هزینه اشتباهات تکتیکی روسیه را، سوریه و متحدانش میپردازند

فاطمه سیدی

«ولادیمیر پوتین»،؛ رئیس‌جمهور روسیه امروز پنجشنبه در کنفرانس خبری مشترک با همتای ترکیه‌ای خود اعلام کرد دو طرف بر سر برقراری آتش‌بس در ادلب سوریه به توافق دست پیدا کرده‌اند.

ولادیمیر پوتین همچنین گفت مسکو و آنکارا بر علاقه خود جهت ادامه همکاری‌های در چارچوب آستانه در خصوص سوریه تأکید کرده‌اند.

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه گفته آتش‌ بس از نیمه شب امشب آغاز می‌شود. او گفت ترکیه حق پاسخگویی به هر گونه حمله را برای خودش محفوظ می‌داند.

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه درباره بیانیه مشترک روسیه و ترکیه گفته که این توافق بر حفظ تمامیت ارضی سوریه تأکید می‌کند.

دو طرف توافق کرده‌اند که باید از بروز بحران جلوگیری کرد. آنکارا و مسکو متعهد شده‌اند به غیرنظامیان، بدون هیچ‌گونه تبعیض کمک شود.

آنکارا و مسکو همچنین توافق کرده‌اند برای نظارت بر منطقه کاهش تنش در شهرک‌های نزدیک ادلب، گشت‌زنی‌های مشترک برقرار کنند.

دولت روسیه در بیانیه خود تاکید کرد که ترکیه در سال ۲۰۱۸ در توافقنامه‌ای متعهد شده بود که بین تروریست‌ها و نیروهای «میانه رو» مخالف پرزیدنت اسد تفاوت قائل شده و صف نیروهای خود را از نیروهای افراطی جدا سازند بنا بر تمامی شواهد ترکیه به تعهدات خود عمل نکرده و برعکس موجب تقویت نیروهای تروریستی و افراطی در ادلب شده است.

دولت روسیه تاکید می‌کند که برخلاف توافقنامه های قبلی دو کشور، دولت ترکیه هزاران نفر از نیروهای نظامی ارتش خود را زیر سایه‌ی صدها تانک و زره پوش به منطقه ادلب که به یک کشور مستقل یعنی جمهوری عربی سوریه تعلق دارد ارسال کرده است به سرکوب کردها پرداخت خاک کشور دیگری را بر خلاف تمامی قوانین بین‌المللی اشغال کرده و پایگاههای نظامی در آنجا مستقر کرده است تا از افراطیون القاعده حمایت کند و این اظهر من الشمس است که بر خلاف توافقات بین دو کشور بود.

آتش بس بین ترکیه و نیروهای سوریه و روسیه در ادلب از امشب ساعت ۱۲ نیمه شب آغاز و در بین نیروها می‌بایست یک هدف فاصله ۶ کیلومتری رعایت شود جزئیات توافق آتش بس و نحوه اجرای آن می بایستی در عرض هفته آینده از سوی طرفین اعلام و اجرا شود.

با توجه به اخباری که از توافق بین روسیه و ترکیه می رسد احتمال این که این آتش بس طولانی از سوی دو طرف رعایت شود بسیار کم خواهد بود به ویژه اینکه جزئیات توافق همچنان ناروشن است و قرار است در هفته آینده در مورد آنها گفتگو احتمالاً توافق شود در حالی که در مسکو بین پوتین و اردوغان مذاکره صورت می‌گرفت در منطقه ادلب تروریست‌های طرفدار ترکیه با حمایت ارتش این کشور سعی داشتند اتوبان دمشق و حلب را دوباره تصرف کنند که با مقاومت ارتش سوریه و متحدانش نیروهای داوطلب ایرانی و حزب الله لبنان روبرو شده و عقب‌نشینی کردند.

واکنش ولادیمیر پوتین به این توافقنامه اخیر مثبت بوده و اعلام کرده است که آتش‌بس می‌تواند زمینه خوبی برای توافقات بعدی و رسیدن به صلح در منطقه و سوریه باشد.

روز جمعه هفته پیش زمانی که تروریست های مورد حمایت رژیم متجاوز ترکیه برای قطع رابطه بین دمشق و حلب و تصرف شهر سراقب دست به حمله گسترده به نیروهای ارتش سوریه و متحدانش ایران و حزب الله لبنان زدند نیروی هوایی و توپخانه روسیه در پاسخ حمله تروریست ها دست به حملات گسترده علیه آنها زد.

این در واقع نیروی نظامی روسیه مستقر در ادلب بود که ۳۶ نظامی ترکیه و تعدادی از تروریست های مورد حمایت ترکیه را هلاک کرد و نه ارتش سوریه.

چیزی که نیروهای روسی مستقر در سوریه نمی دانستند این بود که همراه تروریست های القاعده نیروهای نظامی ارتش ترکیه نیز می جنگد برخلاف توافقنامه سال ۲۰۱۸ مابین ترکیه و روسیه، ترکیه نیروهای نظامی خود را وارد خاک سوریه کرده و بدون اطلاع ارتش روسیه برجهای دیده بانی و پایگاه‌های دیده بانی در این منطقه مستقر ساخته است.

