علی رستمی

چهل وپنجمین سالکرد حزب دموکراتیک خلق افغانستا ن را گرامی داشت !

سرزمین ما که امروزبنام افغانستان مسمی است، پیشتر از پنج هزارسال قدامت تاریخی دارد.این کشورکه تمدنهای مختلف ای راپشت سر گذرانیده،   در مقاطع  معین تاریخی مورد هجوم وتاراج بیگانگان  نیز قرارکرفته وازهمین سبب ،باشنده گان این سرزمین  با داشتن تنفر وانزجار عمیق

 مداخله کران زورگوو اشـــغال گـــران  غارتگر ، بر علیه استعمارنوکهنه ،استبداد و مناسبات غیر عادلانه ، شجاعانه رزمیده وحماسه های تحسین برانگیزی رادر تاریخ از خودبجاگذاشته اند.

 کشورپر افتخار ماسر سپرده  ترین فرزندان غیور ومبارزان دلیروناموریرا چون بابک خرمدان،

مازیار ،مزدک، افشین، سیس بادغیسی،یعقوب لیث صفار و دیگران که باریختن خونهای پاک شان در دفاع از استقلال ملی  ، ترقی اجتماعی وعدالت انسانی، موجب سرافرازی و غرور  ملی باشنده گان این مرزبوم کردیده در گنجینه تاریخی خود به خافظه سپرده است.

قیام  های ملی مردم تحت قیادت راد مردان ازادی خواه  علیه استعمار انگلیس و

مبارزات عدالت خواهانه علیه حکومتهای  مستبد ،جباروفاسد  ،توسط مشروطه خواهان

اول ،دوم وسوم برای  تامین عدالت اجتماعی،ازادی،ترقی وپیشرفت اجتماعی باعث تغیرا ت

بزرگ درسر نوشت سیاسی،اجتماعی و فرهنگی مردم گردیده است. چنانچه که

 این سبک وروش بمثا به دستاورد بزرگ غنی مبارزات وطنپرستانه برای نسلهای امروز وفردا

که خواستار تحولات عمیق .بنیادی برای  کشورمیباشند، سرمشق قرارکرفته است، پیروزی انقلاب اکتوبر،  کسب استقلال سیاسی کشور وشکست فاشیزم در جنگ دوم جهانی ازجانب کشورهای متفق ودرمحوران دولت سوسیالستی اتحادشوروی ،رشد جنبشهای ازادی بخش درکشورهای مستعمره ونیمه

مستعمره ، رشد و نیرومندی جنبشهای کارگری در کشور های سر مایداری ،همچنان رشد نسبی اگاهی وارتقای کلتور، فرهنگ وازادی نسبی بیان وقلم  ، درکشور

عوامل ایست که  هسته گذاری وایجاد  حلقات ،گروپهای سیاسی  را در کشورمساعد کردانید . با استفاده از چنین جو سیاسی،نیروهای ازادی خواه و

عدالت پسند که علیه استبداد، اختناق سیاسی وتعصبات قومی، نژادی ،مذهبی ولسانی فعالیت های

وطنپرستانه داشتند، حلقات مخفی ونیمه مخفی را روی دست کیرند،که می توان انرا اغازکر تشکل

 سازمانهای سیاسی نامید. چنانچه محترم سلطانعلی کشتمند یکی از پیشکسوتان واساسگذارا ن

حزب دموکراتیک افغانستان درکتابی ازیاداشتها ی سیاسی ورویدادهای تاریخی خویش چنین تحریر داشته

اند:«بمنظور انجام کارسیاسی درحوزه ها،جلب اعضای جدید وامادگی  برای تشکیل حزب سیاسی ،

کمیته تدارک بوجود امد.در تآ سیس این کمیته بویژه ببرک کارمل نقش عمده ایفاء نمود.وی بااستفاده

از شناختها، درکها ومناسبات وسیع سیاسی خویش ضرورت وامکان ایجاد ورشد انرا به حزب سیاسی

مستدل ساخت. کمیته تدارک در اغاز متشکل از شش تن در پائیز 1963ایجاد گردید واعضای ان ـــــ

عبارت بودنداز: ببرک کارمل، میرغلام محمد غبار ،میراکبرخیبر،نورمحمد تره کی،علی محمدزهما ،

صدیق الله روحی،محمد طاهر بدخشی اندکی بعد بان پیوست.»

