امریکا در منطقه هند و اقیانوس آرام درجستجوی چیست

و چرا تایوان برایش اهمیت فوق العاده دارد

تایوان در قرن هفدهم جُزء امپراتوری چین شد. در سال ۱۸۹۵ بعد از شکست چین، در جنگ اول چین و جاپان به جاپان تفویض شده و تا ختم جنگ جهانی دوم مستعمرهٔ جاپان باقی ماند. بتاریخ ۲۵ اکتبر ۱۹۴۵میلادی بعداز شکست جاپان و متحدین آن، کنترول تایوان به دست دولت ملی‌گرای حاکم چین، به رهبری کومینتانگ، قرار گرفت.

بعد از بقدرت رسیدن حزب کمونست چین به رهبری مائو و ایجاد جمهوری خلق چین در سال۱۹۴۹، دولت وقت چین و ملی‌گرایان به رهبری چیان کای شِک و حمایت همه ‌جانبه امریکا، جزیره تایوان را به تصرف خویش در آورده و جمهوری چین را اعلام نمودند.

ایالات متحدهٔ امریکا  درسال ۱۹۵۰ بعداز وقوع جنگ کوریا، کشتی های جنگی خود را در اطراف جزیره تایوان برای محافظت و جلوگیری ازحملات چینی ها جابجا ساخت. به این ترتیب، تایوان از سال ۱۹۵۰به "متحد" امریکا در منطقه مبدل گردید.

 این امر سبب عضویت تایوان درسازمان ملل متحد ومانع عضویت چین کمونیست به اين سازمان گرديد.

چین کمونیست درجریان جنگ سرد از کمک های اتحاد شوروی نیز مستفید میشد، ولی در اواخر دههٔ ۶۰ با افزایش اختلافات سرحدی میان این دوکشور، این مناسبات برهم خورد. درجریان سفر محرمانهٔ نیکسون رئیس جمهور وقت امریکا درسال ۱۹۷۱به جمهوری خلق چین، امریکا، سیاست"چین واحد" را اعلام نموده و از تأثیر منفی تایوان در روابط دوجانبهٔ خویش با این کشور جلوگیری به عمل آورد. درسالهای ۱۹۷۸ و ۱۹۷۹ با عادی‌ شدن روابط چین وامریکا، تایوان شناسایی رسمی خودرا از دست داد.

 ازسال ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۹ ایالات متحدهٔ امریکا به تدریج فروش سلاح را به تایوان کاهش داد، ولی فروش سلاح با تکنولوژی پیشرفته تر در زمان حکومت جورج اچ دبلیو بوش (بوش پدر) دوباره آغاز، و تا زمان بیل کلینتون و جورج دبلیو بوش (بوش پسر)  ادامه یافت واین مسأله باعث انتقاد شدید چین گردید.

فروش سلاح مانع روابط بهتر و نزدیکتر میان چین و امریکا گردیده و با فروپاشی اتحادشوروی، امریکا باردیگرچین کمونیست را بیشتر ازپیش مورد فشار قرار داد.

به مجرد ایجاد روابط نزدیک میان روسیه و چین وهمکاری شان درچوکات سازمان همکاری شانگهای ، سیاست امریکا درقبال چین یک صد و هشتاد درجه تغییر نموده و ملایم‌ترگردید. بعد از سال ۲۰۰۳ با درگیرشدن امریکا درجنگهای مختلف، مانند جنگهای عراق، افغانستان، سوریه وسایر کشورها، امریکا جهت حل‌وفصل مسائلی مانند بحران کوریای شمالی مجبور شد تا دوباره به چین مراجعه نموده و روابط دوستانه را درپیش گیرد.

 درنتیجهٔ عمیق‌ترشدن روابط دوستانهٔ چین و امریکا، مسألهٔ تایوان بازهم به فراموشی سپرده شد. پیروزی مایینگ ـ جئو در انتخابات ۲۰۰۸ باعث گردید تا فصلی جدید درپروسهٔ صلح میان چین و تایوان آغاز یابد.

