پیوست به گذشته

واقعیات و جعلیات

….

سقفی را ویران کردند
که مردم در اتحاد شوروی
بالای سر خود داشتند

(9)

……

ایگورلیگاچف

 ترجمه "م. شیزلی"

(1/2) 

……

حاکمیت کنونی- « حزب روسیه واحد»- و رسانه های ارتباط جمعی تحت کـنترل آن، در باره دستاوردهای بعد از جنگ کشور شوراها کمتر می گویند و بخش اعظم آن نیز تحریف واقعیات است.
افسانه« دو برابر شدن در آمد سرانه»، انواع برنامه های مخـتلف و توهم مسکن نبود، بلکه واقعا رشد اقتصادی و رونق بی سابقه احداث مساکن بود.
        رئیس جمهوری فدراتیو روسیه، در ماه آوریل سال ٢٠٠۵، بمنظور دستیابی یک سوم از اتباع روسیه به مـنزل تا سال٢٠١٠، سازماندهی بازار وسیع مسکن قابل دسترسی(ملی) را بعنوان برنامه کلیدی تامین مسکن ارائه داد. ولی مقایسه ساده ١٤ سال اخیر با مدت مشابه دوره حاکمیت شوروی، نشانگر ناتوانی حاکمیت کنونی در سازماندهی کار، بخصوص برای حـل مشکل مسکن است. یک مثال نمونه:

 دولت شوروی، در یک دوره کوتاه(۷ـ ٨ ساله)، بعد از پایان جنگ میهنی، ساکنان شهرها و دیگر مناطق مسکونی را، که در تهاجم فاشیسم خسارت دیده بودند، با منازل مناسب تأمین کرد. مؤسسات منتـقـل شده به شرق، به مکانهای سابق آنها برگردانده شدند. با تامین مسکن واشتغال همگانی، مردم شوروی کارگاهها، کارخانه ها و معادن ویران شده را بازسازی نموده حجم تولیدات بسرعت بالا رفت و همچنین با کار در محل مؤسسات منتقـل شده، قدرت تولیدی بسیاری از بخش های اقتصادی کشور، عملا تا دو برابر افزایش یافت.
       همزمان با آن، برای توسعه و تطبیق تکنولوژی عالی در عرصه های مختلف صنعتی و علمی، برای گشودن راه دستیابی به انرژی هسته ای، تسخیر فضای کیهانی و رسیدن به اهداف استراتژیک، دهها شهر جدید احداث گردید.
در سالهای ١٩۵٦ـ ١٩٨۵، سه میلیارد مترمربع منزل مسکونی در اتحاد شوروی، مورد بهره برداری قرار گرفت(درسیستم ساختمان سازی شوروی، فـقـط مساحت اتاقها جزو مساحت عمومی ساختمانها حساب می شد، بدین ترتیب که، مساحت آشپزخانه، حمام، توالت،بالکنها،کریدور و راهروها، در محاسبات عمومی ساخت وسازها در نظر گرفته نمی شد. با احتساب این موارد،   مساحت کل منازل مورد استفاده مردم بسیار بیشتر از سه میلیارد مترمربع را شامل می شود- مترجم). بیش از یک صد شهر جدید، دهها هزار روستا و شهرک های کارگری ساخته شد. در این مناطق تازه ساز، میلیونها انسان در منازل رایگان اسکان یافتند، و بر اساس رشته تخصصی خود، مشغول به کار شدند. در این سالها، ٦۵ میلیون نـفـر به جمعـیت کشور افزوده شد.
       تا اواسط دهه ٨٠، بیش از ٨٠ درصد جمعیت کشور با منازل و یا خانه های مستقل تأمین شده بودند. در سال ١٩٨٦ برنامه دولتی پانزده ساله مسکن اتحاد شوروی، تحت عنوان«مسکن- ٢٠٠٠» به تصویب رسید. هدف این برنامه، تأمین تمام خانواده های روسیه با منزل یا خانه مستقل بود. تأمین پشتوانه مالی، پیشرفت وسیع پایه های سازندگی، توسعه و تقویت توان ارگانهای سازندگی، واقعی بودن اهداف دولت شوروی را تأئید می کـرد.( در اجرای همین برنامه، در کنار شهر باکو، درست در مسیر رفت و آمد ما، در مدت نزدیک به دو سال، شهرک جدید«ینی گونشلی» با تمام امکانات شهری و منازلی با امکانات رفاهی بیشتر، برای اسکان ۳٠٠هزار نـفـر،احداث گردید. البته، این شهرک علاوه بر ساخت وسازهای معمول همه ساله ساخته شد- مترجم).
       در پنج سال اول برنامه پانزده ساله(سالهای١٩٨٦ـ ١٩٩٠)،٦۵٠میلیون مترمربع مسکن ساخته شد که ۳٤۳میلیون مترمربع آن، سهم جمهوری فدراتیو سوسالیستی روسیه بود، یعنی سالانه تقریبا، ۷٠میلیون مترمربع بموازات احداث مسکن، قدرت تولید دستگاههای فنی، مصالح، طراحی و وسایل لازم در ساختمان سازی، افزایش یافـت. بر میزان تولید سیمان ، تولید قطعات بزرگ خانه های پیش ساخته، آجر، بتون، دیوارهای پوکه ای، کـف پوش پلاستیکی تا حد قابل ملاحظه ای افزوده شد. فروش مصالح ساختمانی به مردم، عملا دو برابر شد که آن هم، موجب افزایش ساخت خانه های شخصی از ١٦به ٢٩میلیون مترمربع گردید.
       با توجه به تسریع آهنگ رشد خانه سازی، به تأکید می توان گـفت که پایه های مادی و فنی برای ساختن سالانه ١١٠ـ ١٢٠میلیون مترمربع، حد مورد نظر- تأمین منزل برای هر خانواده، فراهم شده بود. بموازات آن، تعمیر و بازسازی وسیع آپارتمانهای پیشین نیز در نظر گرفـته شده بود.
انبوه سازی مسکن بر پایه توسعه شبکه پیش رفته مهندسی، خدمات عمومی شهری و تمام بخشهای دیگرخدماتی استوار شده بود. مخارج مالی این کارها را دولت، نه از بودجه، بلکه، از کاهش هزینه های جاری تأمین می کرد. حجم ساخت وتعمیر شبکه خدمات، با ساخت خانه های تازه و حذف خانه های کـهنه، برابری می کـرد.
       حاکمیت بورژوازی کنونی، وارث حاکمیت شوروی،١٠سال بدون صرف هزینه های هنگـفـت، زمانیکه ارائه خدمات عمومی به منازل را"به پایان" رساند و با راه انداختن هیاهو پیرامون اصلاحات در زمینه خدمات عمومی مسکن، بمنظور تحمیل بار سنگین بازسازی آن بر دوش مردم دوام می آورد.(لازم به توضیح است که، کلمه اصلاحات یا«رفورم»، از سالهای آخر حاکمیت اتحاد شوروی تا کـنون، به مفهومی غیر از آنچه که، مورد نظر سیاسیون و برخی اصلاح طلبان است، استفاده می شود. این کلمه به معنی افزایش بی رویه و ناگهانی قیمتها، حذف خدمات رایگان دولتی، تعطیلی کارخانه ها و مراکز آموزشی و غیره به کار برده می شود.

