عدم شفافیت در پروسه وحدت
ابراهیم سکندری
عدم شفافیت در پروسه وحدت
شفافیت درادبیات دری معادل کلمه انگلیسیtransparant"بوده و بیشتر به مفهوم در خشانی ، تابانی ،عدم پنهان کاری وطرح بی پرده مسایل در معرض دید همگان تعریف شده است ، شفافیت روشی است بی آلایش ، که پا کی و صداقت را در فعالیت های سیا سی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی برجسته میسازد .موجودیت این روش در یک ساختار سیاسی ، اعتبار واتوریته آنرا در بین اعضأ ارتقا بخشیده وپروسه فعا لیت های بعدی آنرا تسریع وزمینه های تشریک مساعی طیف وسیع اعضا رابا جریان سیاسی مساعد میسازد . نهاد سیا سی دارای چنین روش ، سعی بخرچ میدهد تا در تفاهم ومساعی مشترک با اعضأ و اخذ نظریات مفید آنها با درک واقعیت های عینی جامعه بر مشکلات غلبه وتدابیر جدی را غرض رفع آن اتخاذ نماید . این روش در مسا یل سیا سی ، اجتماعی ، اقتصادی وفرهنگی بحرانات رادر جا معه مداوا بوده و با پیوند و بافت نمودن مردم درعرصه های مختلف رشد جامعه ، راه را بسوی ترقی وتعالی مساعد میسازد. شفافیت بازنگری را ممد بوده وراه تفاهم را بخاطر نیل به اهداف سیا سی وسعت بخشیده ودر پرتو آن میتوان معضلات را برطرف نمود .
برمبنای عدم بکار برد این روش در توضحیح غیر واقعی پروسه وحدت میان نهضت فراگیر و حزب متحد ملی و وارونه جلوه دادن حقایق از جانب مخالفین این پروسه ، ضریب بی اعتمادی رادر بین اعضای حزب واحد بالا برده است . میخواهم بمثابه یکی از فعالین پروسه وحدت میان نهضت فراگیر و حزب متحد ملی برمشکلات و واقعیت های عینی این روند تمسک نمایم .
در حدود چهارده سال قبل یعنی پیش از تاسیس احزاب نهضت فراگیر و متحد ملی کار مقدماتی وحدت بین این دو جریان سیاسی رفیق و همسو مطرح بحث بوده ، اما پیش از توضحیح آن میخواهم تذکر دهم که بعد از ثور ۱۳۷۱ و به قدرت رسیدن حاکمیت افراطیون مذهبی ومتعاقبأ طالبان تاریک اند یش وبه بادفنا رفتن تمامی گنجینه های مادی ومعنوی کشور مان افغانستان ، تکانه ای بود برپیکر قشر آگاه ومتفکر افغانی در داخل وخارج کشور .
روشنفکران افغان شامل اعضای سابق حزب دموکراتیک خلق افغانستان( حزب وطن) که معتقد به مبارزه علیه بی عدالتی اجتماعی وعقب گرایی افراطی مذهبی ، قطع دهشت افگنی ، تروریزم ومداخلات اجنبی ها در کشور و خواهان اعمار جامعه متمدن انکشاف یافته ، دموکرات وتشکیل دولت برپایه های وسیع بودند درمقابل وضع اسفناک آرام نگرفته درداخل وخارج کشوراز سرکوب دراماتیک جنبش روشنفکران وترقیخواه افغانی بدست تفنگداران عقب گرا و عمال ایشان به اعتراض واجتماعات مبادرت ورزیدند ، این تحرکات بعد از فروپاشی حاکمیت دولتی حزب دموکراتیک خلق افغانستان ( حزب وطن) در نقاط مختلف جهان خود بخودی شکل گرفت . اکثریت این نیروها که خواستار توضیحات درموارد مختلف از رهبری قبلی حزب بودند بعد از تلاش ها ، تماس ها وتفاهمات به ایجاد کمیسیون ها در اروپا دست زدند که تا از آن طریق تفاهماتی صورت گیرد که برای مجموع اعضای سابق حزب دموکراتیک خلق افغانستان ( حزب وطن) آینده ساز گردد ، ولی طرز دید واندیشه جدید ناشی از وضعیت پیش آمده آنوقت و بعضی مشکلات دیگر ،مانع ایجاد یک ساختار سراسری ملی ، مترقی و دموکرات گردید .
