طرحی برای امنیت تمامی اروپا

گزینش و تهیه از: حسین تلاش

13.06.22

مجلۀ دانش و اميد

قطعنامه کنگره بیست‌وچهارم حزب کمونیست آلمان

نه به جنگ! ارتقای تسلیحاتی را متوقف کنید! خلع سلاح به‌جای تشدید تسلیحات!

 صلح تنها با همکاری روسیه و چین ممکن است!

خطر یک جنگ بزرگ، جنگی هسته‌ای در اروپا، به‌عنوان میدان نبردی اتمی، از هر زمانی بیشتر شده‌است. با تشدید جنگ در اوکراین میزان این خطر شتاب بیشتری گرفته ‌است. مسلح کردن ناتوی تحت رهبری آمریکا، بوسیله اتحادیه اروپا و آلمان باید متوقف شود. این در کشور ما، بدین مفهوم است که با خواسته‌های زیر، فشار را بر دولت فدرال افزایش دهیم؛ «پرهیز از صادرات تسلیحات به اوکراین»، «پرهیز از اختصاص امکان 100 میلیارد یورویی به ارتش»، «پرهیز از اجرای خواست ناتو بر افزایش هزینه تسلیحات برابر 2 درصد از تولید ناخالص داخلی»، «دوری از هواپیماهای بی‌سرنشین جنگی»، «دوری از بمب‌افکنهای هسته‌ای جدید»، «برچیدن ایستگاه‌های موشکی آمریکا در آلمان»، «پایان دادن به همکاری‌های هسته‌ای»، «پیوستن بی‌درنگ جمهوری فدرال آلمان به معاهده ممنوعیت تسلیحات هسته‌ای»، «بازگردانیدن فوری همه سلاح‌های هسته‌ای ایالات متحده که زیر مسئولیت ارتش آلمان در پایگاه هوایی بوخِل مستقر شده‌اند، به ایالات متحده آمریکا». همه نیروهای صلح‌جو، صرف‌نظر از ارزیابی‌های گوناگونشان از جنگ اوکراین، باید اکنون بر این فشار متمرکز شوند. حزب کمونیست آلمان بخشی از جنبش صلح است و به قدر توان سهم خود را در این پیکار خواهد گزارد. حزب ما خواهان یک گفتگو برای همبستگی بیشتر درون جنبش صلح است.

جنگ در اوکراین باید پایان یابد!

جنگ در اوکراین باید هرچه زودتر پایان یابد. این جنگ تاکنون هزاران قربانی گرفته است. سربازان و غیرنظامیان کشته شده و می‌شوند. ویرانی هنگفت است، میلیون‌ها تن دارند می‌گریزند. ما با قربانیان و خانواده‌هایشان همدردیم. ما خود را با همه پناهندگان و هم‌میهنان روس خود که مورد حمله‌های فزاینده قرارگرفته‌اند، همبسته می‌دانیم.

جنگ در اوکراین تنها با مذاکره متوقف می‌شود. دستور مذاکرات باید يک مفهوم امنیتي باشد که منافع روسیه، اوکراین و جمهوری خلق لوگانسک و دونتسک را شامل میشود، به رسمیت شناختن جمهوری‌های مردمی، وضع کنونی کریمه و همچنین بی‌طرفی اوکراین از این جمله‌اند. این کشور نمی‌تواند عضو ناتو شود. پیوستن به اتحادیه اروپا نیز ممکن نیست، چرا که بند 42 پیمان‌نامه اتحادیه اروپا تعهدات نظامی دارد و پذیرفتنی نيست. اوکراین همچنین اجازه ندارد بیش ازین مسلح گردد. این کشور نمی‌تواند سلاح‌های هسته‌ای یا سایر سلاح‌های کشتار جمعی (میکربی و شیمیایی) داشته باشد و همچنین مجاز نیست چنین سلاحهایی در قلمرو آن کشور مستقر شود.