 در طول سالهای بعد از تخریب سوسیالیسم و تجزیه اتحاد شوروی، هر از چند گاهی یکی از مقامات عالیرتبه دولتی بر صفحه تلویزیون ظاهر شده و «خبر خوشی» را با آگاهی مردم می رساند:

«با توجه به اینکه، نان در کشور ما بیش از حد نیاز تولید می شود، مردم به دامهای خود، نان می خورانند. برای جلو گیری از آن، دولت تصمیم گرفته است، در قیمت آن اصلاحاتی بنماید. توجه داشته باشید، نمی گویند: «تغییرات»، می گویند: «اصلاحات». بنا براین،قیمت نان برای مصرف کـننده را از ساعت ٢٤امشب، چهار برابر افزایش می دهد».

 فراموش می کـنند که، دو روز قبل از این، از کمبود نان "نگران" بودند. و یا مثال دیگر: « ما موظفیم قیمت خدمات را طبق استانداردهای اتحادیه اروپا تنظیم کـنیم و با توجه به اینکه، سطح کـیفی خـدمات پزشکی رایگان پائین است، برای بالا بردن کیفـیت این بخش از خدمات، دولت مصمـم به انجام اصلاحاتی در این زمینه است و از فردا مراجعـه کـنندگان می توانند با پرداخـت بها، از خـدمات پزشکی استفاده کـنند.

