اشک یتیم

 

 

دی یتیمی به من شکایت کرد      درد دل یک به یک حکایت کرد

سیل اشکش ز دیده جاری بود     گریه و زاری ، بی نهایت کرد

گفت : در سال هفتــــم عمرم       پدرم چشم بست و رحلت کـــرد

مادرم گرچه دوست داشت مرا     شويکی دیگری به رغبت کــرد

شوهرش سفلهء کثیـــــفی بود     کتک ام داد و بس اهانت کــــرد

مردک هرزه، روز و شب بامن      ز در کینه صد لجاجت کــــــرد

بعد چند روز و هفتـــه و ماهی      مرا از خانه راند و رخصت کـرد

بی خبرزین حدیث وآیه که گفت:    بر یتیمان نه قهر(1) ؛ شفقت کرد

من مسکین، خاک به سر گشـتم      زند گی، رنج من ضمانت کرد

نه دگر مام، که مادری می کرد        نه پدر تا ز من حمایت کــــرد

نه برادر و خواهــــر و نه کس        تا به من اندکی رفاقت کــــرد

دور گردون ز کینه توزی خود        بر سرم صد بلا و آفت کـــرد

عمرمن خوار گشت و حالم زار      نه کسی لطف زین جماعت کرد

شکمِ خالی ، این تنِ عُریان           خنده بر این حیات نکبت کرد

این سپهرسبیل و سرکش و دون      خوشی ام را ز ریشه غارت کرد

تاپهء رنج و ظلم و ذلت خویش      ثبت این صفحه‌ای زقسمت کرد

من چه کردم که چرخ نا هنجار      رخ من زرد و گردنم پت کرد

روز ها فاقه ماندم و محتاج          کس نه پرسيد و نه عدالت کرد

حیرتی دارم زین قضا و قدر(2)        که چرا با من این بغاوت کرد

آن امیر عیاش و میر و وزیر         بر سرم هر دمی تجارت کرد

هريکی خون من چو باده بخورد    با چنین رسم و شیوه عادت کرد

منعمان پول و ثروت خود را         صرف در راه عیش وعشرت کرد

 

چون شنیدم شکايتی او را             زندگی بر سرم قیامت کرد

بس گریست آن يتيم وعقده گشود    درد و آهش به من سرایت کرد

از غم و درد و رنج واندوهش        شعله از آه  من شرارت کرد

گفتم این زندگی يک آزمون است     که درآن ترک شر و ذلت کرد

بايدت دست  بينوا بگرفت              بريتيمان چنان محبت کرد

که نه کمبودی از پدر درخود          و نه از مادر و ولايت کرد

نزد خلق جهان بود مقبول            آنکه در زندگی صداقت کرد

 

اندرین عصر قحط جود و کرم      مگر احسان کسی به ندرت کرد؟

واعظی نیک زی که این گیتی     نه به کس رحم نه مروت کرد

 

   سید زبیر واعظی

Waezi Said Zobair

 

               پاورقی ها:

               1 ـ منظور، اشاره ای است به آيۀ قرآن ، پارۀ (30)، « سورةُ الضُی » که در آن خداوند ميفرمايند: « فآما اليتيم فلا تقهر ـ واما السائل فلا تنهر»؛

                ترجمه: بالای يتم قهر مکن ، يتيم را ميازار و سائل محتاج را که ازتو چيزی ميخواهد از درت مران و جواب نااميد ندهيد . دراين رابطه يک دوستم اندوه قلب ناقرارش را درسال 2000 درقالب دوبيتی اين گونه بازتاب داده است:

               الهی امر کردی درکلامت              ميازارند يتيم و سائلا نت

               کنون فرياد و اشک و نالۀ شان     مگر منظور نايد بر مقامت ؟

 

               2ـ موضوع " قضاء و قدر" يک بحث پيچيده دينی و فلسفی ، ناشی از فرمان الهی درمورد سرنوشت انسان و آنچه که خداوند برای بندگان خود مقدرنموده است؛ ميان فقهاء و فيلسوفان پيشين و کنونی می باشد.

               چنانچه دراين رابطه حکيم عمر خيام ، پرخاش هايش را در قالب رباعی اين طور بيان ميدارد:

               برمن قلم قضاء چو بی من رانند        پس نيک و بدش زمن چرا ميدانند

               دی بی من وامروزچو دی بی من وتو   فردا به چه حجتم به داور خوانند