به واقع بین دو کشور توافقی منعقد شده است که نیروهای نظامی دو طرف قبل از تحرکات نظامی موقعیت سوق‌الجیشی خود را به یکدیگر گزارش داده تا مانع برخورد و یا اتفاقاتی مشابه روز جمعه شوند. تعداد برجهای دیده بانی و پایگاه‌های دیده بانی که ترکیه در این منطقه مرزی ایجاد کرده بسیار بیشتر از آن توافقی است که بین روسیه و ترکیه در سال ۲۰۱۸ شده بود، اینهم مورد دیگری از نقض آشکار توافق نامه بود که روسیه چشم خود را بر آن بست.

روسیه روز جمعه زمانی که پاسخ حمله تروریست ‌ها را می‌داد اطلاع نداشت که افسران نظامی و اطلاعاتی ترکیه در میان آنها حضور دارد پس از آن که دولت ترکیه با دولت روسیه تماس گرفت که نیروهای نظامی اش مورد حمله ارتش سوریه(در واقع روسیه) قرار گرفته‌اند و کشته شده‌اند روسیه رفتاری کاملاً غیر منطقی از خود نشان داده و بدون اطلاع قبلی به متحدانش در سوریه یعنی ارتش عربی سوریه, نیروهای مستشاری ایران و نیروهای محور مقاومت مرکب از فاطمیون و حزب الله لبنان دست از حمایت از این نیروها در حرکات بعدی آنروز بر داشت! و بنا بر روایات معتبر بطور یکجانبه به ترکیه اعلام آتش‌بس می‌کند. این هم مورد دیگری که نشان میدهد که روسیه شتابزد عملکرده و با این تصمیم دست اردوغان را برای گرفتن انتقام باز گذاشت.

این اعلام آتش بس یکجانبه که به اطلاع متحدان روسیه در سوریه نرسیده است موجب جری شدن و جرات گرفتن اردوغان شده و او دستور حملات گسترده از طریق جنگنده ها وپهپاد های نظامی خود به صفوف ارتش سوریه و نیروهای متحد محور مقاومت را صادرمی کند.در واقع در یک نبرد نظامی وقتی یک طرف یک‌جانبه اعلام آتش بس می کند و طرف دیگر این آتش بس را نمی پذیرد و به حمله ادامه می‌دهد فقط قربانیان و تلفات شامل طرفی می شود که اعلام آتش بس کرده است آن هم وقتی که خودشان از این آتش بس اطلاع نداشته باشند!! مورد دیگری بی‌فکری نظامی روسیه در این ساعات که یک بررسی آگاهانه را می‌ طلبد، تصمیمی که نشان میدهد برای روسیه مهمترین دلیل چنین رفتاری پرهیز درگیری مستقیم با ترکیه و هراس از نتایج چنین برخوردی! امری که اردوغان از آن بیشترین بهره را برد.

حاصل این حمله غیر منتظره پهپادهای ترکیه از بین رفتن تعداد زیادی از تانکها و زره پوش های ارتش سوریه و تعداد تعدادی است افسران سوری و رزمندگان حزب الله لبنان بود.

صدماتی که برای ارتش سوریه و متحدانش که سالهاست زیر فشار دائمی جنگ و ترور تروریستهای اسلامی قرار دارند بسیار سنگین است.

علت شدت این حملات اخیر عدم حمایت نیروی هوایی روسیه از نیروهای متحدش در منطقه جنگی بوده و اعلام یکجانبه آتش‌بس به ترکیه به همین جهت این امر را برای ارتش سوریه و متحدانش غیرمنتظره کرده بود.

این اولین بار نیست که ناگهان ارتش روسیه در سوریه عملیات نظامی خود را بدون هیچ پیش زمینه ای متوقف می کند نمونه های مشابه این رفتار را در سالهای گذشته در مناطق غوطه بر دیر الزور نیز شاهد بوده ایم. هرجا که احتمال درگیری مستقیم با نیروهای نظامی آمریکا یا ترکیه وجود داشته روسیه ترجیح داده از تنش بکاهد یا اساسا حملات را برای مدتی متوقف کندآ

اعتماد بیش از پیش سیاستمداران روسیه به قول ها و ادعاهای رجب طیب اردوغان هزینه سنگینی است که مردم و ارتش سوریه در چند سال گذشته بهای آن را پرداخته‌اند.

کمک های بی دریغ روسیه به مردم و دولت قانونی و ارتش مبارزه سوریه در مقابله با تروریسم اسلامی مورد حمایت غرب و ترکیه غیر قابل کتمان و از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

این همیاری کمک‌های نظامی آموزش‌ها و حمایت‌های مالی بدون شک در آینده نیز بدون کوچکترین وقفه ادامه خواهد یافت دوستی کشورهای سوریه و روسیه یک دوستی عمیق و با ریشه است اما تصمیمات لحظه‌ای و اشتباه آمیز در هر جنگی غیرقابل پیش بینی و پیشگیری اند در عین حال می بایست از تجارب گذشته درس گرفت و به راهزنان بی وجدانی مانند اردوغان کوچک ترین اعتمادی نکرد.