بایجادکمیته فوق نیروی پر تحرک سیاسی در میان روشنفکران وطن پرست وسایر حلقات سیاسی ـ

اگاه وپیشرو که برای نجات وطن ومردم از فقر ،کرسنگی وبی عدالتی اماده هر نوع پیکار انقلابی

بودند، ایجاد کردید. انها معتقد به این امرشداندکه  بدون موجودیت یک سازمان سیاسی قوی ،منظم  و  مجهزبا تئوری انقلابی که خواستهای دمکراتیک وملی خلقای ستمدیده ورنج کشیده کشور  را انعکاس داده بتواند،برچیدن نظام فئودالی وبقایای ان نا ممکن میباشد.

با حفظ این ارمانهای دموکراتیک ومترقی ملی  وا ستفاده نسبی ازازادی های مدنی وسیاسی ، تاسیس یک حزب مترقی انقلابی وتحول پرست ملی مساعدومطابق قانون اساسی  برای تشکیل کنگره موءسس حزب، کمیته تدارک ایجاد وتصامیم خویش رادر مورد برکذاری کنگره

موسس اعلان وانرا درعمل تحقق بخشیداند.

  همچنان

شکست فاشیزم در جنگ دوم جهانی ،ایجاد  اردوگاه صلح سوسیالسیزم در جهان دراءس اتحادشوری،

وجنبش های ازادی بخش ملی در کشور های مستعمره ونیمه مستعمره ،ایجاد وتشکل احزاب

مترقی ودموکراتیک در جهان سوم وروبه انکشاف، ازجمله عوامل ذهنی بودکه همرا با عوامل عینی داخل کشور در پروسه تشکیل

حزب دمکراتیک خلق افغانستان  نقش موءثر وتعین کننده ایفا نمود.

بناءبربنیاد عوامل فوق ح.د.خ.ا بتاریخ اول جنوری 1965در شهر کابل در منزل

نورمحمد تره کی واقع کارته 4کابل دایرگردید که درکار کنگره 27تن اشتراک داشتند،کنگره ــــ

اعضای اصلی وعلی البدل راتعین که بعداء به همان روز اولین پلینوم کمیته مرکزی تدویریافت و در

ان رفیق شاد روان نور احمد تره کی به حیث منشی اول وزنده یاد ببرک کارمل بحیث منشی کمیته مرکزی

ح.د.خ.ا انتخاب کردیدندکه بعداء درپلینوم سوم کمیته مرکزی برنامه واساسنامه ح.د.خ.ا تصویب کردیــــــــــــــــــد.

تآ سیس ح.د.خ.ا بمثابه رویداد بزرگ در فرایند مبارزه نیروهای ملی ودموکراتیک وازادی خواه در

 تاریخ کشور ما نماد مانده گار بوده واز مقام والای انسانی بر خورد دار میباشد.ایجاد حزب از

میراث والای غنی  وباارزش مبارزات عدالت پسندانه ونهضت ازادیبخش سده های گذشته کشور تلقی میگردد.

تبارز ح.د.خ.ا درعرصه سیاسی انعکاس قوی درمیان نیروهای وطن پرست وانقلابی

با ابعاد وسیع ازیک سو، واز جانب دیگر تاثیر منفی به روحیه دشمنان وطن که ضد ازادی ترقی

اجتماعی وملی بوده وهستند چنان وارد گردید که از هیچگونه تبلیغات زهراگین علیه ان با دسایس و

توطئه های ضد انسانی وبشری دریغ نه ورزیداند.هداف ح.د.خ.ا در برنامه وی

قرار ذیل انعکاس یافته بود: مبارزه علیه فقر، بی سوادی، رشد اموزش علمی از طریق ـــــ