بعداز عملیات ویژهٔ روسیه در اوکرائین و حمایت ضمنی چین ازآن، تبلیغات طوری صورت میگیرد که گویا چین به تایوان حمله خواهد نمود. با آنکه طی سالهای اخیر روابط میان چین و تایوان نسبتأ بهبود یافته بود، ولی فعلأ روابط آنها به پایین‌ترین سطح خود طی دهه‌های اخیرقرار گرفته است.

امریکا جهت حفظ قدرت و برتری خود، درمنطقه هند و اقیانوس آرام است و تلاش میورزد مناطقی را که از جانب چین در آنجا احساس خطر می‌کند تسخیرِنماید.

باید گفت که طرح اقتصادی پیشنهادی امریکا تحت نام همکاری‌های هند و اقیانوس آرام، استراتیژی جهت گسترش سلطهٔ امریکا در این منطقه میباشد. طرح اقتصادی که درسفرِ اخیر آقای جو بایدن رئیس جمهورامریکا در جاپان تنظیم شد، تلاشی برای اقتصادی نشان دادن گفتگو‌های امنیتی است. درحالیکه هدف ائتلاف چهارگانهٔ، جاپان، هند، استرالیا و امریکا مقابله با چین است؛ زیرا ایالات متحدهٔ امریکا چین را تهدیدی بزرگ برای برتری جهانی خود بعد از جنگ جهانی دوم می‌پندارد.

به نظر بسیاری از کارشناسان، منجمله آقای ساندرنات باتارای کارشناس نیپالی، این طرح اقتصادی منحیث یک حیله و بهانهٔ امریکایی، بخاطر ایجاد سازمانِی است که کاملا تحت نظارت و کنترول امریکا کار کند. این طرح اقتصادی یقیناً درجهت گسترش ماجراجویی و سلطه جویی امریکا در منطقهٔ هند و اقیانوس آرام فعالیت خواهد نمود، که چندان مفادی برای کشور‌های عضو ندارد.

بایدخاطر نشان ساخت که پیشرفت‌های فنی وقابلیت‌های چین از نظر کمی وکیفی، گسترده تر وافزون تر ازجاپان، استرالیا و هند است، بنابرآن تلاش‌ها برای کنترول رشد چین توسط هر قدرتی قابل درک است.

طرح اقتصادی هند و اقیانوس آرام، تلاشی محسوب می‌شود نجاتِ بخشِ، برای رفاه از مزایای مشارکت در یک توافق تجاری گسترده‌ تر مانند توافقی که آقای دونالد ترامپ آنرا ترک نمود. این توافق تجاری اکنون برای مشارکت کشور‌های حوزه اقیانوس آرام شناخته می‌شود.

قبلأ این توافقِ تجاری به نام تی. پی. پی. یا "پیمان تجاری اقیانوس آرام" شناخته میشد، که در فبروری ۲۰۱۶ به امضاء رسیده بود و برای توسعه و ارتقای همکاری دوازده کشورِعضو آن که شامل ایالات متحدهٔ امریکا، استرالیا، برونئی، کانادا، چیلی، جاپان، مالزیا، مکسیکو، نیوزلند، پیرو، سنگاپور و ویتنام بود.اما آقای دونالد ترامپ این توافق تجاری را ترک نمود که با این تصمیم وی کشور امریکا مبلغ ۱۳۱ میلیارد دالر، و سایر کشورها درسطح جهان مبلغ ۴۹۲ میلیارد دالر درآمد، تا سال ۲۰۳۰ را ازدست دادند.

یکی از ارمغان های قرن بیست و یکم چیپ های الکرونیکی است که فعلأ باعث رویارویی گسترده میان امریکا و چین گردیده است؛ ولی پرسش اساسی این است که چیپ چیست؟ چه نقشی در دنیای جدید خواهد داشت؟

همان طوریکه در قرن ۲۰ کنترول منابع نفتی از اهمیت فوق العاده برخوردار بود، در قرن ۲۱ اداره و کنترول بازار تولید چیپ ها از اهمیت بسزا برخوردار بوده و به کشوری که اداره و کنترول این صنعت و بازار آن را رهبری میکند، این امکان را میدهد تا بر قدرت نظامی و اقتصادی کشورهای دیگر نفوذ وکنترول داشته باشد.

