عبد الاحمد فيض

آیا منازعه کنونی محصول حضورشوروی سابق درافغانستان است؟

 آقای جیمزماتیس وزیردفاع ایالات متحده درپریس کنفرانس خود بیان داشت که درحال حاضربیست گروه تروریستی درافغانستان مصروف انجام فعالیتهای دهشت افگنی است که دوام حضورآنها خطری بزرگی برای امنیت ایالات متحده پنداشته میشود. وی ازتداوم حضورنظامی کشورش به حکومت افغانستان اطمینان داده اذعان داشت که ایالات متحده مصرانه سعی مینماید که به منازعه چهاردهه افغانستان که تجاوزشوروی سابق درین کشور باعث گردیده است با راهبرد مذاکره با طالبان نقطه پایان گذارد.

با توجه به دیدگاه مقام واشنگتن لازم به یاد آوری است که مردم افغانستان درآخرین روزهای دهه هفتاد سده پیشین دربرابرآزمون تاریخی بزرگی بعلت تهاجم نظامی مسکو وتشدید تقابل قدرتهای بزرگ دوران جنگ سرد قرارگرفتند، اتحاد شوروی با اعزام ارتش چهلم خود حضور نظامی اش درافغانستان را دفاع مضاعف ازدولت متحدش درکابل وتأمین امنیت مرزهای جنوبی اش دربرابرحملات احتمالی شورشیانی عنوان نمود که درقلمروپاکستان ازمکانهای امن ومراکزتربیت وتجهیزنظامی برخورداربودند.

غرب دررأس ایالات متحده با مروجین ثروتمند جهاد واقع حاشیه خلیج فارس، با اغتنام از فرصت تاریخی پیش آمده به بهانه اشغال شوروی وکمک درامرآزادی افغانستان، طرح وسیع ایجاد لشکرجهاد اسلامی را دروجود سربازان خدا ازمخوفترین عناصررادیکال دینی بشدت دنبال نمود وبا ارسال پولهای هنگفت وتسلیحات متنوع به جنگ جویان ضد حکومت وقت افغانستان با ریختن خون مردم افغانستان،شکست اتحاد شوروی یگانه رقیب ایدئولوژیکی، نظامی واقتصادی خویش رادراولویت سیاست خارجی شان قرارداد.

شوروی بعد ازده سال حضورنظامی ومشارک درین منازعه که یکی ازصفحات غم انگیز و درناک تاریخ وطن ماست تحت فشارافکارعمومی داخلی وبین المللی سرانجام بعد ازامضای معاهده ژنیوا که دارای مفاد یکجانبه بسود پهلوهای بیرونی منازعه بود، طبق جدول زمانی خاک افغانستان را درپانزدهم فبروری سال (۱۹۸۹) درشرایطی ترک گفت که تعهدات ایالات متحده واسلام آباد مبنی قطع حمایت نظامی ازتنظیمهای جهادی ازسوی تمویل کنندگان عملی نشد؛ بلکه روند ارسال سلاح وتجهیزات جنگی به این گروها ابعاد مضاعف کسب نموده فراخوان ودعوت به صلح دولت وقت بخاطرحل جامع مشکلات وطن وترک مسالمت آمیز مناقشه که ضایعات وتلفات جبران ناپذیری ازخود بجا گذا شته بود ازسوی رزمندگان مسلح به استشاره ای حامیان خارجی جنگ بویژه امریکا وپاکستان با تشدید حملات پاسخ یافت وجنگ تا فروپاشی حاکمیت دولت وقت تا اپریل (۱۹۹۲) ادامه یافت.