دبستانها، دانشگاه ها ی مسلکی وحرفوی، اصلاحات سیستم ارضی به نفع دهقانان،رشد صنعت تقویه بازرگانی  ،انکشاف سرمایه ملی وخصوصی ،بهبود وضع کار برای کارگران مطابق نورمهای بین المللی ، مبارزه علیه ستم ملی، استعماروامپریالیزم، تاء مین استقلال ملــــی،

احترام به اصول انترناسیونالیزم وهمبستگی رزمجویانهء کارگران جهان و اتحاد دواطلبانه کارگران

دهقانان پیشه وران شهر ها وروستاها، روشنفکران، سرمایه داران ملی وهمه وطنپرستان اگاه کشور

وروحانیون وطن پرست در یک جبهه ملی وسیع مترقی برای ارمانهای والای انسانی وشرافتمند

بسیج وتشکل یابد ومبارزه علیه  نظام کهنه فیودالی ونیمه فیودالی واز بین بردن مناسبات حاکم دروجوداین دولت فاسد قبیله ای اهل یحیی که درطی سالهای متمادی حکومتهای این دودمان  چنان در مقابل ساختمان وابادی شهرها ونواحی ان بی تقاوت بودند که حتی دریک کیلومتری مقر ارگ شاهی

ناخورده باقی مانده بود« محله مرادخانی شهرکابل» واز بوی وتعفن ان گشت گذاردر ان محل به مشکل صورت می گرفت.

 ح.د.خ.ابرای تبلیغ وترویج اهداف مرامی خود درمیان توده های زحمتکش وطن وبه خصوص درمیان  نیروها ی ملی ومترقی وسائر عناصر وطن پرست  معتقد به ارمانهای اجتماعی  تصمیم اتخاذ نمود تا  بخاطر بخش اشاعه وتبلیغ اندیشه های مرامی خود به تاسیس ارگان نشراتی خویش اقدام ورزد.چنانچه که جریده خلق به عنوان نخستین ارگان نشراتی حزب  در22حمل

1344خورشیدی برابربه 11اپریل 1966 م  به  فعالیت خود اغاز نمود.

در اولین شماره جریده خلق  که در سر لوحه ان بنام ناشر افکار دموکراتیک خلق  مزین کردیده بود،اصول مرامی  ان به زبانهای دری فارسی و

پشتو با تیراژ بلند  طبع یافته  وبوسیله اعضای  ح.د.خ.ا  در شهر کابل وولایات

کشور توزیع وبدسترس اعضای حزب ،هواخواهان وسایر افراد جامعه ان قرار کرفت .اصول مرامی ح.د.خ.ا که در جریده خلق

انتشار یافت،تاثیر وانعکاس وسیع در میان افراد جامعه وبه خصوص قشر منورو روشنفکر ان وارد اورد.  نشر مرامی حزب جرقه بود که اتش خشم وکینه دشمنان وطن را شعله ور گردانیده وخط فاصل را میان دوستان ودشمنان خلق ، این دو نیروی اشتی نا پذیر جامعه بمیان اورد.

در مرام بر علاوه تحلیل روشن از جامعه افغانی از لحاظ اجتماعی، سیاسی ، اقتصادی بطور همه

جانبه به نفع تودهای فقیر ورنج کشیده با تغیرات انقلابی در کشور،با سرنگونی نظام فرسوده وکهنه فیودالی وماقبل فیودالی ،از وضع جهانی

 تحلیل دقیق علمی بادر نظرداشت و با تعقیب سیاست بی طرفانه فعال مثبت ،مبارزه علیه هرنوع سیاست های مداخله کرانه امپریالیستی واستعمـار کهنـه عـدم

شرکت در بلاکهای تجاوز کرانه نظامی، سیاسی،اقتصادی ودفاع از حق وخواست جنبشهای ازادی بخش ملل علیه سیاست استعماروستم ملی بود. بربنیاد چنین اندیشه ها و

اهداف والای انسانی ، با گذشت اندک زمانی اگاه ترین وپیشتاز ترین افراد اقشار وطبقات

جامعه با عضویت ،سرنوشت سیاسی خودرا غرض تحقق ارمانهای والای انسانی ان پیوند دادند. دیری نه گذشت که ازلحاظ کمیت وکیفت رشد شایانی در ترکیب اجتماعی ان بوجود امد ه وصفوف ان از افراد مسلکی وتحصیل

