محمد عالم افتخار

چند گپ و سخن خوردنی و پوشیدنی!!

راستش از این دست گپ ها و سخن ها به لطف خدا و کرامات شیخ ما «مغز متفکر دوم جهان!» این شب و روز ها بیخی زیاد است. آنها خواندنی نیستند؛ سیخ و سیده؛ خوردنی و پوشیدنی استند. اگر فقط خواندنی و آموختنی و اندوختنی می بودند؛ من غرض شان نداشتم. زیرا قلیلی که میخوانند و خواندن بلدند (چند مرتبه کمتر از 140 کس که به حضرت اصولی تعهد رأی دادن کردند ولی در عمل از 55 نفر زیاد نشدند!)؛ خود از منابع دست اول گیر می آورند و ما را سببی برفضولی نیست ولی اینها دیگر خوردنی اند سخت پُربهره (مانند خوردنی حضرت اُم ایمن) و پوشیدنی اند هم به زمستان و هم به تابستان و هم به این دنیا و هم به آن دنیا!

باور ندارید امتحان کنید عرضه شده در لندن است و در بی بی سی:

***********

http://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-48812415

شکست‌های پی‌درپی تیم کریکت افغانستان در جام جهانی؛ دلایل چیست؟

.....پس دلایل شکست چیست؟

• ضعف در مدیریت تیم ملی

چندی پیش بر اساس دستور رئیس‌جمهور غنی، لطف‌الله عاطف مشعل از سمت ریاست کریکت بورد (اداره کریکت افغانستان) برکنار و عزیزالله فضلی که او نیز تجربه زیادی در کریکت افغانستان دارد، جانشین وی شد.

انتخاب رئیس جدید "کریکت بورد" در ابتدا باعث خوشبینی‌های زیادی شد، اما رفته رفته و با توجه به اتفاقات پیش آمده، می‌توان حدس زد که "مدیریت نادرست" آقای فضلی یکی از دلایل مهم شکست‌های مکرر تیم کریکت در جام جهانی است.

از طرفی نیز شفیق‌الله استانکزی، رئیس اجرایی بورد کریکت چند ماه قبل از شروع جام جهانی از سمتش کنار رفت.

استانکزی سال‌ها در این پست کار کرده و با خم و چم کریکت افغانستان آشنایی کامل داشت. به صورت قطعی نمی‌توان گفت تغییرات در پست‌های مدیریتی در کریکت بورد دلیل اصلی شکست‌های پی در پی است، اما این تغییرات چند دستگی و حاشیه‌های فراوانی در درون تیم ملی ایجاد کرده است.

• ایجاد حاشیه‌های بی‌سابقه در اردوی تیم

در طی سه هفته گذشته از اردوی تیم در انگلیس خبرهای چندان خوشایندی به گوش نمی‌خورد، طوری که حاشیه‌ها و اختلافات و چند دستگی بیشتر از هر زمان دیگری در تیم جای باز کرده است. "اختلاف شدید" شماری از بازیکنان نامدار از جمله راشد خان آرمان با رئیس کریکت بورد، آنهم در حین برگزاری مسابقات، می‌تواند جبران ناپذیر باشد. به حدی که به گفته بسیاری راشد خانِ این مسابقات، راشد خان همیشگی نیست.

• انتخاب کاپیتان جدید

یکی دیگر از موضوعات که به شکلی این حاشیه‌ها را بیشتر دامن زد، انتخاب کاپیتان جدید تیم ملی در آستانه شروع مسابقات بود.

انتخاب گلبدین نائب به جای اصغر افغان که سال‌هاست کاپیتان "ببرهای آبی" بود، باعث ایجاد همان دسته‌های مختلف در تیم شده است. عدم پذیرش نائب به عنوان کاپیتان تیم ملی در جام جهانی از سوی بسیاری از بازیکنان نیز باعث شده تا بازیکنان تمرکز لازم را در روز مسابقات نداشته باشند و یا به قول معروف دل به بازی ندهند.

• بازگشت عجیب و جنجالی شهزاد محمدی به کابل

تنها یک هفته پس از شروع جام جهانی، خبر رسید که شهزاد محمدی بازیکن سابقه‌دار تیم ملی به دلیل مصدومیت، اردوی تیم را ترک و به کابل بر می‌گردد. اما این برگشت جنجالی، تنها به همین حرف خلاصه نشد.

در حالی که محمدی پس از ورود به کابل به خبرنگاران گفت، وی را رئیس کریکت بورد بی‌دلیل از اردوی تیم کنارگذاشته و بازیکن دیگری را جانشین وی کرده است، اما فضلی رئیس بورد کریکت نیز مدعی بود، شهزاد محمدی به دلیل مصدومیت نمی‌تواند تیم را همراهی کند.

اگر حاشیه‌های قبلی که به آن پرداخته شد در تیم وجود نمی‌داشت، می‌شد خیلی به اختلاف‌ها میان فضلی و محمدی فکر نکرد، اما بدون شک با توجه به شرایط موجود در تیم می‌توان این حدس را زد که تیم ملی در حین برگزاری رقابت‌های جام جهانی به شدت درگیر حاشیه‌های ناخوشایند شده است.

