هنر جنگ

ایتالیا برای خلع سلاح هسته ای چه می کند؟

مانلیو دینوچی

Manlio Dinucci

مرکز پژوهش های جهانی سازی

11 اوت 2020

به مناسبت 75 مین سالگرد انفجار بمب اتمی هیروشیما و ناکازاکی، رئیس جمهور سرجیو ماتارلا^[1] مجدداً اظهار داشت که «ایتالیا قویاً از طرح جهانی عاری از جنگ افزارهای هسته ای پشتیبانی می کند». رئیس هیئت دفاع در مجلس جیانلوکا ریزو^[2] در پی این بیانیه گفت:

 «من سخنان رئیس جمهور را از آن خودم می دانم، و از سیاستی پی  روی می کنم که به سوی جهانی عاری از جنگ افزار هسته ای حرکت می کند». در نتیجه تعهد در حد نهادینۀ حداکثری انجام گرفته، ولی به کدام سو؟ حال در این مورد باید ببینیم که واقعیات چه چیزهائی به ما می گوید.

ایتالیا در سال 1975 پیمان منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای (TNP) را تصویب کرده است، این پیمان نامه مشخصاً [در مادۀ 2 ] می گوید:

«هر یک از دول طرف این پیمان که فاقد سلاح های هسته ای است متعهد می شود که از قبول مستقیم یا غیر مستقیم انتقال سلاح های هسته ای یا سایر ادوات انفجاری هسته ای یا کنترل بر این سلاح ها یا ادوات انفجاری هسته ای از دیگری (ازهر انتقال دهنده ای) خود داری نماید، و به هیچ نحوی از انحاء سلاح های هسته ای یا سایر ادوات انفجار هسته ای نسازد و تحصیل ننماید و برای ساختن سلاح های هسته ای یا سایر ادوات انفجاری  هسته ای در جستجو و یا قبول کمک بر نیاید».

وضعیت کلاهک های هسته ای ایالات متحده در اروپا. منبع : اسپوتنیک ایتالیا، 18 ژوئیه 2019

با این حساب می بینیم که  ایتالیا با واگذاری پایگاه هایش برای دریافت سلاح های هسته ای ایالات متحدۀ آمریکا پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای را نقض کرده است : در حال حاضر بمب های B61 که تعداد آنها به ده ها فروند تخمین زده شده، ولی قابل بررسی نیست. این بمب ها در پایگاه های آویانو با هواپیماهای F-16C/D متعلق به ایالات متحدۀ آمریکا و در گدی تور^[3] پایگاهی که هواپیماهای تورنادو Tornado PA-200 هواپیمای ایتالیائی در آنجا مستقر هستند و به فرماندهی ایالات متحدۀ آمریکا برای حمله آماده اند.

پایگاه گدی تور. منبع : espresso.repubblica.it

 ناتو تأیید می کند که ایتالیا از جمله کشورهائی ست که هواپیماهائی با تجهیزات مناسب برای حمل بمب هسته ای در اختیار پیمان ناتو قرار می دهد و ایالات متحدۀ آمریکا روی آن به علاوه روی بخش خدمۀ آموزش دیده برای چنین هدفی کنترل مطلق دارد. بمب های B61-12 به زودی جایگزین B61 خواهد شد : بمب های جدید هسته ای با قابلیت های گزینشی در هنگام پرتاب می تواند با دقت به سوی هدف هدایت شود و در ساخت و سازهای زیر زمینی برای تخریب سنگرهای زیر زمینی و مراکز فرماندهی نفوذ کند.

برنامۀ پنتاگون ساخت 500 فروند B61-12 را با بودجه ای معادل 10 میلیارد دلار پیشبینی کرده است. برنامه در مرحلۀ نهائی است : آزمایش های نهائی بمب جدید (بدون کلاهک هسته ای) در نوادا در شرف تکوین است. بین هواپیماهائی که برای استفاده از بمب جدید آماده شده اند، هواپیمای Tornado PA-200 و F35 جدید در نیروی هوائی ایتالیا دیده می شود. نمی دانیم چه تعداد B61-12 در ایتالیا و دیگر کشورهای اروپائی ذخیره شده است. ولی تعدادشان از بمب های B61 پیشین خیلی بیشتر خواهد بود و در پایگاه های دیگری مستقر خواهند شد. پایگاه گدی (Ghedi) باز سازی شده و می تواند تا 30 فروند شکاری F-35A  با 60 فروند B61-12 را در خود جای دهد. به بمب های جدید باید سلاح های هسته ای در ناوگان ششم را نیز اضافه کنیم که در ایتالیا مستقر می باشد که نوع و تعداد آنها سرّی است. علاوه بر این، با حذف پیمان نیروی هسته ای میانبرد (FNI)، ایالات متحدۀ آمریکا در حال توسعۀ موشکهای هسته ای میانبرد زمین پایه است که مانند موشکهای اروپائی در سالهای 80 می تواند در پایگاه های ایتالیائی مستقر شود.

ایتالیا، رسماً دولت غیر هسته ای عملکرد خطرناکی را به عنوان خط مقدم در استراتژی ایالات متحدۀ آمریکا و ناتو علیه روسیه و دیگر کشورها به عهده دارد. ایتالیا به عنوان عضو شورای آتلانتیک شمالی در سال 2017 منشور سازمان ملل متحد برای الغای سلاح های هسته ای را مردود دانست. طی همین سال بیش از 240 پارلمانی ایتالیا، احزابی که هم اکنون در دولت هستند، با امضای فراخوان اردوی بین المللی برای خلع سلاح هسته ای^[4] متعهد شدند که ایتالیا به منشور سازمان ملل متحد می پیوندد. در نخستین ردیف رئیس هیئت دفاع جیانلوکا ریزو^[5]، و وزیر امور خارجه لوئیجی دی مایو^[6]. سه سال بعد، در آزمون واقعیت ها، تعهد باشکوه آنان ترفند فریبکارانه ای از آب در آمد که فقط برای کسب آرای مردم به کار بسته شده بود.

برای تحقق « سیاستی که خواهان جهانی عاری از سلاح هسته ای » در ایتالیا است، همان گونه که جیانلوکا ریزو اعلام می کند، یک راه بیشتر وجود ندارد : آزاد سازی ایتالیا از سلاح های هسته ای، و همانگونه که منشور منع گسترش سلاح های هسته ای توصیه می کند پیوستن به منشور سازمان ملل متحد و به اجرا گذاشتن مفاد آن است:

« (...) هر دولتی که سلاح هسته ای در اختیار دارد یا تجهیزات انفجاری هسته ای در سرزمینش یا در هر مکان دیگری که به مسئولیت حقوقی و کنترل اوست و در تعلق  دولت دیگری قرار دارد باید فوراً این سلاح ها را در مناسبترین زمان بازنشست کند».