مردم ما بخوبی بخاطردارند که نه پیوستن طرفهای معاهده ژنیومبنی برقطع حملات برکابل وسبوتاژسیاست صلح کابل وهکذا قطع کامل حمایت مسکوازدولت وقت موجب شد تا راه برای بقدرت رسیدن مجاهدین که به نبردهای خونین میان گروهی منتج گردید بازگردد. درجنگ داخلی دهه نود که برسرحفظ قدرت ورسیدن بقدرت فی مابین جناحهای متخاصم مجاهدین واقع شد ضربات مرگباروویرانگری برساختارهای سیاسی،اداری وبخصوص ساختار های زیربنائی کشوروارد گردید وصدها هزارشهروند افغانستان درپنج سال حاکمیت نیم بند مجاهدین مجبوربه ترک کشورشان شد، لذا مرحله جدید جنگهای میان گروهی فرصتی بود که بایست ایالات متحده بمثابه قدرت مؤثرجهانی وحامی قدرتمند جنگ برضد اتحاد شوروی با ایفای یک نقش مثبت درراستای ختم منازعه جدید داخلی همکاری مینمود، درحالیکه این کشوربا فراموشی متحدین خود که ازآنها بمثابه مبارزین ضد حضورشوروی استفاده برده بود، در تبانی با بریتانیا، اداره جاسوسی پاکستان وهمکاریهای مالی دولتهای عربی حامی بنیاد گرائی طرح ایجاد گروه طالبان را ریخت تا باشد بوسیله این گروه که بنام صلح وتطبیق شریعت وارد نبرد شد به اهداف بزرگ اقتصادی دست نیافته خویش درچهارچوب تمدید پروژه خط لوله گازونفت ازمنابع سرشارآن واقع آسیای میانه نایل آمده وباراه اندازی سرمایه گزاریهای عظیم درمارکیت های بی رقیب آسیای میانه که این کشورها بعلت بحران حاکم درروسیه دیگرنقش خود را بمثابه اقمار وساحه نفوذ آن کشورازدست داده بود، اهداف راهبردی بزرگ منطقوی خود را تعمیل نماید.

چنانچه خانم کلینتون سابق وزیرامورخارجه ایالات متحده امریکا ازنقش کلیدی وهدفمند کشورش درایجاد شبکه تروریستی القاعده وبکارگیری این تشکیلات رادیکال درجنگ علیه اتحاد شوروی سابق وطالبان درگانگرس ایالات متحده پرده برداشته واذعان داشته است که ایالات متحده مسؤولیت شبکه های افراطی دینی را بدوش میکشد که بیش ازدودهه است علیه آنها درجنگ قراردارد.

افزون برین نبرد میان نیروهای مسلح حکومت شکست خورده تنظیمهای جهادی ورژیم طالبان درپنجسال سلطه ای سرکوبگرانه آنها درکابل بوضوح بیانگرمداخلات آشکارکشورهای پیرامون افغانستان بود که ازطیف های مختلف قدرت درمحوراهداف معین حمایت مینمودند بویژه پشتبانی قاطع اداره تجاوزکارنظامی پاکستان که منافع خود را دروجود بقای نظام طالبانی درکشورما پیوسته جستجونموده است.

دورجدیدی جنگ وویرانی که برضد نظام کنونی ازسوی طالبان وسایرگروهای تروریستی دربیش ازیکدهه با تمام قوت آن درجریان است، بوضوح درچنان فرصت معین زمانی آغاز وقوام یافت که اضافه ازصدوپنجاه هزارنظامی ایالات متحده ودولتهای عضوناتودرافغانستان مستقربوده وبدون شک کنترول زمین وفضای این کشوررا با آخرین سیستم سلاح وتخنیک جنگی دراختیارداشته ودارند.

 لذا با توجه به حقایق مؤجزفوق علی رغم آنکه حضوزقشون شوروی سابق باعث ملتهب شدن آتش جنگ درکشورشده وافغانستان به صحنه خونین تقابل قدرتهای دوران جنگ سرد مبدل گردید که پیامدهای غم انگیزی برای مردم مظلوم وکشورما ازخود بجا گذاشت؛ اماواقعبینانه نخواهد بود که تداوم بحران موجود را که درمحوراهداف بازیگران منطقوی وبین المللی دروجود گروه طالبان، داعش وسایر  سازمانهای دهشت آفرین با حامیان خارجی معلوم الحال آن درکشورما درجریان است محصول تجاوزویا دخالت کشوری بدانیم که دیگرحضورفزیکی درعرصه بین المللی نداشته وافغانستان دهه ها قبل درکام اژده های فرورفته است که منافع خود را فقط درتداوم بی ثباتی کشورما جستجومینماید.