ایالات متحده آمریکا تمایل دارد این جنگ را به درازا کشاند، تا روسیه، به‌عنوان شریک جمهوری خلق چین، نابود شده وآنگاه شرایط برای یک «انقلاب رنگی» در فدراسیون روسیه فراهم آمده، آن کشور را به یک نیمه مستعمره مبدل گرداند و [سپس] جمهوری خلق چین را به یک جنگ بکشاند. آمریکا از ناتوی تحت فرمان خود استفاده می‌کند، تا اتحادیه اروپا و آلمان را به این راهبرد بکشاند. نخستین ثمره این ادغام، توقف لوله‌کشی گاز «نُرد استریم 2»،  برنامه تحریم انرژی -که با مخالفت بخش‌هایی از سرمایه انحصاری آلمان نیز مواجه است– و یا برنامه‌های آمریکا برای استقرار تسلیحات مافوق صوت نقطه‌زن، با نام «دارک ایگل»، در گرافِن‌وُر است. او طرف‌ متخاصم است و با حمایت نظامی، سیاسی و مالی از رژیم کیِف از سویی و تحریکات ضد روسی از دیگر سو به جنگ دامن می‌زند. آلمان در ردیف دوم [پس از آمریکا] قرار ندارد، ولی به خود می‌بالد که دومین تامین‌کننده نیرومند تسلیحات است. هر کس که می‌خواهد این جنگ را پایان دهد، باید علیه ارسال سلاح به اوکراین اعتراض کند و جلو آن را بگیرد. هر کس به این جنگ دامن می‌زند، خطر جنگ هسته‌ای را نه تنها در اروپا افزایش می‌دهد.

جنگ در اوکراین:

جنگ در اوکراین با حمله روسیه در 24 فوریه 2022 آغاز نشد، بلکه سابقه‌ای دراز دارد، که اجازه گناهکار دانستن یکطرفه روسیه را، آنچنانکه رسانه‌ها می‌پراکنند و در بخشهایی از جنبش صلح پذیرفته میشود، نمی‌دهد. این جنگ از هشت سال پیش بوسیله اوکراین علیه مردم دونباس، با تخریب هدفمند زیرساخت‌های غیرنظامی، نقض پی‌درپی آتش‌بس‌ها و با ترورهای یکانهای فاشیست ارتش، راه افتاد. جنگ علیه دونباس جان 14000 انسان را گرفت. پیش‌زمینه این جنگ، کودتای 2014 اوکراین است، که توسط اتحادیه اروپا و آلمان ترویج، و بوسیله فاشیستها به انجام رسید. دولتی چنان وابسته به ایالات متحده پدید آمد، که در قانون اساسی آن عضویت ناتو به‌مثابه هدف موکد ثبت شد. از سال 1999 دسترسی به اوکراین همواره بخشی از راهبرد گسترش قلدرانه و پیمان‌شکنانه ناتو به شرق بوده است، که با رفتارهای تهدیدآمیز و مانورهای نظامی در مرزهای روسیه دنبال شده است.

گسترش به شرق بخشی از سیاست منزوی‌گردانی و تجاوزگری ناتو است که نه تنها علیه روسیه بلکه علیه جمهوری خلق چین نیز پیش‌برده می شود. اوکراین آن پاره مهم بود، که غرب در سیاست منزوي کردن روسیه کم داشت. غرب از همان سال 2004 به حمایت از «انقلاب نارنجی» پرداخت، سپس در سال 2014 به کودتا علیه دولت دموکراتیک برگزیده اوکراین متوسل شد. این کشور باید عضو ناتو و اتحادیه اروپا می‌شد و تیری در پهلوی روسیه.

اوکراین که نیروهای مسلح و پلیس آن پُر از فاشیست‌ها است، از آن‌پس به جَنگ‌ابزارهای پیشرفته غربی مجهز، و ارتشش توسط غرب آموزش داده شد. توافق‌نامه مینسک 2 که مذاکرات مستقیم بین طرف‌های درگیر -اوکراین و جمهوریهای مردمی دونباس- را پیش بینی می‌کرد و در سال 2015 با قطعنامه 2202 شورای امنیت سازمان ملل متحد الزام آور شد، با روادید قدرت‌های ضامن آلمان و فرانسه، توسط اوکراین به مدت هفت سال بایکوت شد.