ایالات متحدهٔ امریکا با تحریمِ شرکت هوآوی و ممنوع قرار دادنِ واردات چیپ های مورد ضرورتِ تیلفون های همراهٔ این شرکت، ازسایر شرکت ها، به خصوص شرکت تولیدکنندهٔ چیپ های تایوانی از سیاستِ فشار علیهٔ چین استفاده نمود و اگر دولت چین به سرعت در این مسأله مداخله نمی کرد، از یک جهت، احتمال مواجه شدن شرکت هوآوی، به بحران شدید و ورشکست شدن می شد و ازجانب دیگر، چین نمی توانست، از ارسال چیپ های ساخت تایوان به امریکا جلوگیری نماید. جلوگیری از صادرات چیپ های تایوان به امریکا، باعث تأخیر تولیداتِ دستگاه ها و صنایع نظامی دفاعی، الکترونیکی و مصرفی این کشور را درقبال خواهد داشت.

چین با سرمایه گذاری بزرگ در صنعت چیپ و داشتن این تکنالوژی، درصورت تعطیل فعالیت صنایع یادشدهٔ امریکا، دررأس اهرمِ این تکنالوژی و صنایع درجهان قرار خواهد گرفت. از همین سبب مجلس نمایندگان و سنای امریکا به اتفاق آراء طرح مبلغ ۲۵ میلیارد دالر را جهت کمک ومقابله با بحران چیپ ها در این کشور به صنایع نیمه رسانا یا نیمه هادی منظورنمودند.

باید گفت که یک تعداد از شرکت ها، مثل اینتل، سامسونگ، میکرون وغیره چیپ های مورد ضرورت شانرا درکارخانه های خودشان طراحی و تولید می کنند و وابسته به واردات آن ازسایر شرکت ها نیستند؛ درحالیکه تعدادِ دیگری ازشرکت ها چیپ را جهت صادرات درعرصه های مختلف منجمله صنایع نظامی تولید میکنند.

شرکت تولید نیمه هادی تایوان، بزرگ ترین شرکت مؤلدِ چیپ در نوع خود در جهان محسوب میگردد. این شرکت تقریبأ ۶۰ فیصد ازچیپ های مورد نیاز شرکت های امریکایی را تولید می کند و درهمه عرصه های فناوری مثل تیلفون های هوشمند، سیستم عامل های با دقت و شایستگی عالی، دستگاه های کمپیوتری، تبلت ها، دستگاه های اینترنتی مانند سیستم هوشمند، لوازم الکترونیکی مصرفی دیجیتال، وسایل نقلیه و اکثرِ سیستم های تسلیحاتی مدرن و پیشرفتهٔ قرن بیست و یکم، چیپ تولید

می کند.

مجلس نمایندگان امریکا در سال ۲۰۱۲ میلادی بخاطر استفادهٔ احتمالی ازچیپ های سری در دستگاه های شرکت هوآوی درمورد جاسوسی اطلاعات و سوابق کاربرانش تحقیقاتِ را انجام داد. درنتیجهٔ تحقیقات، مدارکی مبنی براستفاده ازچنین چیپ ها درتولیدات این شرکت به مشاهده نرسید، ولی با آنهم کمیته حقیقت یاب که متشکل از نمایندگان دموکرات و جمهوریخواهٔ مجلس نمایندگان امریکا بودند، به دولت امریکا مشورت دادند تا از خرید سیستم های حکومتی و دولتی ازاین شرکت ابأ ورزد.

در سال ۲۰۱۹ ارگان صنعت و امنیت وزارت تجارت امریکا، شرکت هواوی را به لیست شرکت های غیرمجازِ خود افزوده و فروش یا انتقال تکنالوژی امریکا به این شرکت را به استثنای چند مورد، محدود ساخت.

شرکت صنایع نیمه هادی تایوان تصمیم دارد تا یک کارخانه تولید چیپِ نهایت پیشرفته در ایالت "آریزونا" امریکا به ارزش ۱۲ میلیارد دالر اعمار نماید. مطابق به پلان طرح شده، قرار است تولیدات چیپ در این کارخانه، که گران ترین کارخانه درجهان خواهد بود، در سال ۲۰۲۴ به تولیدات آغازنماید. ولی تولیدات آن یک چهارمِ چیپ های تولید شده که صرف ۳ فیصد از ظرفیت تولید در بزرگ ترین کارخانه صنایع نیمه هادی، یعنی شرکت مادر در تایوان را تشکیل میدهد، خواهد بود.