همین بهار سال جاری( سال٢٠٠۷)، در یکی از جمهوریها سابق شوروی، بهای استفاده از آب، برق، گاز و آسانسور، به یک باره، ۳ تا ٦ برابر افزایش داده شد. این شیوه اصلاحات در همه زمینهای زندگی، کاری، آموزشی و غیره، در همه جمهوریهای متحد سابق صورت گرفته است. اولین اصلاحات از این نوع، اصلاحات پولی گارباچف بود که، یک شبه، قدرت خرید روبل را ۳٠ تا ۵٠ برابر، درابطه با قیمت کالاهای مختلف، بدون تغییر در دستمزدها، پائین آورد. با همین شیوه، در همان ٢ـ۳ اول بعد از شوروی، چند صد میلیونر و میلیاردر و دهها میلیون گرسنه و فـقـیـر در جامعه شوروی پیشین پدید آمد. مترجم).
       تجزیه اتحاد شوروی و بدنبال آن" لیبرالیزه کردن" اقتصاد، نقطه پایانی بود برموجودیت برنامه. و اینک ما صاحب صنایع تخریب شده ساختمانی شده ایم که اجرای نیمه تمام برنامه مسکن کمبود آن را تشدید کرد.
       برنامه احداث مسکن اتحاد شوروی را اصلاح طلبان لیبرال« تخیلی» خوانده و متوقـف کردند. در سالهای ١٩٩٠، ساخت منازل نسبت به دوره شوروی، دو برابر کاهش یافت و نیمی از آنچه که ساخته شد، خانه های مجلل ثروتمندان و محقر حاشیه شهرها بود. ١۳ هزار آبادی را بکلی از بین بردند. تعمیر و بازسازی آپارتمانهای شهری را متوقـف کردند. فرسایش و حوادث در اماکن مسکونی، تا سه برابر افزایش داده شد (تا ٩٠ میلیون مترمربع). آپارتمانهای جدید نیمه کاره ساخته می شود، در نتیجه، مساحت اماکن محتاج به تعمیر، تا ۵٤٠ میلیون مترمربع افزوده شده است.
وضعیت مسکن به درجه حادی رسید.

حاکمیت روسیه نیز بر این امر آگاه است ولی از تغییر اوضاع عاجز است، بدین سبب، به چشم مردم خاک می پاشد. در سال ٢٠٠١ برنامه مسکن «٢٠٠٢ـ ٢٠١٠) را تدوین کرد. پس از آن در سال ٢٠٠۵، پروژه ملی «مسکن قابل دسترسی و راحت- برای مردم روسیه» را بمیان کشید. هیاهوی تبلیغاتی در جامعه، کمکی به حل بحران شدید مسکن نمی کـند.
       درمورد برنامه مسکن دولت، خودتان قضاوت کـنید. طبق برنامه تأمین مسکن برای یک سوم جمعیت روسیه(این برنامه را، رئیس جمهوری روسیه و حزب«روسیه واحد»،مطرح کرده است)، یعنی برای اسکان ٤٨ میلیون نـفـر، به عبارتی دیگر، ١٢ـ ١٦ میلیون خانواده، تا سال ٢٠١٠، باید ٩٦٠میلیون مترمربع مسکن ساخته شود(٢٠ مترمربع به ازای هر نـفـر).
       در حالیکه، برنامه«مسکن قابل دسترسی»، احداث ٤٠٠ میلیون مترمربع مسکن را در نظر گرفته است، برای متحقـق ساختن آن، تأسیس دهها کارخانه تولید کـننده قطعات، مصالح و مکانیزم ساختمانی، آموزش دهها هزار ساختمان ساز و مهمتر از همه، یافتن منابع تأمین مالی آن، ضروری است.

      بموازات آن، این را هم باید در نظر گرفت که، به عقیده متخصصان، برای یافتن مسکن از بازار آزاد و تهیه امکان خرید آن حتی به اقساط ، نباید درآمد سرانه ماهانه هر خانوده، کمتر از ٢۵هزار روبل باشد. در صورتیکه، متوسط درآمد ماهانه مردم روسیه، تقریبا سه برابر کمتر از آن است. درآمد دو سوم جمعیت کشور، پائین تر از حد متوسط بوده و بیش از ٢٠میلیون نـفـر، با ٢۵٠٠روبل، کمترین حد لازم برای زنده ماندن، زندگی خود را می گـذرانند.
       بخش اصلی افزودگـی ها به حـقـوق و مستمری های مردم، صرف گرانی های زندگی می شود.

ادامــه دارد