بعد از ایجاد و تاسیس حزب متحد ملی افغانستان و نهضت میهنی هردو جریان غرض تماس و مفاهمه بایکدیگر در سطح هردو حزب کمیسیون وحدت را ایجاد نمودند که در نتیجه نشست های متعدد به نتایج محسوسی در قبال این روند دست یافتند ولی متاسفانه اختلافاتی هم دربین این کمیسیون وجود داشت که حل آن وقتگیر و ناممکن شد . ازجمله :
الف : موضوع اندیشوی و فکری .
ب: موضوع رهبری .
کمیسیون وحدت نظر به هدایت رهبری هردو حزب و به اساس اندیشه واحد ، نظر واحد وحزب واحد تصمیم اتخاذ نمود تا طرح دیدگاه و مبانی فکری را آماده سازد ، زیرا بدون فکر واحد ما نمیتوانیم بطرف حزب واحد گام بگذاریم ، کار مقدماتی دیدگاه آغاز گردید ولی نسبت وقفه تقریبأ دوساله در کار کمیسیون که نهضت میهنی به نهضت فراگیر دمکراسی و ترقی افغانستان تعویض گردید در نتیجه مصروفیت رفقای نهضت فراگیر کار کمیسیون نتوانست ادامه یابد اگرچه در آغاز نظریات مقدماتی دیدگاه و مبانی فکری بین اعضای کمیسیون تبادله شده بود . این پروسه آهسته آهسته بعد ازین وقفه به سردی گرائيد و حتی نوشته های برضد یکی دیگر در سایت ها اقبال نشر پیدا نمودند .
شورای اروپایی حزب متحد ملی یکبار دیگر در سومین کنفرانس شورای اروپایی به خاطر ادامه مذاکرات در جهت پروسه وحدت با نهضت فراگیر ، تصمیم اتخاذ نمود تا این روند را در اروپا از سر گیرند . خلاصه این پروسه بعد از اعلامیه مشترک روسای شوراهای اروپایی نهضت فراگیر و حزب متحد ملی از سر گرفته شد و این اعلامیه همچنان از جانب مراکز هردو حزب نیز مورد تائيد قرار گرفته وبه پروسه وحدت روح تازه بخشیدند .
کمیسیون همچنان دوباره بعد ازیک وقفه بکار خویش آغاز نموده و بعد از تبادل نظر موفق گردیدند تا طرح دیدگاه ومبانی فکری را آماده وغرض تصمیم نهایی به رهبری هردو حزب در مرکز ارسال بدارند . به همین ترتیب دیدگاه از جانب کمیسیون وحدت مرکزی و رهبری هردو حزب با وارد شدن تصحیحات واضافات موردتائيد قرار گرفته و بنوبه اسناد پروسه وحدت در سه مرحله تفاهم ، ادغام و تدویر کنگره حزب واحد از جانب کمیسیون ورهبری تصویب و غرض اجراات به شوراهای هردو حزب ارسال گردید .
ولی مشکل اساسی که نهضت فراگیر دراین پروسه با حزب متحد ملی افغانستان داشت موضوع رهبری حزب آینده است و هنوز این مشکل لاینحل وبه قوت خود باقی مانده است .
مرحله اول یعنی تفاهم ومرحله دوم ادغام تشکیلاتی پروسه وحدت در اروپا بدون مشکل خاتمه یافت ، اگرچه درین مرحله اقدام یکجنابه نهضت فراگیر در مورد کاندیداتوری ریاست جمهوری تا اندازه فضای صمیمیت و رفاقت بین این دو حزب را مکدر ساخته بود .