شرکت صنایع نیمه هادی تایوان، سالانه ۱۳ میلیون چیپ تولید می کند. درحالیکه کارخانه جدید التأسیس در ایالت آریزونا، یک چهارم چیپ های مورد نیاز را تولید خواهد نمود، پس دیده میشود که نقش شرکت صنایع نیمه هادی تایوان در صنعت امریکا نهایت مهم واز اهمیت فوق العاده برخوردار است، هرگاه این شرکت به سود و دراختیارچین قرار گیرد، دیگر هیچ شرکتی درجهان  نیازمندی های امریکا به چیپ را نمی تواند، تأمین نماید.

چین طی دههٔ اخیر درک نمود که به زودی منحیث ارزان ترین تولید کنندهٔ دنیا بر بازارهای جهانی حاکم خواهد شد، برعلاوه این مسأله را هم میدانست که بعد از مدتی نیروی کار چینی افزایش دستمزدهایشان را تقاضا خواهند نمود، و راه حل این مسأله استخدام نیروی کارارزان از کشورهای دیگرِ مانند ویتنام میتوانست باشد، ولی جهت جلوگیری از این امر، چین تصمیم گرفت به تولید محصولات توسعه یافته تر ومغلق تری که هم سطح با امریکا باشد، اقدام ورزد. اما چین جهت تولید این محصولات به چیپ های خاصی ضرورت دارد که خود نمیتواند آنرا در داخل کشور تولید نماید.

 قابل یادآوری است که چین برای تولیدات داخلی و بازارهای صادراتی خویش ۶۱ فیصد ازچیپ های دنیا را خریداری می نماید.

دولت چین جهت رفع این معضله تصمیم اتخاذ نمود که درقدم اول تا سال ۲۰۲۵ بخاطر نوسازی صنایع خویش و تبدیل سریع تولید محصولات ارزان قیمت به صنایع پیشرفته تر، ازقبیل تولید موترهای برقی، ابر کامپیوترهای نسل جدید، ربات ها، هوش مصنوعی وچیپ های پیشرفته اقدام ورزد. هدف این اقدام، کاهش وابستگی چین به تکنالوژی خارجی وبلند بردن سطح فنی و مسلکی شرکت های چینی در سطح جهانی بود، برعلاوه، جهت تشویق آنعده ازشرکت های چینی که ازسطح فنی و مسلکی پیشرفته برخوردار هستند، بخاطرجلب و جذب خریداران جهانی از بازارهای امریکا به بازارهای چین، دولت این کشورطرحهای خاصی را وضع نمود.

دولت چین درقدم بعدی احداث و ایجاد صنایع محلی نیمه هادی، توسعهٔ آن و سرعت بخشیدنِ تولید چیپ ها را تا سال ۲۰۳۰ که هدف آن تأمین نیازمندی بازارهای داخلی بود، طرح ریزی نمود. چین جهت رسیدن به این هدف و اینکه بتواند جایگاهٔ اول را درتولید چیپ ها درسطح جهان اخذ نماید، صد میلیارد دالر سرمایه گذاری نموده و بیشتر از۷۰ پروژه در صنایع نیمه هادی مانند ساخت و احداث کارخانه ها ، خرید شرکت های خارجی، سرمایه گذاری در طرح های مشترک و غیره را راه اندازی نمود.

با آنکه امریکا تلاش میورزد تا چین را از جایگاه و موقف واقعی آن درجهان دورسازد، ولی رهبران چین معتقد اند که این قرن آنهاست. زیرا با درنظرداشت اهمیت تولید چیپ های پیشرفته، اگرچین بازار جهانی چیپ را دراختیار داشته باشد و ایالات متحدهٔ امریکا منابع تأمین چیپ های خودرا از دست بدهد، دراین حالت یگانه کشوری که نیازمندیهای چیپ امریکارا میتواند تأمین نماید، چین است.