یافته در سطح مختلف رشدو ارتقا معین نمود وهر چه فشرده تر برای اعاده حقوق همه زحمت

کشان حرفوی وغیر حرفوی در اداره دولت وخارج از ان بمبارزه پیگیر ادامه داده وصدای بر

حق شانرا  از طریق تظاهرات خیابانی ویا ازطریق تریبون پارلمانی در دوره های 12و.13ولسی جرگه به کو ش حاکمان مستبدد رسانیده وتوده ها را از عملکردهای حکومت مطلع می ساختند.

یکی از شیوه های دیگر مبارزه بخاطر تنویر اذهان مردم وتبلیغ  اهداف مرامی حزب، شرکت بوسیله

کاندیدان حزب در ولایات وولسوالهای کشور با استفاده از تریبون پارلمانی برای تسخیر اذهان وجلب وجذب نماینده گان مردم به

صفوف ح.د.ح.ا وافشای ماهیت ارتجاعی و ضد ملی دولت وحکومت های  فاسد نقش بسزای را بازی نموده ،بوده است .

طوریکه دستگیر پنجشری یکی از فعالین وپیشکسوتان ح.د.خ.ا در مضمون خویش در رابطه به

 نقش فعال ببرک کارمل در تشکیل "جمعیت دموکراتیک خلق" چنین تحریر داشته اند:« درشهـــر

کابل تنهاچهل گفتگو وملاقات رویاروی(میتنگ)به ابتکارببرک کارمل منشی جمعیت دموکراتیک د

ر حدود 50 هزار زن ومرد وپیروجوان حوزه های انتخاباتی با شور وشوق اشتراک فعال کرد.در

ان گردهمائی ها در بارهءتامین حقوق وازادیهای دموکراتیک مردم وضرورت اشتراک زحمتکشان

شهری دانشجویان دانشگاه ولیسه های کابل استادان معارف کارگران وکارمندان دولت وبخش خصوصی

بویژ از سوی زنان به گرمی استقبال شد.»»

دولت با تبانی ارتجاع سیاه داخلی وخارجی کوشش می نمود تا نقش وفعالیت رهبری ح.د.خ.ا را

در میان مردم تضعیف وانرا بد نام سازد وبرای رسیدن به این اهداف شوم توانست توسط گماشته کان خود  دست به توطئه های ناروا ودور از واقعیت متوسل کردد. چنانچه که مداخلات واعمال ارتجاع وحامیان بیرونی شان با رخنه نمودن در درون حزب ، وی را بعد از سالهای اغازین به دوجناح خلق وپرچم تقسیم وانشعاب را

بالای ان تحمیل نمود.  بعد ازین انشعاب، هردو جناح بنام خلق وپرچم تا سال 1356جداگانه فعالیت سیاسی خویشرا پیش می بردند،که  دراین راستا جریده پرچم بعد از مصادره جریده خلق منحیث دومین ارگان نشراتی ح.د.خ.ا

سهم فعال وتاریخی خود را درجهت توضیح وتشریح ارمانهای ح.د.خ.ا در میان توده ها وهــم

چنان برای  ارتقای سطح دانش تئوریکی واشنائی به جهانبینی طبقه کارگروانترناسیونالیزم بین المللی  ونقش احزاب مترقی و

پیشرونده دموکرات وازادی بخش ، در میان نیروهای  ملی دموکراتیک وروشنفکر در جهت ارتقای رشدکمی وکیفی ح.د.خ.ا از جایگاه خاص برخودار است.

