب طرح «یک کمربند یک جاده» هستند. به همین
دلیل ادعاهای مربوط به استفاده از آذربایجان علیه ایران، بخشی از تبلیغات است.»
با این وجود، تحلیلگران
STRATFOR معتقدند که واشنگتن در سال آینده، انگیزههای اقتصادی و تضمینهای
امنیتی را برای کشورهایی که در مدار مسکو قرار گرفتهاند،
فراهم خواهد کرد تا سعی در غلبه بر وابستگی خود به روسیه داشته باشند. روسیه به
این موضوع با «تاکتیکهای جنگی هیبریدی پاسخ خواهد داد که به عنوان وسیلهای برای
مقاومت در برابر ایالات متحده و غرب و نیز گسترش نفوذ خود» استفاده خواهد کرد.
تحلیلگران STRATFOR
همچنین معتقدند که امریکا قصد دارد نفوذ بیشتری بر ارمنستان داشته باشد. واشنگتن
بر تقویت روابط با حکومت آن تمرکز خواهد کرد، که برای این منظور، تاکتیکهای تحریک
کننده سردی روابط میان ارمنستان و روسیه ادامه خواهد داشت.
به همین دلیل است که بر اساس اظهارات
تحلیلگران STRATFOR، مشاور امنیت ملی رئیس جمهور ایالات متحده، جان بولتون،
که در اواخر ماه اکتبر در ایروان بود، خاطر نشان کرد که ممکن است به ارمنستان سلاح
فروخته شود. STRATFOR تاکید می کند: «اگر چه احتمال دارد که ارمنستان در
نهایت روابط استراتژیک خود با روسیه را کنار نگذارد، اما تنشهای سیاسی میان آنها
میتواند به ایالات متحده اجازه دهد تا یک متحد کلیدی را از حاشیه مسکو جدا کند.»
ازبکستان در آسیای مرکزی
در مرکز توجه قرار دارد
به گفته تحلیلگران STRATFOR،
در شرق آسیای مرکزی، ایالات متحده، اقدامات خود را برای مبارزه با تروریسم و قاچاق
مواد مخدر، به ویژه در کشورهای حاشیهای افغانستان مانند تاجیکستان و ازبکستان،
تقویت میکند.
به خوبی میدانیم که پس
از ورود نیروهای آمریکایی به افغانستان، تجارت مواد مخدر در این کشور به طور قابل
توجهی افزایش یافته است، بنابراین این پیش بینی STRATFOR را باید به عنوان
ادامه تلاشهای ایالات متحده برای تأثیرگذاری بر وضعیت سیاسی در آسیای مرکزی و
جنوبی پنداشت، که شامل تامین بودجه برای انتقال ستیزه جویان اسلامگرا به افغانستان
با اعلامیه بلندپایه خود مبنی بر تعهد مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر میباشد.
انتظار میرود در اواسط سال 2019 عملیات
انفجاری در افغانستان افزایش یابد، که در آن زمان رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا،
مارک میلی بنا به تصمیم دونالد ترامپ، قرار است جایگزین جوزف دانفورد، رئیس فعلی
آن شود.
بر خلاف دانفورد محتاط،
ژنرال میلی به خاطر شخصیت کاریزماتیکی، مواضع ضد روسی شدید و مشارکت در توسعه
جدیدترین استراتژی جنگ چند جانبه، به ویژه عملیات خرابکارانه شناخته شده است. این
تاکتیک توسط ارتش آمریکا به ویژه برای شرایط افغانستان توسعه یافته است و می توان
انتظار داشت که با ورود آقای میلی به ریاست برنامهریزی عملیاتی ارتش ایالات
متحده، وضعیت در افغانستان می تواند به طور جدی بدتر شود.
همچنان که STRATFOR
تشخیص میدهد، اما روسیه و چین عملیات ضد تروریستی خاص خود را خواهند داشت که منجر
به ایجاد «پتانسیل افزایش تنش در رقابت بین مسکو و پکن از یک سو و واشنگتن از سوی
دیگر» خواهد شد. از آنجایی که تحلیلگران «سایه سیا» واقف به واقعیت همکاری بین
روسیه و چین در این منطقه هستند، آنها امید زیادی به تقویت موقعیت ایالات متحده در
آسیای مرکزی و جنوبی ندارند.
استراتفور بسیار مبهم مینویسد: «واشنگتن
تلاش خواهد کرد تا روابط اقتصادی بهتری را در سراسر آسیای مرکزی در کشورهایی مانند
قزاقستان و به ویژه ازبکستان ترویج دهد.» وزارت امور خارجه آمریکا، با ترس از
روابط اقتصادی رو به رشد مسکو با ازبکستان، تمایل خود را برای رقابت با روسیه در
معاملات اقتصادی و سرمایه گذاری در این کشور اعلام کرد. به همین ترتیب، به اعتقاد STRATFOR ،
ازبکستان با حفظ تعادل ظریف بین آنها، که منجربه هیچ اتحاد رسمی نشود، خواهان
حمایت اقتصادی ازهردو کشورخواهد شد.
آرامش منطقه از بین
خواهد رفت؟
STRATFOR این واقعیت را پنهان نمیکند که سال آینده ایالات متحده
سعی خواهد کرد تا به مناطق مجاور روسیه نفوذ کرده، و مسکو مانع از این اتفاق خواهد
شد.» با تلاش در بهرهبرداری از تقسیم اروپا و تضعیف وحدت اتحادیه اروپا و ناتو،
روسیه به طور جدی در انجام جنگ هیبریدی با غرب، دخالت در سیاستهای کشورهای دیگر،
گسترش تبلیغات، حملات سایبری و عملیات مخفی علیه کشورهای غربی و وابسته به غرب
مانند اوکراین و کشورهای بالتیک شرکت خواهد کرد.»
کارشناسان «سایه سیا»بر
این باورند که، اگر چه روسیه قادر به رقابت با اقتصاد ایالات متحده و وعدههای
دیگر آن به دولتها در فضای پسا شوروی نیست، میتواند ناامنی جدی در مناطق مرزی
ایجاد کند، و آنها را تبدیل به یک میدان جنگ کلیدی در چارچوب تقابل گستردهتر
ایالات متحده و روسیه در سال آینده نماید.
لازم به ذکر است که این مساله یک تحریف واقعی
است. در میان تحلیلگران STRATFOR تناقضاتی وجود دارد؛
زیرا ایالات متحده تلاش میکند که مرزهای روسیه را بیثبات سازد، همانطورکه بسیاردقیق
در پیش بینی رئیس تیم STRATFOR جورج فریمن گفته شده است.
مجله هفته؛ به انتخاب ح.
رسولی