مرحله سوم ونهایی این پروسه با تدویر جلسات ، کنفرانس ها غرض انتخاب رهبری واحد شوراها و انتخاب نماینده به کنگره حزب واحد در اروپا آغاز گردید .
درآغاز این مرحله افراد کلیدی نهضت با تعدادی از فعالین حزب متحد ملی در اروپا در مورد رهبری آینده حزب که مشکل اساسی نهضت را تشکیل میدهد، تبادل نظر نمودند . پیشنهادی از جانب نهضت برخلاف نورم ها وارزش های دموکراتیک پیشکش گردید که رفیق علومی از رهبری کنار رود و رفیق ...... بحیث کاندید واحد ما معرفی و حمایت شود و در اروپا همچنان رفیق ..... به صفت کاندید واحد مورد حمایت قرار گیرد .
ولی جواب فعالین حزب متحد ملی در اروپا این بود که پروسه انتخاب رهبری حزب آینده در نتیجه یک روند نورمال و دموکراتیک در کنگره حزب واحد صورت می پذیرد و این یک پرنسیب است و ما در پرنسیب با هیچکس کمپرامایز نمیکنیم .
از اینجا بود که افراد کلیدی نهضت فراگیر دموکراسی وترقی افغانستان بنحوی مانع تحقق مرحله سوم پروسه وحدت هم در افغانستان و هم در اروپا گردیدند . ولی اعضا و فعالین نهضت فراگیر و حزب متحد ملی به این عقیده بودند که باید مرحله سوم پروسه وحدت موفقانه ختم و حزب واحد را تاسیس نماهیم .
شورای اروپایی حزب متحد ملی در اروپا برحسب همین ضرورت بود که در جهت تحقق مرحله سوم پروسه وحدت با خویشتنداری و گذشت برخورد نموده به طرف مقابل بنحوی امتیازات ذیل را داد .
- حمایت از کاندیداتوری جانب نهضت فراگیر در پست انتخاب ریس شورا ی اروپایی.
- حمایت از طرزالعمل تدویر جلسات و کنفرانس ها ( واحد اولیه در ساختار شورای اروپایی حزب متحد ملی ، شوراهای کشوری بود ).
- انتخاب اعضای هیآت اجرائيه وشورای اروپایی مخالف نورم تشکیلاتی و طرزالعمل تصویب شده .
- معرفی فرد بیطرف که اصلأ بحیث مهمان در کنفرانس شورای اروپایی دعوت شده بود و هم عضویت هیچ یک از بخش های ادغامی را نداشت در مخالفت با طرزالعمل تدویر جلسات و کنفرانس شورای اروپایی حزب واحد در ترکیب هیآت ریسه شورای اروپایی راه یافت .
- قبل از تدویر کنفرانس شورای اروپایی ، افراد کلیدی نهضت فراگیر و فعالین اروپایی حزب متحد ملی بیک سلسله توافقات دست یافته بودند ، ولی از آنجاییکه هدف طرف مقابل ،نه تدویر موفقانه کنفرانس بلکه مختل کردن آن بود بنأ در جریان کنفرانس مخالف توافقات قبلی عمل نمودند و اعضای شورای اروپایی حزب متحد ملی افغانستان در مورد تصامیم شورای اروپایی حزب واحد با مدارا و خویشتنداری برخورد نمودند .
- کنفرانس شورای اروپایی مطابق طرزالعمل توافق شده اداره و مدیریت نگردید ،ایجاد فضای پلان شده و متشنج در تصامیم کنفرانس اثر منفی از خود بجا گذاشت .
در جریان کنفرانس و بعداز تاسیس شورای اروپایی حزب واحد :
- مطابق طرزالعمل تدویر جلسات و تدویر کنفرانس هادر اروپا ، شورای اروپایی باید به کمیت ۹۱ رفیق تشکیل میشد و در کنفرانس هم ۹۱ رفیق انتخاب گردید ولی دو روز بعد بدون تصمیم کدام مرجع با صلاحیت حقوقی ( صلاحیت کنفرانس است ) فهرست ۱۲۱ رفیق بحیث اعضای شورای اروپایی معرفی گردید.
