سخنی چند پیرامون  گفتار اخیر آقای رنگین دادفر سپنتا

دستگیر صادقی

آقای سپنتا در مصاحبه اخیر شان در ارتباط به پیمان امنیتی با آمریکا از جمله چنین فرمودند: «امریکا می خواهد هم با گرگ همکار و دوست ستراتژیک باشد و هم با بره. امریکا باید میان بره و گرگ یکی را انتخاب کند.»

شاید این گفتار جناب سپنتا شماری  را شوکه کرده باشد و بسیاری هم به روایت معمول با بی تفاوتی از کنار آن گذشته باشند. به هر حال از دید نگارنده چنین  گفتار و آنهم از جانب یک شخصیت سیاسی بسیار شگفت انگیز است.

مردم مبارز و دلیر  افغانستان که در درازنای تاریخ همواره این  صفت ها را با افتخار درج برگه های تاریخ نموده  و در حفظ آن کوشیده است، حالا  از جانب مشاور امنیت ملی و یکی از همکاران برجسته تیم جناب کرزی به «بره» این حیوان مطیع و بسیار بی آزار تشبیه می گردد. اصولا هم مانند کردن یک ملت و مردم به هر حیوانی حتا شیردرنده که برخی ها به آن افتخار می کنند، دور از آداب پذیرفته شده معمول است.

 اگر امریکا گرگ را انتخاب کند پس سرنوشت بره چه خواهد بود؟ شاید و صرف یک وعده نهار لذیذ برای این دو دوست و همکار ستراتژیک!

مگر همین جناب کرزی نبودند که می گفتند:« ما شیر هستیم! ما شیر هستیم!» حالا چرا یک و یکباره این شیر نیرومند و درنده  به بره ی بی آزار تنزیل نوعیت و مقام داده است. جالبتر این که گرگ و بره چه هم خوانی با هم دارند که بار ها این گرگ از جانب جناب کرزی به عنوان «کشور برادر و دوست» و حتا این دو کشور بحیث «برادران دو قلو» نامیده شده اند. مگر این بیست بار سفر رسمی به آن کشور و سفر های متقابل رهبران پاکستانی به افغانستان و همچنان نشست های مشترک با رهبران کشور های دوست با همه تشریفات و بیان خوش بینی ها، روی کدام آجندا و دست آوردی می چرخید که حالا در ختم ماموریت شان نشانگر هیچ وهمان نقطه آغاز کار است؟

وقتی چنین گفته شود که امریکا میان بره و گرگ یکی را انتخاب کند و در حقیقت میان دو کشور یکی را برگزیند، آیا چنین درخواست  با تمام پیچیده گی های که در منطقه و جهان وجود دارد و آن هم از یک ابر قدرت جهانی، بسیار ساده لوحانه نیست؟ مگر امکان دارد که امریکا پاکستان اتمی را با اهمیت و نقشی که در منطقه دارد بخاطر گل روی جناب سپنتا کاملا نادیده بگیرد؟ قبل از آن که ما امریکا را مخاطب قرار می دهیم آیا بهتر نبود که نخست تمام امکانات و توانایی های خود را در محدوده ی ملی بررسی و بسیج می کردیم و با یک سیاست مشخص و روشن و بدون تناقض، موقعیت خود را در منطقه و جهان تثبیت می نمودیم تا از این آسیب پذیری های موجود نجات می یافتیم؟ آقای سپنتا که خود به صفت یک شخص موثر رهبری طرف افغانی را در تدوین پیمان امنیتی داشتند و به این باور اند که این یک سند پس از مذاکرات طولانی بطور دقیق ترتیب شده و مفید برای افغانستان است، کاش ارتباط این سند با معاهده های گندمک و دیورند را که از جانب رییس جمهورمطرح گردیده، و توهم ناشی از آن را روشن می ساختند، تا تشویش بوجود آمده از بین می رفت. اگر در پشت پرده خارج از این پیمانی که در لویه جرگه مشورتی پیش گردید، حرف های دیگری در میان است که مردم از آن بی خبر اند، آنهم باید نه در لفافه که به نحوی روشن بیان می گردید.

مردم شاهد اند که در همین ده سال اخیر، برای چندین بار، آن گاهی که موجودیت و اعتماد پاکستان در سطح بین المللی بنابر اتخاذ سیاست های متناقض، دو گانه و نبود صداقت در روابط بین المللی سخت آسیب پذیر شده بود،  این حکومت افغانستان بود که بدون در نظر داشت منافع ملی، به آن کشور کمک ویاری رسانیده است. بویژه در زمانی که اقامت بن لادن رهبر تروریست های جهان در زیر چتر حمایه وی نظامیان آن کشور برملاء گردید و آن همه  پافشاری ها و دروغ های شاخدار زمامداران آن بخاطر نبود وی در آن کشور، پاکستان را بمثابه یک کشور غیر قابل اعتماد در جهان رسوا و بدنام ساخته بود. حکومت افغانستان در همچو مواقع بسیار حساس همواره خاموش مانده  و از وضعیت مساعد بوجود آمده بر طبق منافع ملی کشور استفاده نبرده است. این حکومت حتا دست به کوچکترین تبلیغات ضروری برای روشن ساختن افکار جهانی به نفع سیاست و دیپلماسی کشور نزده و نخواسته این «برادر دو قلو» را از خود برنجاند.

د ر مقابل هر باری که حکومت پاکستان توانایی ضربه زدن به افغانستان را پیدا کرده، از آن فرصت بیشترین استفاده برده و بی تعلل به فرق این کشور همسایه کوبیده است.

این بار هم حکومت افغانستان بخاطر بهانه جویی ها در مورد امضای پیمان امنیتی یکبار دیگر راه را برای پاکستان بخاطر آغاز مذاکرات ستراتژیک آن کشور با امریکا باز نموده است. در این مذاکرات ستراتژیک به احتمال زیاد،  دیپلمات های کار کشته پاکستانی تمام نیازمندی های امریکا را در خاک آن کشور فراهم خواهند ساخت و به امریکا هر نوع وعده همکاری خواهند داد تا از اهمیت ستراتژیک افغانستان کاسته شده و موجودیت این کشور هر چه بیشتر به مخاطره افتد.

برای آقای سپنتا باید گفت که پیش از این همه شکایت از پاکستان، می بایست حکومت افغانستان موجودیت ستون پنجم آن کشور، این همه جواسیس آی اس آی را که در تمام ارگانهای دولتی به شمول دفتر ریاست جمهوری جابجا شده اند، حداقل در سطح مقامات عالی دولتی از بین می بردند تا دست حکومت در طرح و تطبیق سیاست ها بر طبق منافع ملی کشور باز می گردید. ولی در عمل چنین معلوم می شود که نقش آنان (ستون پنجم) در تدوین سیاست ها و موضعگیری های حکومت روز تا روز پُر رنگتر می شود.

باید خاطرنشان ساخت که مردم افغانستان هیچگاه در برابر پاکستان احساس بره بودن را ندارد؛ این تنها به اصطلاح رهبران دست پرورده پاکستان اند که  چنین درک  را در مقابل جنرالان پاکستانی دارند و نباید احساس آنان را آقای سپنتا بازتاب میداد.

31 جنوری 2014