هشتم مارچ و جایگاه زن در افغانستان
انجنیرعبدالحســین تلاش
زن اندر جهان آیت رحـمت اسـت
كه بی شركتـش زندگی زحمت است
)سعدی(
هشتم مارچ، یكجا با ندای حق طلبانه و حركت آگاهانۀ زنان به پا خاستۀ جهان، دوش به دوش جنبش های دموكراتیك و كارگری جهانی ، از سالهای ۱۸۴۸ و ۱۸۵۷ تا به امروز، فراز و نشیب زیادی را پیموده است. این روز خجسته با گذراندن دشواری ها و فداكاری های فراوان از میان این همه خم و پیچ های تاریخ، كه در بسا جاها و بسا مقطع های تاریخی، با حوادث و آزمایش های خونینی رو برو گردیده است ، سر انجام از همۀ این آزمایشات ، با نیروی گسترده و جهانی از افتخارات و باقامت بر افراشته ، سر بیرون كرده وبه مظهر و تجلی همبستگی جهانی زنان ومبارزۀ پیگیر ، جانبازانه ، دلیرانه وبدون وقفه آنان ، برای نیل به تمامی حقوق انسانی شان مبدل و خاطره های حماسه آفرین آن، ثبت سینه تاریخ بشری گردیده است.
روز جهانی زن، با وجود این همه گذشته های غرور آفرین اش كه با بدست آوردن آزادی های معینی مدنی، سیاسی و اقتصادی زنان همراه بوده است، این حقیقت تلخ پذیرفـتـنی است كه جنبش هاوسازمان های رهایی بخش جهانی زنان ، احزاب و جنبشهای انقلابی،دموكراتیك و ترقیخواه ، كشور های مختلف از جمله افغانستان، برای نیل به تمامی حقوق زنان و یا بعبارۀ دیگر برای آزادی كامل زنان ، راهی درازی در پیش دارند؛ زيرا «... خشونت علیه زنان در جهان بگونۀ گسترده وجود دارد. زنان هـمچنان با ... تبعیض ونابرابری درحقوق ودر زندگی روزمره خود در سراسر جهان روبه رو هستند... »(۱) هنوز استثماروحشیانه وتحمیل بیعدالتی های اقتصادی برزندگی آنان، چون كابوس مرگ بار سایه افگنده است.
قابل ذكر است كه یاد بود این روز بویژه در کشورهاي مانند افغانستان ،که بینش وتفكر " زن ستيزی " بیشتـر غلبه داشته و نظام مستبدانۀ " مردسالاری " حاكم است، نياز و ضرورت بسیارجدی ومبرم است.
دراین جا لازم است تا با سرفرازی یاد آوری نمود كه پیشینۀ تجلیل با شكوه و بزرگ داشت واستقبال شایسته ازاین روزتاریخــی دركشور ما با نام ماندگـاروچـهرۀ برجستۀ یكی از پیش كسوتانِ نهضت چپ و دموكراتیك زنان كشور، رفیقِ مبارز داكـتـراناهیتا راتب زاد، بانام حزب دموكراتیك خلق افغانستان وبانام و كارنامه های غرور آفرین سایر مادران وخوهران ترقی خواه ومبارزوطن، گره ماندگارخورده است .اگرامروز سطح آگاهی فـكری ، سیاسی و سازمانـي زنان كشورمان به درجـۀ معینی ارتقاء يافته است ، با افتخار مي تـوان سازمان دموكراتیك زنان افغانستان را یكی از منابع فوق العاده مؤثرو تعیین كننده درین زمینه دانست ؛ و خاطر نشان نمود كه غنای بزرگ تجربـی وتاريخي ای كه اكنون در كشورمان به ارث مانده ، نتیجۀ ويژگيهاي مبارزۀ متشكلانه و فعاليت هاي روشنگرانۀ اعضای سازمان دموکراتيک زنان افغانستان است.