نظام شاهی که بنا به سیاستهای محافظه کارانه وارتجاعی ،  برای خود خانواده وحلقات وابسته به درباربا دادن امتیازات دولتی زمینه سوی استفاده ازانها را بخاطر شرایط بهتر زنده گی مهیا کردانیده بود . چنانچه که حتی خانواده وقبیله خویش را به حیث انسانهای ممتاز (سردار) بالای اکثریت خلقای ستمدیده کشور تحمیل نموداند،که این وضع روز تا روز بالای روحیه وافکارروشنفکران ملی وطن پرست تاءثیرمنفی  وارد اورده و انزجار ونفرت انها  رانسبت به عملکردهای ضد مردمی دولت برمی انکیخت که این امر با کشیده شدن خط  فاصل عمیق میان دولت ومردم  زمینه نابودی انهارا فراهم کردانید . با درنظر داشت وضع موجود سیاسی  وتشدید فضای رقابت و اختلافات خانواده کی درمیان نظام شاهی ، بالاخره این دستگاه بوسیده وناکار امد بتاریخ 26سرطان1352با اقدام کودتای نظامی بوسیله محمدداود پسر کاکای پادشاه

وقت محمد ظاهر شاه ، بدون خونریزی  سرنگون کردید.که با سقو ط نظام شاهی اولین بار نظام جمهوری در کشور اعلان کردیده ومورد تائید وپشتبانی اکثریت وطن پرستان انقلابی ،روشنفکران

مترقی ودموکرات ملی قرار کرفته وشورشعف زیادالوصف در بین مردم ایجاد نمود. با وقوع  این حادثه تاریخی بعد از چند دهه ،تغیرات بنیادی در نظام وسیستم دولتی  رونما کردید.

با اعلام مشی سیاسی وخطوط اساسی دولت که در ان برنامه های مترقی در جهت بهبود زنده گی مردم ستمدیده واقشار زحمتکش اعم از دهقانان،کارگران، روشنفکران،کسبه

کاران وکارمندان دولت انعکاس یافته بود،بربنیاد این اصل برنامه متذکره از جانب نیروها وسازمانهای پیشرومترقی وانقلابی از انجمله

ح.دخ.ا  از پشتبانی همه جانبه برخورددارکردیده ودرجهت تحقق این برنامه واهداف همکاری وسهم فعال خود رااعلام نمود .محمد داود با نیت اقدامات  اصلاحات مترقی در عرصه های سیاسی،

اجتماعی،اقتصادی وتمایل با کشورهای صلح وسوسیالیزم ملی ودموکرات سفرهای کاری ودوستانه

وعقد پروتوکولهای کمک وهمکاری متقابل درعرصه های مختلف میان جانبین وضمناء همکاری

نیروهای چپ ملی ودموکراتیک درجهت تحقق اهداف انسان دوستانه ومردمی که دربیانیه خطاب به

مردم افغانستا ن پیشکش شده بود ، نیروهای سیاه عقب کرا ومحافل ارتجاعی راست چپ افراطی

 داخلی وخارجی وبالخصوص کشور همسایه پاکستان وایرا ن وچین یکجابا متحدان سیاسی خویش

اتهامات ودسائیس توطئه گرانه رااغاز، تهدیدهای مسلحانه راازانجمله در پنچشیر،دره پیچ

کنرها و سائر نقاط کشو عملاء سازماندهی نموداند.

بناء محمد داود اهسته اهسته به مرور زمان تغیرات را به کرسی های دولتی وادارات ولایات

اغاز وافراد صادق ووطن پرست ونیروهای مترقی را از صحنه دور ساخته وزمینه را برای

افرادخائین وارتجاعی واستفاده جو بوسیله گروپ راستگرایان ارتجاعی که در کرسی های وزارت خانه ها

جدیداء تقررحاصل کرده بوداند مهیا  وبازهم به گفته مردم ما" همان اش و همان کاسه "دوباره عملکرد

های قومی اسلاف خویش را سر مشق فعالیت های خود قرارداده وبنا به خودخواهی

ها ویکه تازی های افراطی، قوانین جدید را به نفع خویش تغیر وبه منصهء اجرا قرارداد ،بــــــــرای

بقا وادامه دولت خویش لوی جرگه ساختگی انتصابی را دعوت ودائر نموده که در ان قانون اساسی

وشخص خودرا به صفت رئیس جمهور کشور پیشنهاد که مورد تائید وتصویب لوی جرگه قــــــرار

علی رستمی

تعداد مقالات در سپیده دم 6

نمایش تمام مقالات علی رستمی