اردوغان در سوریه با هدف ماندن آمده است اردوغان سعی دارد با به راه انداختن جنجال و جنگ بزرگ خواسته های بزرگی را طرح کرده و سپس حداقل آنها را که می تواند شامل بخش هایی از ادلب باشد به عنوان غنیمت جنگی به خاک ترکیه بیفزاید.

اردوغان سعی کرده از مشکل و معضل پناهندگان که بیشتر از دو سوم آنها اصلاً سوریه‌ای نیستند و به کشورهای دیگر آسیب زده منطقه که توسط حملات و جنگ افروزی آمریکایی ها و همین غربی‌ها آواره و بی خانمان شده اند کمال سوء استفاده را برده و با ارسال بخشی از آنها کشورهای اروپایی را تحت فشار قرار داده تا پول بیشتری از آنان دریافت کنند تا این پول را هزینه جنگ‌ها و کشور گشایی های خود در منطقه کند.

اردوغان برای دستیابی به نفت در سوریه و شمال عراق و منابع انرژی در قبرس و لیبی خود را به آب و آتش میزند در عین حال با روان کردن سیل پناهندگان و دروغ های گوبلزی در مورد تعداد آنها سعی دارد پول زور هنگفتی از اروپا دریافت کند صحبت ۴۰ میلیارد یورو هزینه نگهداری پناهندگان است بدون شک اردوغان می‌داند که چنین پولی دریافت نخواهد کرد اما امید دارد که حداقل یک چهارم آن را به جیب بزند.

بهانه حمله به سوریه نیز دفاع از جان و مال مردم سوریه در ادلب و سرنگونی رژیم به اصطلاح فاسد اسد است این هم دروغ بزرگ دیگر گوبلزی است که از ابتدا می داند که این هدف هرگز نخواهد رسید اما به یک حداقل یعنی بخش‌هایی از استان ادلب چشم دوخته است.

درگیری ترکیه با همسایگانش در عراق که دائماً مورد تجاوز هوایی و زمینی ارتش ترکیه قرار می گیرد و چه از آن طریق که در شمال این کشور پایگاه ایجاد کرده و از آنجا خارج نمی شود نشان میدهد که ترکیه چشم طمع به مناطق شمالی این کشور هم دارد.

اخیراً اردوغان در ویدیویی که در رسانه های شبکه های اجتماعی منتشر شده است دیده می‌شود که از کرکوک و مناطق شمالی عراق، استان ادلب، شبه جزیره کریمه و اسکوپیه به عنوان خاکهای ترکی سخن می‌گوید که اگر متاسفانه در شرایط فعلی جزئی از ترکیه نیستند اما در قلب ما قرار دارند و ما برای رسیدن به آنها همواره تلاش خواهیم کرد.

بسیار بعید است که سیاستمداران روسیه از این اهداف بلندپروازانه بی اطلاع باشد و بسیار بعیدتر است که رهبران روسیه به خاطر اختلافاتی که بین آمریکا و رهبری ترکیه بر سر خرید موشک‌های ضد هوایی اس ۴۰۰ به وجود آمده است برای خود این حساب را باز کرده باشند که ترکیه دومین ارتش بزرگ ناتو روزی این پیمان را ترک کند و به متحدان روسیه در منطقه بپیوندد.

روسیه با تجربه تر از آن است که بخاطر قرار داد خط لوله نفت و گاز، چند قرارداد اقتصادی متوسط و فروش تسلیحات نظامی مانند اس ۴۰۰ به خود این نوید را دهد که می‌تواند اردوغان را تحت کنترل خود نگه‌ دارد، در حالی که بیشتر معاملات اردوغان با اروپا و بویژه آلمان است و صنایع این کشور در بیضه کامل آلمان است.

بنابراین رفتار های نظامی اخیر روسیه در مقابل حمله گسترده و تجاوزکارانه ترکیه بسیار عجیب و خارج از عرف به نظر می رسد، بی شک هیچ آدم عاقلی خواستار جنگ جدیدی ما بین روسیه، سوریه، ایران و حزب الله از یک طرف و ترکیه از طرف دیگر نیست و کمتر کسی خواستار برخورد مستقیم روسیه و ترکیه می باشد به جز اسرائیل و آمریکا از این اختلافات و درگیری ها قند در دلشان آب میشود.

اما روس‌ها موظفند با چشم باز و آگاهانه رفتار اردوغان را زیر نظر داشت جایی که این حیوان درنده پای خود را از حد و مرز خود را فراتر می نهد تنها یک پاسخ صریح و روشن، دقیق و قوی سیاسی و نظامی می‌تواند مانع رسیدن او به اهدافش شود و اردوغان را به روی زمین واقعیت ها بکوبد.

بنابراین امید بستن به یک آتش بس که نه محتوا و نه اهداف طولانی مدت آن ها روشن مانده فقط خوشبینی محض محسوب می شود و هزینه این خوشبینی ها را دولت و مردم سوریه و متحدانش در محور مقاومت می‌پردازند.