پیش از حمله روسیه به اوکراین اوضاع به شکلی دلخراش بدتر شده بود. در کنفرانس امنیتی مونیخ در فوریه 2022، رئیس جمهور اوکراین تهدید کرد که کشورش را به سلاح هسته‌ای مسلح خواهد کرد. هم‌زمان اوکراین نیروهای خود را در خط تماس تعیین شده در توافق‌نامه مینسک 2، که درست از قلمرو جمهوری‌های خلق دونباس می‌گذشت، چندین برابر افزایش داد. آشکارا دیده می‌شد که هجوم اوکراین به مناطق تحت کنترل دولت‌های جمهوری مردمی به‌زودی زود اتفاق خواهد افتاد. در مارس 2021، رئیس جمهور اوکراین همچنین دستور بازپس‌گیری کریمه و شهر سواستوپل را صادر کرد. اگر موشک در اوکراین مستقر می‌شد، زمان پرواز تا مسکو کمتر از پنج دقیقه بود.

به این ترتیب خطوط قرمز روسیه به‌شکل گسترده زیر پا گذاشته شدند. روسیه بارها به منافع امنیتی خود اشاره کرده و بارها برای کاهش تنش تلاش کرده است. در کنفرانس امنیتی مونیخ سال 2007، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه تلاش کرد تا روی مصالحه با غرب به توافقی برسد. غرب علاقه‌ای نداشت. تلاش برای تنش‌زدایی نه تنها نادیده گرفته شد، بلکه آگاهانه مورد سوء استفاده قرار گرفت. در ماه‌های منتهی به جنگ اوکراین، روسیه تلاش کرد تا با ناتو در مورد تضمین‌های امنیتی متقابل به همکاری بپردازد. این امر توسط ناتو نادیده گرفته شد.

ارزیابی جنگ علیه اوکراین

جنگ اوکراین بدون این سوابق داوری‌پذیر نیست. محکومیت روسیه به دلیل انجام یک جنگ تجاوزکارانه و خلاف حقوق بین‌المللی، راه به‌جايي نمي‌برد. زمانه چنان از آتش رسانه‌ها و تبلیغات داغ شده است، که سیاستمداران محافظه‌کاری چون کلاوس فون دونانی، وزیر سابق از حزب سوسیال دموکرات، تنها به این دلیل که به منافع مشروع امنیتی روسیه اشاره کرده‌اند، با نام «پوتین‌فهم» لعنت می‌شوند.

از همه مهمتر نگرش دولت انقلابی کوبا است. آن دولت بیان میدارد، که بدون در نظر گرفتن ادعاهای مشروع فدراسیون روسیه علیه ایالات متحده و ناتو و بدون در نظر گرفتن عواملی که منجر به توسل به زور و عدم رعایت اصول قانونی و هنجارهای بین‌المللی شده است، نمی‌توان وضعیت اوکراین را به طور دقیق ارزیابی کرد. دولت چین نیز با سرزنش یک طرفه مخالف است و خاطرنشان می کند که منافع مشروع امنیتی همه طرفها باید در نظر گرفته شود.

حزب برادر ما، حزب کمونیست اوکراین، از زمان کودتای 2014 عملاً غیرقانونی بوده و اجازه شرکت در انتخابات را ندارد. درست سه سال پیش، آن حزب از قدرت‌گیری دوباره نازیسم و فاشیسم در کشورش خبر داد. در اوکراین، الیگارشی کمپرادور، با حمایت مستقیم ایالات متحده، اتحادیه اروپا و سرمایه بین‌المللی، پس از کودتای مسلحانه فوریه 2014، قدرت را به دست گرفت و کشور را به دشمنان نئونازی و ستیزه جویان ناسیونالیست واگذار کرد.