بعد از سفر تحریک آمیزِ خانم نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان امریکا به تایوان، تنش ها میان چین و امریکا تشدید یافته، و روابط این دو کشور به پائین‌ترین سطح در سال‌های اخیرقرار گرفت. وزارت امور خارجه چین سفرِ جنجالی  خانم پلوسی را به‌طور جدی  مداخله در امور داخلی، نقض حاکمیت و تمامیت ارضی چین دانسته و از پیامدهای جدی و ناگوارِ این سفر که با نیتِ خصمانه انجام شده، هشدار داد. چین بتاریخ ۵ اگست ۲۰۲۲ تمام همکاری‌های خود با ایالات متحده امریکا درارتباط با مذاکراتِ مربوط به تغییرات اقلیمی و بعضی موارد دیگر را به حالت تعلیق درآورد.

برعلاوه درارتباط با سفر خانم نانسی‌ پلوسی به تایوان، کشور چین خانم پلوسی و خانوادهٔ نزدیک وی را تحریم نمود. همچنین چین در۴ اگست ۲۰۲۲ مانورهای نظامی با استفاده از سلاحهای مدرن در نزدیکی جزیره تایوان را آغاز نمود. سفر اخیر خانم پلوسی درحقیقت بیانگر طرفداری امریکا ازجدایی طلبان تایوان بوده که نقض صریح سیاست خارجی “چین واحد” را افاده نموده و جهان را به تنش های بیشترو جدی تر نزدیک میسازد.

مقامات بلندپایهٔ امریکایی مکررأ بیان داشتند که عکس العمل شدید چین درقبال سفر خانم پلوسی به تایوان، باعث بحران در روابط چین و امریکا گردیده است وبدین ترتیب آنها سعی میورزند تا مسئولیت تشدید تنش در تایوان را به چین نسبت دهند. برعلاوه بعضی از سیاستمدارانِ امریکا منجمله سناتور "اد مارکی" و "اریک هولکامب" والی ایالت ایندیانا باسفرهای متوالی شان به این جزیره، تنش ها را بیشتر و عمیق ترنمودند. درحالیکه همه میدانند که منشای این تنش ها ناشی از تحریکات ایالات متحدهٔ امریکا و پلانهای این کشورمیباشد.

قابل تذکر است که مطابق قوانین بین المللی هرکشوری حق دارد تا برای حفظ حق حاکمیت و تمامیت ارضی خود و جلوگیری از مداخلات خارجی، اقدامات لازم اتخاذ نماید. بنابرآن تمام اقدامات چین غرض دفاع ازمنافع کشور ومطابق با قوانین بین المللی و داخلی است. باید گفت که تایوان در اصل بخشی از سرزمین چین است.

اکثرِ سازمان های بین المللی وبیشتر از ۱۷۰ کشورجهان، طرفدار اصل چین واحد بوده و حمایت شانرا ازاقدامات چین بخاطر حفاظت از حق حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور ابراز داشته اند.همچنان وزیر امور خارجه سابق امریکا آقای هنری کیسینجر، طی مصاحبهٔ بیان نمود که سفر پلوسی به تایوان "اقدامی نابِخردانه" و مثالِ بازگشت به مقابله و رویارویی، برای حل مشکلات بود. این حوادث درشرایطِی بوقوع می پیوندد که امنیت غذایی جهانی ازاثر جنگ روسیه و اوکرائین تهدید میگردد.

ایالات متحدهٔ امریکا و ناتو در بحران اوکرائین ازسال ۲۰۱۴ تاحال مقصر اند و گسترش ناتو ریشه اصلی این معضله شمرده میشود. نشست ماه جون سازمان اتلانتیک شمالی درمادرید بیانگر آن است که آنها درتلاش محاصرهٔ کاملِ روسیه هستند.

