غفار عريف

بهار توبه شکن !

        آ های !

        فصل خوبان در رسیده، دلباختگان بهار دل انگیز باخنده ی نوروزی نو عروس چمن توبه می شکنند و با نای و نوش سرود زندگانی را می خوانند :

گل به باغ آمده تقصیر چراست

ساقیا جام  می  لعل کجاست

به چنین وقت ‌چنین فصل عزیز

کاهلی کردن و سستی نه رواست

ای سنایی تو  مکن توبه ز  می

که ترا توبه در این فصل خطاست

عاشقی خواهی و پس توبه کنی

توبه و عشق بهم ناید راست

روزکی چند بود نوبت گل

روزه و توبه همه روز بجاست

جز از آن نیست که گویند مرا

یار بود آنکه نه از مجمع ماست

شد به بد مردی و میخانه گزید

نیک مردی را با زهد نخواست

من به بد مردی خرسند شدم

هر قضایی که بود خود ز قضاست

ای بدا مرد که امروز  منم

ای خوشا عیش که امروز  مراست

(سنايی غزنوی)

        آ های !

روز بزرگداشت آیین رستاخیز در رسیده، جشن زنده شدن و بیداری دوباره ی طبیعت برپا می شود.

وقت آن است که شادی و پایکوبی کرد و شمع دل را افروخت:

نو بهار است در آن کوش که خوشدل باشی

که بسی گل بدمد باز و تو در گل باشی

(حافظ)

        آ های !

پرستو ها در باغ های پر از شکوفه های نو شگفته سرود بهاری را می خوانند؛

و چلچله ها در بهارستان شاد بر شاخساران سبز، ترانه ی عشق به زندگی را می سرایند.

گل نیز در آن هفته دهن باز نمی کرد

و امروز نسیم سحرش پرده دریدست

(سعدی)

       وه  که چه زیبا و دلپسند است :

 ⁃    در خطه ی آتشفشانی و زمین لرزه خیز نیپتون کوکو (ژاپن) در روز آغاز فصل خوبان، مردم با خوشی و شادمانی جشن شگوفه های گیلاس را برگزار می کنند؛

  ⁃    در سرزمین پهناور هند، مردم با دل خوش وبا رقص و آواز و ترانه خوانی جشنواره ی بهاری هولی (جشن رنگ ها) را برگزار می‌کنند؛

 ⁃    در مکزیک در گهواره ی تمدن آزتک، یکی از مهم ترین تمدن های باستان، درپایتخت در محوطه ی باستانی تئوتیئواکان، جشن آمدن فصل بهار برگزار می شود؛

  ⁃    در بوسنی در کناره ی رود زنیکا، مردم از خوشی در پذیرایی از فصل خوبان تخم های مرغ را به هم می زنند و ‌جشن می گیرند….

آمد بهار خرم و آمد رسول یار

مستیم و عاشقیم و خماریم و بیقرار

ای چشم و ای چراغ، روان شو به سوی باغ

مگذار شاهدان چمن را در انتظار

اندر چمن، ز غیب، غریبان رسیده اند

رو، رو، که قاعده ست که "القادم یزار"

گل از پی قدوم تو در گلشن آمده ست

خار از پی لقای تو گشته ست خوش عذار …

گویی قیامت است که بر کرد سر ز خاک

پوسیدگان بهمن و دی، مردگان پار ….

(مولوی)

                آ های !

      من چه گویم با دل خونین؟

                در سرزمین من :

    دراین گاهه: تاریکی بر روشنایی، بدی بر نیکی، شر بر خیر، خشکسالی برسرسبزی، ویرانی بر آبادی، زمستان بر بهار پادشاهی می کند و به فرزانگی، به روییدن وبالیدن،به شادابی و زندگی در خوشی و شادمانی مجال داده نمی شود.

            در سرزمین من :

      آلودگی، پاکیزگی را شلاق می زند و به رگبار ‌گلوله می بندد؛ باغ ها و سبزه زارها در زیر پاشنه های زهری جنگلی ها خشکیده و کنون بهاری ندارند.

                  در سرزمین من :

        در شب جشن سال نو - شب نوروز خوش آیین و بهار دل انگیز خانه ها غرق در نور نمی شوند؛ لوله ی چراغ ها را دود فرهنگ ستیزی و دانش زدایی زده، چراغدان ها تاریک و چرکین شده اند.

            ولی این پایان کار و مرگ زندگی نیست :

عشق شوری در نهاد ما نهاد

جان ما را در کف غوغا نهاد

گفت و گویی در زبان ما فگند

جست و جویی در نهاد ما نهاد

داستان دلبران آغاز کرد

آرزویی در دل شیدا نهاد

قصهٔ خوبان به نوعی باز گفت

کاتشی در پیر و در برنا نهاد

رمزی از اسرار باده کشف کرد

راز مستان جمله بر صحرا نهاد

از خمستان جرعه ای بر خاک ریخت

جنبشی در آدم و حوا نهاد

عقل مجنون در کف لیلی سپرد

جان وامق در لب عذرا نهاد

بهر آشوب دل سوداییان

خال فتنه بر رخ زیبا نهاد

وز پی برگ و نوای بلبلان

رنگ و بویی در گل رعنا نهاد

فتنه ای انگیخت، شوری در فگند

در سرای شهر ما چون پا نهاد

جای خالی یافت از غوغا و شور

شور و غوغا کرد و رخت آنجا نهاد

نام و ننگ ما همه بر باد داد

نام ما دیوانهٔ رسوا  نهاد

چون عراقی را درین ره خام یافت

جان او بر آتش سودا نهاد

(فخرالدین عراقی)

 پایان)

۱۸ / ۳ / ۲۰۲۳