• تغییرات در بورد و سفر رئیس جمهور به لندن

حاشیه‌ها و کسب نتایج ضعیف تیم ملی در جام جهانی به حدی زیاد شد که اعضای بورد عالی کریکت افغانستان که بسیاری از آنان را چهره‌های سرشناس حکومتی تشکیل می‌دادند به دستور رئیس جمهور غنی برکنار شدند.

رئیس جمهورنیز با استفاده ازسفری که به لندن داشت، به سراغ تیم ملی کریکت درانگلستان رفت تا ضمن تماشای مسابقه این تیم برابر انگلستان، بتواند اندکی از بارمشکلات را کم کند.

سفر رئیس جمهورنه تنها این حاشیه‌ها را کم نکرد، بلکه شکست‌های تیم ملی پس از سفر رئیس جمهور غنی نیز ادامه یافت.

به هرحال آنچه مسلم است، تیم ملی کریکت می‌توانست با توجه به ظرفیت بسیار بالایی که دارد در این مسابقات درخشش بهتری داشته باشد، اما شک نباید کرد که حاشیه‌ها با توجه به بالا بودن سطح کیفی مسابقات، یقه تیم ملی را گرفت و بازیکنان نیز که نقش موثری در از بین بردن این مشکلات داشتند، به جای حل آن درگیر حاشیه‌ها شدند که ثمره‌اش شده ناامیدی و هشت شکست متوالی.

*********

لطفاً اینهمه شکست های چه چه چه را به پای «مغز متفکر دوم  جهان» نگذارید که خود شخصاً وجود همایونی را به تشویق تیم در نبرد علیه انگلیس ها به همان لندنش رسانید و از «بچه خر: روری استیوارت» که حالا حالا وزیر توسعوی انگلستان بوده و برای صدراعظمی انگلیس و خدا میداند: چه چیز هایی آمادگی میگیرد؛ 130 میلیون پوند سترینگ جزیه گرفت.

********

http://www.bbc.com/persian/afghanistan-48770319

درگیری‌های پارلمان افغانستان چه پیامی دارد؟

این گنجه خوراکه ها و پوشاکه های آخرین سیستم بیخی زیاد دارد. از عهده حمل و نقل و کرایه آن برآمده نتوانستم. خود تان یک چاره کنید!

*************

چرا غلط ‌نویسی فارسی در افغانستان تبدیل به هنجار شده؟

اشتباهات دستورزبانی و املایی در ادبیات نوشتاری (و گفتاری) در بالاترین سطوح اداری در افغانستان - از دفتر ریاست جمهوری (پناه بر متفکر دوم  دو دنیا!) و پارلمان و وزارتخانه‌ها گرفته تا نهادهای بین‌المللی و رسانه‌ها - بحثی تازه نیست، هرچند برای علاقه‌مندان به زبان فارسی در افغانستان به شدت نگران‌کننده است.

• 27 ژوئن 2019 - 06 تیر 139

عزیز حکیمی، روزنامه نگار و نویسنده افغان، در این مطلب برای صفحه ناظران درباره اشتباهات دستورزبانی و املایی در ادبیات نوشتاری و گفتاری در افغانستان و عوامل آن نوشته است.

"آن‌چه موضوع کژی‌های زبان فارسی در افغانستان را بار دیگر در شبکه‌های اجتماعی مطرح کرد، بازنشر کتاب قصه‌ای برای کودکان با عنوان دو پشک‌ها بود"

اشتباهات دستور زبانی و املایی در ادبیات نوشتاری و گفتاری فارسی در بالاترین سطوح اداری و آکادمیک در افغانستان - از دفتر ریاست جمهوری و پارلمان و وزارتخانه‌ها گرفته تا نهادهای بین‌المللی و دانشگاه‌ها - بحثی تازه نیست، هرچند برای علاقه‌مندان به زبان فارسی در افغانستان به شدت نگران‌کننده است.

در روزهای گذشته، آن‌چه موضوع کژی‌های زبان فارسی در افغانستان را بار دیگر در شبکه‌های اجتماعی مطرح کرد، بازنشر کتاب قصه‌ای برای کودکان با عنوان "دو پشک‌ها" (گربه‌ها) بود. ناشر این کتاب موسسه‌ای در جلال‌آباد در شرق افغانستان است، این کتاب‌ها را با حمایت مالی یک نهاد جاپانی (ژاپنی) منتشر، و در سطحی وسیع از طریق وزارت معارف افغانستان در مکاتب این کشور توزیع کرده‌اند.

 نگارنده با بررسی پنج کتاب چاپ این ناشر در جلال‌آباد به این نتیجه رسیدم که حتی یک جمله در این کتاب‌ها نمی‌توان یافت که عاری از اشتباه دستوری، معنایی یا املایی باشد. علاوه بر آن، کاربرد واژه‌ها و اصطلاحاتی عامیانه مثل "زنکه" (برای اشاره به یک زن) نشان می‌دهد که نویسندگان و تهیه‌کنندگان این کتاب‌ها نه تنها با ادبیات کودک آشنا نیستند، بلکه تسلط آن‌ها بر زبان فارسی در سطح گفتار عامیانه است و دانشی در زمینه ادبیات و نگارش صحیح زبان فارسی ندارند.