اعمال تحریم‌ها علیه روسیه بعداز حوادث اوکرائین پروسهٔ جداشدن مسیر اقتصادی و مالی چین و امریکا را سرعت خواهد بخشید، فعلأ کشور چین درحال بررسی دوبارهٔ قدرت اقتصادی غرب است. غصب دارایی های روسیه توسط امریکا سبب شده تا چین به مسیر ایدئولوژیک خویش ادامه داده و به سمت یک حوزه نفوذ ژئوپولتیک تمایل نشان دهد. درچنین شرایط یکی از اساسی‌ترین خصوصیات سیستمِ مالی نوظهورجدید درجهان، خوداتکایی مالی خواهد بود.

چین مانند تعدادی زیادی ازکشورهای جهان، عملیات ویژه روسیه به اوکرائین را نه  تنها محکوم ننمود، بلکه ازوضع تحریم‌ها نگرانی خودرا نیز ابراز نموده است. کشورهای که از قدرت‌نماییِ غیرعادلانهٔ اقتصادی و مالی غرب ناراضی اند، احتمال دارد به طرحهای پیشنهادشده توسط روسیه و چین، غرض کاهش وابستگی شان  به دالر بپیوندند.

طورمثال، عربستان سعودی که طی ۵۰ سال اخیر معاملات نفتی خودرا صِرف با دالر انجام میداد، فعلأ تصمیم گرفته تا مبادلات نفت خام خود با چین را به یوأن انجام دهد. چین درصورتِی میتواند، هژمونی مالی غرب را با گذشت زمان تضعیف نماید، که نقش یوان را درمبادلات فعال‌ترو سیستم پرداخت مالی بیرون‌مرزی اش را جذاب‌تر سازد.

سفیر چین در روسیه آقای ژانگ هانهوی، طی مصاحبهٔ با خبرگزاری تاس اظهار داشت که ایالات متحدهٔ امریکا، مسئول بحران اوکرائین و اطراف تایوان است. به نظر این دیپلمات، ایالات متحدهٔ امریکا به دلیل داشتن ادعای هژمونی و سلطه طلبی، برای صلح جهانی بزرگترین تهدید محسوب میگردد. دنیای مدرن دیگر آن دنیای قدیم نیست که دولت‌های امپریالیستی بتوانند درآن هر کاری که می‌خواهند انجام دهند. «مصاحبهٔ سفیر چین باخبرگزاری تاس در مسکو: آمریکا می خواهد درگیری اوکرائین را طولانی کند، مؤرخ ۱۰ اگست ۲۰۲۲، ترجمه مجله هفته».

حال این خطر موجود است که حوادثِ اوکرائین به شکلی درتایوان نیز تکرار شود. زیرا امریکا عملکرد خود را درمنطقهٔ هند و اقیانوسِ آرام جهت مقابله با چین گسترش داده است.

 پرسش اینجاست که آیا امریکا جهت محاصرهٔ همزمان چین و روسیه برای مدت طولانی، منابع کافی و اراده سیاسی لازم دراختیار دارد؟

به اساس اظهارات جنرال دن هوکانسون از دفتر گارد ملی ایالات متحده امریکا، آنها جهتِ مشارکت ها و تقویت یک ائتلاف منطقه ای ضدِ چین، یک برنامه آموزشی بزرگ در اقیانوس هند و اقیانوس آرام را طرح نموده اند که بیشتر جهتِ نظامی داشته و هدف آن نفوذ امریکا درمیان جزایر کوچکِ منطقه، منجمله جزایر سلیمان است.

 مجمع‌الجزایر سلیمان مجموعهٔ از صدها جزیرهٔ است که در اقیانوس آرام جنوبی با جمعیتی کمتر از ۷۰۰ هزار نفر، در کنار جزایر فیجی، وانواتو و پاپوآ گینه نو موقعیت داشته و مناطق استراتژیک مهمی را در اقیانوس آرام و هند تشکیل می‌دهند که امریکا و چین در حال رقابت با هم برای استقرار نیرو در آنها هستند. پایتخت جزایر سلیمان "هونیارا" است که در جزیره "گوادالکانال" قرار دارد. این جزیره محل جنگهای خونین میان نیروهای امریکایی و جاپانی در جریان جنگ جهانی دوم بوده است.