حزب برادر ما، حزب کمونیست فدراسیون روسیه، از عملیات نظامی دولت روسیه حمایت می‌کند. به نظر او، اقدامات انجام شده، با هدف تضمین صلح در دونباس و محافظت از روسیه در برابر تهدیدات روزافزون آمریکا و ناتو است. از نگاه حزب کمونیست فدراسیون روسیه، ساخت اوکراین در کالبد پیکرک خیمه‌شب‌بازی ناتو برای تهدید روسیه، نه تنها تهدیدی حیاتی برای امنیت روسیه، بلکه اساساً در تضاد با منافع مردم اوکراین است. هدف [عملیات] این است که ماجراجویان کیِف را ناگزیر به پذیرش صلح کرده، تجاوزگری ناتو را مهار کند.

تنها پرهیز از نظامی‌گری و زدودن نازی‌ها در اوکراین می‌تواند امنیت پایدار را برای مردم روسیه، اوکراین و تمام اروپا تضمین کند. حزب کمونیست فدراسیون روسیه همزمان خواستار گردش به چپ در سیاست داخلی و اقتصاد سیاسی است، چرخشي به‌سوی پیشرفت‌های اجتماعی. فقط سوسیالیسم می‌تواند صلح و عدالت اجتماعی را تضمین کند. روسیه نیز دولتی است که در آن قدرت در دست بورژوازی است. ولی همزمان این اشتراک منافع را با طبقه کارگر دارد که روسیه برابر تهدید ناتو ایستادگی کند.

روسیه به اوکراین حمله کرد. ما در اینجا بهرروی با دو گستره روبروییم. نخست، به رسمیت شناختن دو جمهوری خلق، موافقت‌نامه کمک مربوطه و حمایت نظامی از این دو جمهوری خلق در جنگی که اوکراین علیه آنها به راه انداخته است. از دیدگاه ما، این موضوع تحت پوشش قوانین بین‌المللی است و برای مردم دونباس، بیش از هر چیز نشان دهنده امید به پایان جنگ هشت ساله است.

گستره دیگر، حمله فراگیر به اوکراین است. ما در اینجا داوریهای مختلفي داریم: از ارزیابی این جنگ به‌مثابه جنگ تجاوزکارانه بر خلاف قوانین بین‌المللی، تا ارزیابی بر مبناي تدافعی بودن اين جنگ که در خدمت دفع یک حمله قریب‌الوقوع بوده و در نتیجه تحت پوشش قوانین بین‌المللی قرار می گیرد. برای این منظور در آینده بحث‌های جمعی بیشتری خواهیم داشت.

تهدید جنگ جهانی را متوقف کنید! اعتبار حقوق ملتها را بازگردانید!

ما کمونیست‌ها روشن و رسا می‌گوییم: بازگشت به هنجارهای حقوق ملت‌ها مبنایی اساسی برای تنظیم صلح در آینده اروپا و جهان است. در این راستا فراموش نمی‌کنیم، که امپریالیسم از دهه نود به نقض قوانین بین‌المللی مشغول بوده است. ناتو جنگی غیرقانونی علیه یوگسلاوی راه انداخت. ایالات متحده آمریکا و سایر کشورهای ناتو در موقعیت‌های مختلف جنگ‌هایی را در افغانستان، سوریه، لیبی و در بسیاری از نقاط جهان راه انداختند. جنگ خونین عربستان سعودی در یمن نه تنها قابل تحمل است، بلکه با تحویل تسلیحات نیز پشتیبانی می‌شود. با همه این جنگ‌ها، با تحریم‌های بی‌رحمانه علیه ایران، ونزوئلا، سوریه و بسیاری از کشورهای دیگر، با محاصره جنایتکارانه کوبا، قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل تضعیف شده است. ما باید برای آینده مردم اوکراین و برای آینده خود، برای پرهیز جدی از تکرار اشتباهات گذشته، توقف رویارویی‌ها و احیای قوانین بین‌المللی پیکار کنیم.