سازمان .د. ز. افغانستان ، علی رغم تعصبات و قیودات شدید قرون وسطایی در كشور، بادرك این اصول زرین كه « درجه آزادئ زنان مقیاس طبیعی آزادی عمومی است » (۲) وكذا نقش انكار ناپذیر زنان در دگر گونی و تكامل جامعه ، توانست تا دران برهۀ تاریخی ، با حضور فعال و افتخار آفرین اش از طریق حركت روشنگرانۀ اجتماعی ، فعالیت های چشمگیر سیاسی و مبارزات جسورانۀ پارلـمانی ، نقش ارزنده وخیلی هااثر گذار را در جامعه ایفا نماید؛ و اینك نتیجه منطقی آن میراث با شكوهی است كه برای نسل امروز و فردای قشر زن دركشور پر افتخار مان بجا گذاشته است.
ياد همه زنان با شهامت وطن گرامی باد كه با وصف تهدیدات، اتهامات ، تخویف ها، تحقیرات و ترورهای همرزمان شان ، شجاعانه و بی هراس، برای عدالت ، آزادی و برابری واقعی این قشر محكوم و مظلوم جامعه، مبارزه ، جانبازی و فدا كاری نموده و بسا كه عدۀ بیشماری آنها درین راه مقدس ،جانهای شیرین خود را از دست داده اند.
یاد آن سربازان و سر بدارانی گرامی باد كه یكجا با زنان مبارز وطن مان، برای برقراری نظام حقوقی وانسانی،كه دران سایۀ ظلمت و وحشتناكِ نابرابری زنان با مردان و تحميل تفكرعصرحجر وساير اعمال غیر انسانی و عقبگرایانۀ " زن ستیزی "، وجود نداشته باشد؛ مبارزه مشترك نموده و دراین راه جان باختند.
با این مقدمه، شور بختانه باید گفت كه هشتم مارچ امسال نیز مانند سالهای قبل ) كه كشور در سیطرۀ اوباشانِ زن ستیز و تاریكی پرستان عقعبگرا قرار داشت (، در شرایطی بر گذار میگردد كه زنان وطن ما زیر سایۀ اندیشۀ ستمگرانۀ سنتئ نظام تریاك سالاری، مافیا سالاری و تفنگ سالاری كه از حمایت بیدریغ اشغالگران بر خوردار اند، جفا و رنج استخوانسوز میكشند.
در كشوریكه ملیونها مرد )نیروی آمادۀ كار( از بیكاری رنج برده و در چنبرۀ بیماری وفقر گرفتار اند واز نبود حد اقل شرایط دسترسی به سهولت های طبی ودرمانی درد ورنج میكشند؛ دركشوریكه طبق آمار تخمینی ملل متحد، بیش از) ۴۵( چهل و پنج فیصد جمیعت آن زیر خط فقر جانگداز قرار داشته باشند؛
در كشوریكه به گزارش درد ناك (۴۹) چهل و نه صفحه یی« كمیسیون مستقل حقوق بشر» ، هزاران طفل در جاده ها، كوچه ها و پس كوچه ها از روی اجبار اقتصادی و فقر ، به دست فروشی و كار های فوق العاده طاقت فرسا دست میزنند؛
در كشوریـكه « ... زنان زیادی ... توسط سربازان اشغـالگر و جنگ جویان داخـلی مورد تجـاوز قـرار گرفته اند..» )۴(؛
در كشوریكه « ...نهاد های امنیتی آن بی مهابا به نقض حقوق بشرمبادرت میورزند... ازدواج های اجباری و قبل از وقت ، تجاوز های جنسی، گزار و اذیت، بد رفتاری و ضرب و شتم از خشونت های گسترده ... وجود دارد كه زنان با آن رو برو هستند... و حتا فعالان زن هدف حمله قرار گرفته و عدۀ هم مانند صفیه عمه جان رئیس امور زنان ولایت قندهار، كشته شده ... ویا مورد تهدید های پیاپی قرار گرفته اند...» ) ۵ (؛