- مطابق طرزالعمل ، درترکیب هیات اجرائيه شورای اروپایی ۳۶ رفیق بطور انفرادی انتخاب میگردیدند ، ولی هیات اجرائيه شورای اروپایی را مخالف طرزالعمل تصویب شده و مخالف نظم تشکیلاتی نه انفرادی بلکه ساختار را در داخل ساختار انتخاب نمودند .
- انتصاب مسوولین شعبات و قیمومیت اعضای هیآت ریسه صرف به انتخاب ریس شورا صورت گرفت ، زیرا او تعین میکرد که با کی در کدام استقامت کار کرده میتواند . تصویب آن در جلسه هیات اجرائیه صرف شکل کار بود .
شاید سوال پیدا شود ، پس شما چرا در مقابل این همه نابسامانی ها گذشت نمودید ؟. بلی سوال کاملأ بجا است . تصمیم ما این بود تا از شکست این پروسه که قبلأ پلان شده بود ، جلوگیری به عمل آید و بایدغرض تحقق این مرحله پروسه وحدت ، تمام مساعی خویشرا بخرچ دهیم تا این روند بازگشت نخورد . مگرهرقدر بطرف مقابل میدان دادیم به همان اندازه ، تخطی های پرنسیبی و اصولی زیادتر صورت گرفت، بلاخره تصمیم اتخاذ نمودیم که دیگر باید بخود محوری ها و یکه تازی ها ی طرف مقابل نقطه پایان داد و موضوعات را در جلساتی که صلاحیت تصمیمگیری را دارد ، طرح و غرض رفع آن پلان های تدابیری اتخاذ نماهیم .
به همین منظور ، غرض پیشبرد هرچه بهتر امور شورای اروپایی حزب واحد طرزالعمل کاری ترتیب و تنظیم گردید ، دراین طرزالعمل استقامت های کاری و صلاحیت های مقامات انتخابی شورای اروپایی مشخص و توضحیح گردید . غرض بهبود نشرات سایت بامداد پالیسی نشراتی آن ترتیب و هردو سند بعد از بحث در هیات ریسه ، غرض تصویب به جلسه هیات اجرائيه شورای اروپایی پیشکش گردید که بعد از تصویب هیات اجرائيه این دو سند قوت اجرائيوی پیدا نمود .
متاسفانه دیده شد که ریس شورا ی اروپایی و تعدادی دیگر رفقای نهضت فراگیر اصلأ به این دو سند هیچگونه اهمیت و ارزش اجرائيوی قایل نیستند و تخطی ها کمافی سابق صورت میگیرد. تخطی ها بطور خلص چنین فهرست میشوند :
- در طرزالعمل کاری شورای اروپایی قید شده است که تمام موضعگیری های سیاسی در اروپا از جانب هیآت ریسه شورای اروپایی اتخاذ میگردد ، ولی دیده شد که موضعگیری ها از آدرس های نامعلوم اتخاذ و به منصه اجرا قرار داده میشود و هیات ریسه اصلأ از این تصامیم آگاهی ندارد ویاهم در قبال حوادث و انکشافات داخل کشور بدون درک سلسله مراتب و صلاحیت ها ، افراد نظریات شخصی خویشرا در جای سرمقالات که مطابق پالیسی نشراتی سایت بامداد ، صرف به موضعگیری های رسمی شورای اروپایی اختصاص داده شده است ، نشر میگردد ودر پای آن حروف مخفف اسمای نویسنده متن تحریر میشود ، یعنی افراد نظریات خویشرا بمثابه موضع رسمی شورای اروپایی در منصه اجرا قرار میدهند که این عملکرد ها در مخالفت به روحیه اسناد تصویب شده مقام های رهبری شورای اروپایی ، میباشد .