هم‌اکنون ولی اوضاع وارونه است. حمله روسیه به اوکراین بهانه‌ای است برای اجرای برنامه جنگ و تحریم بی‌سابقه آمریکا، ناتو، اتحادیه اروپا و آلمان. برای آنکه بتوانند با کمترین مقاومت ممکن پیش‌برند، این کارشان را با بازار آشفته‌ای از لجن‌پراکنی و افترا، به ویژه وسیله رسانه‌ها، علیه هرکس که اظهارات متفاوتی درباره درگیری داشته باشد، و علیه پوتین، به‌عنوان یک دیوانه و تنها («دیکتاتور») مسئول این جنگ، همراه می‌کنند. این تنور تفته میشود و نفرت از «روس‌ها» دامن زده می‌شود که در کشور ما نیز منجر به طرد و خشونت علیه هم‌وطنان روسی می‌شود. ولی این همه ماجرا نیست: فرهنگ و تاریخ مردم روسیه دارد انکار و ممنوع میشود. این روح کهن «انسان برتر» است.

ناتو دارد نیروهای خود را جلو مرزهای روسیه افزایش میدهد، ایالات متحده آمریکا می‌خواهد موشکهای مافوق صوت در آلمان مستقر کند، که می‌توانند ظرف چند دقیقه به مسکو برسند. اتحادیه اروپا در مورد یک برنامه نظامی تازه و نیروهای تهاجمی جدید تصمیم گرفته است. آلمان میخواهد نقش رهبری را در دست گیرد. اکنون برنامه دودرصدی تولید ناخالص طبق مبانی ناتو باید پیاده شود: بودجه تسلیحاتی به 80 میلیارد یورو در سال افزایش می‌یابد. افزون براین، یک صندوق ویژه 100 میلیارد یورویی قرار است در قانون اساسی گنجانیده شود. قرار است سامانه‌های تسلیحاتی جدید، از جمله بمب‌افکن‌های هسته‌ای و پهپادها خریداری شوند و سایر تسلیحات همراه با اتحادیه اروپا گسترش یابند. جمهوری فدرال هرگز چنین بسته جنگ و تسلیح مجدد را تجربه نکرده است. اکنون همۀ آن چیزهايی که تاريخ به پاي امپریالیسم آلمان بسته است، بايد زدوده شود.

این جنگ تاکنون هزاران قربانی گرفته است، میلیون‌ها تن در گریزند. زیرساخت‌ها، خانه‌ها، آپارتمان‌ها ویران شده و می‌شوند، جنگ رنج بی‌پایان برای مردم همراه دارد. تحریم‌های ناقض قوانین بین‌المللی، به کارگران، نه تنها در روسیه، بلکه در اروپا نیز در مقیاسی بی‌سابقه آسیب می‌زند. افزایش قیمت مواد غذایی و انرژی، استانداردهای عادی زندگی را برای بسیاری غیرقابل تحمل می‌کند. اگر تحویل گاز روسیه براستی متوقف شود، صدها ‌هزار شغل در آلمان در خطر خواهد افتاد. تحریم‌ها هم اکنون در زنجیره‌های تامین، خطوط تولید ایستاده و کار پاره‌وقت رخنه پدید آورده است. در برخی از کشورهای آفریقایی که بوسیله سرمایه داری به واردات مواد غذایی وابسته شده‌اند، قحطی تازه‌ای در راه است.

برندگان، به‌ویژه بخش‌هایی از سرمایه انحصاری‌اند، که از تسلیحات و جنگ پول درمی‌آورند. همچنین آن بخش از سرمایه انحصاری، که دل به سیاست جنگی بسته، تا از زوال امپریالیسم پیش‌گيري کند و روسیه و چین را به پیکر نیمه‌مستعمره خود بازگرداند، خود را برنده می‌بیند.

برای صلح!

