نویسنده-   (Alfred W McCoy )

پرو فیسور تا ریخ در:

   University of Wisconsin-Madison.   ایا لات متحده امر یکا

بر گر دان: محمد عا رف عر فان

لندن-مورخ  12اپریل 2010   

جنگهای تر یاک درافغا نستان

مسا یل که تا کنون از انظاراکثر نا ظرین سیا سی بدور ما نده است, عبا رت است ازگیرافتیدن اداره با رک او با ما در یک چرخشگاه بی پا یان" مرگ "و"مواد مخدر" در افغا نستان بوده که برای آن نه آشکارا راه  خروج ونه به سهو لت راه پا یان دیده میشود.   

بعد از یکسال مبا حثات احتیاط آمیز وجا بجای پرهزینه نیروهای مسلح ,اقای او با ما در 13 فبرو ری سال روان استرا تیژی جدید جنگی خویش را در یک سا حه دور دست در« مار کیت شهری » ما رجه در حوزه جنو بی افغا نستان یعنی ولایت هلمند براه انداخت. طوریکه شمار زیاد هلیکو پترها درحو مه مارجه دیسانت گردید ودر میان برانگیختن انبوهی از گرد وخاک , صد ها تن از سر با زان ارتش امر یکاازبالای زمین های خشخاش بسوی حصار های " ِگلی"که درخود صد ها لا برا توارتولید هیروین را پنهان نموده بود سرازیر گر دیدند ؛

بعد از یک هفته نبرد قوماندان نظامی ایا لات متحدا امریکا , جنرال مک کریستال با همراهان خویش , معا ون ریس جمهور افغا نستان ووالی هلمند به منظورجلب تو جه رسا نه ها در مورد استرا تیژی جدید نظا می , وتسلط حاکمیت در قراء دور دست کشور مثل " ما رجه " به سرعت نما یان گر دید .

قوما ندا نان امر یکای که در یک متینگ وملا قات احتیا ط آمیزدو صد نفری که  با خشم واعتراض رو ستا یان وتحدید شان در موردبر نا مه زدایش کشت خشخاش  موا جه شده بودند بطورعجیبی ازاینکه ما رجه با داشتن صد ها لابراتوار هیرو ین در میان منا زل که بطورمنظم پروسس خشخاش وتولید هیرو ین را پیش میبرد و,   لقب " پا یتخت هرو ین " جهان را به خود تخصیص داده است , بیخبرجلوه مینمو د ند . رویهمر فته مزا رع مربوط به هلمند "40" فیصد تولیدات خالص تر یاک جهان را احتوا نموده که تجا رت مقدارزیاد این محصولات در ما رجه صورت می گیرد. چنا نچه یک کارمند سفا رت ایا لات متحده امریکا درکا بل که سا حه مورد نظررا مورد تفتیش قراردادخا طرنشان ساخت :« شما بدون مهار ساختن تو لیدات هیرو ین در هلمند , به جنگ پیروز نخوا هی شد ».

".

به سلسله وا کنش های قبلی پیرا مون مو ضوع خشخا ش , مشاور امنیت ملی ایا لات متحده امر یکا James L Jones" به خبر نگا ران اطمیان داد که آقای او با ما تلاش خواهد نمود تا آقای کرزی را برای او لو یت بخشیدن مبا رزه درجهت مبا رزه با فساد وتجارت مواد مخدرکه به منزله ما شین اقتصادی برای شو رشیان میبا شد, تشویق نماید . 

با توجه به عکس العمل زا رعین ما رجه در برابر قو ما ندان عمو می ایا لات متحده امریکا وبر هم زدن پرو گرام خبری اش , این محصو لات خشخا ش آنها بوده که برای مدت 30 سال, تمام رژیم ها را در افغا نستان سر نگون نموده است . در جریان" جنگ مخفی "سیا در سال های 80 , این تریاک بود که به تا مین کننده وجوه ما لی مجا هدین مبدل شده واتحاد شو روی را مجبور به خروج سا خت وبا عث سقوط نظام طرفدار شوروی در افغا نستان گردید.

دراواخرسالهای 1990,حینیکه  گروه طا لبان نیرو ی خویش را دراکثرنقاط کشورچیره نموده بود , چا نس مشرو عیت خویش را در برابر جوا مع جهانی به علت حما یت آن گروه از تولید وتجا رت مواد مخدر ومفا دیرا که از ین معا ملات بدست می آوردند , از دست داد.وبعدا بطورعجیبی , زما نیکه بر عکس جر یان قبلی, زرع خشخاش را ممنوع سا ختند, فقط چند ماه بعد ازآن از قدرت سا قط شدند.

