نگرانی و ترس اردوغان از انتخابات دیروز بی‌جا نبود!

     بهرام رحمانی


نگرانی و ترس اردوغان از انتخابات دیروز بی‌جا نبود!

 

بزرگترین نگرانی و ترس اردوغان، وضعیت شکننده اقتصادی است. شاخصهایی همچون نرخ تورم و بیکاری است. بهگزارش روزنامه «سوزچو» که از منتقدین دولت اردوغان محسوب میشود، تنها در ماه گذشته 211 هزار نفر شغل خود را از دست دادهاند؛ هزینه مواد غذایی در قیاس سالانه 30 درصد افزایش یافته؛ قیمت میوه و سبزیجات 60 درصد بیشتر شده؛ ارزش لیر ناپایدار و تورم بالاست و افزایش هزینههای زندگی و حجم بالای بدهیهای شرکتی نگرانی زیادی درباره بیثباتی اقتصادی در ترکیه ایجاد کرده است. در نتیجه، فرصتهای شغلی کمتری در بخشهای ساخت و ساز، زغال سنگ و کشاورزی وجود دارد و همه این بخش ها در مهد منتقدان حزب عدالت و توسعه یعنی آناتولی هستند.

رجب طیب اردوغان که به هیتلر و سلطان عثمانی معروف شده است در رابطه این انتخابات ، بیش از 100 نشست انتخاباتی برگزار کرد و در دو سال گذشته در 14 منطقه استانبول و 4 نقطه آنکارا سخنرانی کرد. او انتخابات را موضوع مرگ و زندگی ترکیه دانست و رقبایش را به حمایت از تروریسم با هدف برانداختن ترکیه متهم کرد.

او هم‌چنین هشدار داد که اگر کاندیدای اپوزیسیون در آنکارا پیروز شود، شهروندان «بهای این کار را خواهند پرداخت.»

اردوغان، هم‌چنین گفته است که «بقای ملی» ترکیه در معرض خطر قرار دارد و دشمنان این کشور را باید در صندوق‌های رای نابود کرد.

کمال قلیچ‌دار رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق، در یک نشست انتخاباتی در اسکی‌شهر درباره ادعاهای اردوغان گفت: «داستان موضوع مرگ و زندگی چیست؟ ما روسای شهرداری‌ها را انتخاب می‌کنیم. ارتباط این موضوع با نجات کشور چیست؟»

قلیچ‌دار خطاب به اردوغان گفت: «اگر موضوع مرگ و زندگی در ترکیه مطرح باشد، دلیلش تو هستی.»

از شش شهر بزرگ ترکیه، استانبول، آنکارا، ازمیر، آنتالیا، آدانا، و بورسا حزب عدالت و توسعه تنها با فاصله‌ای کم در شهر بورسا پیروز بوده است. از 20 شهر بزرگ ترکیه دو حزب اصلی رقیب، هر کدام 50 درصد شهرداری‌ها را از آن خود کرده اند.

بالاخره بعد از حدود 13 ساعت بی‌خبری درباره نتایج شمارش آرای استانبول، آژانس خبری دولتی آناتولی آماری جدید ارائه داد. آمار‌های شمارش آرای استانبول نشان می‌دهد که اکرم امام‌اوغلو نامزد حزب جمهوری‌خواه خلق با کسب 79/48 درصد آرا، از بن‌علی ییلدریم، نامزد حزب عدالت و توسعه، نزدیک به 17/0 درصد جلوتر است. تفاوت آرای دو نامزد رقیب معادل بیش از 23 هزار رای است. 

شکست بن‌علی ییلدریم، نخست وزیر سابق اردوغان در انتخابات شهرداری استانبول یک شکست بزرگ برای رییس جمهوری ترکیه و حزب او محسوب می‌شود.

تحلیل‌گران یکی از دلایل شکست اردوغان را بحران اقتصادی این کشور می‌دانند. ترکیه بعد از 10 سال وارد بزرگترین رکود اقتصادی شد. این خبر کمتر از یک ماه پیش از برگزاری انتخابات شهرداری اعلام شد.

اما یک عامل مهم که به شکست حزب عدالت و توسعه در شهرهای بزرگ منجر شد، با  فراخوان صلاح‌الدین دمیرتاش رهبر مشترک حزب دموکراتیک خلق‌ها(ه.د.پ) از زندان، حزب دموکراتیک خلق‌ها در شهرهای بزرگ نامزدی ارائه نکرد، و بههمین علت با وجود اینکه حزب اردوغان رای زیادی از دست نداد، اما ائتلاف حزب جمهوری‌خواه خلق(اتحاد ملت) توانست به پیروزی دست بیابد.

روزنامه‌ لوموند فرانسه در مورد نتایج انتخابات نوشت: «اردوغان در انتخابات محلی شکست خورد.» 

طبق گزارش خبرگزاری رسمی ترکیه «آناطولی»، ه.د.پ درهشت شهر ازجمله سه کلا‌نشهر  دیاربکر، وان و مردین جایگاه نخست را در کسب آرا به‌دست آورده است. ه.د.پ همچنین در 46 بخش به پیروزی رسید. ه.د.پ تمام شهرداری‌هایی را که از سوی حکومتغصب شده و عوامل خود را بر آنان گمارده بود پس گرفت و با وجود ائتلاف اسلامیون و نژادپرستان در ایغدر و قارص آنان را شکست داد.