سیاست تحریم، تسلیحات پیشرفته و به انزوا کشانی بیشتر روسیه و چین خطر جنگ و خطر یک جنگ هسته‌ای را سخت افزایش می‌دهد. ماشه [چنین جنگی] نه در جنگ اوکراین و نه [در] رنج مردم اوکراین است. برتر از آن، اوکراین تنها پرده‌ نمایش یک جنگ نیابتی است. آنچه دارد می‌گذرد پیرامون تمایلات ژئوپلیتیکی، حوزه‌های نفوذ، سهم بازار، مواد خام، طرح‌های انرژی و مسیرهای حمل و نقل است. در بارۀ «سیستم هنجارمند» در مفهوم امپریالیسم غربی آن [آمریکا] است. آنچه دارد میگذرد، برضد روسیه به‌مثابه رقیب و ضد چین به‌مثابه یک «دشمن سیستمی» است. این فرمانروایی، که از سوی ناتو، آمریکا و امپریالیسم آلمان پاسداری می‌شود، [با یاری] «نظم جهانی»‌شان، دارد به جنگ و بدبختی می‌انجامد. روبروی آن، جمهوری خلق چین با سیاست همزیستی مسالمت‌آمیزش ایستاده است. این راهی است برای تغییر موازنه بین‌المللی قدرت به نفع نیروهای مترقی و سوسیالیست و در نتیجه کمک به باز کردن راه برای سوسیالیسم در کشورهای دیگر. تنها یک نظم اجتماعی سوسیالیستی می‌تواند صلح پایدار و جهانی تهی از استثمار و جنگ را تضمین کند.

متجاوز اصلی، ناتو به رهبری ایالات متحده است و باقی می‌ماند. پس از آن اتحادیه اروپا با آلمان به‌مثابه قدرت سرکرده ایستاده ‌است. براي آنکه ایالات متحده بتواند روی دشمن اصلی یعنی چین تمرکز کند، به ناتوی متحد با اتحادیه اروپای متحد تحت رهبری آلمان به عنوان پیکان در برابر روسیه نیاز دارد. راهکار ما همچنان پابرجا است: صلح تنها با روسیه و چین ممکن است! دشمن اصلی ما امپریالیسم آلمان است، او می‌خواهد جهش را کامل کند تا به یک قدرت بزرگ تبدیل شود. نیروهای صلح در این کشور، صرف‌نظر از ارزیابی‌های متفاوتشان، اکنون باید به طور مشترک در برابر تسلیحات پیشرفته و خطر جنگ هسته‌ای بایستند و دولت فدرال را تحت فشار قرار دهند. حزب کمونیست آلمان مواضع خود را در مبارزه برای صلح با همراهان میان خواهد گذاشت و تمام تلاش خود را برای کمک به تقویت جنبش صلح انجام خواهد داد. حزب کمونیست آلمان میخواهد:

• جنگ را متوقف کنید! هم‌اکنون مذاکره کنيد! پيش به‌سوي یک معماری جدید امنیتی برای تمام اروپا!
• بر ضد تسلیحات پیشرفته! هیچ دارایی ویژه‌ای برای ارتش وجود ندارد! هدف 2 درصد را متوقف کنید! خلع سلاح به‌جای اسلحه پیشرفته!
• بدون بمب افکن هسته ای! به همکاری هسته ای پایان دهید!
• عدم استقرار موشک های مافوق صوت در آلمان! خروج تمامی موشک های آمریکا از آلمان! بوخِل!
• تحویل اسلحه به اوکراین را متوقف کنید! پرهیز از مشارکت در باتلِرگروپز اتحادیه اروپا و خروج از اتحادیه اروپا!
• پرهیز از حمایت نظامی، سیاسی و مالی رژیم کیف!
• لغو تحریم‌ها علیه روسیه – افزايش قیمت انرژی بیدرنگ متوقف ‌شود!
• تمام عملیات ارتش را متوقف کنید!
• آلمان از ناتو برو بیرون! – ناتو از آلمان برو بیرون!