 بعد از مدا خله ایا لات متحده امریکا در سال 2001 در افغا نستان , تشدید معا ملات تریاک درکشور , حا کمیت کابل را فاسد نموده ودر عین زمان با عث تقویت نیروی طا لبان وکنترول بیشترشان در ولا یات کشور شده است ؛

با ید گفت که تداوم جنگ های مستمر در افغا نستان با عث رشد بیرحما نه محصو لات تر یاک در کشورگر دیده چنا نچه میزان محصو لات که در سال 1979  با لغ بر 250 تن بود , در سال 2007 به 8200 تن ارتقا نمود .که در حال حاضر 50%محصو لات نا خا لص ملی را احتوا نموده و90% هیرو ین جهان را تولید وتحیه میدارد؛

در سالهای اخیر فارم های خشخا ش که هر گاه  از یکسوبتعداد   «500000» فا میل ا فغان را که تقر یبا  20%نفوس کشور را در بر می گیرد, تغذیه نموده ,در عین زمان با عث ایجاد بنیاد ما لی برای طا لبان نیز شده که شبکه های آنها از سال 2006 در اطراف کشور تو سعه یا فته است.

سوا لی را که وا شنگتن طی «9» سال اخیر از آن طفره رفته است با ید پر سیده شود که آیا کسی بطور تمام عیار " کشورمخدر " مثل افغا نستان را آرام خوا هد توا نست ؟

جواب این سوال جدی, مر تبط است به تا ریخ  سه جنگ افغان که وا شنگتن طی 30 سال اخیر درآن در گیر بوده است. جنگ مخفی سیا در سا لهای 1980 , جنگ های تنظیمی سا لها ی (1990که در آغاز بو سیله سیا 900ملیون دالر هزینه ما لی  گر دید), وتجاوز واشغال افغا نستان بو سیله امریکا در سال 2001 وکمپا ین مبا رزه با تروریزم ؛

در هر یکی از این جنگ ها , ایا لات متحده امر یکا , تجا رت مواد مخدر را با متحد ین افغا نی خود, به قیمت پیروزی نظا می خویش  , همراهی نموده است  . البته پا لیسی ملایم که اکنون افغا نستان را به کشور نمبر یک مواد مخدر در جهان مبدل نموده است ؛

تو سعه مزارع خشخاش که بو سیله جنگ مخفی سیا عیله اتحاد  شو روی  در افغا نستان آغاز یافت , به حیث نیروی کلیدی در سیا ست افغا نستان در جنگ مخفی سیا علیه اتحاد شو روی وسر انجام در بر خی از عملیات های مخفی در نوار کو هستا نی آسیا که سا حات « 8000 » کیلو متر را از تر کیه تا تا یلند احتوا مینماید  ظاهر گر دید ؛

در اوا خر سا لهای 40 زما نیکه جنگ سرد نیرو می گرفت ایا لات متحده امریکا , برای بار اول آزمایش مخفی را در شکم" کمو نیسم آسیا ئ "بکار برد .پس از آن برای مدت 40 سال جنگ های مو فقا نه را در این نوار کو هی درسال 1950در  برما « میانمار »در سال 1960در لائوس وافغا نستان در سال 1980 بسر رسا نید .در یک تصادم مشهور تا ریخی , کشورکمو نیستی چین واتحاد شو روی در عین نوار کو هستانی این زون تر یاک بطور همزمان قرارگرفتند که پای" سیا" رادر میان متحدین مشکوک وجنگ سا لاران پر قدرت منطقه می کشا نید . 

جنگ اول وا شنگتن علیه افغا نستان در سال 1979, زما نیکه اتحاد شو روی بر افغا نستان تجاوز(!)نمود وسعی کرد تا رژیم مار کسیستی (!) را در کا بل  حما یت نماید, آغاز گر دید .در کا بل فر صتی برای اداره ریگن پدیدار گر دید تا انتقام خویش را از دشمن دوران  جنگ سرد خود ستا نیده وبدینو سیله اداره ریگن بطور نزدیک با دیکتا تور پا کستان  در یک کمپا ین ده سا له سیا, کار نمود تا شو روی ها را ازافغا نستان خا رج نماید ؛  

این هر چند بر خلاف سا یر جنگ های سرد ,  یک عملیات مخفی بود ,اما قبل از همه, تصادم عملیات مخفی سیا وجنگ اتحاد شو روی ,با عث ویرانی محیط شکننده کشورکوهستا نی وخساره مند ساختن جبران نا پذیر زراعت عنعنوی وررشد تجا رت جها نی مواد مخدر گر دید .سا زما ن سیا بر خلاف سال های جنگ در  کشور های لائوس وویتنام که جنگ مخفی را دراختیارخود داشت , اینبارسا زمان سیا قسمت زیاد عملیات های خویش را به سا زمان استخبا راتی پا کستان « آی اس آی »محول نمود که به زود ترین فرصت به نیروی بزرگ ومتحدجنجال بر انگیز مبدل گر دید ؛ 