در حالی است که 8 هزار و 340 پلیس و 10 هزار و 364 ارتشی، در مجموع 18 هزار و 704 نیروی مسلح حکومت ترکیه، روزانتخابات در شهر دیاربکر‌(آمد) مستقر شده‌ بودند تا به ادعایحکومت امنیت انتخابات شهرداری‌ها را فراهم کنند. 

هم‌چنین چماقداران پلیس که از20 نوامبر 2018 - 29 آبان 1397درمقابل ساختمان مرکزی حزب دموکراتیک خلقها‌(ه.د.پ)مستقر شده بودند برای اولین بار این محل را ترک کردند.

 مسئولان حزب دمکراتیک خلق‌ها، با تاکید بر اینکه امروز‌(یک‌شنبه 31 مارس) روز شکست بزرگ حز ب محافطه کار اسلامی عدالت و توسعه‌(آ.ک.پ) در کردستان خواهد بود،تصریح کرده‌اند که حکومت با محاصره صندوق‌های اخذ رای در تلاش است تا به تقلب دست زند اما ناظران «ه.د.پ» اجازه چنین توطئه‌ای را به آنان ندادند.

​​​​​​​حزب دمکراتیک خلق‌ها بهمنظور جلوگیری از تقلب حزب حاکم در انتخابات شهرداری‌های شمال کردستان و ترکیه، 120 هزار ناظر را بر صندوق‌های اخذ رای تعیین کرده بود.

کمیسیون انتخابات «ه.د.پ» برای ممانعت از تقلب حکومتترکیه در انتخابات روز یکشنبه شهرداری‌ها در دیاربکر، درسیم، جولمرگ، مردین. آدانا، آگری، الیح، چولک، بدلیس، خارپت، ارزروم، مرسین، موش، قارص، رحا و وان که این حزب جایگاه نخست را با فاصله‌ای زیاد در میان شهروندان دارد تدابیر لازم را اخذ و بهمرحله عمل گذاشت. 

برپایه گزارش‌ها، 12 هزار و 784 مدرسه بهعنوان مرکز اخذ رای تعیین شده‌ بودند، تعداد کل صندوق‌ها 23 هزار و 811 صندوق اعلام شده و 2500 کنشگر «ه.د.پ» به شیوه‌ای رسمی وظیفه نظارت بر رای‌گیری را بر عهده داشتند. 

کمیسیون انتخابات ترکیه حضور 59 هزار عضو هیئت نظارت حزب دمکراتیک خلق‌ها بر صندوقها را پذیرفته بود. همچنین 60هزار ناظر ویژه «ه.د.پ» در سرتاسر ترکیه وظیفه صیانت از آرای شهروندان را بر عهده داشتند.

 

 

دوازده حزب، از جمله «عدالت و توسعه»، «حرکت ملی»، «جمهوری‌خواه خلق»، «دموکراتیک خلق‌ها»، «نیک»، «سعادت»، «ترکیه مستقل»، «کمونیست ترکیه»، «اتحاد بزرگ»، «چپ دموکراتیک»، «دموکرات» و «وطن» در این دوره برای تصدی کرسی شهرداری‌ها، شوراها و روسای مناطق به رقابت ‌پرداختند. این اولین انتخابات محلی بعد از تغییر سیستم پارلمانی به ریاستی در ترکیه بود.

در جریان این انتخابات دو ائتلاف بزرگ تشکیل شد. اولین ائتلاف، «رییس جمهور» نام داشت که حاصل ائتلاف دو حزب عدالت و توسعه (AKP)‌و حرکت ملی (MHP)‌بود. حزب نژادپرست «حرکت ملی» مخالف هر نوع مشارکت دولت با حزب دموکراتیک خلق‌ها، جریان اصلی سیاسی و «نسبتا با قدرت» طرفدار خلق‌های تحت سنم به‌ویژه خلق کرد است.

اردوغان پس از انتخابات گفت که «ائتلاف جمهور» متشکل ازحزب عدالت و توسعه وحزب  نژادپرست حرکت ملی، موفق به کسب کرسی شهرداری در 16 کلانشهر، 24 شهر،538  منطقه و شهرستان و 200 روستا شده است که در مجموع 778 شهرداری می‌شود.

اردوغان اما اعتراف کرد که ائتلاف او ناچار شده است شهرداری‌های برخی از شهرها از جمله کلان شهرهای آنکارا، پایتخت و آنتالیا، شهرتوریستی و هم‌چنین آدانا را به حزب اپوزیسیون واگذار کند. با توجه به پیروزی مخالفان در این سه کلان شهر، برخی از کارشناسان گفته‌اند: «اردوغان در این انتخابات  ضربه مهمی خورد، هر چند که شکست نخورد.» خود اردوغان هم این شکست را پذیرفت و در این ارتباط تاکید کرد که «اگر کم و کاستی داریم برای اصلاح آن‌ها مسئول هستیم.»

دو حزب جمهوری‌خواه خلق‌ (CHP)بهعنوان اصلی‌ترین حزب مخلف دولت در پارلمان و حزب محافظه‌کار خوب (İyiنیز ائتلاف جدیدی به نام «اتحاد ملی» بهوجود آوردند