ـ اشتراک دایمی وغیر موجه دو رفیق هیات اجرائيه در جلسات هیات ریسه شورای اروپایی که حتی بعضی جلسات هیات ریسه را در مخالفت با روحیه طرزالعمل نیز پیش میبردند .
- تبلیغات سو ،علیه رهبری و کادرهای یک بخش حزب واحد ( حزب متحد ملی افغانستان) در پروگرام گفتمان و فیسبوک مشعل .
- مداخله و تشبث در امور کاری سایر کمیسیون ها از جانب افراد غیر مسوول .
- توهین وتحقیر رفقاییکه جهت بهبود وضعیت کاری شورای اروپایی نظریات مفید ارائه میداشتند. متاسفانه ریس شورای اروپای در چنین وضعیت بمثابه حکم مسابقات دوئیل آشپزی تلویزیون آریانا افغانستان ، از مرچ ونمک ، سخن ها تعریف میکرد و نمیخواست مشکلات اساسی را حل نماید به همین قسم مشکلات دوامدار با حالت خود باقی می ماند .
- ریس شورای اروپا خود زمینه تشبث و مداخله منفی را در کمیسیون ها مساعد میسازد . طرح اساسنامه و مرامنامه حزب واحد غرض نظر خواهی مجدد به شورای اروپا ارسال گردید ، پرنسیبأ باید ریس شورا موضوع را غرض اجراات به کمیسیون تشکیلات میسپرد تا پروسه را تکمیل وبعد از تائید هیات اجرائیه آنرا دو باره به مرکز ارسال مینمود . ولی متاسفانه این اسناد بعد از اضافات نظریات چند نفر محدود وهمچنان نظریات رفقای که شامل ساختار های تصمیم گیرنده اروپایی هم نیستند از طریق چینل های غیر مسوول به مرکز ارسال گردید .
- یکتعداد اخبار ویا اعلامیه های رهبری مرکز بدون استیذان مرکز از جانب یکی دو نفر در اروپا ، با اضافات ویرایش میشود وحتی در بسیاری موارد موضعگیری های رسمی مرکز در اروپا نیز تغیر مییابد .
- پندیده گی تشکیلاتی بیش از حدمعمول.
- یادآوری موضوعات که در نامه ۲۵ می ۲۰۱۰ عده از فعالین شورای اروپایی حزب واحد تحریر یافته است غرض جلوگیری از ضیاع وقت شما از تذکر آن صرف نظر مینمایم .
ما غرض رفع این پرابلم ها و مشکلات ، طرح ها ، نظریات و پیشنهادات خویشرا در جلسات هیات ریسه و هیات اجرائیه شورای اروپایی ارائه داشتیم که متاسفانه هیچگونه اثری مثبت نداشت و بلاخره این موضوعات را در نشست های خود مانی انتقال دادیم که بایک تعداد رفقای صاحب صلاحیت نهضت فراگیر و حتی با رفیق بزرگر در اروپا طرح نمودیم و در این نشست ها وعده های غرض رفع مشکلات از جانب شان داده شد مگر عملی نشد ، زیرا علت اساسی قضیه برای مان معلوم بود ، در صورتیکه ما در جهت حمایت کاندید شان در مقام رهبری حزب واحد نظریه موافق میداشتیم ، دیگر این مشکلات اساس نداشت .
به اساس این نیازمندی بود که ما به ارائه یادداشت موخ ۲۵ می ۲۰۱۰ در اروپا اقدام نمودیم.
پروسه وحدت در افغانستان :
مرحله اول پروسه وحدت بدون کدام مشکل در سراسر شوراهای ولایتی و شهری تحقق یافت و نظریات شوراها غرض غنامندی طرح اساسنامه و مرامنامه حزب واحد به کمیسیون وحدت هردو حزب ارسال گردید .
مرحله دوم پروسه وحدت بعد از ختم مرحله اول رسمأ آغاز گردید . درآغاز این مرحله غرض ادغام دفا