بتاریخ ۱۹ اپریل ۲۰۲۲ میلادی میان چین و جزایر سلیمان توافقنامهٔ امنیتی به امضأ رسید که به اساس این توافقنامه، کشتی‌های جنگی چین اجازه خواهند داشت تا در جزایر سلیمان توقف نموده و پولیس چین نیز بنابر تقاضای مجمع‌الجزایر برای حفظ "نظم اجتماعی" دراین جزایرمستقر گردند.

آقای سوگاواره صدراعظم جزایر سلیمان اظهار نموده، که این پیمان «منطبق بر منافع ملی و مطابق با قوانین بین‌المللی و داخلی است» و وی قصد ندارد از چین بخواهد در این کشور "پایگاه نظامی" بسازد. «نشریه العربیه، مؤرخ ۱۹ اپریل ۲۰۲۲»

همزمان با امضای این توافقنامه مقامات استرالیا، ایالات متحده امریکا، نیوزلند و جاپان طی بیانیهٔ نگرانی‌های مشترک شانرا درزمینهٔ توافقنامهٔ امنیتی جدید، ابراز نموده‌اند.

باوجود آنکه ایالات متحدهٔ امریکا سعی میورزد تا جهت  بطی ساختن پروسه رشد اقتصادی چین، این کشور را درمنطقه، تجاوزگر، مخربِ قواعدِ نظم بین‌المللی و به صفت یک کشورمستبد و ستم گر معرفی نماید، ولی تعدادِ زیادی از کشورهای منطقه‌، ایالات متحدهٔ امریکا را دراین پلانش نا امید ساخته، با موضعگیری ضدچینی آن همنوا نگردیده و درمقابلِ  فشارهای امریکا مقاومت نمودند که نتایج اجلاس اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا یا "آسه‌آن" که در ماه می ۲۰۲۲ به اشتراک آقای جو بایدن برگزار شد، بیانگر این ادعا است. زیرا این نشست صرف به یک توافق مبهم تحت نام «همکاری مُقتضی در محیط بین‌المللی و منطقه‌ای» بپایان رسیده و پلانهای امریکا را نقش برآب ساخت.

 کشور چین با اتحادیهٔ آسه‌آن از سالهای متمادی بدینسو روابط اقتصادی و تجاری دوستانه دارد.چین با داشتن روابط نیک و همسایگی خوب درمنطقه پابند بوده و هرگزدرصدد سلطه‌جویی نیست.این روابط چنان مستحکم اند که تحریکات نیروهای خارجی به آن صدمه نخواهد زد.

ایالات متحدهٔ امریکا تلاش مینماید تا به  شکلیِ از اشکال کشور چین را تحت کنترول خود داشته باشد، به همین منظور کشمکش های بی‌سابقه‌ای را درمنطقه آسیا ـ اقیانوس آرام ایجاد و صلح و ثبات را مختل نموده است.

 طورمثال اقدام به ایجاد "آکواس"، یعنی سازمانِی که متشکل از ایالات متحده امریکا، انگلستان و استرالیا به هدفِ مقابله باچین است؛ این امر زمینه را برای استرالیا مساعد ساخت تا به تکنالوژی تحت البحری هستوی دست یابد، مسألهٔ که پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای در سطح جهان را نقض میکند.

صدراعظم سنگاپور معتقد است که افزایش تنش‌های ژئوپلتیکی و رقابت میان چین و ایالات متحده امریکا درمنطقهٔ آسیا ـ اقیانوس آرام تاثیر منفی درحل و اجرای مسائل مهم جهانی ازقبیلِ تغییرات اقلیمی، پاندمی‌ها وغیره بجا گذاشته و آنرا ناممکن می‌سازد.

آقای هنری کیسینجر وزیر خارجه سابق ایالات متحدهٔ امریکا اخیرا طی مصاحبهٔ که با شبکه خبری "سی ان ان"، داشت، سیاست فعلی دولت امریکا را در قبال چین انتقاد کرده و بیان نمود که دولت امریکا بایست مشخص نماید که جهت حل اختلافات با چین، از تقابل وبرخورد استفاده مینماید یا ازطریق مذاکرات و گفتگو.