زما نیکه" آی اس آی ",هوادارخویش حکمتیار را به حیث رهبرعمومی مقا ومت درجنگ علیه شوروی پیشنهاد نمود واشنگتن با چنین الترنتیف اظهارموا فقت کرد که درجر یان 10 سال آینده سا زمان سیا حدود دو بلیون دالربرای مجا هدین افغا ن از طریق" آی اس آی" تدا رک نمودکه البته نصف آنرا برای حکمتیار کسیکه بنام شرارت پیشه وبنیادگرا ,وتیزاب پاش برروی دختران دانشگاه کابل  وقا تل رهبران مقاومت اپو زیسیون شهرت یا فته بود اختصا ص داد  ؛

زما نیکه عملیات سیا در ماه می 1990 دچاراشکا لات گر دید , وا شنگتن پست در سر مقا له خویش منتشرساخت که حکمتیارعملیات شبکه لا برا توارهیروین را در داخل پا کستان تحت حفا ظت" آی اس آی" به پیش میبرد .

.

هر چند این سا حات,  دراوا سط سال های 1970 قا بلیت تو لید اندک هیرو ین رابه خود اختصاص نموده بود ,اما جنگ مخفی سیا به حیث "کتلیست "سا حه مرزی" افغا نستان – پا کستان " را به منطقه بزرگ هیروین جها نی مبدل نمود, طو ریکه  جنگ جو یان مجا هد ین سا حات عمده  را در داخل افغا نستان در اوا یل سال های 1980 تصرف نمود,ایشان جمع آوری تکس " انقلابی " خشخاش را از طریق دها قین هوا دار خویش آغاز نمودند؛   

زما نیکه جنگجو یان افغا ن تر یاک را در نوار مرزی انتقال نمو دند ,آنها تر یاک متذکره را برای لابرا توار های هیرو ین که تحت حفا ظت " آی اس آی " فعا لیت مینمودند بفروش میر سا نیدند . میان سا لهای 1981- 1990 تو لید تر یا ک افغا نستان به مقدار ده برابر رشد نمود واز مقدار 250 تن به»2000»تن ارتقا یا فت.فقط  پس از دو سال حما یت مخفی "سیا "از جنگجو یان افغان , دادستان کل ایا لات متحده امر یکا در سال 1981اعلام داشت که پا کستان به منبع تا مین کننده 60% هیرو ین شهروندان امریکا مبدل شده است . در سا حات ارو پا وروسیه هیروین " افغان – پا کستان" , به زودی بخش اعظم ما رکیتهای منطقه را به خود جلب نموده ودر حا لیکه در داخل پا کستان تعداد معتا دین به رقم صفری خویش در سال 1979 قرار داشت , فقط پنج سال بعد تر, این رقم به 1.2 ملیون تَن ارتقا نمود .

بعد از سر ما یه گذاری 3 بلیون دالر برای ویرانی افغا نستان , وا شنگتن در سال 1992 افغا نستان را ترک کرد  ودرعقب خویش یک افغا نستان ویرا نه را با یک ملیون کشته , 5 ملیون مها جر وحدود 10-20 ملیون ماین زمینی , تا سیسات ویران , اقتصاد ور شکسته , جنگ سا لا ران مسلح قبا یلی که آماده جنگ با هم در را بطه با کنترول پا یتخت اند , بجا گذاشت .حتی زما نیکه بلا خره وا شنگتن هزینه جنگ مخفی سیا را درپا یان  سال 1991 قطع نمود ,اما" آی اس آی" پا کستان تلاش نمود تا از جنگ سا لا ران محلی مورد نظر خویش  حما یت نموده تا اهداف دایمی خویش را برای بر قراری رژیم  مورد نظردر کا بل تعقیب نماید ؛  

تر یاک سا لا ران , " اژده ها دندا نان " جنگ جو یان دوران سا لهای 90,جنگ سا لا ران بیرحم محلی با امکا نا ت سلاح وتر یاک , در یک تو طئه شیطنت آمیز ,به حیث بخشی از مبا رزه بیرحما نه برای قدرت , همه پدیده های بو دند که مثل که این " اژده ها دندا نان "ما نند افسانه های با ستا نی  در خا ک  افشا نده شده بودند وقادر بو دند تا بطور نا گها نی در میان هر نو ع ارتش مجهز جنگ جو یان , کسا نیکه با شمشیر جنگ از زمین پدید آمده بودند , پرش نمایند .

زما نیکه سرانجام نیروهای مقا ومت شمال کا بل را از تصرف رژیم کمو نست(!) که مدت سه سال پس از خروج نیرو های شو روی مقا ومت کرد , بیرون نمود ,پا کستان هنوزهوا دارخویش حکمتیا ر راحما یت مینمود . وی توپخا نه جنگی خویش را در اطراف شهر محا صره شده کا بل جا بجا نمود , که با عث قتل 50 هزار افغا ن دیگر گر دید , اما با آنهم, تناسب این کشتار بزرگ وتا ریخی , نتوا نست تا سر نوشت حکمتیاراین بنیاد گرایی بد نام را بر اورنگ قدرت در کابل تسجیل نماید , لذا« آ