در كشوریكه به بركت دموكراسی امریكایی ) ! («..." قتلهای ناموسی"، خود كشی و خود سوزی زنان ، سقط جنین و مرگ و میر زنان حامله و فرزندان شان ... هر سال نسبت به سال قبل روند صعودی خود را پیموده است ...»(۶)
در كشوریكه «... بالاترین مرگ و میر مادران را ، در سرا سر جهان دارد ...» ) ۷ (؛
دركشوریكه تٱییدگردیده است كه «... با گذشت هفت سال از سقوط طالبان ، افغانستان هنوز محل خطرناكی برای زنان است ... و هنوز هم این كشور ازجملۀ معدود کشور های جهان است كه میزان خود كشی دران نسبت به مردان بالا تراست ...» (۸)
در كشوریكه «...) دستكم( شصت در صد از ازدواج ها اجباری است و )اقلاً( ۵۷ پنجاه و هفت در صد دختران مجبور میشوند تا در سنین زیر شانزده سال ازدواج كنند...» ) ۹ (
در كشوریكه «... رقم مرگ و میر مادران در هنگام وضع حمل بیست و پنج ۲۵ برابر كسانی است كه در هر سال در نتیجۀ خشونت ها دران كشته میشود، یعنی دستكم بیست و چهار هزار مادر در سال...» ) ۱۰ (
در كشوریكه مسـؤلان وزارت زنان افغانستان حتا از ازدواج كودكان پنج و شش ساله گزارش داده اند، دیگر روشن است كه وضعیت ناگوار زنان و بویژه آنانی كه بی سر پرست اند، دردناك ، وخیم ، تراژیك و فاجعه آفرین نباشد؛ و گواه بران است كه دولت نام نهاد افغانستان مطابق به سرشت زن ستیزانه اش ٫ یكجا باسایر خفشان تاریكی پرست وطن ، در یك سازش نا مقدس با جامعۀ جهانی )!( ، نه تنها در زمینۀ حمایت ، تٱمین و دفاع از حقوق مدنی و انسانی زنان از جمله در مقابل ازدواج های اجباری و بیعدالتیها ... كاری انجام نداده؛ بلكه خود با نقض صریح قانون اساسی مطروحۀ خود شان ، بویژه مواد سمبولیك (۷) هفت و (۲۲) بیست و دوی آن ، که علاوه بران ، نقش باز دارنده را نیز داشته است ... و اینها شمۀ بود از وضع فلاكت بار زن در كشورمان ؛ زنی كه با گفتۀ ابن عربی ) شیخ محی الدین ابن محمد علی ( « تجلی خداداد اوکاملتر از مرد است »؛ و این بود مشتی نمونۀ خروار!
شرم باد آنانی راكه با ز هم لاف از « دینداری »، « مسلمانی » و « ایمانداری » میزنند و برای دوام غارت و ثروت اندوزی بر گرده های مردم سوار و توسن ننگین حكومت داری نفرت بار خود را میرانند؛
ننگ بر آنانیكه از حقیقت اشغال وطن مان چشم پوشی نموده و كج دهنی اشغالگران را ضامن )!( امنیت ، ثبات، عدالت، دموكراسی ... و شكست تروریسم )!( ، میدانند.
دراین جا ضروری است تا آنانی مخاطب قرار گیرند كه لاف از وفاداری به اندیشه های چپ ـ دموكراتیك سخن میرانند و قلم میسایند؛ ولی شبيه به " دین سالاران " وطن ، خواست برحق و انسانی زنان ستمدیدهء كشور مان را درجهت نيل به حقوق و آزادی های مدنی، سیا سی و اقتصادی شان ؛ در تـداوم اشغال وطن مــان دانسته و باكنار گـذاشتـن اهــداف طویل الـمدت و ستـراتیژیك نیروی اشغالگر، آنان را « فرشته های نجاتِ )!( » زنان و حامیان )!( حقوق بشر تبلیغ و یا توجِيه مینمایند، وبدینترتیب گناه نا بخشودنی را در برابر وطن و جفای بزرگی را در مقابل جنبش آزادی خواهانۀ زنان مرتکب ميگردند.