درآغاز جنگ اوکرائین تصور می‌شد که چین در قبال روسیه سیاست بی طرفی فعال را تعقیب خواهد نمود. چین تلاش میورزید با استفاده از این شیوه، از فرصت‌های اقتصادی و تجاری استفاده نماید.اما عملکرد ایالات متحدهٔ امریکا، چین را مجبورساخت تا روابط خود با روسیه را تقویت بخشد.هدفِ نهایی امریکا این است که چین سیاست بی طرفی فعال را کنار گذاشته و کاملأ در دفاع از روسیه برآید تا آنها بتوانند تحریمهای روسیه را درقبال چین نیز عملی سازند.گرچه به نظر بسیاری اقتصاددانان بین‌الملل، اقتصاد چین اصلأ قابل تحریم نیست.

سیاست‌های مخرب امریکا سبب شد تا روسیه و چین مسأله اوکرائین را منحیث مبارزهٔ وسیع و استراتژیک‌ درمقابل نفوذ ایالات متحدهٔ امریکا شمرده و به ایجاد یک اتحاد راهبردی میان چین و روسیه در برابر امریکا اقدام ورزند.

 این دوکشور نه تنها درعرصه های سیاسی، دیپلماتیک، امنیتی و دفاعی، بلکه درعرصهٔ اقتصاد و تجارتِ جهانی نیز خواهان اصلاحات بنیادی در شورای امنیت سازمان ملل متحد و بانک جهانی میباشند.

هدف ازاین اصلاحات سهمگیری هرچه بیشتر در رهبری اقتصاد بین‌الملل است تا اقتصادهای بزرگ‌ترِ نوظهورمانند برازیل، هند و افریقا درچوکات بریکس امکانات سهمگیری بیشتر را حاصل نمایند. درحقیقت روسیه و چین که در رأس بریکس قراردارند، تلاش میورزند، تا درساختار اقتصادی و تجاری در سطح جهان دگرگونی ایجاد نمایند. زیرا به اساس پیش‌بینی های موجود، بریکس تا سال ۲۰۳۰ تقریبأ ۵۰ فیصد ازتولید ناخالص داخلی جهانی را می‌تواند به خود اختصاص دهد.

درفرجام باید گفت که با افزایش همکاری روسیه و چین، چند جانبه سازی میان قدرتهای نوظهورِ منطقوی افزایش خواهد یافت. این عمل در ایجاد اتحادها و سیستم های جدید، ظهور نظم جهانی چندقطبی تازه و جلوگیری از دوقطبی شدن نقش ارزنده خواهد داشت.

 چنانچه دراین اواخر درمورد سازمان بریکس، نظام ها و نهادهای جدید بازارِ غیر دالری صحبت میشود، درشرایط فعلی کرهٔ خاکی ما به شدت به عملکرد و میکانیسم دیپلماتیک جدید نیازمند است، این امر نه تنها مانع دوقطبی شدن وایجاد چندقطبی شدن جهان میگردد، بلکه باعث نجات جهان گردیده وتهدید خطر جنگ هستوی جهانی را به حداقل کاهش خواهد داد.

بنابران بادرنظر داشت وضع موجود درجهان بایدگفت که هژمونی تک قطبی امریکا در حال زوال است، ایالات متحده امریکا به جای پذیرفتن نظم جهانی چندقطبی جدید، برای ایجاد یک نظم دوقطبی جدید درتکاپو است.

اینکه کاخ سفید با بروز تنش ها و جنگهای خونین تلاش میورزد تا سلطه طلبی خودرا حفظ نماید، ضرب المثلِ «زمانیکه نابودی مورچه نزدیک میگردد، بال میکشد» نزد ما تداعی می گردد.

عملکرد جاه طلبانهٔ ایالات متحدهٔ امریکا درجهان بیانگر آنست که این کشور درحقیقت درصدد ایجادِ یک ناتوی جهانی جدید که متشکل از متحدانش در اروپا، آسیا و شرق میانه است، میباشد. امریکا میخواهد به زعم خودش از "تهدید" نزدیکی وهمکاری روسیه و چین که ازاثر سیاستهای خصمانهٔ این کشور و متحدانش با اِعمال تحریم های گسترده علیه این دو قدرت بزرگ شکل گرفته، با ایجاد این بلاک جلوگیری نماید.

دوکتور نظیفه "توخی"