اشتباهات زبانی در کتاب‌های درسی افغانستان هم بیداد می‌کند. نگاهی اجمالی به کتاب‌های صنوف اول تا دوازدهم مکاتب افغانستان که به شکل پی‌دی‌اف بر روی وبسایت وزارت معارف موجود است، نشان می‌دهد که نه تنها محتوای آن با چالش‌های فراوان روبروست، بلکه نگارش آن نیز به شدت ضعیف و ابتدایی است. اتفاقا این روزها در شبکه‌های اجتماعی افغانستان، کارزار دیگری نیز در جریان است که در آن دانش‌آموزان اهل افغانستان با ضبط فیلمی در حال خوانش بخشی از متن کتاب درسی خود از وزیر معارف می‌خواهند تا به آن‌ها بگوید معنای آن متن چیست. هدف این کارزار برجسته کردن اشتباهاتی است که این کتاب‌ها دارد.

" کاربرد واژه‌ها و اصطلاحاتی عامیانه مثل"زنکه"(برای اشاره به یک زن) نشان می‌دهد که نویسندگان و تهیه‌کنندگان این کتاب‌ها با ادبیات کودک آشنا نیستند."

هویت‌سازی اجباری

بررسی اجمالی این وضعیت نشان می‌دهد که انحطاط زبان فارسی در افغانستان هرچند عوامل زیادی داشته، اما مهم‌ترین و دیرینه‌ترین آن سیاست‌زده شدن این زبان است.

عامل سیاسی چند پهلو و پیچیده است؛ از تغییر نام زبان فارسی به دری در قانون اساسی سال ۱۹۶۴ گرفته و گرایش فزاینده به شکل‌دهی یک هویت ملی مستقل که به زعم حاکمان آن دوره با جدا-انگاری فارسی‌زبانان ایران و افغانستان ممکن می‌شد، تا چهار دهه جنگ که به مختل شدن نظام آموزش و معارف در افغانستان انجامید.

تاریخ معاصر افغانستان مملو است از تلاش‌ها و برنامه‌هایی که هدف آن جدا-انگاری فارسی‌زبانان ایران و افغانستان بوده است. چنین برنامه‌هایی، نه در خفاء، که به عنوان سیاست رسمی حکومت‌های افغانستان در گذشته اجرا شده و هنوز هم بخشی مهم از سیاست رسمی در این کشور است. مثلا، توبیخ روزنامه‌نگاری در بلخ به خاطر کاربرد واژه "دانشگاه" (به جای واژه پشتوی پوهنتون) از سوی وزیر اطلاعات و فرهنگ پیشین افغانستان در سال ۲۰۰۸ نشان می‌دهد که ظاهرا سیاست رسمی حکومت در افغانستان این است که زبان فارسی در این کشور ابزار سیاسی در خدمت شکل‌دهی به هویتی است که حکومت به نظر می‌رسد به نوعی آگاهانه و یا ناآگاهانه قصد تحمیل آن را دارد.

تصمیم وزیر سابق اطلاعات و فرهنگ افغانستان در توبیخ آن روزنامه‌نگار از این جهت مهم است که می‌توان آن را فصلی جدید در کارزاری دانست که به عبارتی فارسی‌زبان‌های افغانستان بر ضد آنچه که می‌توان از آن به عنوان "فارسی‌ستیزی" نام برد آغاز کردند و تاکنون به اشکال مختلف ادامه دارد.

اما حتی اگر نیت واقعی حکومت‌های افغانستان از تلاش‌ها و برنامه‌های دیرینه‌شان برای جداسازی و جدا-انگاری فارسی‌زبان‌های ایران و افغانستان صرفا کمک به شکل‌گیری یک هویت ملی و دولتی مدرن بر مبنای آن بوده باشد، پرسش اساسی این خواهد بود که آیا درک سیاستمداران افغانستان از مفهوم "هویت ملی" درست است؟

سیاست‌های حکومت‌های پیشین افغانستان نشان می‌دهد که رویکرد اصلی آن‌ها در مدیریت این کشور چندقومی "یکسان‌سازی" بوده است؛ به عبارتی، به زعم بسیاری از ناظران مسایل افغانستان حاکمان این کشور عبور از پاره‌هویت‌های فرهنگی، زبانی و قومی را همواره لازمه دستیابی به هویت ملی می‌دانسته‌اند و همزمان، تعریف غالب از هویت ملی، همان هویت قومی و فرهنگی پشتون بوده است؛ شواهد تاریخی زیادی نیز دراین خصوص وجود دارد که خارج از حوصله این خطوط است.

"تاریخ معاصر افغانستان مملو است از تلاش‌ها و برنامه‌هایی که هدف آن جدا-انگاری فارسی‌زبانان ایران و افغانستان بوده است"

سیاست‌زدگی زبان فارسی

نزدیک به شصت سال (معادل عمر دو �