به گواهی تاریخِ مبارزات جانبازانۀ زنان جهان، كه حقانیت تاریخی هشتم مارچ را با پرچم الهام بخش آن ، با خود همراه داشته است، رهایی زنان نخست در دست خود آنان وآنهم از طریق تشكل آگاهانۀ شان در سازمانِ پیشرو كه در صفوف خود زنان مبارز،آگاه و جسور را متشكل وبا درك عمیق و قبول این اصل كه «عدم برابری زنان بامردان یك بیعدالتی پلیدانه است» (۳) وارد عرصۀ مبارزۀ طبقاتی ورهایی بخش وبا خصوصیت جهانی، گردیده واهداف برناموی چنین سازمانِی را مبارزۀ هوشیارانه بر ضد استبداد، ارتجاع ، تبعیض وبیعدالتی وبر ضد ا ستثــمارو ستم جنسی و طبقاتی تشكیل داده و ثانیاً تلفیق آن با مبارزۀ سیاسی، اقتصادی واجتماعی سایرنیرو های چپ و دموكراتیك و آزادیخواه میهن كه مبارزۀ رهایی بخش زنان را جدا ازمبارزۀ طبقاتی نمیدانند؛ امری است حتمی و ضروری. فكر میشود كه فقط ازین طریق خواهد بود كه قشر زنانِ تحول طلب وطن ، با حفظ روحیه وخصوصیت همبستگی جهانی شان، با ملاحظۀ وضعیت وپیچیدگی های معین جامعه درهر مقطع مشخص زمانی، بتوانند صدای نیرومند، خفه ناشدنی ،اثر گذار و داد خواهانۀ خود را برای بدست آوردن جایگاه شایسته و در خور انسانی ، بلند نموده و برای رسیدن به جامعه عادلانه مبتنی بر صلح و دموكراسی واقعی گامهای استوار وحماسه آفرینی را بردارند.
و كلام آخر:
آنهايی كه از روی عمد و با طرز تفكر « كنیز پرورانه » نقش حیاتی و غیرقابل انكار زنان را در مسیر حركت و تكامل جامعه ، نادیده گرفته و یا آنرا به باد استهزاء م
مقالات مرتبط
اول تر ازهمه، روز هشتم مارچ، جشن همبستگی زنان مبارز و آزاديخواه جهان را به مادران وخواهران ميهن عزيز... ادامه
باور کامل دارم، که اين احساس حق طلبی ـ آزادی خواهی و انسان سالاری ضد افکار زن ستيزی هریک شان، نی تنه... ادامه
من از سر زمینی می آیم که: زمانی مهد علم و هنر، منبع دانش و فرهنگ، مرجع قدرت و اقتدار بود. ادامه
همه ساله در ۸ مارچ از روز همبستگی بین المللی زنان جهت قدردانی دستاوردهای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اق... ادامه
در دوره سلطنت امیر حبیبالله، با مداخله مستقیم خانواده زنده نام طرزی، دیدگاههای جدیدی درمورد نقش زن... ادامه
هشتم مارچ حاصل مبارزات وفداکاری میلیونها زن جهان است. زنان ازهمان آغازهستی باچالشها، دردها، ظلم ها و... ادامه
از سرکوب خونين تظاهرات مسالمت آميز وحق طلبانه زنان درشهر کابل و اسُتان های هرات؛ بلخ؛ جوزجان؛ فارياب... ادامه
د میلادي جنتري د مارچ د مياشتې په اتمه نېټه چې معمولاً د لمریزې هجري جنترۍ د حوت د میاشتې له اتلسمې... ادامه
امروز هشتم مارچ روز گرامیداشت از روز جهانی زن است. شورای رهبرى انجمن حقوقدانان افغان دراروپا بدی... ادامه
طوری که به همگان مبرهم است؛ جنبش بین المللی زنان یک بخش مهم مبارزه ی جهانی برضد جنگ و جنگ افروزی و ت... ادامه
هشتم مارچ روز همبستگی بين المللی زنان، روز يادبود خاطره ی قربانيان راه پيمايی مسالمت آميز زنان کارگر... ادامه
«چه روحيه درست، قوی و تيزبينی طبيعت به زن داده است. اين روحيه به درد اجتماع ادامه